قرص الانزاپین و موارد مصرف آن
قرص الانزاپین یکی از این داروهاست که در ادامه موارد مصرف و عوارض آن ذکر شده است .
سردرد، یبوست، افزایش خون، خوابآلودگی، بیقراری و سرگیجه برخی از عوارض مصرف قرص الانزاپین میباشد.
قرص الانزاپین با تاثیر بر فعالیت برخی از مواد شیمیایی مغز باعث کاهش و تسکین علایم اختلالات روانی میشود. این دارو ممکن است در برخی موارد همراه با یک داروی ضد افسردگی دیگر تجویز شود.
اختلالات روانی از بیماریهای شایعی است که در افراد با دلایل متفاوتی ممکن است بروز کند. اسکیزوفرنی به معنای جنون جوانی یکی از اختلالات روانی است که در آن فرد ارتباط عاطفی خود را با دیگران قطع کرده و تمرکز کافی را در انجام فعالیتهایش ندارد.
این بیماری در سنین نوجوانی که دوره حساسی از زندگی است بیشتر ایجاد میشود.
خوشبختانه داروهای مختلفی برای درمان اختلالات روانی وجود دارد که با توجه به ضعف و شدت بیماری برای هر فرد متفاوت است .
مکانیسم اثر قرص الانزاپین
با وجود اینکه مکانیسم اثر ضد جنون این دارو هنوز مشخص نیست، اما احتمالا با عمل آنتاگونیستی بر گیرندههای منوآمین (دوپامین و سروتونین) این اثر را اعمال میکند.
قرص الانزاپین دارای اثر آنتاگونیستی بر گیرندههای موسکارینی، آدرنرژیک آلفا1 نیز میباشد. همچنین میتواند به طور ضعیف به گیرندههای GABAa بنزودیازپینها و بتا متصل شود. به عبارت دیگر اثرات داروی سایکوز بر مسیرهای مزوکورتیکال و مزولیمبیک اعمال می شود.
فارماکوکینتیک الانزاپین
قرص الانزاپین به خوبی از دستگاه گوارش جذب میشود و 40 درصد دارو پیش از رسیدن به گردش خون سیستمیک متابولیزه میشود. غذا تاثیری در جذب دارو ندارد.
حدود 93 درصد دارو به پروتئینهای پلاسما متصل میگردد. این دارو عمدتاً از طریق اکسیداسیون توسط سیتوکروم (CYP) P450 و گلوکورونیداسیون مستقیم متابولیزه میشود. حداکثر غلظت سرمی دارو حدود 6 ساعت پس از خوردن دارو ایجاد میشود.
دفع دارو عمدتاً از طریق کلیه بوده و مقداری نیز حدود 30 درصد از طریق مدفوع دفع میشود.
میزان و نحوه مصرف الانزاپین
این دارو به منظور درمان موارد زیر مورد مصرف قرار می گیرد:
درمان آژیتاسیون در اسکیزوفرنی و فازمانیا در اختلالات دو قطبی
-
مقدار 5 تا 10 میلی گرم از راه عضلانی
درمان کوتاه مدت اپیزودهای حاد مانیک در بیماری دو قطبی
-
در ابتدا مقدار 10 تا 15 میلی گرم روزانه از راه خوراکی، در صورت نیاز می توانید دوز مصرفی را 5 میلی گرم با فواصل زمانی 24 ساعت افزایش داد.
درمان طولانی مدت دو قطبی
-
مصرف 5 تا 20 میلی گرم روزانه و از راه خوراکی
تداخلات دارویی الانزاپین
برخی داروها ممکن است موجب کاهش یا تشدید اثر الانزاپین گردند:
-
داروهایی مانند کاربامازپین، امپرازول یا ریفامپین ممکن است میزان دفع الانزاپین را افزایش دهند. -
داروهایی مانند: فلووکسامین ممکن است میزان دفع این دارو را کاهش دهند. -
الکل و داروهای مضعف CNS همراه با الانزاپین باعث تشدید دپرسیون CNS میشوند. -
اثرات داروهای آنتی کولینرژیک به طورکلی همراه با الانزاپین افزایش مییابد. -
اثرات داروهای پایین آورنده فشارخون همراه با الانزاپین افزایش مییابد. -
اثر لوودوپا ممکن است توسط الانزاپین خنثی شود. -
مصرف توام با داروهای هپاتوتوکسیک باید با احتیاط انجام شود.
عوارض جانبی الانزاپین
هر دارو به موازات اثرات مطلوب درمانی ممکن است باعث بروز برخی عوارض ناخواسته نیز گردد. لذا با مصرف این دارو نیز ممکن است برخی عوارض ذیل بروز کند:
اضطراب، بیقراری، اثرات اکسترایبرامیدال، تب، اختلال در دستگاه تنفس، تغییرات خلق و خوی، دیسکینزی تاردیو، اختلالات بینایی، سرگیجه، سردرد، یبوست، افزایش وزن، کاهش فشار خون وضعیتی، لرزش دستها، افزایش ضربان قلب، درد ناحیه شکم، دردهای مفصلی، حالت تهوع و استفراغ و تشنگی.
-
افزایش وزن (به احتمال زیاد در نوجوانان)، افزایش اشتها؛ -
سردرد، سرگیجه، خواب آلودگی، احساس خستگی و بی قرار. -
تغییر در نحوه گفتار یا حافظه؛ -
لرزش یا تکان خوردن بدن، بی حسی یا احساس خارش؛ -
تغییر در شخصیت؛ -
خشکی دهان، و یا افزایش ترشح بزاق. -
درد معده، یبوست؛ -
درد در دستها و پاهای شما.
این یک لیست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست و موارد دیگری ممکن است رخ دهد. برای توصیههای پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت مشاهده عوارض جانبی به FDA این موارد را گزارش کنید.
موارد احتیاط در مصرف الانزاپین
-
بیماری قلبی -
بیماری عروق مغز -
بیماران مستعد به هیپوتانسیون -
سابقهٔ تشنج -
اختلال عملکرد کبد -
افراد مسن -
سابقهٔ ایلئوس پارالیتیک -
هیپرتروفی پروستات -
گلوکوم زاویه باریک -
آمبلیوپی -
بیماران مبتلا به ضایعات قرنیه -
بیماران در معرض پنومونی ناشی از آسپیراسیون
مصرف آلانزاپین در دوران بارداری و شیردهی
-
حاملگی: در صورت باردار شدن یا اگر فکر می کنید که ممکن است باردار باشید فورا به پزشک خود اطلاع دهید زیرا این دارو نباید درحین بارداری مصرف شود مگر با اجازه پزشک و پس از مشورت با او و در شرایطی خاص. -
شیردهی: مقداری از این دارو می تواند وارد شیر مادر شود لذا خانمها نباید در طول مدتی که شیر خود را به کودک می دهند این دارو را مصرف کنند یا در طول مصرف این دارو نباید شیرخود را به کودک بدهند.
در صورت فراموش کردن مصرف الانزاپین
دوز فراموش شده: اگر مصرف یک دوز از دارو را فراموش کردید، به محض به یاد آوردن، آنرا مصرف نمایید. با اینحال اگر نزدیک زمان دوز بعدی به یاد آوردید، از مصرف دوز فراموش شده منصرف شده و به رژیم منظم قبلی برگردید. هرگز دوز دارو را دو برابر نکنید.
مسمومیت با الانزاپین و درمان آن
-
علایم: دپرسیون اعصاب مرکزی، خواب عمیق، کوما، هـیپوتانسیون، عـلایـم خـارج هـرمی، آژیـتاسیون، بیقراری، تشنج، تب، هیپوترمی، هیپرترمی، تغییرات EEG و آریتمی قلبی. -
درمان: علامتی و حمایتی، ذغال فـعال یـا شسـتشوی مـعده، داروهـای ضـدپارکینسون، بـاربیتوراتهـا، دیفنهیدرامین، فنیتوئین وریدی برای درمان آریتمی قلبی ، کنترل تشنج با دیازپام.
توجهات پزشکی – پرستاری ، آموزش بیمار – خانواده:
-
تجـویز درکمترین دوز موثر و نیاز به درمان هر چند مدت یک بار؛ -
احتمال ایجاد سندروم نورولپتیک بدخیم در مصرف داروهای آنتیسایکوتیک؛ -
افزایش ریسک سرطان غدد سینهای به علت افزایش سطح پرولاکتین سرم؛ -
قطع مصرف در صورت افزایش دمای بدن به علت عدم تحمل داروی آنتیسایکوتیک؛ -
ایجاد علایمی چون تهوع، استفراغ، سرگیجه، تاکیکاردی و بیخوابی در صورت قطع ناگـهانی دارو؛ -
در دسترس نبودن دارو برای بیماران افسرده به علت احتمال اقـدام بـه خودکشی. -
احـتمال ایجاد عوارض و اختلالات حرکتی در مصرف طولانی مدت؛ -
خوابآلودگـی در مـصرف زیـاد؛ -
پـرهیز از قرارگرفتن در معرض آفتاب تا حد امکان؛ -
افت فشارخون و سـرگیجه در تـغییر وضـعیت نـاگـهانی؛ -
حساسشدن فرد به گرما؛ حین مصرف دارو در آب و هوای گرم احتیاط کنید؛ -
پرهیز از مـصرف سرخود هر داروی دیگر؛ -
تماس با پزشک در صورت وقوع بارداری یا تصمیـمگیری در مورد آن.
توصیه های مهم در رابطه با مصرف الانزاپین
-
مصرف این دارو در دروان بارداری و شیردهی توصیه نمیگردد. -
در موارد زیر مصرف دارو باید با احتیاط انجام شود و مزایای آن نسبت به معایب آن سنجیده شود. -
آلزایمر، سرطان سینه، بیماریهای قلبی – عروقی، بیمارهای مغزی – عروقی، شرایطی که موجب کاهش فشار خون میشود، سابقه ایلئوس پارالیتیک، گلوکوم زاویه تنگ، هیپرتروفی مشخص پروستات، نارسایی کبدی، صرع یا سابقه آن. -
به طور کلی داروهای آنتی سایکوتیک ممکن است موجب بروز سندرم نورولیتیک (MS) شود که علائم آن عبارت است از: افزایش شدید دمای بدن، گرفتگی و خشکی ماهیچهها، اختلالات ذهنی و بروز شواهدی دال بر ناپایداری اتونومیک. -
مصرف این دارو همچنین ممکن است باعث ایجاد سندرم دیسکینزی تاردیو (TDS) شود.
در هنگام مصرف این دارو، باید از چه مواردی اجتناب کنید؟
-
مصرف داروی الانزاپین ممکن است تفکر یا پاسخ دهی شما را مختل کند. اگر شما در حال رانندگی و یا در حین انجام هر کاری هستید که نیاز دارد که به گوش باشید، هوشیار باشید. -
اجتناب از بلند شدن بیش از حد سریع از حالت نشسته یا وضعیت درازکش، چون شما ممکن است احساس سرگیجه کنید.گیجی یا خواب آلودگی شدید می تواند منجر به سقوط، شکستگی ها، و یا آسیب های دیگر در شما شود. -
اجتناب از نوشیدن الکل و نوشیدنی های الکلی. با نوشیدن الکل عوارض جانبی خطرناکی می تواند رخ دهد. -
اجتناب از بیش از حد گرم و در نتیجه گرمازدگی یا دهیدراته شدن بدن. به خصوص در آب و هوای گرم و در طی ورزش، مقدار زیادی مایعات بنوشید. به طرز خطرناکی خطر بیش از حد گرم شدن و گرمازدگی بدن و از دست آب بدن حین مصرف این دارو بیشتر است آسان تر رخ می دهد.
توجه : قبل و در حین مصرف الانزاپین، پزشک شما باید آزمایش قند و چربیهای خون برای شما تجویز نماید. و وزن شما را مرتبا چک نماید. درمورد راههای جلوگیری از افزایش وزن بدن مانند رژیم غذایی سالم و نرمال و ورزش با پزشک خود صحبت کنید. در صورت بروز علائم افزایش قند خون که شامل مواردی مثل: احساس تشنگی مفرط، تکرر ادرار، گرسنگی بیش ازحد، خستگی یا ضعف مفرط، تهوع، احساس گیجی یا بوی میوه دادن بازدم می شود، با پزشک خود تماس بگیرید.
شرایط نگهداری دارو
-
الانزاپین را در دمای زیر 30 درجه سانتی گراد و دور از نور و رطوبت نگهداری کنید . -
دارو را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
بیشتر بخوانید:
آشنایی با قرص مسکن ریلایف (relief)
همه چیز درمورد قرص سیپروهپتادین و عوارض آن برای چاقی
موارد مصرف قرص کتوتیفن (Ketotifen) و عوارض جانبی این دارو