موارد مصرف پروکاربازین
پروکاربازین (Procarbazine) در درمان بیماری هوچکین و لنفوم های غیر هوچکینی و تومورهای مغزی و کارسینوم های با منشاءنایژه ای، ملانوم بدخیم، میلوم مولتیپل و پلی سیتمی ورا مصرف می شود.
نام تجارى دارو : Matulane, Natulan
شکل دارو: کپسول
مکانیسم اثر پروکاربازین
این دارو در چرخه سلولی به طور اختصاصی و در فاز S تقسیم سلولی عمل می کند و به نظر می رسد که ساخت DNA، RNA و پروتئین را مهار می کند.
فارماکوکینتیک پروکاربازین
این دارو تقریباً به طور کامل از مجرای گوارشی جذب می شود و از سد خونی – مغزی عبور می کند. متابولیسم آن کبدی است و به متابولیت های فعال تبدیل می شود. دفع این دارو از راه کلیه ( به میزان 70 در صد ) و ریه صورت می گیرد.
پروکاربازین دارویی است که برای درمان برخی از سرطان‌ها به ویژه برای بیماری هوچکین داده می‌شود. بیماری هوچکین که لنفوم هوچکین نیز نامیده می‌شود سرطان غدد لنفاوی (بخشی از سیستم ایمنی بدن) است. در سرطان، سلول‌های خاصی در بدن خیلی سریع تقسیم و رشد می‌کنند، داروهای ضد سرطان مثل پروکاربازین با کاهش رشد سلول‌های سرطانی، بیماری را کنترل می‌کنند. پروکاربازین به تنهایی و یا در ترکیب با داروهای دیگر تجویز می‌شود.
مقدار و روش مصرف پروکاربازین
-
قبل از شروع درمان با داروی پروکاربازین ، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک می‌کند تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید. -
دوز و مقدار داروی پروکاربازین ، از فردی به فرد دیگر با توجه به بیماریش متفاوت است؛ دارو را دقیقاً همانطور که پزشک به شما تجویز کرده است، استفاده نمایید. دوز این دارو باید به طور دقیق و طبق تجویز پزشک مصرف کنید. -
معمولاً پروکاربازین به صورت دوره‌ای برای درمان بیماری هوچکین تجویز می‌شود و تقریباً هر دوره درمان ۶-۴ هفته طول می‌کشد. این دارو چند روز از هر دوره تجویز می‌شود و دوز آن ممکن است در طول یک دوره افزایش یابد. دستورالعمل مصرف دارو بر روی بسته کپسول چاپ می‌شود، اما اگر در مورد آنچه که باید انجام دهید، مطمئن نیستید، برای مشاوره با پزشک خود تماس بگیرید. -
اگر فراموش کردید که دوز داروی روزانه خود را در زمان مورد نظر مصرف کنید، هر زمان از روز که یادتان افتاد، دارو را مصرف کنید؛ اگر به زودی ، به یاد نیاوردید که باید دارویتان را مصرف کنید، دوز از یاد رفته را مصرف نکنید. نباید به خاطر دوز از یاد برده شده، دو دوز از دارو را باهم مصرف کنید.
مقدار مصرف پروکاربازین در بیمارى هوچکین
بالغین: خوراکى روزانه ۴ـ۲ mg/kg/day براى یک هفته؛ دوز نگهدارنده ۶ـ۴ mg/kg/day تا زمانی‌که تعداد پلاکت‌ها و گلبول‌هاى سفید پائین بیاید (WBC<۴۰۰/mm3 و mm3/۱۰۰،۰۰۰> پلاکت)؛ پس از بازگشت به حالت طبیعی؛ ۲ـ۱ mg/kg/day داده می‌شود.
کودکان: خوراکى روزانه ۵۰mg/m2 به‌مدت ۷ روز، سپس ۱۰۰mg/m۲ تا زمانی‌که پاسخ مناسب ایجاد شود، و لکوپنى و ترومبوسیتوپنى ایجاد شود؛ و پس از بازگشت مغز استخوان ۵۰mg/day به‌عنوان دوز نگهدارنده داده می‌شود.
مصرف پروکاربازین در دوران حاملگی
D – مطالعات کافی درباره مصرف داروی این گروه شواهدی مبنی بر وجود خطر برای جنین انسان وجود دارد ولی در بعضی از موارد منافع دارو ممکن است استفاده از آن را اجتناب ناپذیر نماید. و در مقابل منافع دارو خطرات احتمالی دارو را باید پذیرفت
مصرف پروکاربازین در دوران شیردهی
استفاده از پروکاربازین برای درمان خانم های باردار مجاز نبوده و این دارو در دوران حاملگی نباید مصرف شود . اما چنانچه بیماری فرد شدید و کشنده بوده و نیاز مصرف این دارو کاملا مشهود باشد و منافع ناشی از مصرف آن عوارض احتمالی دارو بیشتر شود ، با رعایت احتیاط می توان از آن کمک گرفت . در رابطه با مصرف پروکاربازین در دوران شیردهی نیز به علت اینکه این دارو می تواند آثار شدید برروی کودک از خود به جا بگذارد چنانچه مادری تحت درمان با این دارو قرار گیرد تا زمانی که پروکاربازین مصرف می کند نباید به کودک خود شیردهد
موارد منع مصرف پروکاربازین
پروکاربازین در عیب شدید کار کبد، فئوکروموسیتوم، عیب شدید کار کلیه،بیماری های قلبی – عروقی یا بی کفایتی عروق کرونر و آریتمی قلبی یا بیماری های پیشرفته عروقی مغز نباید مصرف شود.
عوارض جانبی پروکاربازین
-
کم خونی -
تحریک CNS -
تضعیف سیستم ایمنی -
عفونت -
کاهش پلاکت های خون -
کم خونی همولیتیک -
وقفه در قاعدگی و پنومونی از عوارض جانبی شایع پروکاربازین هستند.
تداخلات دارویی پروکاربازین
تداخل دارویی ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و داروهای گیاهی) که استفاده می‌کنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز دارو مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.
برخی از داروها ممکن است با داروی پروکاربازین تداخل کنند، مانند: مکمل‌های غذایی / داروهای کاهش اشتها (مانند دی اتیل پروپیون)، داروهای اختلال توجه و بیش فعالی کودکان (مانند آتوموکستین، متیل فنیدات)، آپراکلونیدین، بوپروپیون، بوسپیرون، کاربامازپین، سیکلوبنزاپرین، تترابنازین، دکسترومتورفان، متیل دوپا، والبنازین، داروهای خاص مسکن (مانند مپریدین، متادون، تاپنتادول)، مکمل‌های خاص (مانند تریپتوفان، تیرامین)، برخی از “تریپتان‌ها” مورد استفاده برای درمان سردرد میگرنی (مانند ریزاتریپتان، سوماتریپتان)، داروهای خاص برای بیماری پارکینسون (انتاکاپون، تولکاپون، لوودوپا).
اگر شما داروهای دیگری که باعث افزایش سروتونین می‌شوند را مصرف کنید، خطر ابتلا به سندرم یا سمیت سروتونین افزایش می‌یابد. نمونه‌هایی از این داروها عبارت‌اند از: MDMA یا “اکستازی (ecstasy)”، مخمر سنت جان (St. John’s wort)، داروهای ضد افسردگی خاصی (از جمله SSRI ها مانند فلوکستین (fluoxetine) / پاروکستین (paroxetine)، داروهای SNRI مانند دولوکستین (duloxetine) / ونلافاکسین (venlafaxine))، آمی تریپتیلین، دوکسپین.
در صورت مصرف داروهایی که ممکن است خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهد، قبل از استفاده از پروکاربازین اسم این داروها را به پزشک خود بگویید، داروهایی از جمله محصولات گیاهی (مانند افدرا / ماهوانگ)، داروهای آلرژی و داروهای سرفه و سرماخوردگی (از جمله دکسترومتورفان، ضد انعقاد مانند فنیل افرین / پوسیدو افدرین) و محرک‌ها (مانند آمفتامین، افدرین، اپی نفرین، فنیل آلانین). پروکاربازین نباید با هر یک از این داروها مورد استفاده قرار گیرد، برای جزئیات بیشتر با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
پروکاربازین با مهارکننده‌های MAO تداخل دارویی جدی ایجاد می‌کنند، این تداخل ممکن است حتی منجر به مرگ شود، همراه با پروکاربازین از مهار کننده‌های MAO مانند (ایزوکاربوکسازید (isocarboxazid)، لینزولید (linezolid)، متیلن بلو (methylene blue)، موکلوبماید (moclobemide)، فنلزین (phenelzine)، سلژیلین (selegiline)، سیفامینید (safinamide)، ترانیل سیپرومین (tranylcypromine)) استفاده نکنید. اکثر مهارکننده‌های MAO حتی نباید تا ۲ هفته قبل از شروع استفاده از داروی پروکاربازین ، استفاده شوند.
اگر داروهایی مصرف می‌کنید که باعث خواب‌آلودگی می‌شوند، به دکتر یا داروساز خود بگویید، از جمله: الکل، ماری جوانا، آنتی هیستامین‌ها (از قبیل ستیریزین (cetirizine)، دیفن هیدرامین (diphenhydramine))، داروهای خواب و یا اضطراب (مانند آلپرازولام (alprazolam)، دیازپام (diazepam)، زولپیدم (zolpidem))، شل کننده‌های عضلانی مانند سیکلوبنزاپرین و داروهای ضد درد و مسکن (مانند کدئین).
برچسب بر روی تمام داروهای خود را (مانند داروهای آلرژی یا سرفه و سرماخوردگی) بررسی کنید چرا که برخی از آن‌ها از موادی تشکیل شده‌اند که باعث خواب آلودگی می‌شوند و یا خطر خونریزی را افزایش می‌دهند. از پزشک خود در مورد استفاده از آن‌ها سؤال کنید تا با خیال راحت بتوانید از این داروها استفاده کنید.
موارد هشدار و احتیاطات ویژه حین مصرف داروی پروکاربازین
بعضی داروها را نمی‌توان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی داروها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز می‌گردد؛ بنابراین بهتر است که قبل از مصرف دارو، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:
-
در صورتی که باردارید یا قصد باردار شدن دارید و یا به نوزاد خود شیر می‌دهید. -
اگر هرگونه مشکل کبدی یا کلیوی دارید. -
در صورتی که مشکل قلبی و عروقی دارید. -
در صورتی که بیماری صرع دارید. -
اگر احساس بیماری یا عفونت دارید. -
اگر توموری در غده فوق کلیه تان دارید که باعث افزایش فشار خون شما شده است. -
اگر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمامی داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویزشده است و چه بدون تجویز پزشک آن را مصرف می‌کنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل. -
اگر سابقه واکنش آلرژیک به دارویی دارید.
مصرف بیش از حد داروی پروکاربازین (مسمومیت دارویی)
-
این دارو را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک ، مصرف نکنید. -
اگر احساس کردید که فردی دچار مسمومیت دارویی شده است و علائمی مانند تنگی نفس یا غش و ضعف (از حال رفتن) در او دیدید، سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.
نکات پزشکی پروکاربازین
این دارو نباید با داروها یا خوراکی هایی که حاوی تیرامین هستند مورد استفاده قرار گیرد . بنابراین بیماری که پروکاربازین دریافت می کند نباید پنیر ، موز ، چای ، قهوه ، شراب یا نوشابه مصرف کند یا سیگار بکشد.
شرایط نگهداری پروکاربازین
این دارو باید در درجه حرارت 15 تا 30 درجه سانتی گراد و به دور از نور و رطوبت نگهداری شود و از یخ زدن آن جلوگیری شود.
بیشتر بخوانید:
معرفی داروی ضد سرطان وینورلبین
اطلاعات کامل داروی ضد سرطان تموزولامید
آشنایی با داروی سیس پلاتین و موارد مصرف آن
