معرفی آنتی بیوتیک داکسی سایکلین
داکسی سایکلین (Doxycycline) نوعی آنتی بیوتیک از دسته تتراسایکلین می باشد. این دارو یک داروی ضد باکتریایی رایج می باشد که برای درمان عفونت های گوناگون از قبیل آکنه (جوش )، عفونت گوش میانی ، سایر عفونت های پوست و بافت نرم ، برونشیت ، سینوزیت ، سینه پهلو ، عفونت های دستگاه ادراری و نیز عفونت های کلامیدیایی ، سیفلیس ، و گنوره ای استفاده می شود. به خاطر داشته باشید که این دارو تنها برای درمان عفونت های باکتریایی می تواند مورد استفاده قرار گیرد و در درمان عفونت های ویروسی نظیر آنفولانزا و سرماخوردگی بی تأثیر می باشد.
موارد مصرف داکسی سایکلین
داکسی سایکلین (کپسول داکسی سایکلین 50 یا 100) یا (قرص داکسی سایکلین 100) در درمان عفونت های ناشی از ارگانیسم های حساس کاربرد دارد. از داکسی سایکلین در عفونت های کلامیدیا تراکوماتیس دستگاه تناسلی-ادراری؛ اورتریت غیر گونوکوکی و عفونت های بدون عارضه اورتال (عفونت های ارداری)، اندوسرویکال (عفونت های داخل رحمی) و رکتال استفاده می شود.
داکسی سیکلین برای پیشگیری از بیماری های عفونی در افرادی که مورد تجاوز قرار گرفته اند، کاربرد دارد. همچنین برای جلوگیری از «اسهال مسافران» ناشی از ارگانیسم ایشرشیاکلی انتروتوکسیژنیک هم استفاده می شود.
-
در درمان بیماران مبتلا به گنوره یا سوزاک و سیفلیس که به پنی سیلین حساس هستند، داکسی سایکلین کاربرد دارد. -
داکسی سایکلین داروی مناسبی برای درمان تب مالت نیز به حساب می آید. -
داکسی سایکلین برای درمان جوش صورت یا آکنه نیز مصرف می شود.
فارماکوکینتیک داکسی سیکلین
100-90 در صد از راه خوراکی جذب می شود و غذا بر جذب دارو تاثیری ندارد. غلظت سرمی دارو 4-2 ساعت پس از مصرف به اوج خود می رسد. پس از جذب، دارو در اغلب بافتها و مایعات بدن منتشر می شود. نیمه عمر دارو 22-12 ساعت است و در صورت عیب کار کلیه تغییر چندانی نخواهد کرد. دفع دارو عمدتاً کلیوی است اما از راه صفرا نیز دفع می شود.
مکانیسم اثر داکسی سیکلین
داکسی سیکلین، یک آنتی بیوتیک باکتریواستاتیک است که بعد از انتقال فعال به درون باکتری، به صورت برگشت پذیر به زیر واحد 30S ریبوزوم باکتری متصل شده و باعث مهار سنتز پروتئین توسط باکتری می گردد.
روش و مقدار مصرف داکسی سایکلین
-
نحوه مصرف داکسی سایکلین در بالغین:100 میلی گرم (یک قرص 100 یا کپسول)، هر 12 ساعت یک بار استفاده می شود. -
نحوه مصرف داکسی سایکلین در کودکان بالای 8 سال و وزن کمتر از 45 کیلوگرم:روز اول درمان 4.4 میلی گرم بر کیلوگرم هر 12ساعت یک بار از راه خوراکی استفاده می شود. سپس روزانه 2.2 تا 4.4 میلی گرم بر کیلوگرم هر 12 ساعت استفاده می شود. -
در مورد کودکان با وزن بیشتر از 45 کیلوگرم، دوزاژ مانند بالغین است.
چگونگی مصرف داکسی سایکلین
داکسی سایکلین را می توان با شکم خالی (یک ساعت قبل یا 2 ساعت پس از غذا)، یا با غذا مصرف کرد؛ دارو باید با یک لیوان پر از آب و در حالت غیردرازکش خورده شود تا معده را ناراحت نکند.
اگر معده ناراحت شود، دارو را باید با غذا مصرف کرد. بهرحال ، داکسی سایکلین نباید ظرف 3-1 ساعت از مصرف داروهای دیگر خورده شود.
اگر نوع سوسپانسیون آن را مصرف می کنید، شیشه دارو را پیش از مصرف به خوبی تکان دهید. از پیمانه مدرج داخل جعبه دارو برای اندازه گیری مقدار دارو استفاده کنید.
کپسول های دیررهش باید یکجا بلعید و شکستن ، خردکردن یا جویدن آن ها ممنوع است . بهتراست داکسی سایکلین طی شبانه روز در نوبت های با فواصل یکسان مصرف شود تا سطح خونی آن ثابت باقی بماند. برای مثال ، اگر قرار است دارو را روزی 2 بار مصرف کنید، باید هر 12 ساعت مصرف شود (مثلاً 6 صبح و 6 شب یا 7 صبح و 7 شب ). اگر این بار برنامه کاری یا خواب شما تداخل می کند، از پزشکتان بخواهید در تعیین یک برنامه مناسب تر به شما کمک کند.
دارو باید سر وقت و به طور کامل مصرف شود، حتی اگر احساس بهبودی دارید. چنانچه پیش از اتمام دارو، مصرف آن را قطع کنید علایم تان ممکن است عود کند.
اگر یک نوبت را فراموش کردید، به مجردیکه یاد آورید مصرفش کنید. البته اگر تقریباً موقع نوبت بعدی رسیده است . نوبت فراموش شده را رها کرده به برنامه دارویی معمولتان باز گردید. مقدار دارو را دو برابر نکنید.
مصرف داکسی سایکلین در بارداری و شیردهی
-
داکسی سایکلین نباید در بارداری مصرف شود. -
همچنین این دارو در شیر ترشح می شود و مصرف داکسی سایکلین در شیردهی توصیه نمی شود.
نکات مهم قبل از مصرف داکسی سایکلین
-
اگر شما حامله هستید نباید از داکسی سیکلین استفاده کنید زیرا این دارو می تواند به جنین آسیب برساند یا باعث تغییر رنگ دندان دائمی او در مراحل بعدی زندگی شود . -
اگر شما به هر آنتی بیوتیک تتراسایکلین حساسیت دارید نباید داکسی سیکلین را مصرف نمایید. -
کودکان نباید هرگز از داکسی سیکلین استفاده کنند زیرا این دارو می تواند باعث زردی دائم در کودکان کمتر از 8 سال شود. -
داکسی سیکلین می می تواند اثرات قرص های ضد بارداری را کمتر کند؛ در مورد استفاده از یک روش غیر هورمونی کنترل بارداری ( مانند کاندوم ، دیافراگم ، اسپرم کش ) برای جلوگیری از حاملگی٬ در حالی که از این دارو استفاده با پزشک خود مشورت نمایید. -
برای اینکه مطمئن شوید این دارو برای شما بی خطر است٬ در مورد سابقه ها و حساسیت های زیر حتما پزشک خود را در جریان قرار دهید : -
بیماری کبدی . -
بیماری کلیوی . -
آسم یا آلرژی سولفیت . -
سابقه افزایش فشار داخل جمجمه . -
اگر شما ایزوترتینوئین مصرف می کنید.
عوارض جانبی داکسی سایکلین
تهوع، استفراغ، اسهال، عفونت ثانویه ناشی از میکروارگانیسم های مقاوم و به ندرت واکنش های آلرژیک با مصرف این دارو گزارش شده است. سردرد و اختلالات بینایی ممکن است نشانه افزایش فشار داخل جمجمه باشند.
هنگام مصرف داکسی سایکلین توصیه می شود:
-
حتی در صورت احساس بهبودی ، دارو تا انتها مصرف کنید تا عفونتتان درمان شده ، از عود جلوگیری شود. -
روزی 8 لیوان آب بنوشید، مگر اینکه پزشکتان دستور دیگری داده باشد. -
از نور خورشید بین ساعت 10 صبح تا 3 بعد از ظهر و از لامپ های آفتای و وسایل برنزه کننده اجتناب کنید. مناطق در معرض نور را با کرم های ضدآفتاب با قدرت محافظت کنندگی (SPF) حداقل 15 بپوشانید. -
اگر قرص ضدبارداری مصرف می کنید، درحین استفاده از داکسی سایکلین یک روش جلوگیری دیگر را به تنهایی یا در کنار قرص ضدبارداری بکارگیرید. -
اگر ظرف 3 روز درمان با داکسی سایکلین احساس بهبودی نداشتید با پزشکان مشورت کنید. -
داکسی سایکلین تاریخ مصرف گذشته را دور بریزید. این دارو وقتی فاسد شود سمی می شود.
تداخل دارویی داکسی سایکلین
-
مصرف همزمان با داروهای ضداسید حاوی آلومینیم، کلسیم یا منیزیم، یا ملین های حاوی منیزیم به تشکیل کمپلکسهای غیر قابل جذب منجر می شود. یک ساعت قبل یا دو ساعت بعد از این داروها استفاده شود. -
فرآورده های خوراکی آهن و بیکربنات سدیم جذب آن را مختل می سازد. -
داکسی سیکلین ممکن است اثر باکتری کش پنی سیلین را خنثی سازد و رشد سلولی را به دلیل اثر باکتریواستاتیک، مهار سازد. -
پنی سیلین باید 3-2 ساعت قبل از مصرف داکسی سیکلین تجویز شود. -
صرف همزمان با داروهای خوراکی ضد انعقاد اثرات ضدانعقادی این داروها را افزایش می دهد و در نتیجه، سبب کاهش اجباری مقدار مصرف آنها می شود. -
داکسی سیکلین فراهمی زیستی دیگوکسین را افزایش می دهد و بنابراین، مقدار مصرف دیگوکسین باید کاهش یابد. -
تتراسیکلین ها میزان نیاز به انسولین را کاهش می دهند لذا سطح قند خون مانیتور شود. -
کاربامازپین، فنی تویین، فنو باربیتال اثر دارو را کاهش می دهند.
اثر داکسی سایکلین بر آزمایشهای تشخیصی
-
داکسی سایکلین موجب به دست آمدن نتایج منفی کاذب در آن گروه از آزمونهای ادرار می شود که با استفاده از آزمون گلوکزاکسیداز (TesTape یا Clinistix) صورت می گیرند. -
داکسی سایکلین آزمونهای فلورومتریک برای کاتکول آمینهای ادرار را به طور کاذب افزایش می دهد. -
دارو باعث افزایش BUN و آنزیمهای کبد شده و سطوح هموگلوبین و هماتوکریت را کاهش می دهد.
مسمومیت با داکسی سایکلین و درمان
تظاهرات بالینی: اختلالات گوارشی.
درمان: شامل مصرف آنتی اسیدها یا تخلیه معده یا شستشوی معده طی چهار ساعت بعد از بلعیدن دارو می شود.
احتیاط در مصرف داکسی سایکلین
-
کپسول یا قرص داکسی سایکلین مـی تواند موجب بروز ازوفاژیت گردد ( به ویژه در سنین بالای 4٠ سال ) شروع ناگهانی بلع دردناک به پزشک گزارش شود. برای کاهش احتمال بروز ازوفاژیت بیمار دارو را با یک لیوان پر آب مصرف نماید و حداقل ٩٠ دقیقه پس از مصرف دارو، دراز نکشد. -
بـروز اسهال در بـیمار مصرف کننده داکسی سایکلین مهم است ( ممکن است کولیت با غشا کاذب بـاشد) . -
بـاید مراقب بروز عفونت ثانویه در بیمار بود. -
به تاریخ مصرف داکسی سایکلین توجه شود. -
برای خودداری از بروز واکنش های حساسیت نوری ، طی مدت مصرف این دارو تا چهار تا پنج روز بعد از قطع مصرف از قرارگرفتن مستقیـم در معرض نور خورشید یا اشعه UV خودداری شود. -
از مصرف هر گونه آنتیبیوتیک دیگری به همراه مصرف داکسی سایکلین خودداری کنید؛ مگر اینکه دکتر برای شما تجویز کرده باشد. -
از قرارگیری در معرض نور خورشید و یا برنزه کردن اجتناب نمائید. زیرا مصرف این دارو باعث میشود شما زودتر دچار آفتابسوختگی بشوید. هنگامی که بیرون میروید، از لباس های مناسب و محافظ و همچنین ضد آفتاب (با SPF30 یا بالاتر) استفاده کنید. -
مصرف داروهای آنتیبیوتیک میتواند موجب اسهال شود که ممکن است نشانهای از یک عفونت جدید باشد. اگر اسهال بسیار رقیق و یا اسهال خونی دارید، به دکتر مراجعه کنید. به طور خورسرانه از داروهای ضد اسهال استفاده نکنید؛ مگر اینکه دکتر به شما بگوید.
شرایط نگهداری دارو
داکسی سایکلین را در ظروف در بسته، محل خشک و به دور از نور و در درجه حرارت 15 تا 30 درجه سانتیگراد نگهداری نمایید.
بیشتر بخوانید:
موارد مصرف قرص متوکلوپرامید و عوارض جانبی این دارو
موارد مصرف قرص فلوکونازول یا دیفلوکان و عوارض جانبی این دارو
موارد مصرف قرص نالوکسان و عوارض جانبی این دارو
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله دلگرم