روزنو، در چشم طبیعی، نور وارد عدسی چشم میشود و از آن عبور میکند. عدسی، نور را به صورت تصویر واضحی بر روی شبکیه متمرکز میکند تا پیام را از طریق اعصاب بینایی به مغز منتقل کند. اگر عدسی بر اثر آب مروارید، ابری شده باشد، تصویری که مشاهده میکنید تار خواهد بود. سایر بیماریهای چشمی مانند نزدیکبینی موجب تاری دید نیز میشود اما آب مروارید در برخی مواقع بر اثر علائم و نشانههای ویژهای ایجاد میشود.
علائم آب مروارید
تاری دید
تاری دید در هر سنی از شایعترین علامت آب مروارید است. تصاویر ممکن است مه آلود، تار یا ابری به نظر برسد. با گذشت زمان و بدتر شدن آب مروارید، نور کمتری به شبکیه چشم میرسد. افراد مبتلا به آب مروارید ممکن است به خصوص شبها در دیدن و رانندگی با مشکل مواجه شوند.
خیره نگریستن
یکی دیگر از علائم اولیه آب مروارید، حالت زل زدن یا حساسیت به نور است. ممکن است برای مشاهده در نور شدید خورشید با مشکل مواجه شوید. چراغهای داخل منزل که قبلاً به آن حساسیت نداشتید، ممکن است خیلی روشن به نظر برسند یا دارای هاله باشند. رانندگی در شب هم ممکن است به دلیل تابش خیرهکننده چراغهای خیابانی و چراغهای جلو ماشین در دید فرد مشکل ایجاد کند.
دوبینی
آب مروارید گاهی هنگامی که با یک چشم هم نگاه میکنید، میتواند موجب دوبینی شود. این تفاوت از دید دوتایی است که از چشمی که به درستی نمیبیند ناشی میشود. هنگامی که با هر دو چشم میبینید، دید دوتایی ایجاد میشود. در صورت وجود آب مروارید، تصاویر حتی میتوانند با چشم باز نیز دو برابر دیده شوند.
تغییر رنگ
آب مروارید میتواند در دیدن رنگها نیز تاثیر بگذارد و موجب شود تا برخی از رنگها کمرنگتر دیده شوند. بینایی فرد ممکن است به تدریج حالت قهوهای یا مایل به زرد پیدا کند. در ابتدا ممکن است متوجه این تغییر رنگ نشوید اما با گذشت زمان، تشخیص رنگ آبی و بنفش دشوارتر میشود.
دوربینی
گاهی آب مروارید ممکن است به طور موقت توانایی نزدیکبینی را بهبود ببخشد، زیرا آب مروارید مانند یک لنز قویتر عمل میکند و به این پدیده دوربینی گفته میشود. زیرا افرادی که قبلاً به عینک مطالعه احتیاج داشتند، متوجه میشوند که دیگر به آن احتیاج ندارند. هرچه آب مروارید بدتر میشود، بینایی فرد ضعیفتر شده و یا از بین میرود.
تغییر شماره عینک
تغییر مکرر شماره عینک یا لنز میتواند نشانه آب مروارید باشد. دلیل آن این است که آب مروارید معمولاً پیشرونده است، به این معنی که با گذشت زمان نیز بدتر میشود.
چه کسی به آب مروارید دچار میشود؟
دلیل بیشتر آب مروارید مربوط به سالمندی است. بیش از نیمی از آمریکاییهای بالای ۶۵ سال به آب مروارید مبتلا هستند. نوزادان گاهی اوقات با عارضه آب مروارید متولد میشوند که به آن، آب مروارید مادرزادی نیز میگویند و یا اینکه ممکن است کودکان در اثر آسیب به چشم یا بیماری به آن مبتلا شوند. قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراءبنفش همچنین میتواند خطر ایجاد آب مروارید و سایر بیماریهای چشمی را افزایش دهد.
چه عواملی موجب آب مروارید میشود؟
دلیل اصلی آب مروارید ناشناخته است. در حالی که با افزایش سن خطر آن افزایش مییابد، عوامل زیر نیز ممکن است موثر باشند:
. دیابت
. سیگار
. مصرف زیاد الکل
. آسیب به چشم
. استفاده طولانی از کورتیکواستروئیدها
. زیاد قرار گرفتن در معرض نور خورشید یا اشعه ماوراءبنفش
چگونه آب مروارید تشخیص داده میشود؟
بیشتر آب مرواریدها را میتوان با معاینه چشم تشخیص داد. چشمپزشک، بینایی فرد را معاینه کرده و با کمک میکروسکوپ داخل چشم را معاینه میکند تا مشکلات عدسی و سایر بخشهای چشم را بررسی کند. مردمک چشم گشاد میشود تا قسمت پشت چشم، جایی که شبکیه و عصب بینایی قرار دارد، بهتر دیده شود.
جراحی آب مروارید
اگر دچار کاهش بینایی ناشی از آب مروارید هستید که با عینک یا لنز قابل اصلاح نیست، ممکن است برای برداشتن آن به جراحی نیاز باشد. در جراحی آب مروارید، لنز کدر برداشته میشود و لنز مصنوعی به جای آن گذاشته میشود. این جراحی که به صورت سرپایی انجام میشود، بیخطر است و در بهبود بینایی بسیار موثر است. اگر آب مروارید در هر دو چشم وجود داشته باشد، عمل جراحی هم زمان بر روی هر دو چشم انجام میشود.
انواع جراحی آب مروارید
دو نوع عمل جراحی آب مروارید وجود دارد. نوع رایج آن فاکو یا اولتراسونیک(مافوق صوت) نامیده میشود. پزشک با استفاده از امواج فراصوت برش کوچکی در عدسی چشم ایجاد میکند. لنز برداشته میشود و لنز دیگری داخل چشم و به جای آن قرار میگیرد. در اکثر جراحیهای مدرن مربوط به آب مروارید پس از جراحی دیگر نیازی به عینک ذرهبینی یا لنز نیست.
نوآوری در جراحی آب مروارید
تحولات اخیر در جراحی آب مروارید میتواند نزدیکبینی و دوربینی را اصلاح کند و نیاز به عینک مطالعه پس از عمل را به حداقل رسانده یا از بین ببرد. لنزهای معمولی”تک کانونی” فقط برای دوربینی مناسب هستند، به این معنی که باز هم بعد از عمل به عینکهای مطالعه نیاز است. لنزهای داخل چشمی چندکانونی میتواند در برخی از بیماران به بهبود فاصله و نزدیکبینی کمک کند. ایمپلنتهای مخصوص اصلاح آستیگماتیسم موجود هستند. و لنزی هم برای دید بهتر رنگ در حال تولید است.
بعد از جراحی چه انتظاری باید داشت
چشمها تا چندین روز ممکن است خارش داشته و به نور حساس باشد. ممکن است برای کمک به درمان، قطره تجویز شود و از فرد بخواهند تا از محافظ چشم یا عینک استفاده کند. تقریباً هشت هفته طول میکشد تا چشمها به طور کامل بهبود یابد، اگرچه بینایی فرد باید بلافاصله پس از عمل بهبود پیدا کند اما فرد ممکن است هنوز هم به عینک، حداقل گاهی اوقات، برای فاصله دور یا برای مطالعه نیاز داشته باشد و همچنین پس از بهبودی کامل، به عینک جدیدی نیاز باشد.
خطرات جراحی آب مروارید
عوارض ناشی از جراحی آب مروارید، نادر است. شایعترین خطرات عبارتند از خونریزی، عفونت و تغییر فشار چشم که همه این موارد در صورت تشخیص زودهنگام، قابل درمان هستند. جراحی اندکی خطر جدا شدن شبکیه را افزایش میدهد که نیاز به درمان اورژانسی دارد.گاهی اوقات، بافت لنز بعد از جراحی که برای محافظت از لنز استفاده میشود، حتی پس از سالها کدر میشود و پس از ابتلا به آب مروارید به راحتی و برای همیشه با لیزر اصلاح میشود.
آیا جراحی آب مروارید را باید انجام داد؟
جراحی آب مروارید یا عدم انجام آن به خود ما و پزشکمان بستگی دارد. به ندرت باید آب مروارید را فوراً برداشت اما معمولاً اینطور نیست. آب مروارید به تدریج بینایی را تحت تاثیر قرار میدهد، بنابراین بسیاری از مردم در انتظار عمل جراحی هستند تا زمانی که از عینک جدید استفاده کنند یا بخشهای دیگر بینایی خود را به حد کافی بهبود بخشند. اگر احساس میکنید که آب مروارید موجب ایجاد مشکلاتی در زندگی روزمرهتان شده است، میتوانید مدتی صبر کنید.
نکاتی برای پیشگیری از آب مروارید
کارهایی که انجام میدهید و میتواند خطر ابتلا به آب مروارید را کاهش دهد:
– دخانیات ممنوع
– همیشه از کلاه و عینک آفتابی در زیر نور آفتاب استفاده کنید. دیابت را به نحو صحیح کنترل کنید.
– مصرف الکل را کنار بگذارید.