آنژین و انواع آن
آنژین واژه ای است برای توصیف درد قفسه سینه که ناشی از گردش کم خون است که به عضله قلب فشار وارد می شود . بیماری آنژین نشانه ای از بیماری قلبی و عروقی است . اما بیماری آنژین معمولاً در بین مردم با علائمی مانند فشار ، سنگینی ، تنگی و یا درد در قفسه سینه شناخته شده است . آنژین ، که گاهی آنژین صدری هم گفته می شود ، در اثر یک اختلال ناگهانی در سلامت بدن رخ می دهد .
بیماری آنژین معمولاً قابل تشخیص است ، اما گاهی علائم آن ، مانند احساس ناراحتی در قفسه سینه و یا درد سینه با علائم مشکلات در هضم ، اشتباه گرفته می شود . اگر بدون دلیل دچار درد در قفسه سینه شدید ، فوراً به پزشک مراجعه کنید . درد و ناراحتی در قفسه سینه یکی از نشانه های اصلی بیماری آنژین است.
علل ایجاد بیماری آنژین
-
بیماری سرخرگ‌های قلبی، به عبارتی انسداد یا انقباض سرخرگ‌هایی که به قلب خونرسانی می‌کنند. -
کم‌خونی -
پرکاری تیرویید -
تندشدن ضربان قلب -
بیماری دریچه قلب
انواع آنژین
معمولاً آنژین موقتی است ولی گاهی هم دردی مزمن و ماندگار است. از نظر پزشکی آنژین به دو نوع تقسیم می‌شود:
آنژین پایدار
آنژین پایدار(stable angina) نوعی ایسکمی در میوکارد است که بدلیل افزایش درخواست (demand) متابولیک ماهیچه قلب (میوکارد) رخ می‌دهد. دلیل بروز درد یا شرایط افزایش کار قلب شامل فعالیت بدنی٬ استرس با منشأ روانی و واکنش به هوای سرد بوده یا بدلیل آسیب‌های غیر قلبی که نیاز به اکسیژن را افزایش داده یا پرفیوژن قلبی را کاهش می‌دهند. از این موارد می‌توان به کم‌خونی حاد٬ هیپرتیروئیدیسم٬ فشارخون بالا و تب شدید اشاره نمود. درد بیمار با هرکدام از دلایل بالا ظاهر گردیده و با استراحت محو می‌شود. مهم‌ترین علت ابتلا به آنژین پایدار وجود آترواسکلروز ثابت در شریان کرونر بوده که ۷۰ تا ۷۵ درصد مجرای شریان بسته شده باشد. مدت‌زمان بروز درد از یک تا ۲۰ دقیقه ممکن است متغیر باشد و پاسخ فارماکولوژیک بیمار به نیتروگلیسرین زیرزبانی (TNG) مناسب است.
آنژین ناپایدار
آنژین ناپایدار(Unstable angina) می‌تواند بدون مقدمه ایجاد شود یا آنژین پایداری که حتی در حالت استراحت توسط شخص حس شود، آنژین حالت ناپایدار به خود گرفته‌است. تمام شرایط و حالات آنژین پایدار شامل محدوده ایجاد درد و کیفیت آن در این نوع آنژین نیز وجود دارد اما شدت و تناوب و مدت‌زمان آن شدیدتر است. آنژین ناپایدار بسیار خطرناک بوده و در ۱۰ درصد بیماران به یک سکته قلبی تبدیل می‌شود. علت آن کمبود اکسیژن مورد نیاز بافت ماهیچه قلب است. این کمبود اکسیژن به دلیل افزایش نیاز میوکارد نبوده و به علت ناتوانی قلب در پمپ کردن خون کافی درون شریان کرونر ایجاد می‌شود. درد در این نوع آنژین نیز به علت وجود انسداد و تنگی پلاکتی درون کرونر است ولی شکسته شدن پلاک‌های درون کرونر و ایجاد میکروآمبولی می‌تواند منجر به انسدادهای دیگری شود. درمان و دخالت‌های پزشکی و پیگیری آنژین ناپایدار همان است که در آنژین پایدار وجود دارد.
علایم آنژین
-
درد و ناراحتی در قفسه سینه -
درد بازو، گردن، فک، شانه و پشت قفسه سینه -
حالت تهوع -
خستگی -
تنفس های کوتاه -
تعریق -
سرگیجه
علائم آنژین پایدار
-
در زمانی فعالیت شدید قلب اتفاق می افتد مانند هنگام بالا رفتن از پله یا ورزش کردن -
معمولاً قابل پیش بینی است و مشابه دردهای قبلی قفسه سینه است که پیش از آن تجربه کرده اید. -
مدت کوتاه و کمتر از 5 دقیقه ادامه دارد. -
با استراحت و مصرف دارو بسیار زود برطرف می شود.
علائم آنژین ناپایدار
-
فقط در زمان استراحت رخ می دهد. -
الگوی همیشگی دردهای آنژینی تغییر می کند. -
غیرمنتظره و ناگهانی اتفاق می افتد. -
از آنژین پایدار بسیار طولانی تر است و ممکن است 30 دقیقه طول بکشد. -
با استراحت و مصرف دارو برطرف نمی شود. -
ممکن است از نشانه های حمله قلبی باشد.
پیشگیری از آنژین
شما می توانید برای پیشگیری از آنژین شیوه زندگی سالم را در پیش بگیرید و اگر در حال حاضر دچار آنژین هستید:
-
ترک سیگار -
کنترل بیماریها، از جمله فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت -
داشتن یک رژیم غذایی سالم -
افزایش فعالیت بدنی بعد از تائید پزشک مربوطه -
حفظ وزن سالم -
کاهش سطح استرس
آیا در معرض ابتلا به آنژین قرار دارید؟
آنژین، علامت وجود یک مشکل قلبی جدی، معمولاً بیماری عروق قلبی یا گاهی بیماری میکروواسکولار قلبی است. بنابراین اگر مستعد ابتلا به یکی از این دو بیماری هستید، احتمالاً دچار آنژین نیز خواهید شد. عامل‌های خطر اصلی بیماری‌های فوق عبارت‌اند از:
-
بالا بودن میزان کلسترول خون -
بالا بودن فشار خون -
استعمال دخانیات -
دیابت یا مقاومت انسولین -
اضافه وزن یا چاقی -
سندرم متابولیک -
عدم تحرک -
رژیم غذایی نامناسب -
کهولت سن (احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی در مردان و زنان به ترتیب از سن ۴۵ و ۵۵ سالگی به بالا افزایش می‌یابد.) -
سابقه ابتلا اعضاء خانواده به بیماری‌های قلبی در دوران جوانی
تشخیص آنژین
چنانچه از درد قفسه سینه رنج می‌برید، حتی در صورت موقت بودن درد، حتماً به پزشک مراجعه کنید. پزشک معمولاً دستور انجام تست‌های زیر را می‌دهد:
آنژیوگرافی مقطع نگاری رایانه‌ای: این تست برای بررسی میزان خونرسانی به شریان‌های قلبی انجام می‌شود. ابتدا ماده حاجب در رگ بیمار تزریق می‌شود، سپس تصاویر اشعه ایکس از زاویه‌های مختلف برای به دست آوردن تصویری سه بُعدی از قلب گرفته می‌شود. هر اسکن تنها چند ثانیه زمان می‌برد، کاملاً بدون درد است و می‌توان آن را در بیمارستان یا کلینیک به صورت سرپایی انجام داد. به علاوه، آزمایش خون نیز جهت بررسی میزان چربی، کلسترول، قند و پروتئین خون انجام می‌شود، چرا که بالا بودن این موارد احتمال خطر حمله قلبی را افزایش می‌دهد.
راههای درمان بیماری آنژین
درمان اصلی آنژین بر اساس علائم آن است: داروهایی که تب را پایین می‌آورند و درد را کم می‌کنند، و احتمالاً همراه با مواد ضد عفونی کنندۀ گلو. این درمان ها عموماً برای پشت سر گذراندن اوج بیماری کفایت می‌کنند.
مصرف آنتی بیوتیک ها ثابت نمی‌کند که آنژین باکتریایی است، باکتریایی بودن آنژین به راحتی و به سرعت به کمک یک معاینه توسط پزشک معالج هنگام مراجعه تشخیص داده می‌شود. اگر پزشک تان برای شما آنتی بیوتیک تجویز کرد، درمان را تا انتها پیگیری کنید و به بهانه اینکه علائم از بین رفته اند، مصرف داروها را متوقف نکنید. ناتمام رها کردن دورۀ درمان، بهترین روش برای به وجود آوردن باکتری های مقاوم به درمان است !
درمان دارویی آنژین
-
استفاده از داروهای نیترات دار همانند نیتروگلیسیرین: نیترات‌ها باعث انبساط موقت شریانها، و در نتیجه احیای جریان خون در رگهای جریان پایین می‌گردد. این دارو به فرم‌های متنوعی در بازار موجود است. از عوارض جانبی این قسم از داروها می‌توان به سرگیجه و سردرد اشاره کرد. -
استفاده از داروهای بلوک کننده بتا: (نظیر پروپرانولول یا آتنولول)این داروها با توقف اثر اپی نفرین بر روی گیرنده‌های بتای قلب و در نتیجه باعث کاهش سرعت فعالیت قلبی و فشار خون می‌گردند. بیماران آسمی از این دارو پرهیز داده می‌شوند. -
استفاده از داروهای بلوک کننده کانال کلسیم: آنتاگونیست کلسیم (نظیر نیفدیپین، وراپامیل، دیلتیازم) این داروها همانند نیترات‌ها عمل می‌کنند و باعث انبساط شریانها می‌گردند، اما طرز کارشان متفاوت است. -
استفاده از داروهای آسپیرین: آسپیرین با اختلال در انعقاد خون باعث کاهش احتمال تشکیل لخته‌های خطر زا در قلب می‌شود. -
استفاده از داروهای ضد-پلاکت: از این قسم داروها برای بیمارانی استفاده می‌گردد که به آسپیرین حساسیت دارند. نمونهٔ اینگونه دارو Clopidogrel تیکلوپدین است. -
استفاده از داروهای رقیق‌کننده خون: داروهای ضد انعقاد خون مانند وارفارین را می‌توان نام برد.
درمان تهاجمی آنژین
در صورت مؤثر نشدن داروها ممکن است جراحی لازم شود روش‌های مختلف جراحی جهت رفع انسداد عروق خونی یا گشاد کردن عروق وجود دارد که موجب جریان خون بهتر قلب می‌شود .
-
آنژیوپلاستی -
بای‌پس یا عمل جراحی گذرگاه شریان کرنری
روش کنترل آنژین
بیمار پس از چند حمله آنژین، محرک‌های درد از قبیل میزان فعالیت برانگیزاننده درد، فشار روانی و دیگر عامل‌ها را خواهد شناخت. بیمار مجهز به این شناخت می‌تواند اقدام‌هایی را جهت کاهش یا پیشگیری از بروز مجدد حمله درد انجام دهد:
فعالیت بدنی
بیمار باید میزان فعالیت برانیگزاننده درد را تشخیص دهد و سعی کند فعالیت را پیش از شروع درد قفسه سینه متوقف سازد و استراحت کند.
فشار روانی
عصبانیت، مجادله و نگرانی، نمونه‌هایی از فشار روانی هستند که باعث شروع آنژین می‌شوند. بنابراین باید سعی کرد این عوامل روانی را محدود ساخت و از قرار گرفتن در چنین موقعیت‌هایی اجتناب کرد.
حجم وعده‌های غذایی
اگر وعده‌های غذایی سنگین، درد قفسه سینه را به دنبال دارد، باید حجم وعده‌های غذایی را کاهش داد و غذاهای چرب و سنگین را از رژیم غذایی حذف کرد.
رژیم غذایی برای بیماران مبتلا به آنژین
-
توصیه می‌شود غذاهای کم چرب و کم نمک استفاده نمایید. -
در صورت اضافه وزن، وزن خود را کم کنید. -
استفاده از غذای حاوی مقادیر پایینی از چربی اشباع ، چربی ترانس ، کلسترول و سدیم. -
شروع یک رژیم غذایی سالم با مقدار محدود از چربی های اشباع شده، مصرف مقادیر بالای غلات سبوس دار و مصرف بالای میوه ها و سبزیجات.
بیشتر بخوانید:
همه چیز در مورد بیماری نارسایی قلب
۷ عادت غلط که سلامت قلب را به خطر می اندازد
۸ راه معجزه آسا تشخیص بیماری های قلبی
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله دلگرم