نصب صحیح دودکش
وسایل گازسوز نیز همانند سایر وسایل مشابه جهت روشن شدن و سوختن مناسب نیاز به هوا دارند و تنها راه ارتباطی آنها با فضای خارج از ساختمان از طریق دودکش است.
گاز طبیعی و سایر تسهیلات که موجب راحتی و آسایش مردم است، در صورت عدم رعایت نکات ایمنی می‌تواند موجب خسارات جبران ناپذیری شود. بهترین روش مقابله با این خطرات، پیشگیری و رعایت نکات ایمنی برای نصب دودکش است.
یکی از نکات بسیار مهم و قابل توجه، طریقه نصب انواع بخاری و وسایل گازسوز و به خصوص نصب دودکش است. نصب صحیح دودکش از این جهت اهمیت دارد که مانع از نشت گاز مونوکسیدکربن که حاصل سوخت ناقص است، می‌شود. این گاز بی رنگ و بی بو بوده و به همین دلیل به سادگی قابل تشخیص نیست.
چگونه دودکش نصب کنیم ؟
استانداردهای نصب صحیح دودکش
انتهای کلیه دودکش‌ها باید حداقل ۶۰ سانتی متر از سطح بام فاصله داشته و دارای کلاهک مخصوص (به شکل H) باشد. دودکش و اتصالات در داخل و خارج دیوار باید از جنس مقاوم و بدون هیچگونه منفذ یا نشتی در سرتاسر آن باشد. (به کارگیری لوله‌های آکاردئونی آلومینیومی مجاز نیست).
شیب لوله‌های افقی در داخل واحدها باید مثبت (رو به بالا) و ارتفاع قسمت‌های عمودی لوله حداقل سه برابر طول افقی آن باشد. قطر لوله دودکش باید مساوی یا بزرگتر از قطر لوله خروجی دستگاه حرارتی باشد.
اگر فضای خود را با شوفاژ (سیستم حرارتی مرکزی) گرم می‌کنید درزبندی و بستن منفافذ به منظور جلوگیری از اتلاف حرارتی مانعی ندارد. هر وسیله درون سوز مانند بخاری، آب گرم کن و غیره دارای دودکش مناسب و لوله رابط مجزا و مستقل باشد.
قسمت عمودی دودکش باید روی پایه‌های مناسب قرار گیرد تا وزن آن به پایه منتقل شود. طول عمودی دودکش با بست‌های مناسب به دیوار محکم شود. عبور دودکش از فضای داخلی و سقف کاذب حمام مجاز نیست.
هنگام استفاده از بخاری های دیواری در اماکن عمومی باید دهانه دودکش‌ها حداقل در ارتفاع ۱۲۰ سانتیمتری تعبیه شود.
دودکش مشترک حداکثر برای ۵ طبقه استفاده شود. (این کار را در صورت لزوم حتماً باید افراد متخصص و مطابق ضوابط استاندارد انجام دهند و انجام آن توسط افراد غیر متخصص مجاز نیست)
داکت دودکش‌ها باید از بالا به هوای آزاد ارتباط داشته باشد. محل اتصالات دودکش باید کامل دودبند شود. به منظور نصب دودکش‌ها، استفاده از قطعات لوله‌های فلزی و سیمانی پیش ساخته سر صاف (لب به لب) ممنوع است باید از نوع فنجانی استفاده شود.
در نصب دودکش از اجرای پیچ و خم های زیاد و استفاده از زانویی زیاد پرهیز شود.
جنس دودکش ها
جنس دودکش های داخلی باید از ورق‌های گالوانیزه ضد زنگ و بدون درز بوده و در محل اتصال قطعات به خوبی به هم چفت شوند. استفاده از لوله‌های بسیار ضعیف آلومینیومی مخصوص هود آشپزخانه به عنوان دودکش ممنوع است. این لوله‌ها به راحتی باز می‌شوند.
ویژگی‌های کلاهک مناسب
-
مانع ورود آب باران و پرندگان به مجرای دودکش باشد. -
در صورت وزش باد عملکرد طبیعی آن دچا مشکل نشده و به اصطلاح پس نزند. -
استفاده از کلاهک‌های H می‌تواند مانع ورود پرندگان و لانه گذاری آنها در مجرای دودکش باشد.
نکات ایمنی نصب دودکش بخاری
نکات کاربردی نصب دودکش
-
عبور دودکش از فضای داخل حمام و سقف کاذب ساختمان مجاز نیست زیرا این امر باعث پوسیدگی دودکش می شود. -
محل اتصالات دودکش می بایست کاملا بررسی شود و از آب بندی و ثبات آن اطمینان حاصل گردد. -
اطراف دودکش های موجود در موتور خانه به منظور جلوگیری از نشط گاز مونواکسید کربن به محیط موتورخانه و ساختمان باید کاملا دودبند شوند. -
دوکش وسایل گازسوز و هواکش (فن) نباید از یک کانال یا لوله عبور داده شوند. -
هنگام اضافه کردن طبقه ی جدید به ساختمان، دودکش های قدیمی را به صورت عمودی و استاندارد ادامه داده و می بایست احتیاط لازم جهت جلوگیری از سقوط مصالح به داخل دودکش که موجب مسدود شدن آن می شود را اتخاذ نمود. -
به منظور جلوگیری از بازگشت دود وسایل گاز سوز از طریق دودکش به محیط و همچنین دریافت هوای مورد نیاز جهت سوختن، در ساختمان ها می بایست در قسمت زیرین درب ورودی ساختمان ها دریچه تهویه کرکره ای یا آیفونی به طول 20*50 تعبیه شود. -
همچنین زیر درب اتاق خواب ها باید به اندازه ی 3 تا 5 سانتی متر باز باشد. -
دودکش نباید به صورت افقی با کلاهک یا بی کلاهک زیر سقف و بالکن نصب گردد. -
دودکش مورد استفاده در بخاری های دیواری جهت استفاده در فضاهای عمومی می بایست حداکثر در ارتفاع 120 سانتی متری نصب گردد. -
دودکش مناسب جهت استفاده در شومینه بایستی دارای قطر 15 سانتی متر باشد. زیرا امکان بازگشت دود در شومینه وجود دارد. -
دودکش شوفاژ متناسب با ظرفیت آن متفاوت است اما برای شوفاژ با حداقل ظرفیت قطر حداقل 20 سانتی متری مناسب می باشد. -
دودکش مورد نیاز آبگرمکن های دیواری از قطر 20 سانتی متر به بالا پیشنهاد می شود. -
دودکش مناسب در پکیج به علت مصرف بالای آن از قطر 15 سانتی متر به بالا مناسب است. -
قرار گرفتن خروجی دودکش در فضای بین دو ساختمان می تواند منجر به ورود گاز مونواکسید کربن از طریق منافذ به هر یک از ساختمان ها شود. همچنین نشست ساختمان ها ممکن است موجب بسته شدن مسیر خروج دود گردد که به این دلایل این کار کاملا غیر مجاز است. -
دودکش های عمودی می بایست توسط بست های مناسب به دیوار متصل شوند و همچنین وزن آنها توسط پایه های مخصوص مهار شوند. -
استفاده از زانو و پیج و خم های زیاد در مسیر دودکش به علت کاهش کارایی دودکش جایز نیست. -
در صورت استفاده از زانوی 90 در دودکش می بایست به ارتفاع بخش عمودی اضافه شود. -
سیستم گرمایشی مناسب در آپارتمان های زیر 50 متر شوفاژ، فن کویل، داکت اسپیلت یا گرمایش از کف می باشد و بهتر است از دیگر ابزار گرمایشی مانند بخاری استفاده نشود. -
ساخت حمام در کنار شوفاژ جایز نیست. -
استفاده ی همزمان شومینه و بخاری در واحدهای کوچک توصیه نمی شود. -
استفاده از لوله های فلزی و سیمانی از پیش ساخته به دلیل دارا بودن لبه صاف مجاز نمی باشند. اتصالات می بایست از نوع نر و ماده باشند. -
استفاده از دودکش های آجری به علت داشتن منافذ زیاد جایز نیست.
چگونه بفهمیم دودکش را درست نصب کرده ایم ؟
آزمایش عملکرد دودکش
می‌توان برای اطمینان از صحت عملکرد دودکش آزمایش های آسان زیر را انجام داد:
ساده‌ترین آزمایش هر دودکش، دست زدن و لمس آن است. سردی دودکش نشانه عبور نکردن گازهای سمی حاصل از احتراق وسیله گازسوز و زنگ خطری برای شما است. وقتی وسیله گازسوز کار می‌کند باید دودکش داغ باشد.
آزمایش بعدی استفاده از شمع و یا شعله کبریت در محل دریچه و مبدأ دودکش در اتاق (محل مصرف) است. با قرار دادن کبریت روشن در ابتدای دریچه باید شعله به سمت داخل دودکش کشیده شود.
این موضوع نشانه کـار کردن و مکش مناسب دودکش بوده و در صورتی که تغییری در شعله ایجـاد نشود، نشان دهنده عدم مکش مناسب دودکش است.
هنگام خرید یا اجاره خانه و پیش از وصل وسایل گازسوز به دودکش، مسیر دودکش‌ها را با یک وزنه و طناب محکم از پشت بام تا محل دریچه و مبدأ دودکش کنترل کنید تا از باز بودن آن به طور کامل مطمئن شوید.