سوره تکاثر یکصد و دومین سوره قرآن کریم است که مکی و ۸ آیه دارد. در فضیلت این سوره به نقل از امیرالمؤمنین علیه السلام آمده است که این سوره درباره حقانیت عذاب قبر نازل شده است. در ادامه به نحوه ختم سوره تکاثر، خواص و برکات سوره تکاثر می‌پردازیم.
ختم سوره تکاثر
سوره تکاثر جزو سوره‌های مکی و در ترتیب نزول، شانزدهمین سوره‌ای است که بر پیامبر (ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مُصحَف، صد و دومین سوره است و در جزء ۳۰ قرآن جای دارد. سوره تکاثر ۸ آیه، ۲۸ کلمه، و ۱۲۳ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی جزو سوره‌های مُفَصَّلات (دارای آیات کوتاه) است.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
أَلْهَاكُمُ التَّكَاثُرُ ﴿۱﴾
تفاخر به بيشترداشتن شما را غافل داشت (۱)
حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ ﴿۲﴾
تا كارتان [و پايتان] به گورستان رسيد (۲)
كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ ﴿۳﴾
نه چنين است زودا كه بدانيد (۳)
ثُمَّ كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ ﴿۴﴾
باز هم نه چنين است زودا كه بدانيد (۴)
كَلَّا لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ ﴿۵﴾
هرگز چنين نيست اگر علماليقين داشتيد (۵)
لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ ﴿۶﴾
به يقين دوزخ را مى بينيد (۶)
ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَيْنَ الْيَقِينِ ﴿۷﴾
سپس آن را قطعا به عيناليقين درمى يابيد (۷)
ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ ﴿۸﴾
سپس در همان روز است كه از نعمت [روى زمين] پرسيده خواهيد شد (۸)
بیشتر بخوانید: ۴ روش ختم سوره یس (یاسین ) و فضیلت‌های آن
شأن نزول سوره تکاثر
در تفسیر مجمع البیان چند شأن نزول برای این سوره بیان شده است. در یکی از آن‌ها آمده است این سوره درباره دو قبیله از قریش، فرزندان عبدمناف بن قصی و فرزندان سهم بن عمر، نازل شد. آنان به یکدیگر فخر فروختند که اشراف ما بیشترند. پس اشراف یکدیگر را شمردند. اشراف بنی عبدمناف بیشتر از گروه مقابل شدند. به همین دلیل فرزندان سهم گفتند مردگانمان را بشماریم، تا اینکه رفتند و قبر‌ها را دیدند و آن‌ها را شمردند. پس از این کار، فرزندان سهم بیشتر از فرزندان عبدمناف شدند؛ زیرا آنان در جاهلیت بیشتر از دیگران بودند.
فضائل سوره تکاثر
۱. از حضرت سَرور عالمیان (ص) مروی است: «کسی که این سوره را تلاوت کند خداوند در برابر نعمت‌هایی که در دنیا به او ارزانی داشته مورد حساب قرار نمی‌دهد. و هر کس آن را در وقت نماز عصر بخواند به یاری خداوند متعال تا غروب فردای آن روز در امان خواهد بود.»
و نیز می‌فرماید: «هرگاه کسی سوره‌ی تکاثر را بخواند در ملکوت آسمان‌ها به نام اداکننده‌ی شکر خدا شناخته می‌شود.»
۲. در حدیثی امام صادق (ع) می‌فرماید: «کسی که این سوره‌ی مبارکه را قبل از خواب بخواند از عذاب قبر ایمن خواهد بود.»
«اگر کسی آن را در نماز واجب بخواند ثواب صد شهید و چنانچه در نماز نافله بخواند ثواب پنجاه شهید خواهد داشت و در نمار فریضه چهل صف از ملائکه با او نماز می‌خوانند.»
۳. و در خبر است: هر کس سوره تکاثر را بخواند حساب قیامت برای او تنها جهت اظهار منّت است نه برای مناقشه.
۴. در خبر دیگری آمده است: روزی رسول خدا (ص) به اصحاب خود فرمود: «آیا کسی از شما می‌تواند روزی هزار آیه بخواند؟» عرض کردند: چه کسی می‌تواند روزی هزار آیه بخواند؟ فرمود: «آیا کسی از شما توانایی آن را ندارد که سوره‌ی تکاثر را بخواند؟ (یعنی با هزار آیه برابری می‌کند).»
خواص و آثار سوره و نحوه ختم سوره تکاثر
۱. در روایت صحیحه از رسول اکرم (ص) نقل است: «هر کس در شب اوّل قبر میّت (لیلۀ‌الدّفن) دو رکعت نماز بگزارد و در رکعت اوّل بعد از حمد دوبار سوره‌ی توحید و در رکعت دوم بعد از حمد ده بار سوره‌ی تکاثر را بخواند و بعد از آن بگوید: «اللّهُمّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ وَ ابْعَثْ ثَوابَها اِلی قَبْرِ ذلِکَ الْمَیِّتِ فلان» (یعنی: اللّهُمّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ، خدایا ثواب آن را به قبر فانی برسان ـو به‌جای کلمه‌ی فلان نام میّت را ببردـ) ثواب آن به آن میّت خواهد رسید و این یکی از دو نماز (وحشت) است که در لیلۀ‌الدّفن خوانده می‌شود.»
۲. و دیگر از خواص آن چنانچه آن را بر کسی که سردرد داشته باشد بخوانند به یاری حق درد او تسکین می‌یابد.
۳. جهت شفای فرزند، پدر او در شب دوشنبه دو رکعت نماز بخواند بدین ترتیب:
در رکعت اوّل بعد از حمد، یازده مرتبه سوره‌ی مبارکه‌ی تکاثر و در رکعت دوم بعد از حمد، سیزده مرتبه آن را بخواند و بعد از نماز تسبیح حضرت زهرا (س) را به جای آورد سپس به سجده رود و صد مرتبه صلوات بر پیامبر (ص) و آل (ع) او بفرستد در دل خود با خدا پیمان بندد چنانچه فرزندش از این بیماری شفا یابد در یکی از سجده‌های شکر چهارصد مرتبه صلوات بر پیامبر (ص) و خاندان (ع) او بفرستد آنگاه سر از سجده بردارد؛ و این عمل به تجربه رسیده است.
در یک نسخه آمده که در روز‌های دوشنبه و چهارشنبه سوره‌ی مبارکه تکاثر را چهل مرتبه بخواند.
۴. گفته شده هر کس سوره تکاثر را روز دوشنبه یا چهارشنبه، چهل مذتبه بخواند مال عظیم یابد و به خیری رسد که در ذهن و تصورات او نگنجد.
۵. امام جعفر صادق علیه السلام فرمودند:بیست و دو مرتبه سوره تکاثر را بخوانید در خلوت، و بعد از آن ۱۰۰۰ بار صلوات بفرستید و حاجت خود را بخواهید که خداوند نیز برآورده خواهد نمود.