اطلاعات دارویی گان سیکلوویر
گان سیکلوویر (Ganciclovir) یک داروی ضد ویروس است و به عنوان درمان انتخابی برای عفونت های ناشی از نوعی ویروس به نام سیتومگالوویروس محسوب می شود. سیتومگالوویروس در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند ایجاد عفونت می کند. روش استفاده از گان سیکلوویر به صورت تزریق وریدی می باشد. معمولا قبل از انجام جراحی پیوند عضو از گان سیکلوویر استفاده می شود از از بروز این نوع عفونت پیشگیری شود.
نام تجاری: Cytoven . Vitrasert
اشکال دارویی:
-
پودر تزریقی: 500 میلی گرم -
ژل چشمی: 0.15%
موارد مصرف گان سیکلوویر
a) درمان رتینیت سیتومگالوویروس (CMV)
b) پیشگیری از CMV در دریافت کنندگان پیوند
c) سایر عفونت های CMV
مکانیسم اثر گان سیکلوویر
دارو به طور رقابتی سبب مهار DNA پلیمراز و همانندسازی DNA می شود. دارو در برابر CMV، هرپس سیمپلکس تایپ 1و 2، واریسلا زوستر، Epstein-Barr virus و ویروس هپاتیت B فعال است.
فارماکوکینتیک گان سیکلوویر
دارو تنها به میزان 1-2% به پروتئین های پلاسما باند می شود. نیمه عمر دارو در بیماران با عملکرد کلیوی نرمال حدود 3 ساعت می باشد.
نحوه مصرف گان سیکلوویر
بزرگسالان و کودکان : دوز اولیه 5mg/kg وریدی با سرعت ثابت طی یک ساعت ، هر 12 ساعت به مدت 21-14 روز و سپس 5mg /kg وریدی با سرعت ثابت طی یک ساعت ، یک بار در روز یا 6 mg/kg یک بار در روز 5 روز از 7 روز هفته .
مصرف گان سیکلوویر در بارداری و شیردهی
مصرف گان سیکلوویر در دروان بارداری جز گروه C می باشد. در این گروه از داروها، مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این بود که دارو روی جنین اثرات جانبی دارد، اما مطالعات کافی روی انسان‌ها در انجام نشده است. در صورتی که منافع استفاده از دارو برای زنان باردار از مضرات دارو بیشتر باشد، ممکن است دارو تجویز شود.
در حین شیردهی درمان با گان سیکلوویر باید قطع شود.
موارد احتیاط در مورد گان سیکلوویر
-
اختلال شدید در عملکرد کلیه -
اطفال -
سالمندان -
بارداری -
شیردهی
تداخلات دارویی گان سیکلوویر
-
مصرف همزمان گان سیکلوویر با داروهای سایتوتوکسیک و تضعیف کننده های سیستم ایمنی باعث دپرسیون شدید BM می شود. -
پروبنسید دفع کلیوی گان سیکلوویر را کاهش می دهد. -
زیدوودین خطر نوتروپنی را در مصرف همزمان با گان سیکلوویر افزایش می دهد. -
در مصرف همزمان گان سیکلوویر با ایمی پنم و سیس پلاتین خطر تشنج ژنرالیزه افزایش می یابد.
عوارض جانبی گان سیکلوویر
هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید. از جمله عوارض جانبی گان سیکلوویر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
CNS: تب، سردرد، سرگیجه، پارستزی، اضطراب، عدم تعادل، کنفوزیون، نروپاتی، تشنج، کما -
GI: تهوع و استفراغ، شکم درد، بی اشتهایی، اسهال، خشکی دهان، نفخ، سوء هاضمه -
HEMA: آنمی، لکوپنی، ترومبوسیتوپنی، سپسیس -
Other: پنومونی، حساسیت به نور، راش جلدی ، تعریق، خارش ژنیتال، دکولمان شبکیه (در سیتومگالوویروس)
توجهات پزشکی – پرستاری در رابطه با گان سیکلوویر
-
در حین درمان با گان سیکلوویر CBC موارد را چک کنید، در صورتی که تعداد گلبول سفید کمتر از 1000 در هر متر مکعب خون باشد قطع مصرف گان سیکلوویر ضروری است. تست های مربوط به عملکرد کلیوی را نیز انجام دهید. -
محل تزریق گان سیکلوویر را به لحاظ فلبیت چک کنید. -
دارو را در کابینت بیولوژیک با استفاده از البسه محافظتی (ماسک، دستکش) آماده کنید. -
برای تزریق وریدی گان سیکلوویر هر 500 میلی گرم دارو را در 10 سی سی آب مقطر حل کرده تا محلولی با غلظت 50 میلی گرم بر میلی لیتر به دست آید. برای ترقیق بیشتر از 100 سی سی محلول NS یا DW5% استفاده کنید.
توجهات بیمار – خانواده طی مصرف گان سیکلوویر
-
در حین درمان با گان سیکلوویر از انجام واکسیناسیون و تماس با افراد عفونی یا حضور در اماکن شلوغ بپرهیزید. -
گان سیکلوویر بیماری را درمان نمی کند بلکه فقط برای کنترل نشانه های بیماری تجویز می شود. -
با ظهور علائم مسمومیت قطع مصرف گان سیکلوویر ضروری است. -
در حین درمان با گان سیکلوویر از روش های مطمئن ضد بارداری استفاده کنید. -
برای کاهش نشانه های گوارشی گان سیکلوویر را با غذا مصرف کنید. -
علائم عفونت را گزارش کنید: تب، لرز، گلو درد، کبودی، پتشی، خستگی. -
مصرف مایعات، املاح و ویتامین ها را افزایش دهید. -
برای جلوگیری از سوختگی پوست از کرم ضد آفتاب مناسب استفاده کنید.
شرایط نگهداری گان سیکلوویر
گان سیکلوویر باید در دمای 15 تا 30 درجه نگاهداری شود.
دارو های هم گروه گان سیکلوویر
-
والاسیکلوویر -
والگان سیکلوویر -
آسیکلوویر -
ادفوویر -
سیدوفوویر -
انتکاویر -
فامسیکلوویر -
ریباویرین -
تلبیوودین
بیشتر بخوانید:
موارد مصرف قرص آسیکلوویر (Aciclovir) و عوارض جانبی این دارو
موارد مصرف قرص ریتوناویر و عوارض جانبی این دارو
آمانتادین هیدروکلراید در چه مواردی تجویز میشود؟
