آشنایی با داروی آیوپروماید
آیوپروماید (Iopromide) برای انجام آرتریوگرافی، آئورتوگرافی، آنژیوگرافی و ونوگرافی در مغز، قلب و عروق، و برای اوروگرافی دفعی، مقطع نگاری کامپیوتری مغز و بدن استفاده می شود.
مکانیسم اثر آیوپروماید
ترکیبات آلی ید در هنگام عبور از مجاری مختلف بدن با جذب اشعهX باعث تشخیص ساختار بافت مورد نظر می شوند. شدت جذب اشعه به غلظت ید بستگی دارد.
فارماکوکینتیک آیوپروماید
بعد از تزریق داخل وریدی، دارو به سرعت در مایعات خارج سلولی توزیع می شود، اما در جائی رسوب نمی کند. ضمناً از این طریق از سد خونی- مغزی عبور نمی کند، گر چه در تومورهای مغزی به دلیل از بین رفتن سد خونی- مغزی در محل تومور توزیع می گردد و نیمه عمر دارو تقریباً 2 ساعت (در صورت سلامت کلیه) می باشد. در روش تزریقی دفع عمدتاً از طریق کلیه صورت می گیرد.
مصرف آیوپروماید در دوران بارداری و شیردهی
مطالعات کافی در مورد مصرف این دارو در بارداری انجام نشده است، تجویز آیوپروماید به حیوانات با دوز مجاز انسان با آثار بدی برای جنین همراه نبوده است. قطع موقت شیردهی پس از تجویز این دارو توصیه می شود.
موارد منع مصرف آیوپروماید
-
در صورت وجود حساسیت به ترکیبات حاوی ید، فئوکروموسیتوما و دهیدراتاسیون این دارو نباید مصرف کرد. -
هموسیستینوری (برای آنژیوگرافی) -
آنوری دیابت قندی (برای اوروگرافی دفعی).
عوارض جانبی آیوپروماید
احتمال بروز ترومبوآمبولی منجر به انفارکتوس میوکارد وجود دارد.
عوارض جانبی شایع شامل واکنشهای آلرژیک کاذب، سردرد، سرگیجه، افت یا افزایش فشار خون، کاهش ضربان قلب، کمردرد، سختی گردن، تهوع و استفراغ و اسهال می باشد.
تداخلات دارویی آیوپروماید
مصرف همزمان این دارو با داروهای خوراکی پرتونگاری کیسه صفرا احتمال سمیت کلیوی را افزایش می دهد.
هشدار ها در رابطه با آیوپروماید
1- این دارو به علت خاصیت مدر اسموتیک، موجب ایجاد یا تشدید دهیدراتاسیون و افزایش احتمال نارسائی حاد کلیوی می شود. در اطفالی که کم ادراری، زیادی ادرار ویا دیابت دارند، این مشکل بیشتر دیده می شود. به منظور جلوگیری از دهیدراتاسیون، باید قبل از آزمایش به مقدار کافی مایعات به بیمار داده شود. احتمال بروز نارسائی کلیوی در بیماران سالخورده بیشتر است.
2- به دلیل حساسیت متقاطع، بیماران حساس به مواد حاجب رادیواکتیو یددار ممکن است نسبت به این دارو نیز حساسیت نشان بدهند.
توصیه های دارویی در مصرف آیوپروماید
1- در صورت ابتلا بیمار به کم خونی داسی شکل، آسم و بیماریهای آلرژیک، پرکاری تیروئید یا نارسائی کلیوی باید با احتیاط مصرف شود. همچنین در صورت عفونت موضعی، ایسکمی شدید، التهاب وریدی، ترومبوز، انسداد وریدی، مصرف این دارو برای ونوگرافی باید با احتیاط انجام شود.
2- پس از مصرف این دارو احتمال بروز تداخل در آزمایشات تشخیصی تیروئید و تعیین زمان پروترومبین وترومبوپلاستین وجود دارد.
3- در صورت تغییر رنگ یا کدر شدن، از تزریق فرآورده خودداری شود.
4- تجویز گلوکوکورتیکوئیدها و آنتی هیستامین ها به منظور کاهش بروز وشدت واکنش های شدید در بیماران پر خطر (مثل آسم، سابقه آلرژی یا حساسیت به پنی سیلین وسابقه حملات صرعی) توصیه می شود.
5- قطع موقتی شیردهی (حداقل 24 ساعت) بعد از تجویز دارو توصیه می شود.
6- در حین تزریق وحداقل 60 دقیقه بعد از تزریق داخل عروقی دارو، بیمار باید تحت مراقبت باشد.
داروهای هم گروه آیوپروماید
باریم سولفات
گادوبوترول
گادوپنتتات
ایوهگزول
ایودیکسانول
گادوتریک اسید
گادودیامید
آیوپامیدول
مگلومین کامپاند
مگلومین آنتی موان
بیشتر بخوانید:
موارد مصرف و عوارض داروی باریم سولفات
آشنایی با موارد مصرف و عوارض داروی گادودیامید
آشنایی با موارد مصرف داروی آیوپامیدول
همه چیز در مورد داروی مگلومین کامپاند
