مناطق دیدنی و تفریحی شهرستان خور و بیابانک

معرفی جاذبه های گردشگری خور و بیابانک

خور و بیابانک در شرقی ترین نقطه استان اصفهان (۴۲۰ کیلومتری شهر اصفهان) واقع شده است. در این منطقه ۱۲۶ آبادی بزرگ و کوچک وجود دارد. بیشتر روستاهای بخش خور به صورت متراکمند و اکثر خانه ها در کنار چشمه یا جویبار بنا شده اند. خانه های قدیمی این منطقه معمولا مصالحی از گل و خشت دارند، اگرچه در قسمت های مدرن تر خانه هایی به شکل امروزی نیز خواهید دید. مساحت زیادی از این منطقه شامل کویر است. شما می توانید، دیدنی های خور و بیابانک از رمل های زیبا گرفته تا قلعه های باستانی و جلوه های طبیعی شگفت انگیز را در سفر به این منطقه دیدن کنید.

تاریخچه خور و بیابانک

در کتب جغرافیایی قرن چهار و پنجم چون اشکال العالم ، احسن التقاسیم ، صوره الارض ، مسالک و ممالک و غیره فقط از سه روستای منطقه خوروبیابانک یعنی جرمق (گرمه) بیادق(بیاذه) و ارابه(ایراج) تحت عنوان سه ده یاد شده است .

ناصر خسرو در سال 444 هجری با نام بردن از گرمه و پیاده (بیاذه) مجموع آبادی های منطقه را دوازده پاره دیه می داند اما از آنها نام نبرده است . از عهد سلجوقی تا اواخر دوره فتحعلی شاه خوروبیابانک جزء یزد بود . در سال 1240 به ایالت سمنان پیوست . در سال 1336 قمری ضمیمه خراسان و سیستان و طبس شد از سال 1301 تا 1305 ولایتی مستقل به شمار می رفت و از این سال بار دیگر به سمنان و یزد ضمیمه شد . در سال 1327 با شهرستان شدن نایین از یزد جدا و به صورت بخشی از شهرستان نایین به استان اصفهان پیوست . در سال 1388 خوروبیابانک به شهرستان ارتقاء یافت .

قلعه تاریخی بیاضه خور و بیابانک

قلعه بیاضه ۵۳ کیلومتری خور و بیابانک در روستای بیاضه واقع شده است. با رفتن به روستای بیاضه، بنای چند طبقه ای خواهید دید که به ارگ بیاضه معروف است. دور تا دور این بنا خندق های عریض و عمیقی به طول ۷ تا ۱۳ متر به کار رفته که از ارگ در برابر دشمنان محافظت می کردند. این قلعه ی تاریخی به دوران ساسانیان بازمیگردد که برای سال ها کارکرد دفاعی و همچنین مسکونی داشته است. جهانگردان زیادی در گذشته از کنار این قلعه گذشته اند. افرادی چون ناصر خسرو و ابن حوقل در سفرنامه‌های خود از این قلعه یاد کرده اند. این بنای عظیم از خشت و گل ساخته شده است.

قلعه جندق خور و بیابانک

این قلعه تاریخی در شهر جندق واقع شده است که قدمت آن به دوران ایلخانی و ساسانی بر میگردد. مساحت قلعه ۱ و نیم هکتار است و هنوز هم در جای جای این قلعه بزرگ افرادی ساکن هستند. با قدم زدن در کوچه پس کوچه هایی آن می توانید از خانه های قلعه، مسجد، حسینیه، حمام و همچنین خانه ی شاعر معروف کشورمان یغما جندقی دیدن کنید. قلعه جندق که با وجود قدمتش و عوامل طبیعی تخریب کننده، هنوز سرپاست در سال ۱۳۹۳ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. برخی اعتقاد دارند که این قلعه زندان انوشیروان بوده است اما بافت و بزرگی آن این فرضیه را تا حدودی رد کرده است.

مسجد جامع جندق خور و بیابانک

در مرکز قلعه جندق به سراغ مسجدی بروید که نشان از اعتقاد ساکنین آنجا دارد. این مسجد احتمالا در سال ۹۶۰ قمری ساخته شد تا جایی باشد که ساکنین قلعه بتوانند برای عبادت به آنجا بروند. شما با ورود به مسجد میدان بزرگی را خواهید دید. صحن مسجد به صورت مستطیل می باشد و در اطراف آن غرفه هایی با طاق های ظربی نمایان است. مسجد دارای دو شبستان بوده که یکی پشت غرفه های آن و دیگری به صورت مجزا در شمال مسجد قرار دارد که به عنوان محل عبادت بانوان استفاده می شده است.

گرمه خور و بیابانک

اگر با دیدن نخلستان و آسمان آبی دلگرم می شوید بهتر است از گرمه، یکی از مناطق زیبا و دیدنی این منطقه دیدن کنید. این روستا در مسیر جاده ابریشم قرار داشته که در آن قلعه ی کهنی نیز باقی مانده است. قلعه ی گرمه را به دوره ساسانیان نسبت می دهند که احتمالا هم کاربرد دفاعی و هم مسکونی داشته است. روستای گرمه همچنین چشمه ای زیبا دارد که با قدم زدن در نخلستان می توانید مسیر آن را بیابید و از تالاب زیبایی که بر اثر این چشمه به وجود آمده دیدن کنید.

نارین قلعه خور و بیابانک

نارین قلعه یا نارنج قلعه، قلعه ی کهنی در نایین اصفهان است. قدمت این قلعه را به دوره ی پارتیان یا ساسانیان نسبت می دهند. کاربرد این قلعه تا حدودی ناشناخته است. برخی به دلیل وجود خندق هایی در اطراف آن، عقیده دارند که این قلعه در حقیقت دژ دفاعی بوده است. عده ای دیگر می گویند که به دلیل نوع معماری این قلعه و وجودش در مرکز شهر احتمالا محل زندگی حاکمان شهر بوده است. پیشنهاد ما به شما این است که در سفر به خور و بیابانک سری به این قلعه در نایین بزنید و از این اثر باستانی کشور دیدن کنید.

مسجد جامع فرخی خور و بیابانک

ساخت این بنا در سال ۱۲۵۶ شروع شد و به مدت ۴ سال به طول انجامید. می گویند که حاج سید میرزا جندقی مجتهد مشهور خور و بیابانک در دوره قاجاریه دستور ساخت این مسجد را داده است. شبستان مسجد ۷ غرفه دارد که ۳ غرفه آن در ۵۰ سال اخیر به علت کمبود فضا ساخته شده است. مسجد دارای دو قسمت است که تا همین اواخر نیز در فصول مختلف از بخش مخصوص به همان فصل استفاده می کردند.

روستای فرخی خور و بیابانک

در غرب روستای خور و در کیلومتر ۱۷ روستایی وجود دارد که به روستای فرخی معروف است. در گذشته مردم خور و بیابانک این روستا را دارالامان می‌نامیدند. معروفیت این روستا به این نام به دلیل آن است که افرادی که از حاکمان ستمگر آن زمان شکایت داشتند به روستای فرخی می‌آمدند و نزد قاضی آن جا که شخصی دارای احترام بود، پناه می آوردند. چند بنای چهارطاقی در گورستان فرخی دیده می‌شوند که یکی از آنها به «پیر» معروف است.

مسجد عرب های خور و بیابانک

این مسجد در محله عربها که به محله فاطمی نیز معروف است قرار دارد. این مسجد در سال 1373 باز سازی شده است معماری این مسجد به صورت گنبدی است که روی ستون های راست بنا گردیده است.

دریاچه نمک خور و بیابانک

اگر شما جزو طبیعت دوستانی هستید که به بافت کویری علاقه دارند می توانید از دریاچه نمک خور و بیابانک در اصفهان دیدن کنید. در قسمت مرکز تا جنوبی کویر مرکزی دریاچه نمک شگفت انگیزی وجود دارد که ارتفاع آن از سطح آب های آزاد به طور متوسط ۷۰۷ متر است. عمق این دریاچه بسیار نازک بوده و به همین دلیل با دیگر دریاچه های نمک تفاوت دارد. در اینجا شما می توانید چشم انداز زیبایی از افق با انعکاس آسمان روی دریاچه را ببینید. دریاچه نمک خور و بیابانک در فصول پر باران به صورت مخلوطی از گل و رس در می آید و در فصول خشک شبیه دریای سفیدی می شود که از دیدن آن سیر نمی شوید.

برای دسترسی به دریاچه شما می توانید از مسیر آسفالت شهرستان خور به طبس بعد از مسافتی حدود ۵۰ کیلومتر به قسمت جنوبی دریاچه برسید. از آنجایی که زمین های اطراف دریاچه و گاهی خود دریاچه به صورت باتلاقی در می آیند، بهتر است از مسیرهای دیگر به آنجا نروید.

منطقه شکار ممنوع کَلاته خور و بیابانک

منطقه شکار ممنوع کلاته با مساحت ۱۳۶۸ هکتار، با‌ارزش‌ترین زیستگاه در قلب کویر در شهرستان خور و بیابانک می‌باشد. این منطقه از دشت‌ها و رشته کوه‌های به هم پیوسته تشکیل شده و به دلیل برخورداری از گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری، یکی از مناطق ویژه در استان اصفهان شناخته شده است. پوشش گیاهی شاخص این منطقه درمنه، گز و تاق است و در دشت‌ها تاق‌زارهای انبوه و خودرو و در نواحی مرتفع‌تر نیز گونه‌هایی همچون بادام کوهی، پسته وحشی، بنه، قیچ، شور و آنغوزه را می‌توان مشاهده نمود. در ماسه‌زارهای شمال این منطقه پوشش گیاهی تاق و اسکنبیل و سایر گیاهان ماسه‌پسند قابل مشاهده است.

از گونه‌های به ثبت رسیده این منطقه زاغ بور، باقرقره، سبز قبا، هوبره، گربه وحشی، گربه شنی، کاراکال، کل و بز، قوچ و میش و جبیر می‌باشند. در این منطقه شواهدی از وجود یوزپلنگ آسیایی دیده شده است.

کوههای خاوری خور و بیابانک

این کوه‌ها در نواحی خور و بیابانک، جندق و رباط پشت بادام قرار دارند. ارتفاع آن‌ها از کوه‌های دیگر کمتر بوده و در قله بن‌لخت به ۳۰۰۲ متر می‌رسد. بن‌لخت کوهستانی است که مساحت آن حدوداً ۱۲۵۰ کیلومتر مربع می‌باشد و از کوه‌های کوشک، زارکوه، خودیان، دوهله، سیاه‌کوه، بنستان، بنیز، اورس، قلعه، ریز جزوئیه، ده‌بدن، کمرآسیا، کمرگیتری و باب‌خام تشکیل شده است.

این کوهستان از طرف شمال غربی به طرف جنوب شرقی گسترده شده و روستاهای بسیاری را در پناه خود جای داده است. بلندترین قله این کوهستان، کوه ده‌بدن است که در ۱۱ کیلومتری شمال غربی کوه بنان قرار دارد. کوهستان‌های بن‌لخت و درارسو همانند دیواره‌ای طبیعی، کویر لوت را از بخش‌های مرکزی ایران جدا می‌سازد.

کویر مصر خور و بیابانک

روستای مصر یا کویر مصر در قلب کویر مرکزی ایران در 45 کیلومتری شرق شهرستان جندق و در 30 کیلومتری شمال شهرستان خور از توابع استان اصفهان قرار دارد. کویر مصر جایی بسیار دور از شهرهای شلوغ در میانه ی کویری پهناور و جزیره ای کوچک در میان شن های روان رواقع شده است روستایی که درست مثل خود کویر شگفت است.

کویر مصر ایران، توسط رشته کوه هایی از جانب غرب و جنوب غرب و جنوب شرق محاصره شده است که بخشی از سلسله جبال کوه های فلات مرکزی ایران به حساب می آید. این کویر در گودال هایی طبیعی در کوهپایه های این کوه تشکیل تپه های ماسه ای زیبایی را داده است که هدف گردشگری علاقمندان به جاذبه های کویری است. روستای مصر بدلیل قرار گرفتن در جنوب کویر بزرگ دارای آب و هوای گرم و خشک است مردم روستای مصر از طریق کشاورزی و دامداری امرار معاش می کنند. مهمترین محصولات این روستا زعفران و گندم است.

بیشتر بخوانید:

بازدید از مناطق دیدنی و تفریحی محلات

مناطق دیدنی و تفریحی شهر زیبای بروجرد

مناطق دیدنی و تاریخی کرمان

گردآوری توسط بخش گردشگری

مجله دلگرم