معرفی درختچه تنگرس و کاربردهای آن

آشنایی با ویژگیهای درختچه تنگرس

تنگرس یا بادام خارآلود یا تِنْگِس نام علمی ( Amygdalus lycioides) گونه‌ای بادام است که تنها در ایران می‌روید. دو واریته از آن وجود دارد که با نام‌های lycioides و horrida شناخته می‌ شوند.

تنگرس درختچه ای پر شاخه و خالدار، شاخه چه های جوان بدون کرک که در ابتدای رویش قهوه ای و بتدریج خاکستری متمایل به سفید می شوند. ساقه های فرعی منتهی به خار استخوانی و محکم می باشند.

برگ ها به طول دو تا سه سانتیمتر و عرض دو تا پنج میلیمتر، خطی با سرنیزه ای باریک توام با راس نوک تیز است. برگ ها بدون دمبرگ، چرمی با دندانه های کنگره ای تنگ می باشند.

گل ها قبل از تشکیل برگ ها معمولاً در اواخر فصل زمستان روی ساقه های اصلی و فرعی تشکیل می گردند. گل ها بدون دمگل تا طول پنج میلیمتر، استوانه ای و دارای جام بنفش متمایل به صورتی تا قرمز کمرنگ می باشد. میوه شفت مخملی به طول 15 میلیمتر و عرض 10 تا 12 میلیمتر است. تنگرس متعلق به خانواده گل سرخیان (Rosaceae) می باشد.

پراکندگی جغرافیایی درختچه تنگرس

این درخت در ایران در استان های گیلان (اطراف رودبار)، آذربایجان شرقی (تبریز)، کرمانشاه (شمال شرق کرمانشاه، بین کرمانشاه و سنندج، طاق بستان)، همدان (خرقان)، لرستان (دورود، بین دورود و خرم آباد)، یزد (دره دام گاهان مهریز)، کرمان (کوه های جبال بارز)، فارس (شمال آباده)، تهران (شهرستانک، آبعلی، علی آباد کرج، کوه دشته، نزدیک قزوین، کوه کلاک، کوه قم) و سمنان (بین سرخه و بشم) می روید.

شرایط محیط رشد درختچه تنگرس

خاک مناسب رشد درخت تنگرس : خاک مورد نیاز برای رشد این درخت معمولا خاکهای لومی یا لومی رسی می باشد که توام با ذرات سنگریزه و قوای سنگی است.

زمان گلدهی درخت تنگرس : گلدهی این گیاه قبل از پایان زمستان و یا اوایل فصل بهار می باشد.

مقدار آبدهی درخت تنگرس : درخت بادام تنگرس نیاز آبی کمی دارد و در برابر خشکی مقاوم است.

نور لازم برای درخت تنگرس : به نور مستقیم خورشید نیاز دارد هر چند در برابر سایه نیز مقاوم می باشد.

بنسای درختچه تنگرس

درخت تنگرس قابلیت بن سای شدن برای کشت در داخل گلدان خانه و آپارتمان را دارد. با درخت تنگرس زیبایی را برای خود به ارمغان بیاورید.

روش کاشت و تکثیر درخت تنگرس

تکثیر درخت تنگرس از طریق بذر و قلمه می باشد. کاشت بذر این درخت در اواخر زمستان انجام می شود. بریا کشت بذیر پس از اماده نمودن محل کشت بذر را بر روی محل مورد نظر بکارید، سپس لایه نارکی ماسه الک شده روی آن بریزید، و با آبپاش آن را آبیاری کنید، طوری که مرطوب شود.

بذرها پس از مدتی جوانه می زنند و سبز می شوند، سپس در فصل پاییز می توانید آنها را به گلدان و یا زمین اصلی منتقل کنید. درخت تنگرس بیشتر در بستر رودخانه های مناطق کوهستانی که دارای دره می باشند و همچنین مناطق آبرفتی رشد می کنند.

کاربردهای درختچه تنگرس

این درختچه خاردار اغلب در اراضی آبرفتی دامنه مخروط افکنه ها و نواحی صخره ای و سنگلاخی دامنه کوه ها و گستره پای کوه ها رویش می یابد. گل های صورتی و انبوه آن در اواخر فصل زمستان و اوایل فروردین ماه شکوفا شده و برگ های آن در اوایل بهار ظاهر می شوند.

میوه های نسبتاً درشت این درختچه در همین زمان رسیده و قابل جمع آوری است. نحوه زادآوری طبیعی این درختچه از طریق بذر و کاشت نهال امکان پذیر است.

این درختچه یکی از عناصر گیاهی مقاوم به خشکی و کم آبی محسوب می شود. جهت ایجاد مراتع مشجر و به ویژه در دامنه کوه ها و اراضی سنگلاخی قابل توصیه است. رویشگاه های تنگرس در خطوط همباران 100 تا 300 میلیمتر گسترش دارند.

خاک رویشگاه های تنگرس اغلب لومی و لومی – رسی توام با ذرات سنگریزه و قلوه سنگی است. این درختچه اغلب در بستر رودخانه های فصلی و دره های کوهستانی توزیع شده است. از آن می توان به منظور توسعه مراتع مشجر بویژه در خاک های آبرفتی و یا دامنه مخروط افکنه ها، استفاده نمود.

سازگاری بسیار بالای این درختچه نسبت به استرس های محیطی و به ویژه خشکی و نقصان نزولات جوی سالیانه باعث می شود که از این درختچه جهت ایجاد مراتع مشجر استفاده شود.

بیشتر بخوانید:

با روش کاشت درخت انگور و نگهداری از آن آشنا شوید

راهنمای کاشت درخت به و نگهداری از آن

راهنمای کاشت درخت فلوس و خواص آن