به گزارش سلام نو، مسجد سرخ یکی از زیباترین بناها و مساجد ساوه است که در میدان انقلاب واقع شده است. این مسجد به دلیل تزئینات و کتیبه های قرمز رنگ به کار رفته در آن به مسجد سرخ معروف است. یکی از با ارزش ترین عناصر این مسجد محراب مزین به کتیبه های گچبری و نقاشی های متعدد و همچنین مناره بنایی مسجد است. بنا به گفته کارشناسان و کتیبه های تاریخی، ساخت مسجد به زمان شاه اسماعیل صفوی و یا به گفته برخی به زمان سلجوقیان می رسد. مناره مسجد بر اساس تاریخی که در سال 453 هجری قمری بر روی آن ثبت شده ساخته شده است. این مسجد در 9 دی 1389 به شماره 29407 و مناره آن در سال 1310 با شماره 155 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
بنای «مسجد انقلاب (سرخ)» یکی دیگر از آثار باستانی ساوه است که در ضلع شمالی میدان انقلاب قرار دارد و دارای تزئینات و کتیبه‌های قرمز رنگ است. بنای این مسجد شامل یک گنبد آجری ساده، یک برج، سه ایوان و چندین ایوان به جای مانده از دوره سلجوقی است. محراب زیبای تزئین شده با کتیبه های متعدد روی تخت در کنار تابلوها و پتویی که با نقوش رنگارنگ تزئین شده از جلوه های این بنای زیباست. بر اساس کاوش های انجام شده، وجود آتشکده ای در دوره ایران باستان بر روی محل فعلی مسجد بسیار محتمل است. بر اساس افسانه های تاریخی، این آتشکده تا زمان مامون عباسی دوام داشت و در آن زمان به دستور ابودلف آیلی، حاکم عراق، خاموش شد و به جای آن مسجدی ساخته شد. امروزه بنای اولیه مسجد تا حد زیادی تخریب شده است و مسجد جدید در دوره سلجوقی در کنار بنای قدیمی ساخته شده است که تا به امروز باقی مانده است.
این مسجد شامل یک ورودی، صحن، ایوان، گنبد، شبستان، ایوان و مناره، دو مدرسه قدیمی و جدید و یک مسجد جدید است. سردر این بنا با کاشی کاری (کاشی فیروزه ای صفویه) تزئین شده و دیوار حدود 60 سال پیش نقاشی شده است. طاق در از مقرنس کاری ساخته شده و در پایین آن کتیبه هایی نمایان است که در ردیف سوم به صورت برجسته نقش بسته است.
قسمت اصلی گنبد خانه در وسط سه ایوان و یک بقعه قرار دارد و از سه جهت دری عریض و بلند به سمت ایوان های اطراف باز می شود. گنبد خانه‌های دیگر در بالای این ایوان قرار دارد که نیم‌طاق‌ها در طاق‌های کوچک‌تری به طاق‌های جانبی تبدیل شده‌اند و پایین طاق را سقف عرق‌ریز بنا بالا می‌برد. بدنه طاق نیم طاق ها به زیبایی با گوشه های مقرنس تزئین و نقاشی شده است. در گنبد دوم کتیبه های دیگری به خط کوفی به رنگ زرشکی با زمینه لاجوردی نوشته شده است که از آن جمله می توان به سوره یاسین اشاره کرد. در وسط ضلع جنوبی گنبد، محرابی مستطیل شکل با گچ بری مقرنس قرار دارد که با کتیبه های گچ بری تزئین شده است. از دیگر قسمت های مهم این مسجد می توان به مناره بنایی مسجد اشاره کرد که با آجر و آیات قرآن تزیین شده است. در ضلع غربی صحن مسجد، ایوان آجری مرتفعی قرار دارد که اطراف آن ساختمان های سه طبقه ساخته شده است. این مسجد در میدان انقلاب ساوه و در جنوب بازار قدیم شهر واقع شده است.
منبع: تریپ یار