به گزارش خبرنگار اقتصادی آژانس فارس ، اصطلاح “پالایشگاه” که از عبارت “ادغام و ادغام پالایشگاه ها و پتروشیمی ها” ناشی می شود ، در ادبیات و رسانه های خبره کشور در سال های اخیر بارزتر شده است. با در نظر گرفتن پیش بینی های مsسسات معتبر برای افزایش سرانه مصرف محصولات پتروشیمی به جای سوخت ، مفهومی به نام پالایشگاه نفت در جهان متولد شد که بر تولید مستقیم محصولات پتروشیمی از نفت تأکید دارد.
ساخت پالایشگاه نفت به جای پتروشیمی و پالایشگاه به طور جداگانه ، سرمایه مورد نیاز و هزینه های جاری را بهینه و کاهش می دهد. در واقع ، بیش از حد هزینه ها باعث کاهش کل هزینه ساخت پالایشگاه نفت از ساخت پالایشگاه و کارخانه پتروشیمی می شود. توسعه ابر پروژه های تولیدی مانند پالایشگاه های نفت نیز دارای تأثیرات مهم بلند مدت و کوتاه مدت است و تأثیرات مثبت ، ملموس اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی در کشور را نشان می دهد.
* اثرات کوتاه مدت و بلند مدت ساخت پالایشگاه های نفت بر اقتصاد کشور چیست؟
تصویب و ابلاغ قانون “حمایت از توسعه صنایع خام نفت و میعانات گازی با استفاده از سرمایه گذاری های عمومی” نقطه عطفی در سرمایه گذاری و توسعه ظرفیت پالایش نفت کشور است که می تواند نقش موثری در پایان دادن به رکود اقتصادی داشته باشد. در کشور این قانون شامل مقررات و مشوق هایی مانند تنفس غذایی ، اقتصاد پالایشگاه نفت رایگان ، موقعیت ساحلی جنوبی کشور ، انعطاف پذیری در ابزارهای مالی و انتقال حداقل 30 درصد سهام آنها به مردم است. این موارد ، اگرچه به رفع موانع توسعه ظرفیت پالایش نفت کشور کمک می کند ، اما اساس یک مسیر جدید در این زمینه را تشکیل می دهد.
در ادامه این گزارش ، اثرات کوتاه مدت و بلند مدت از آغاز مراحل ساخت پالایشگاه های نفت در کشور به طور خلاصه شرح داده خواهد شد.
پاسخ: کارهای کوتاه مدت:
1- فرصت جذب نقدینگی در اقتصاد تولیدی
تجربه کشورهای موفق در زمینه اقتصاد نشان می دهد که این کشورها ، به منظور تشویق هدایت نقدینگی بخش خصوصی به فعالیت های تولیدی و تولیدی با وضع قوانین مالیات بر عایدی سرمایه ، تفاوت قیمت خرید و فروش دارایی های خاص بازگشت سرمایه در فعالیتهای دلالی و سوداگری. از طرف دیگر ، با ایجاد مشوق های مختلف مالی و رفع موانع اداری ، راه را برای هدایت نقدینگی به سمت تولید هموار کرده اند.
همانطور که در قانون ذکر شد ، پالایشگاه های نفت با ایجاد مشوق هایی مانند تنفس خوراک که علاوه بر جذب سرمایه گذاری ، بازده سرمایه گذاران را نیز تضمین می کند ، نقش مهمی در تمایل سرمایه گذاری عمومی برای ورود به این پروژه ها دارند. علاوه بر این ، اقتصاد آزاد پالایشگاه و امکان استفاده از ابزارهای مالی مختلف از عواملی است که به جذابیت سرمایه گذاری های خصوصی و خرد کمک می کند.
اگر نقدینگی موجود کشور به بخشهای تولیدی مانند پالایشگاههای نفت گره بخورد ، طبیعتاً شاهد ورود آن به بازارهایی از جمله مسکن ، سکه و ارز نخواهیم بود و مردم می توانند در این پروژه ها از دلالان بازار غیرمولد سود ببرند.
2- اشتغال و رونق صنایع پالایشی مرتبط در کشور
مطالعه ایجاد اشتغال برای پروژه های پالایش و پتروشیمی در سایر کشورها و همچنین پروژه هایی مانند ساخت پالایشگاه خلیج فارس ، نشان می دهد هرچه بیشتر به سمت تکمیل زنجیره کم ارزش در دست محصولات پتروشیمی حرکت کنیم ، اشتغال نرخ بالا است ، بنابراین متوسط نرخ اشتغال پایین است. 250،000 بشکه ظرفیت پردازش ، 12،000 شغل مستقیم و 21،000 شغل غیرمستقیم ، که بیش از این مقدار در طول دوره ساخت خواهد بود.
ساخت و بهره برداری از یک پالایشگاه نفت باعث فعال شدن و مشارکت صنایعی مانند ساخت ماشین های دوار ، مخازن ، فولاد ، مواد شیمیایی ، شرکت های مهندسی ، م institutionsسسات مالی و غیره می شود که در صورت تمرکز دولت بر استفاده از تجهیزات با کیفیت ایرانی در بازار تولید کنندگان تجهیزات در کشور نیز رونق خواهد گرفت. در حال حاضر ، 60٪ از ظرفیت تولید کنندگان محلی به دلیل عدم تهیه تجهیزات دولتی و تلاش برای واردات تجهیزات خالی مانده است.
ب: اثرات طولانی مدت
1- ناکارآمدی تحریم های نفتی
یکی از مهمترین تحریم های اعمال شده در بودجه و معیشت مردم در این سال ها ، تحریم های نفتی است. اگرچه دور زدن تحریم های نفتی یکی از راه های نجات اقتصاد ایران است ، اما تصور اینکه این یک روش پایدار برای رشد اقتصاد است ، اشتباه است. تلاش موفقیت آمیز ایران در خنثی سازی تحریم بنزین به دنبال احداث پالایشگاه خلیج فارس نشان می دهد که مقابله با تحریم ها با اتکا به ظرفیت داخلی امکان پذیر است.
بنابراین ، در یک کلام ، نام رمز خنثی سازی تحریم های نفتی علیه اقتصاد ایران می تواند در توسعه ظرفیت پالایشگاه های نفت خلاصه شود ، زیرا در این صورت نه تنها نفت صادراتی از یک مشتری داخلی منظم سود می برد ، بلکه یک ارزش – مواد اولیه اضافه شده از این ماده اولیه تولید می شود. این تأثیر قابل توجهی در رشد تولید ناخالص داخلی دارد و همچنین درآمد ارزی کشور را افزایش می دهد.
به طور کلی ، صادرات فرآورده های نفتی و پتروشیمی به دلیل حجم کم محموله ها ، تعداد خریداران و تأمین کنندگان ، انواع روش های صادرات ، تمرکز بر بازارهای منطقه ای به جای بازارهای جهانی و کاهش معاملات بانکی در مقایسه با صادرات نفت خام تحت تحریم و حتی شرایط عادی. این آسان تر است و درآمد بالایی برای کشور ایجاد می کند.
2- فرصت احداث پارکهای شیمیایی و تکمیل زنجیره ارزش فرآورده های نفتی پایین دست
همانطور که گفته شد ، پالایشگاه ها به جای سوخت مانند بنزین و گاز مایع ، الفین و مواد معطر تولید می کنند که از مواد پتروشیمی برتر هستند. ایجاد پارک های شیمیایی پس از پالایش پروژه های تبدیل الفین ها و طعم دهنده ها به محصولات نهایی شیمیایی و پلیمری با ارزش افزوده ، علاوه بر مزیت خوراک پایدار ، بیشترین ارزش افزوده را از فرآیند تصفیه ایجاد می کند و محصولات انعطاف پذیر و انعطاف پذیر ایجاد می کند.
تکمیل زنجیره ارزش در ایران فقط یک شعار است و در اسناد بالادستی بیان شده است ، اما در واقعیت نه تنها به حجم تولید قابل قبولی نرسیده ایم ، بلکه در تولید پتروشیمی ها نیز همین مواد بالادستی کافی است. در حال حاضر ، بخش عمده ای از مواد اولیه مورد نیاز صنایع اضافی مانند بسته بندی ، یونولیت ، پلاستیک ، اتومبیل ، منسوجات ، ساختمانها ، چرم مصنوعی ، کفش و موارد مشابه را می توان وارد کرد ، در حالی که این مواد را می توان با تولید یک زنجیره تولید کرد الفین ها و مواد معطر مواد موجود در پالایشگاه های نفت. اولین ساخته شده در کشور است.
جالب است بدانید که عدم توسعه صنایع تکمیلی در کشور عمدتاً به دلیل کمبود مواد اولیه است و اگر کشور پالایشگاه هایی را توسعه داده و زنجیره های تولیدی بعدی این واحدها را می توان به توسعه صنایع تکمیلی در کشور اضافه کرد. کشور. به ایجاد شغل کمک کرد. در واقع ، در این معما ، پالایشگاه های نفت نقطه شروع تکمیل زنجیره ارزش در صنعت نفت هستند.
3- تأمین ارز مورد نیاز کشور در طولانی مدت
طبق آمار سال 1999 ، تولید بنزین در کشور به 106 میلیون لیتر در روز می رسد و مصرف آن به 75 میلیون لیتر می رسد. اگر امسال روند مصرف سال گذشته دنبال شود ، روزانه حدود 31 میلیون لیتر بنزین برای صادرات اختصاص می یابد. از طرف دیگر ، 40 میلیون لیتر تولید بنزین در کشور توسط پالایشگاه خلیج فارس انجام می شود ، بنابراین می توان گفت که این پالایشگاه نه تنها کل صادرات بنزین در کشور را پوشش می دهد ، بلکه حدود 9 میلیون لیتر در داخل کشور را نیز پوشش می دهد. تقاضا می کند و ایران را در تأمین بنزین خودکفا می کند.
از سوی دیگر ، طبق گزارش مدیر کل گمرک ، بنزین در صادرات کالاهای غیرنفتی در سال 1999 و با ارز 2.9 میلیارد دلار برای کشور رتبه نخست خلأ ایجاد شده توسط تحریم های نفتی را پر کرده است . در 24 سال گذشته ، اما تنها یک پالایشگاه در کشور ساخته شده است.
با این حال ، تجربه 2 سال گذشته نشان می دهد که صادرات فرآورده های نفتی و فرآورده های پتروشیمی ، برخلاف نفت خام ، قابل تحریم نیست و استراتژی صادرات انواع فرآورده های نفتی در زنجیره نه تنها باعث ایجاد ثروت و ارزش در کشور می شود ، بلکه همچنین از طریق “توزیع از طریق شبکه مویرگی ، با کمک بازرگانان بخش خصوصی ، تحریم های ارزی را بی اثر و بی اثر می کند. این مسیر افزایش ارز با حذف وابستگی به واردات فرآورده های نفتی برای تصفیه یا صادرات به بازارهای هدف حاصل می شود.
4- تقویت قدرت اقتصادی ایران از طریق تسخیر بازارهای کشورهای همسایه
در حال حاضر کالاهای استراتژیک مانند بنزین ، گازوئیل ، پلاستیک ، مواد شیمیایی و صنایع پلیمری بیشتر مورد نیاز اکثر کشورهای همسایه از جمله افغانستان ، عراق ، پاکستان ، ترکمنستان ، آذربایجان و در برخی موارد ترکیه است. علاوه بر این ، انتظار می رود تقاضا برای این کالاها ، به ویژه پلاستیک ، مواد شیمیایی و پلیمرها حداقل تا سال 2050 رشد چشمگیری داشته باشد. صادرات فرآورده های نفتی ایران به کشورهای همسایه می تواند وابستگی آنها به کشور ما را افزایش داده و دیپلماسی قدرتمند و قدرتمندی را در منطقه ایجاد کند.
5- توسعه منطقه ای و رفع محرومیت ها
در بیشتر کشورهایی که از نعمت ساحل برخوردار هستند (به اندازه سواحل ایران) ، حدود 50 تا 80 درصد جمعیت در شهرها و استانهای ساحلی زندگی می کنند. در ایران اما تنها 8٪ از جمعیت کشور در استانهای همجوار کشور زندگی می کنند و این استانها به شدت محروم هستند.
هر هشت پروژه منتخب در قانون پالایش نفت ساحل جنوبی تعریف شده است و سه پروژه بزرگ با ظرفیت کل 1 میلیون بشکه در سواحل مکران مجوز دارند. این اقدام می تواند توسعه مناطق جنوبی کشور ، به ویژه در خط ساحلی بین استان بوشهر در غرب سیستان و بلوچستان در سواحل مکران را تسریع کند.
در 8 سال گذشته به دلیل اصرار وزارت نفت در فروش نفت خام و عدم اعتقاد به ساخت پالایشگاه ها و پالایشگاه های نفت ، توسعه این واحدها عملاً به حاشیه رانده شده و حتی پروژه های پالایشی برجای مانده از دولت های نهم و دهم است. بجز پالایش ستاره. خلیج فارس که با 70 درصد پیشرفت فیزیکی به دولت یازدهم تحویل داده شد ، وزارت نفت فعلی را عملی کرد. امیدواریم با بهره وری از دولت سیزدهم توجه ویژه ای به صنایع پایین دستی نفت خصوصاً پالایشگاه های نفتی صورت گیرد تا علاوه بر تحریم های بی اثر نفت ، اقتصاد کشور و مردم از مزایای بسیاری این واحدها بهره مند شوند.
انتهای پیام / ب