لوپرامید چیست و در چه مواردی تجویز می شود؟

معرفی داروی لوپرامید

لوپرامید ، یک داروی ترکیبی بر پایه پیپریدین، و از انواع مخدر ضد اسهال میباشد. در درمان اسهال ناشی از گاستروآنتریت کاربرد ویژه دارد. از دیگر نامهای آن Lopex، Imodium، Dimorو Fortasec می باشد.

لوپرامید نوعی داروی ضد اسهال است که در مواردی برای کاهش میزان مدفوع در افرادی که تحت عمل جراحی ایلئوستومیز قرار گرفته اند استفاده می شود .

اشکال دارویی: قرص، شربت

موارد مصرف داروی لوپرامید

این دارو بیشتر در اسهال مسافرتی کاربرد دارد و باید مطمئن باشیم که علت اسهال میکروبی یا ویروسی نباشد.همچنین در کرامپ های شکمی و روده تحریک پذیر مصرف می شود.

مکانیسم اثر لوپرامید

اثر ضد اسهال: دارو بطور مستقیم بر انتهاهای عصبی موجود در مخاط روده اثر نموده و حرکات روده را کاهش می‌دهد. به اثرات ضد پریستالتیک این دارو تحمل ایجاد نمی‌شود.

ترشح آب و الکترولیت‌ها نیز ممکن است با مکانیسم ناشناخته‌ای مهار شود. هر چند لوپرامید از نظر شیمیایی شبیه اوپیوئیدها است، ‌اما وابستگی فیزیکی در انسان ایجاد نمی‌کند. این دارو اثر ضد درد ندارد.

فارماکوکینتیک لوپرامید

• 
  جذب: به مقدار ناچیز از دستگاه گوارش جذب می‌شود. اوج اثر 5-2.5 ساعت و مدت اثر 24 ساعت می‌باشد.
• 
  پخش: به خوبی مشخص نشده است.
• 
  متابولیسم: داروی جذب شده توسط کبد متابولیزه می‌شود.
• 
  دفع: قسمت عمده دارو در مدفوع و کمتر از %

قبل از مصرف لوپرامید

1. 
   اگر دچار درد معده هستید و اسهال ندارید
2. 
   اگر دچار اسهال هستید که با تب بالا همراه است
3. 
   در صورت ابتلا به بیماری های روده ای مانند کولیت اولسراتیو
4. 
   در صورتی که اسهال و یا مدفوع خونی دارید
5. 
   اگر دچار اسهال ناشی از باکتری هستید
6. 
   مصرف آنتی بیوتیک ها می تواند باعث بروز اسهال شود . در صورتی که به دلیل مصرف آنتی بیوتیک دچار اسهال شدید به هیچ عنوان لوپرامید مصرف نکنید
7. 
   در صورتی که به لوپرامید حساسیت دارید
8. 
   اگر در دوران بارداری هستید و یا تصمیم به حاملگی دارید
9. 
   در صورتی که در دوران شیردهی هستید و به نوزاد شیر می دهید

موارد و مقدار مصرف لوپرامید

الف) اسهال حاد غیر اختصاصی:

بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 12 سال:در ابتدا mg 4 خوراکی مصرف می شود و پس از هر بار دفع اسهالی، mg 2 استفاده می شود. حداکثر دوز روزانه mg 16 می باشد.

• 
  کودکان 12-8 ساله:در روز اول mg 2 خوراکی سه بار در روز مصرف می شود.
• 
  کودکان 8-5 ساله:در روز اول mg 2 خوراکی دو بار در روز مصرف می شود.
• 
  کودکان 5-2 ساله:در روز اول mg 1 خوراکی سه بار در روز مصرف می شود.

دوز نگهدارنده یک سوم تا یک دوم مقدار مصرف اولیه است (mg/kg 0.1 پس از هر بار دفع اسهال) که نباید از دوز روز اول تجاوز نماید. در صورت عدم بهبودی پس از 48 ساعت، دارو باید قطع شود.

ب) اسهال مزمن:

بزرگسالان:در ابتدا mg 4 خوراکی و سپس mg 2 پس از هر بار دفع اسهالی تا رفع اسهال مصرف می شود. دوز باید بر اساس پاسخ هر فرد تعیین شود.

• 
  در صورت مصرف شدن mg 16 در روز برای حداقل 10 روز، دارو را قطع کنید.
• 
  کودکان:mg/kg 0.24-0.08 در روز در 2 تا 3 دوز منقسم مصرف می شود.

مصرف لوپرامید در دوران بارداری

این دارو در گروه C بارداری قرار دارد و دقیقا مشخص نیست که برای جنین مضر است یا خیر . قبل از مصرف این دارو در دوران بارداری ، حتما با پزشک متخصص مشورت کنید .

مصرف لوپرامید در دوران شیردهی

این دارو از طریق شیر مادر به بدن نوزاد منتقل می شود و می تواند برای سلامت کودک خطرناک باشد . در دوران شیردهی نباید از لوپرامید استفاده کنید و در صورتی که مجبور به مصرف این دارو هستید ، نباید به کودک شیر بدهید . در هر صورت طبق نظر پزشک رفتار کنید .

عوارض جانبی لوپرامید

• 
  اعصاب مرکزی: ‌سرگیجه، خواب آلودگی، خستگی.
• 
  دستگاه گوارش:‌ درد شکمی، ‌اتساع شکم، ناراحتی شکم، یبوست، خشکی دهان، تهوع، ‌استفراغ.
• 
  پوست: واکنشهای ازدیاد حساسیت، بثورات پوستی.

مسمومیت با لوپرامید و درمان آن

تظاهرات بالینی: یبوست، تحریک گوارشی، تضعیف CNS.

درمان: در صورت مصرف در چند ساعت اخیر، ذغال فعال تجویز می‌شود یا می‌توان از شستشوی معده استفاده و پس از آن ذغال فعال تجویز نمود. بیمار باید از نظر تضعیف تنفس پایش شود. در صورت بروز تضعیف تنفسی، نالوکسون تجویز می‌شود.

موارد احتیاط حین مصرف لوپرامید

1. 
   در موارد اجتناب از وقفه ی حرکات پریستالسیس خصوصاً مواقع بروز ایلئوس یا یبوست، تورم شکم، عارضه ی التهاب حاد روده یا کولیت ناشی از آنتی بیوتیک نباید از لوپرامید استفاده شود.
2. 
   همچنین در اسهال آبکی نیز نباید از لوپرامید به تنهایی استفاده کرد. در بیماران دچار نقص کبدی به دلیل متابولیسم عبور اول قابل توجه کبدی و نیز در نوجوانان کم سن و سال (کمتر از 6 سال) به دلیل پاسخ دهی متغیر به آن باید با احتیاط استفاده شود.
3. 
   همچنین در اسهالهای حادی که همراه با نفوذ ارگانیسمها به داخل جدار موکوسی روده ها می باشند نظیر Ecoli مهاجم گوارشی، سالمونلا و شیگلا نیز نباید از لوپرامید استفاده شود.
4. 
   در موارد کولیت زخمی حاد تجویز داروهای قادر به وقفه ی تحرکات روده یی یا قادر به ایجاد تأخیر در انتقال محتویات روده یی ممکن است منجر به القای مگاکولون سمی حاد شود. در مواقع دفع مایع و الکترولیتهای بیماران دچار اسهال باید توجه شود که لوپرامید مانعی برای تجویز مایعات و الکترولیت درمانی بیماران نمی باشد.
5. 
   بدیهی است در صورت عدم بهبود بالینی بیمار پس از 48 ساعت از شروع تجویز لوپرامید مصرف آن باید متوقف شود.
6. 
   از مزیتهای خوب لوپرامید نسبت به سایر داروهای ضد اسهال فقدان هر گونه اعتیاد به این دارو می باشد.
7. 
   چون این دارو قادر به ایجاد حالت گیجی در بیماران می باشد، بیماران حین مصرف این دارو با احتیاط رانندگی کرده و از کارهای نیازمند به دقت بالا حتی الامکان اجتناب نمایند.
8. 
   همچنین مصرف این دارو ممکن است موجب خشکی دهان شده و به همین دلیل توصیه می شود بیماران حین مصرف این دارو اقدام به نوشیدن آب میوه نمایند. همچنین در صورت عدم توقف اسهال بعد از چند روز یا درصورت مواجهه با دردهای بدنی یا تورم یا تب فوراً پزشک خود را مطلع کنند.

چه کسانی نباید لوپرامید مصرف کنند

در صورت بروز واکنشهای آلرژیک ناشی از مصرف لوپرامید آن را مصرف نکنید. همچنین در صورت وجود خون در مدفوع یا سیاه رنگ بودن آن از مصرف لوپرامید خودداری کنید زیرا ممکن است این عارضه ناشی از مشکلات جدی‏تری باشد که نیاز به توجه پزشکی دارد.

در صورت وجود آلرژی نسبت به آسپیرین و یا در کودکانی که مبتلا به آنفلوانزا یا آبله ‏مرغان هستند از مصرف بیسموت ساب سالیسیلات خودداری کنید.

اگر شما دچار تب هستید یا در صورت وجود خون یا موکوس در مدفوع یا سابقه بیماری کبدی قبل از مصرف هر داروی ضد اسهال، با پزشک خود تماس بگیرید.

به علاوه در صورت ادامه اسهال بیشتر از 2 روز با پزشک خود تماس بگیرید از خود درمانی بپرهیزید. شما ممکن است جهت درمان نیاز به مصرف آنتی‏بیوتیک داشته باشید و یا مشکل جدی‏تری داشته باشید که نیاز به تشخیص دارد.

در طول مصرف لوپرامید

• 
  از مصرف آب تونیک خودداری کنید. زیرا میتواند با لوپرامید تداخل ایجاد کرده و سبب بروز مشکلات جدی قلبی شود.
• 
  برای پیشگیری از ابتلا به کم آبی از مایعات بیشتری استفاده کنید. اگر بدن تان دچار کم آبی شده است از ورزش های سنگین و قرار گرفتن در آب و هوای گرم اجتناب کنید.
• 
  شکل مایع لوپرامید می تواند حاوی الکل باشد. تا زمانی که از نحوه تاثیر دارو بر بدن مطمئن نشده اید از انجام رانندگی یا کارهایی که به دقت و هوشیاری نیاز دارند اجتناب کنید. احتمال دارد واکنش های بدن دچار اختلال شود.

در صورت فراموش کردن مصرف لوپرامید چه کنم ؟

لوپرامید معمولا زمانی مصرف می شود که دچار اسهال شده اید و اکثر اوقات برنامه خاص و زمان خاصی برای مصرف لوپرامید در نظر گرفته نمی شود . ولی در صورتی که پزشک شما زمان خاصی برای مصرف دارو برای شما تعیین کرده است و شما مصرف داروی خود را فراموش کرده اید ، به محض یاداوری قرص خود را مصرف کنید . اگر به زمان مصرف بعدی نزدیک می شوید ، دوز فراموش شده را رها کنید .

در صورت مصرف بیش از حد لوپرامید چه می شود ؟

در صورتی که به صورت اشتباه و یا به قصد خودکشی با لوپرامید ، مقدار زیادی از این دارو مصرف کرده اید ، سریعا با اورژانس تماس بگیرید . مصرف بیش از حد لوپرامید بسیار خطرناک است و می تواند باعث مشکلات قلبی و حتی مرگ شود . مصرف بیش از 16 میلی گرم از این دارو در یک روز مجاز نیست . خودکشی نمایشی با لوپرامید ، روش مناسبی برای جلب توجه دیگران نیست .

تداخلات دارویی لوپرامید

مصرف همزمان داروهای ضد درد اوپیوئید با قرص لوپرامید ممکن است موجب ایجاد یبوست شدید شود. همانطور که در این مقاله ملاحظه کردید قرص لوپرامید برای درمان انواع اسهال، حاد و مزمن کاربرد دارد. با رعایت نکاتی که در این مقاله برای مصرف این قرص گفته شد به بهبودی و سلامت خود و همچنین با عارضه های کمتر کمک کنید

ملاحظات اختصاصی لوپرامید

پس از تجویز دارو از راه لوله بینی ـ معدی، ‌لوله را با آب شستشو دهید.

در صورت بروز اسهال شدید، وضعیت آب و الکترولیت‌های بیمار را کنترل کنید.

در صورت ابتلای بیمار به اختلال کبدی، بیمار را از نظر سمیت CNS کنترل کنید؛ زیرا متابولیسم عبور اول دارو ممکن است کاهش یابد.

نکات قابل توصیه به بیمار حین مصرف لوپرامید

• 
  نباید دارو را بیش از دوز مجاز مصرف نمود.
• 
  از کار با ماشین آلات و رانندگی باید پرهیز نمود تا زمانی که اثرات دارو بر CNS مشخص شود.
• 
  در صورت عدم بهبودی طی 48 ساعت و بروز تب، پزشک را مطلع کنید.
• 
  در صورت سیاه یا خونی شدن مدفوع پزشک را مطلع کنید.
• 
  مصرف در کودکان: دارو برای کودکان 2 ساله و بزرگتر تأیید شده است، هر چند کودکان کم سن به عوارض جانبی ممکن است حساس تر باشند.

نکات پرستاری هنگام تجویز لوپرامید

1- تجویز لوپراماید نمی تواند نیاز فرد به مصرف مایعات و الکترولیت های لازم را برطرف کند.

2- تجویز مایعات فراوان جهت ممانعت از دهیدراتاسیون و خشکی دهان .

3- پرهیز از رانندگی و کارهای نیازمند به هوشیاری کامل .

شرایط نگهداری لوپرامید

لوپرامید در دمای معمولی اتاق و دور از دسترس اطفال نگهداری شود.

بیشتر بخوانید:

بهترین دارو و مکمل غذایی برای درمان اسهال چیست؟

موارد مصرف و فواید دارویی کپسول کلپرمین (Colpermin)

قرص کلیدینیوم سی (درمان مشکلات گوارشی) و عوارض جانبی مصرف این …

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم