معرفی گیاه زیبای موچسب و نیازهای آن
موچسب درختچه‌ای خزاندار بوده که می‌توان با داشتن حامی مناسب تا ارتفاع حدودا ۳۰ متر و یا بیشتر بلند شود. برگهای این گیاه اغلب در پاییز تغییر رنگ داده و رنگ‌های زیبایی ایجاد می‌کند. برگ‌ها دمبرگی باریک دارند و پنجه‌ای شکل و شبیه برگ مو می‌باشد.
زادگاه موچسب مناطق استوایی است. این گیاه، گیاهی رونده است که به سرعت رشد می‌کند و شاخسار آشفته و سرکشش را از هر طرف رها می‌کند، به علاوه، از هر جایی که دستش برسد هم بالا می‌رود. گیاهان بالغ برگهای مرکب غول آسایی تولید می‌کنند. موچسب در زادگاه خود و همچنین درون خانه‌ها به عنوان گیاه پوشاننده زمین مورد استفاده قرار میگیرد، که با عادت رشدی موچسب هم بسیار همخوانی دارد.
اگر گیاه را درون خانه پرورش می‌دهید می‌توانید آن را در گلدان‌های آویز بکارید تا به صورت آبشار کوچکی از لبه‌های گلدان آویزان شود. البته در گلدان‌های معمولی هم به صورت آویز و آبشاری درمی‌آید. ساقه‌های قرمز گیاه بر جذابیت آن افزوده اند و توانایی گیاه در تحمل شرایط محیطی مختلف و به ویژه سرما، باعث محبوبیت بیشتر موچسب شده است.
خصوصیات گیاه شناسی موچسب
برگهای گیاه موچسب ساده، شبه پنجه و دادای سه لُب، گهگاه با پنج لُب که عمق لُب ها عمیق بوده که با معمولا سه کاسبرگ هستند. رنج طول برگ ها از ۵ تا ۲۵ سانتی متر می باشد و برگچه میانی تخم‌مرغی و برگچه‌های کناری تخم‌مرغی پهن مورب، در بخشی ساده و تخم‌مرغی پهن است. برگ ها در پائیز به رنگ قرمز تیره درآمده و جلوه بسیار زیبایی به دیوارها می دهند. برگ ها در این گیاه به شکل برگ های درخت انگور وبه رنگ سبز روشن در فصل رویش می باشند. گل ها نامعلوم و جزئی بوده رنگ آنها متمایل به سبز می باشد. گلها در خوشه ها نمایان می گردند. میوه ها ی انگور مانند کوچک به رنگ آبی تیره به طول ۵ تا ۱۰ میلی متر دیده می شود. این گیاه سریع الرشد می باشد و گلهای آن در اوایل تابستان ظاهر می شوند. میوه های آن توسط پرندگان خورده می شود.
شرایط اکولوژیک مورد نیاز موچسب
نور
موچسب در حدود ۹۰ گونه دارد که اکثر آنها نور لکه دار را می‌پسندند اما برخی نیز به سایه مقاوم اند. اگر موچسب را درون خانه نگهداری می‌کنید، بهتر است که حداقل برای گیاه نور صبحگاهی را فراهم کنید.
آبیاری
نیاز آبی این گیاه متنوع است. آنها می‌توانند در شرایط استوایی به خوبی زندگی کنند و آبیاری فراوان و منظمی داشته باشند و یا در شرایط تقریبا خشک باشند! هرگز اجازه ندهید گیاه در زیر گلدانی پر از آب بماند و یا خاکش به مدت طولانی خیس باشد. در غیر این صورت ریشه‌ها دچار پوسیدگی می‌شوند.
رطوبت
می‌توانید برای تامین رطوبت موچسب در طول فصل تابستان، از زیر گلدانی حاوی سنگریزه استفاده کنید و یا گیاه را هفته‌ای ۲ بار غبار پاشی کنید. در زمستان غبار پاشی را به هفته‌ای یک بار کاهش دهید.
خاک
هر خاک گلدانی که زهکشی خوبی داشته باشد برای پرورش موچسب مناسب است.
کود دهی
گیاه را در طول فصل رشد با کودهای مایع ضعیفی که حاوی تمامی عناصر مورد نیاز گیاه هستند، کود دهی کنید.
روش کاشت و تکثیر موچسب
موچسب به ندرت گل می‌دهد و دانه تولید می‌کند. گلهای گیاه زرد و کوچک هستند و در نهایت یک میوه کوچک سیاه رنگ تولید می‌کنند. با استفاده از این میوه‌ها می‌توان گیاه را تکثیر کرد.
روش ساده تر و بهتر تکثیر موچسب، گرفتن قلمه ساقه در ابتدای فصل است. مانند اکثر گیاهان رونده، موچسب هم به راحتی از طریق قلمه ساقه تکثیر می‌شود و ریشه می‌دهد. البته به شرطی که گرما و رطوبت مورد نیاز قلمه‌ها فراهم شود.
برای تکثیر گیاه به روش قلمه، در ابتدای فصل رشد چند ساقه نسبتا جوان از گیاه را به کمک تیغ یا چاقویی تیز و استریل از آن جدا کنید. چند گلدان کوچک را پر از خاک مخصوص جوانه زنی کنید و سپس قلمه‌ها را در آن بکارید. قلمه‌ها را در محیطی گرم و با رطوبت بالا قرار دهید. بعد از چند وقت رشد جدید را در آنها مشاهده می‌کنید و این به معنی موفقیت آمیز بودن قلمه گیری است.
تعویض گلدان موچسب
وقتی گیاه جوان است، عوض کردن گلدانش کاری ندارد. موچسب‌ها به سرعت رشد می‌کنند و می‌توانند تنها در یک فصل رشد در حدود ۱۵۰ سانتی متر بزرگ تر شوند! این رشد زیاد باعث سخت شدن تعویض گلدان می شود. زمانی که گیاه بزرگ شد، در هنگام تعویض گلدان، چند قلمه از آن تهیه کنید تا علاوه بر کنترل رشد موچسب، آن را تکثیر هم کرده باشید. در این هنگام می‌توانید بعد از قلمه گیری شاخسار گیاه مادر را به شدت هرس کنید. بعد از آن چند هفته صبر کنید تا شوک وارد شده به گیاه برطرف شود و سپس گلدان آن را تعویض کنید.
برای تعویض گلدان، ابتدا اجازه دهید خاک گلدان گیاه خشک شود. سپس به کف و دیواره‌های گلدان چند ضربه آهسته وارد کنید، خواهید دید که گیاه به راحتی از داخل گلدان خارج می‌شود. حالا گلدانی تنها یک سایز بزرگ تر از گلدان قبلی گیاه تهیه کنید و گیاه را در آن قرار دهید و سپس گلدان را با خاک تازه پر کنید.
کاربردهای موچسب
بهترین استفاده از موچسب به عنوان گیاه بالا رونده روی دیوارهای آجری بوده و روی داربست های بزرگ، فنس ها یا اطراف درخت های بزرگ نیز پوشش خوبی ایجاد کرده و نمای بسیار زیبایی به آن محیط می دهد. امکان دارد به عنوان پوشش زمین نیز برای کنترل فرسایش آن مورد استفاده قرار گیرد.
آفات و بیماری های موچسب
حشره یا آفت جدی این گیاه را تهدید نمی کند. کپک، لکه برگی، شانکر نیز ممکن است رخ دهد. موچسب امکان دارد در اطراف ناحیه ی رشدی خود بدون برنامه ریزی قبلی رشد کند و حالت هرز به خود بگیرد.
نکات مهم در رابطه با نگهداری موچسب
گیاه موچسب نسبت به آبیاری بیش از اندازه حساس است،تا سطح گلدان کاملا خشک نشود آبیاری نکنید، اجازه ندهید در زیر گلدانی آب جمع گردد،زهکش را همیشه بازدید کنید.
گروه موچسب ها اصولاٌ در سر درب منزل و یا برای پوشاندن دیوارها مورد استفاده قرار میگیرد،در صورت پیر شدن گیاه گلدانی میتواند نوع استفاده از آن را تغییر داده و برای سبز نمودن دیوار و یا تنه لخت درختان موجود در حیاط استفاده کنید.
موچسب بطور گسترده ای بعنوان گیاه زینتی بالا رونده پرورش داده می شود و همزمان با رشد خود حالت پوششی زیبایی به ساختمان ها می دهد. کاربرد این گیاه کاملاً اقتصادی و مهم است زیرا بوسیله سایه دهی دیوارها در طول تابستان، موچسب می تواند هزینه های تولید سرما در خانه را کاهش دهد و از این لحاظ صرفه اقتصادی دارد.
بیشتر بخوانید:
نحوه ی نگهداری و تکثیر گیاه کرواتی (سانسوریا) در منزل
کاشت و پرورش و شرایط نگهداری گل قهر و آشتی
با روش کاشت گل نرگس آشنا شوید
