خواص درمانی شقایق سرخ
شقایق سرخ با نام‌های دیگر شقایق، گل شقایق، خشخاش، منثور، لاله، آلاله هم نام برده می‌شود. گیاهی است از خانواده خشخاش، علفی و یک‌ساله، گل‌های آن درشت و به رنگ سرخ آتشین است که اغلب لکه سیاهی در ته جام آن دیده می‌شود و گل در انتهای شاخه گل دهنده ظاهر می‌گردد.
بلندی گیاه تا یک متر می‌رسد. برگ‌ها و ساقه آن پوشیده از کرک و تار می‌باشند، برگ‌ها با بریدگی عمیق و دندانه‌دار هستند، شکل کلی آن‌ها مثلثی هست که قاعده آن‌ها طرف ساقه و رأس آن به‌طرف خارج می‌باشند. میوه آن شبیه میوه خشخاش معمولی ولی کوچک‌تر از آن به ابعاد یک در دو سانتیمتر است. تخم آنکه در داخل میوه قرار دارد به تعداد زیاد سیاه‌رنگ است.
شقایق سرخ چندگونه دارد و به‌طورکلی در زمین‌های آهکی، مزارع غلات، نقاط سایه‌دار و قسمت‌های روشن و کم‌درخت جنگل‌ها می‌روید. در اروپا، آسیا و سایر مناطق معتدله نیم‌کره شمالی، در هند و کشمیر نیز انتشار دارد، در ایران در مناطق سر مرزی با عراق در دره بازوفت، در تبریز و کرمان، در خوزستان بین شوش و دهلران و بین هفت‌تپه و اهواز و بعضی مناطق دیگر دیده‌شده است.
ترکیبات شیمیایی شقایق سرخ
ازنظر ترکیبات شیمیایی و مواد مؤثر به‌طورکلی شقایق سرخ حاوی روندین , مورفین , پارامورفین , نارکوتین و یک گلوکوزید است . از گل آن حدود 31% آلکالوئید روندین بدست می آید . وجود رژونین نیز در آن تائید شده است.
خواص گل شقایق سرخ
-
شقایق سرخ دارای طبیعت گرم و خشک است، سینه را نرم می‌کند و سرفه را تسکین می‌دهد، یرقان را درمان می‌کند و برای رفع بی‌خوابی شب‌ها از دم‌کرده یک‌صد گرم از آن در یک نیم لیتر آب جوش که در کنار آتش ملایم شش ساعت دم‌کرده‌اید یک فنجان در موقع خواب میل کنید. -
برای رفع خشکی پوست و نرم و لطیفی پوست صورت تعدادی گل شقایق را در آب جوش بریزید و بخیسانید، بعد آن‌ها را روی صورت پهن کنید و پس از پنج دقیقه صورت را بشورید. ضماد و خوردن آب جوشانده آن برای افرادی که پوست بدنشان لایه لایه می‌شود و می‌ریزد مفید می‌باشد. -
افرادی که به رطوبت زیاد دماغی دچار هستند، با کشیدن عصاره گل‌های تازه آن در بینی بهبود می‌یابند و کشیدن پودر گل‌های خشک آن در بینی سبب قطع خون‌دماغ می‌شود. در استعمال خوراکی بهتر است با رازیانه مصرف شود.
خواص درمانی میوه شقایق
در مورد بی‌خوابی بچه‌ها، هفت تا هشت عدد از میوه َشقایق را در یک لیتر آب بجوشانید و قبل از خوابیدن به نسبت سن آن از یک تا چهار قاشق مرباخوری به او بخورانید، خواب‌آور است همچنین اگر شیرابه‌ای که از کپسول میوه آن گرفته می‌شود را بخورید، مخدر، کمی مسکن و آرام‌بخش می‌باشد.
خواص تخم شقایق سرخ
-
خوردن پنج گرم اتخم شقایق تونیک و مقوی است، در تب‌های ضعیف مؤثر می‌باشد، برای تسکین حرارت کبد و قطع سیلان رحم مفید خواهد بود. افرادی که مبتلابه لک‌های سفید روی پوست یا بیماری برص هستند، برای مدت زیادی آن را روزی چهار گرم بخورند و نیز کوبیده و گرد شده آن را هر شب ضماد کنند، بهبودی حاصل می‌شود.
خواص برگ شقایق سرخ
-
مقدار چهار گرم از برگ شقایق بخورید، تونیک و مقوی است، در تب‌های ضعیف مؤثر می‌باشد. مقداری از برگ و ساقه آن را باهم وزن آن جو بپزید و آب صاف‌کرده آن را بخورید، مدر شیر، بول و حیض می‌باشد. ضماد عصاره برگ و گل آن بر زخم‌های چرکی به‌سرعت زخم را ضدعفونی و چرک آن را خارج می‌کند.
خواص ریشه شقایق سرخ
چهار گرم ریشه شقایق را دم کنید، آنقدر که آب آن به نصف برسد، بعد آب آن را صاف‌کرده و بنوشید. برای درمان یرقان و سیاتیک نافع است.
سایر خواص شقایق
-
جهت درمان برونشیت، آسم، سیاه‌سرفه و سرفه‌های مقاوم ۵ گرم گل برگ شقایق را در ۲۰۰ سی‌سی آب جوشانده روزی ۳ بار هر بار ۲ قاچ میل کنند. -
جهت یرقان از دم‌کرده گلبرگ‌های این گیاه ۲ گرم در ۱۵۰ سی‌سی آب جوش دم‌کرده روزی ۳ فنجان بنوشند. -
برای رفع خشکی پوست صورت و برطرف کردن چین‌وچروک دم‌کرده شقایق را با روغن‌زیتون مخلوط کرده به پوست صورت بمالند. -
برای رفع جوش‌های آکنه ۱۰ گرم گلبرگ شقایق را در یک لیتر آب جوشانده پوست صورت را با این محلول تمیز کنند. -
دم‌کرده گل شقایق خلط‌آور است. -
جهت سیاه کردن مو گلبرگ آن را باپوست سبز گردو مخلوط کرده مانند حنا استفاده شود. -
شستشوی پوست با دم‌کرده گلبرگ آن ضد اگزما می‌باشد. -
کسانی که تپش قلب دارند از دم‌کرده این گیاه به مقدار ۳ گرم در ۲۰۰ سی‌سی آب‌جوش ۲۰ دقیقه دم‌کرده روزی ۳ فنجان بنوشند.
عوارض جانبی
-
مسمومیت با شقایق مانند خشخاش است اما خفیف‌تر است. جهت درمان مسمومیت نیز مانند خشخاش استفاده شود. -
گلبرگ‌های شقایق تقریباً مشابه خشخاش بوده اما فاقد مرفین می‌باشد سمیت و خطرات آن کمتر از خشخاش است.
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله دلگرم