گاو و گامیش چه فرقی با هم دارد؟
پرورش گاومیش در ایران
به دلیل نیروی زیاد و قوی بودن این حیوان اهلی در زمان قدیم از آن برای شخم زدن استفاده می کردند. با پرورش گاومیش می توانید از شیر و گوشت و فرواردهای دیگر گاومیش چون ساخت دستکش چرمی یا حتی پنیر موتزارلا استفاده کنید.
از لحاظ شکل ظاهری خیلی ها گاو و گاومیش را شبیه هم می دانند اما با اینکه در دوره آبستنی و حتی زایش شیبه هم هستند اما تفاوت های زیادی هم بین گاو و گاومیش وجود دارد که به شرح زیر است:
- اندام های تولید مثل گاومیش با وجود شباهت به گاو از آنها کوچکتر است و بیضه آنها از گاو کوچکتر است.
- ضخامت پوست گاومیش دو برابر پوست گاو است و با افزایش سن بر ضخامت پوست افزوده می‌شود.
- به جز زبان و کبد تمام دستگاه گوارشی گاو میش شبیه به گاو است با این تفاوت که زبان گاومیش پهن تر و کوتاهتر است.
- زایمان گاومیش مانند گاو است و با استفاده از تلقیح مصنوعی می توان گاومیش ماده را حامله کرد با این تفاوت که ۹۰ درصد زایش گاومیش به صورت ایستاده است.
- ضخامت موی گاومیش دو برابر گاو است و برای تهیه برس و قلم مو استفاده می‌شود.
- گاومیش به مانند گاوها به انواع بیماری تب برفکی، سل، آبله، تیلریوز و انواع بیماری های انگلی چون کنه و شپش مبتلا می شود.
انواع نژاد گاومیش در جهان و ایران
در سال ۲۰۰۰ میلادی جمعیت گاومیش ها در جهان به ۱۵۸ میلیون راس رسیده است که ۱۵۳ میلیون آن در قاره آسیا و دیگر نقاط جهان وجود دارد. اما به طور کلی این حیوان بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری پرورش داده می شود و به دو دسته تقسیم می شود.
گاومیش باتلاقی :
این دسته از گاومیش ها برای خنک کردن خود در گل و لای می روند و تغذیه آنها از طریق نی و علوفه خشبی است. به طور کلی جمعیت زیادی از پرورش گاومیش باتلاقی در هندوستان و پاکستان است و از شیر آن استفاده می شود.
گاومیش رودخانه ای:
گاومیش های رودخانه ای بیشتر به عنوان گاومیش‌هاى شیرى هندوستان، پاکستان، مورا (Murrah)، جعفرآبادى، سورتى، نیلى راوى، کوندى (Kundi)، و گاومیش های آسیایی شناخته می شوند.
رنگ غالباً سیاه گاهی همراه با لکه‌های سفید در نقاط گوناگون بدن، در این تیپ رنگ خاکستری و قهوه‌ای و بندرت سفید هم دیده می‌شود. وزن در جنس نر ۳۰۰ تا۷۰۰ کیلوگرم و در جنس ماده ۲۵۰ تا ۶۵۰ است.
اومیش های رودخانه ای و باتلاقی از نظر جثه و وزن متفاوتند. گاومیش های رودخانه ای عمدتا سنگین وزن تر از گاومیش های باتلاقی هستند به گونه ای که گاومیش های رودخانه ای به طور میانگین وزنی معادل ۴۵۰ تا ۱۰۰۰ کیلوگرم دارند. از طرفی گاومیش های باتلاقی حداکثر به وزن ۳۲۵ تا ۴۵۰ کیلوگرم می رسند.
فواید پرورش گاومیش
طول عمر گاومیش ها نزدیک به سی سال است که ۲۵ سال از آن را قادر به زایش هستند.
گاومیش نر در سن دو سالگی آماده جفتگیری است و تا شش یا هفت سال بعد قابلیت جفتگیری دارد و حتی می توانید از روش تلقیح مصنوعی و گرفتن اسپرم گاومیش باعث انجام عمل جفتگیری به صورت مصنوعی شوید.
حدود ۶٫۵ درصد از میزان شیر جهان را شیر گاومیش تشکیل می دهد و با پرورش گاومیش علاوه بر شیر می توان از گوشت و پوست آن بهره مند شد.
خواص گوشت گاومیش
- گوشت گاومیش نسبت به گوشت گاو تفاوت چندانی ندارد تنها میزان چربی آن بیشتر است و بسیار گوشت مناسبی برای بدنسازان است زیرا باعث کاهش رشد سریع عضلات بدن می شود.
- گوشت گاومیش از نظر میزان پروتئین با گوشت گاو تفاوات چندانی ندارد اما چربی و کالری آن تقریبا دو برابر گوشت گاو است.
- میزان فسفر، آهن و پتاسیم گوشت گاومیش با گوشت گاو برابر است.
- ویتامین‌های B و کلسیم گوشت گاومیش کمتر از گوشت گاو است.
- میزان سدیم گوشت گاومیش کمی بیشتر از گوشت گاو است.
- کلسترول گوشت گاومیش به میزان ۴۰ درصد از دیگر گوشت های قرمز کمتر است.
- پروتئین گوشت گاومیش به میزان ۱۱ درصد و مواد معدنی آن هم ۱۰ درصد بیشتر از دیگر گوشت های قرمز است.
خواص شیر گاومیش
- طبق آزمایشات انجام شده توسط محققان مصری شیر گاومیش و شیر گاو به یک اندازه مواد جامد دارند. شیر گاو و گاومیش هر دو دارای مقدار کمی اسید چرب ضروری هستند و چربی شیر گاومیش تاثیری بر میزان هضم آن ندارد.
- شیر گاو دارای کاروتن و شیر گاومیش فاقد آن است. شیر گاومیش به دلیل دارا بودن چربی بیشتر، ویتامین A بیشتری در مقایسه با شیر گاو دارد.
فرآوردهای گاومیش
شیر : پروتین شیر گاومیش از شیر گاو بیشتر است و ۶٫۵ درصد از کل شیر جهان را شامل می شود. پنیر موزارلا از شیر گاومیش تهیه می شود.
گوشت : درصد لاشه و گوشت گاومیش کمتر از گوشت گاو است و دلیل آن بزرگ و حجیم بودن شکمبه گاومیش است.
- از پوست گاومیش دستکش چرمی، زین اسب و چرم ضد آب استفاده می شود.
- از شاخ گاومیش برای ساخت دسته چاقو و چتر و عصا و حتی آلات موسیقی استفاده می شود.
- کود گاومیش جزو بهترین کودهای برای زمین های زراعی و پرورش قارچ است.
- از نیروی گاومیش برای شخم زدن استفاه می شود که کاملا بصرفه تر از استفاده از تراکتور است.
انواع بیماری های رایج در گاومیش ها
- تب برفکی
- طاعون
- شاربن علامتی
- سل ـ بروسلوز ـ آبله ـ اسهال ویروسی گاو فاسیولوز ـ ننیازین ـ سارکوسیت ـ تیلریوز ـ بابزیوز ـ کوکسیدیوز و بیماری‌های انگلی ناشی از بند پایان مانند جرب ـ کنه ـ شپش ـ ورم پستان
همه چیز در مورد گاو
گاو (به پارسی میانه: کاو) (به انگلیسی: Cow) پستانداری است سُم‌دار، نشخوارکننده و تهی‌شاخ از راسته زوج‌سُمان، از خانواده گاوسانان. خانوادهٔ گاوسانان در برگیرندهٔ چندین سرده است که سردهٔ Bos همهٔ گاوها و گاومیشها را در بر می‌گیرد.
جد گاوهای اهلی امروزی حیوانی منقرض‌شده به نام نیاگاو (Bos primigenius) می‌باشد. اولین حیوانی که به سرده بوس متعلق بود در بیش از دو میلیون سال پیش در آسیا دیده شد. نیاگاو در حدود دویست و پنجاه هزار سال پیش به اروپا رسید.
همچنین بخوانید:
فواید معجزه آسای نوشیدن شیر گاو برای سلامتی
علل و درمان پرولاپس رحم در گاو + فیلم
علل و درمان لنگیدن پای گاو ( زگیل یا روماتیت انگشتی در گاو )
تعبیر خواب گاو : دیدن گاو در خواب نشانه چیست ؟
ساختار بدنی گاو
در آروارهٔ فوقانی گاو دندان‌های پیشین و نیش وجود ندارند و فقط دندان‌های آسیاب وجود دارند و برعکس دندان‌های پیشین و نیش در فک تحتانی موجودند.
دندان‌های نیش گاوها همانند ثنایا شده و به‌طور کلی بشکل یک ردیف منظم هشت تایی در جلوی فک قرار دارد. در هر دست و پای گاو یک زوج سم وجود دارد.
تولید مثل گاو
(از چپ به راست) که مراحل زایمان طبیعی یک گاو ماده و تولد گوساله‌اش را نشان می‌دهد.
متوسط مدت زمان بارداری گاوها ۲۸۶ روز است.
گاو حیوانی است بدون تغییرات فصلی تولید مثلی، یعنی در کل سال قادر به انجام زاد و ولد می‌باشد. طول حاملگی این حیوان نه ماه بوده و غالباً تک‌قلوزا می‌باشد، اگر چه دوقلوزائی و چندقلوزائی نیز گاه دیده می‌شود. احتمال دوقلوزائی در گاو یک تا دو درصد می‌باشد.
گوساله ماده پس از رسیدن به سن بلوغ جنسی که از ده ماهگی به بعد است به‌طور میانگین هر ۲۱ روز یکبار فحل می‌آید و آماده پذیرش دام نر می‌شود.
نژادهای گاو بسیار زیاد هستند. بستگی به نوع استفاده‌ای که از گاو می‌شود نژادهای گاو به نژادهای گوشتی، شیری و دو منظوره تقسیم می‌شود.
همچنین بخوانید:
فواید معجزه آسای نوشیدن شیر گاو برای سلامتی
علل و درمان لنگیدن پای گاو ( زگیل یا روماتیت انگشتی در گاو )
علائم ، تشخیص ، ۹ دلیل و ۲ راه درمان برگشتگی شیر دان گاو + فیلم
نژاد های گاو
نژادهای شیری شامل: ایرشایر، جرسی، گرنزی، یا براون سوئیس، فریژن (فریژن هلندی، هولشتین فریژن، فریژن انگلیسی و فریژن سفید و قرمز) و کری،
نژادهای گوشتی معروف شامل: گالووای، آبردین آنگوس، هرفورد، شورت هورن، شاروله، لیموزین، سمینتال، براهمن، سانتاگتروس و برانگوس می‌باشد.
نژادهای معروف گاوهای ایرانی عبارت‌اند از: گاو سرابی، گاو سیستانی، گاوگلپایگانی و گاو دشتیاری و نژادهای جنگلی یا ساحلی یا که مخصوص نواحی گیلان و مازندران و گرگان و است، نژاد کوهستان که گاوهای سراب و اردبیل و دیگر نواحی آذربایجان از آن نژادند.
اهلی شدن گاو
نزدیک به ۶۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح با تغییر زندگی بشر از شکارگری به کشاورزی و بدنبال توسعه مزارع، گاوهای وحشی به این کشتزارها هجوم می‌آوردند که به تدریج بشر توانست تعدادی از این حیوان را به اسارت درآورده و اهلی نماید. گاو پس از سگ و گوسفند و بز و گربه اهلی شد.
ابتدا از گوشت گاو استفاده می‌شد اما سرانجام انسان توانست چگونگی دوشش شیر گاو را فرا بگیرد. باستان‌شناسان معتقدند: اهلی شدن گاو در آسیا و خاورمیانه بین ۴۵۰۰ تا ۶۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح انجام شده‌است.
درجه بندی انواع گوشت گاو
معمولاً گوشت گاو را بر اساس دو مورد درجه بندی می کنند: میزان چربی گوشت و سن حیوان. هر چه سن گاو کمتر بوده و همچنین میزان چربی گوشت بیشتر باشد، گوشت مرغوب تر خواهد بود.
معمولاً از گوشت های مرغوب تر که آبدارتر و تردتر هستند، در هتل ها و رستوران ها استفاده می کنند؛ در حالی که گوشت هایی که در درجه بندی در ردیف های پایین تر قرار می گیرند، بیشتر برای مصارف گوشت چرخ کرده به کار می روند.
قسمت های مختلفی که از گوشت گاو تهیه می کنند
ابتدا گوشت گاو را به چند تکه اصلی تقسیم می کنند. از این قسمت ها استیک و دیگر قسمت های را برش می زنند.
گوشت قسمت کتف گاو: یکی از معروف ترین بخش هایی است که برای تهیه ی همبرگر از گوشت این قسمت استفاده می کنند.
- دنده
- گوشت سینه و ساق
- گوشت پهلو
- مغز ران، ترد ترین و گران ترین قسمت گوشت گاو است که معمولاً استیک و فیله را از این قسمت تهیه می کنند.
- راسته که از مغز ران زبر تر است، اما لذیذ تر و خوشمزه تر می باشد.