فرسودگی تحصیلی چیست ؟
فرسودگی تحصیلی به معنای ایجاد شرایط منفی در هیجانات، جسم و توانایی‌های ذهنی فرد است که به علت تحصیل طولانی مدت ایجاد می‌شود و خستگی، ناامیدی یا فقدان انگیزه را در ارتباط با مسائل تحصیلی به همراه دارد.
فرسودگی تحصیلی به‌عنوان نتیجه هفته‌ها یا ماه‌ها خواندن مطالب مشابه یا کار کردن بر روی یک پروژه مشخص یا حتی به دلیل سال‌های طولانی و مکرر تحصیل در مدارس ایجاد می‌شود.
نشانه‌های فرسودگی تحصیلی
فرسودگی تحصیلی نشانه‌های بسیاری ازجمله خسته شدن یا احساس عدم تمایل به شروع یک‌فصل دیگر از کتاب و یا شرکت در یک کلاس دیگر دارد.
فرسودگی می‌تواند باعث به وجود آمدن مشکلات جسمانی نظیر سردرد، بی‌خوابی و حتی افسردگی شود. برخی از شایع‌ترین نشانه‌های فرسودگی تحصیلی موارد زیر را دربرمی‌گیرد.
-
خستگی بیش‌ازحدی که با خوابیدن یا استراحت کردن از بین نمی‌رود -
کاهش انگیزه برای توجه به کلاس‌ها یا انجام تکالیف -
بدرفتاری با دیگران، پرخاشگر شدن و افزایش تحریک‌پذیری به دلیل سرخوردگی -
کاهش خلاقیت و توانایی صحبت کردن در بحث‌های کلاسی یا انجام پروژه‌ها -
از دست دادن اعتمادبه‌نفس در مسائل تحصیلی -
ناتوانی در پایان دادن به تکالیف و پروژه‌ها در زمان مقرر -
افزایش مشکلات جسمانی نظیر سردرد، مشکلات مربوط به مفاصل -
احتمال بالا رفتن میزان آسیب‌پذیری و سرماخوردگی با توجه به قرار داشتن در یک استرس مداوم -
افزایش عادت‌های بدرفتاری مانند پرخوری، بیدار ماندن تا دیروقت، جویدن ناخن‌ها یا هر نوع عادت دیگری که هنگام استرس، از آن استفاده می‌کنید. -
ناتوانی در تمرکز بر روی مسائل مربوط به تحصیل -
احساس اضطراب و افسردگی
پیشگیری از فرسودگی تحصیلی
اگر شما برخی از نشانه‌های بالا را در خودتان احساس می‌کنید زمان آن رسیده است که رفتار خود را در ارتباط با مسائل تحصیلی، تغییر دهید.
همچنین اگر شما نسبت به اینکه دچار فرسودگی تحصیلی شوید نگران بوده و می‌خواهید راهکارهایی برای پیشگیری از آن را در نظر بگیرید می‌توانید راهکارهای زیر را امتحان کنید. همچنین این راهکارها را می‌توانید توسط برجسته ترین روانشناسان در مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی به صورت تلفنی دریافت نمایید.
زمانی را به فعالیت‌های لذت‌بخش اختصاص دهید
شما می‌بایست بتوانید تعادل را در برنامه تحصیل و زندگی خود برقرار کنید. انرژی که برای مطالعه دروستان به آن نیاز دارید می‌بایست از راه فعالیت‌هایی که به آن‌ها علاقه دارید مجدداً در شما ایجاد شود.
به همین خاطر در برنامه روزانه خود و یا نهایتاً هرچند روز یک‌بار در برنامه خود، فعالیت‌هایی که به آن‌ها علاقه دارید را قرار دهید.
به خاطر داشته باشید که نباید انجام این فعالیت‌ها را صرفاً به آخر هفته موکول کنید. این مسائل می‌تواند رفتارهای ساده‌ای نظیر تماشای یک فیلم، خواندن یک کتاب یا قرار با دوستان در یک بعدازظهر را شامل شود.
فعالیت بدنی برای پیشگیری از فرسودگی تحصیلی
سعی کنید در طول هفته حداقل ۳ بار، فعالیت بدنی داشته باشید. همچنین با نوشیدن حداقل 8 لیوان آب در طول روز، میزان آب بدن خود را در حد مطلوب نگه‌داشته و از مواد غذایی سالم استفاده کنید. این شرایط باعث می‌شود که بدن و ذهن شما آمادگی بیشتری برای انجام فعالیت‌های تحصیلی داشته باشد.
گردش در طبیعت
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که گذراندن زمان در طبیعت می‌تواند باعث کاهش سطح استرس در فرد شود. به همین خاطر بخشی از هفته خود را به حضور در طبیعت یا پارک‌ها اختصاص دهید.
برای انجام فعالیت‌های اجتماعی برنامه‌ریزی کنید
حضور در اجتماع و دریافت حمایت از دوستان و خانواده یکی از مهم‌ترین عواملی هستند که می‌توانند میزان استرس و نگرانی را در شما کاهش دهند. به همین خاطر حتماً ایجاد برنامه‌هایی با دوستان یا خانواده را در برنامه هفتگی خود قرار دهید. اما این مسئله تنها به‌قرارهای دوستانه یا خانوادگی ختم نمی‌شود شما می‌توانید در فعالیت‌های اجتماعی نظیر سازمان‌های مردم نهاد یا پویش‌ها شرکت کنید.
ارتباط خوبی با استادان یا معلم‌هایتان ایجاد کنید
داشتن ارتباط خوب با استادان و همین‌طور همکلاسی‌ها باعث می‌شود که شما برای حضور در محیط کلاسی علاقه و رغبت داشته باشید و در کنار پیشگیری از فرسودگی تحصیلی بتوانید به موفقیت و پیشرفت تحصیلی خود نیز کمک کنید.
ایجاد کردن اهداف منطقی برای پیشگیری از فرسودگی تحصیلی
اهداف شما می‌بایست منطقی و قابل‌دستیابی باشد. در نظر گرفتن اهداف سنگین باعث می‌شود که شما تنها با نرسیدن به آن‌ها بیش از پیش احساس شکست کنید. درنتیجه برای خودتان اهداف مناسب و معقول در نظر گرفته و همچنین زمان رسیدن به آن‌ها را با دقت از روی تقویم مشخص کنید.
درس خواندن را متوقف نکنید
هنگامی‌که شما احساس استرس و خستگی می‌کنید و یا شرایط روحی مناسبی ندارید اولین ایده که به ذهن هر یک از ما می‌رسد این است که درس خواندن را کنار بگذاریم. بااین‌حال احتمالاً به تجربه متوجه شده‌اید که در چنین شرایطی استراحت و آرامش خوبی نخواهید داشت. شما دائماً درگیر عذاب وجدان و استرس نسبت به کارهای عقب‌مانده تحصیلی‌تان هستید. به همین خاطر پیشنهاد می‌شود که اگرچه بهتر است حجم درس خواندن در این ایام را کم کنید اما انجام آن‌ها را به‌کلی کنار نذارید.
آموزش مدیریت زمان
مدیریت زمان یکی از مهم‌ترین مسائلی است شما می‌بایست به آن توجه داشته باشید. بسیاری از افرادی که دچار فرسودگی تحصیلی می‌شوند در مدیریت کردن زمانشان دچار مشکل هستند. آن‌ها احتمالاً نمی‌توانند سایر برنامه‌ها و ابعاد زندگی را در برنامه روزانه خود قرار دهند و یا در صورت توجه به آن‌ها از برنامه‌های تحصیلی عقب می‌مانند. این مسئله باعث می‌شود که آن‌ها به‌طور مداوم یا طولانی‌مدت بر روی درس‌هایشان تمرکز کنند و درنتیجه دچار فرسودگی تحصیلی شوند. اگر احساس می‌کنید درزمینهٔ مدیریت زمان مشکل دارید بهتر است مطالبی را در این موضوع مطالعه کنید.
چگونه از شرایط فرسودگی تحصیل خارج شویم ؟
هنگامی‌که فرد دچار فرسودگی تحصیلی شده باشد و در این زمینه پیشرفت کرده باشد می‌بایست راهکارهایی را برای خارج شدن از این شرایط در نظر بگیرد. بعضی از این راهکارها شامل موارد زیر هستند.
نشانه‌های فرسودگی تحصیلی را در خود بررسی کنید
آیا شما واجد همه یا اکثریت این نشانه‌ها هستید؟ در صورتی که جوابتان به این مسئله مثبت است می‌بایست قدم‌های بعدی را در نظر بگیرید.
شرایط را انکار نکنید
هنگامی‌که برای انکار فرسودگی تحصیلی تلاش می‌کنید، شرایط روزانه بدتر خواهد شد. شما در یک چرخه معیوب قرار خواهید گرفت که سعی می‌کنید با تلاش بیشتر به حدنصاب‌های تحصیلی‌تان برسید و از طرفی به دلیل خستگی بیش‌ازحد توانایی عملی کردن برنامه‌هایتان را ندارید. به همین خاطر مهم‌ترین قدم این است که بپذیرید شما دچار یک بیماری بسیار رایج شده‌اید و می‌بایست به فکر درمان آن باشید.
کمک بخواهید
هنگامی‌که شما دچار فرسودگی تحصیلی شده‌اید می‌بایست از مشاور مدرسه، دانشگاه یا یک روانشناس کمک بگیرید. به همین خاطر بهتر است که در این زمینه جستجو کنید. همچنین اگر احساس می‌کنید که می‌بایست با یکی از دوستانتان صحبت کنید و می‌توانید راهکارهایی را از او یاد بگیرید در این زمینه اقدام کنید.