مضرات برنزه کردن با دستگاه سولاریوم برای سلامت پوست
تب برنزه کردن پوست این روزها به حدی داغ است که افراد دیگر به عاقبت رفتن به اتاقک‌های داغ سولاریوم فکر نمی کنند فقط می‌خواهند رنگ پوستشان تغییر کند، هر چه بادا باد. مسئولان هم هیچ برنامه مشخصی برای کنترل این پدیده اعلام نمی‌کنند.
یک داستان واقعی از مضرات دستگاه سولاریوم
فریده دختر جوانی بود که به خاطر مراسم عروسی اش خیلی دوست داشت بدنش را برنزه کند؛ شاید او هم یکی از کسانی بود که در دام تبلیغات قلابی برخی آرایشگران افتاد و سلامت خود را به دست آنان سپرد.
او با شور و شوق فراوان پس از آنکه به نظر خودش یکی از مراکز درست و حسابی این کار را انتخاب کرد، در یک دستگاهی شبیه تابوت به نام سولاریوم خوابید.
او ابتدا کمی احساس خطر می‌کرد اما وقتی به این فکر می‌افتاد که پوست سفیدش بالاخره برنزه میشود، از خوشحالی در پوست خود نمی‌گنجید.
فریده بالاخره از بستر آفتاب یا همان سولاریوم بیرون آمد اما سرش گیج می‌رفت، حالت تهوع شدید داشت و به همراه همسرش به پزشک مراجعه کرد؛ پزشک متخصص تشخیص داد که کبد و کلیه فریده به دلیل حرارت ناشی از سولاریوم پخته است و متأسفانه پس از چند ساعت، عروس جوان که هنوز لباس عروسی بر تنش نرفته بود، فوت کرد.
برنزه‌شدن پوست به چه قیمتی؟
-
سولاریوم یک دستگاه جدید برای برنزه‌کردن پوست است که چند سالی است وارد کشور ما شده و در همین مدت کم طرفداران پر و پاقرصی را پیدا کرده است. -
این دستگاه برنزه‌کردن پوست شامل تختی است که در دیواره‌های آن لامپ‌های اشعه فرابنفش تعبیه شده و هنگامی که بدن درون این وسیله قرار می‌گیرد، در این دستگاه که حاوی لامپ‌های مشابهی است بسته میشود و بدن درون جعبه‌ای که حاوی نور فرابنفش است، جای می‌گیرد. -
در حقیقت اتاقک سولاریوم از یک تشک خورشیدی ساخته شده است که در آن لامپ‌های UVA و UVB قرار داده شده‌اند و از بالا و پایین به بدن اشعه تابانده میشود.
متخصصان پوست معتقدند؛ حتی مقدار ناچیزی از UVA و UVB می‌تواند به پوست آسیب برساند، به این ترتیب که فرآیند پیرشدگی را تسریع بخشیده و همچنین سبب بروز سرطان نیز میشود به طوری که سازمان بهداشت جهانی استفاده از این دستگاه را منع کرده است.
برنزه‌شدن بی خطر وجود ندارد
-
برنزه‌شدن پوست چه به صورت استفاده از دستگاه‌های سولاریوم یا نور آفتاب، زمینه ابتلا به سرطان‌های پوست و نوع خطرناک آن که به ملانوما معروف است را فراهم میکند. -
سرطان پوستی ملانوما بر اثر تماس‌های مکرر با اشعه ماورای بنفش خورشید یا بر اثر مواجه‌شدن با شدت بالای اشعه که در دستگاه‌های سولاریوم به کار می‌رود، اتفاق می‌افتد. -
برنزه‌شدن بی‌خطر وجود ندارد و ما به جوانان و افرادی که تمایل به انجام این کار دارند، توصیه می‌کنیم که از برنزه‌کردن چه به صورت سولاریوم و چه به شکل حمام آفتاب جداً خودداری کنند.
مسئولان اروپایی استفاده از سولاریوم را محدود کرده‌اند
استفاده از سولاریوم که حاوی اشعه‌های A و B است، عوارضی را به دنبال دارد به همین دلیل امروزه کمتر دیده میشود جوانان کشورهای غربی از آفتاب یا دستگاه‌های سولاریوم برای برنزه‌شدن پوست استفاده کنند اما متأسفانه از زمانی که در آن کشورها مصرف آفتاب و سولاریوم محدود شده، در ایران استفاده از این دستگاه‌ها رایج شده است.
برخی افراد تصور می‌کنند استفاده از دستگاه سولاریوم مضرات نور خورشید را ندارد و اقدام به استفاده از آن می‌کنند؛ این در حالی است که دستگاه‌های برنزه‌کردن پوست مانند نور خورشید برای پوست مضر هستند.
افزایش چین و چروک‌های پوست، شلی و افتادگی پوست از عوارض استفاده از سولاریوم است که در درازمدت خود را نشان میدهد و کسانی که بیشتر در معرض اشعه فرابنفش قرار بگیرند نسبت به سایرین، 20 سال زودتر گرفتار پیری پوست همچون بروز لکه‌های پوست، کک و مک، کدر شدن پوست، چین و چروک پوست و ضخیم شدن سطح پوست می‌شوند.
3 جنبه خطرناک برنزه کردن با خورشید یا دستگاه
1. اشعه‌هایی که پوست را زودتر پیر میکند
کارشناسان پوست بر این باورند که اگر استفاده از سولاریوم در درازمدت ادامه پیدا کند و دفعات تکرار تماس با اشعهUV زیاد شود، اثر تجمع رنگدانه‌ها باعث ایجاد سرطان پوست و قبل از سرطان، باعث از بین رفتن قوام پوست میشود، در نتیجه پوست فرد لطافت خودش را از دست میدهد و حتی اگر به سرطان پوست دچار نشود، فرد نسبت به هم‌سن و سال‌هایش پوست پیرتر و شکسته‌‌تری پیدا میکند.
2. عوارض چشمی خطرناک سولاریوم
با توجه به خطراتی که اشعه ماورای بنفش خورشید دارد در برخی کشورها استفاده از این اشعه ممنوع شده است و افراد باید به هنگام شنا بدن خود را بپوشانند.
در خصوص این مسئله حتی سازمان بهداشت جهانی استفاده از پوشش بلند و پوشاندن تمام پوست و استفاده از کلاه‌های لبه‌دار و کلاه‌هایی که پشت گردن را نیز بپوشاند برای محافظت از پوست در برابر اشعه ماورای بنفش خورشید توصیه میکند.
متأسفانه سولاریوم در ایران بدون هیچ‌گونه نظارتی به فعالیتش ادامه میدهد و زمینه ابتلا به سرطان‌های پوست به ویژه ملانوما را فراهم میکند و نیز به قرمزشدن پوست، سوختگی‌های پوستی، آسیب‌های عروقی، اختلال ایمنی و عوارض چشمی مانند آسیب قرنیه، شبکیه، ملتحمه یا آسیب توأم قرنیه و شبکیه می‌انجامد و این آمار در حالی است که بیشتر مشتریان از عینک‌های ایمنی استفاده می‌کنند اما بازهم گرفتار عوارض آن می‌شوند.
اگر افراد علاقه زیادی برای برنزه‌کردن پوست خود دارند بهتر است از کرم‌های برنزه کننده‌ای که منجر به رنگی‌شدن لایه‌های سطحی پوست میشود بدون اینکه نیازی به تابش زیاد نور آفتاب باشد، استفاده کنند.
هشدارهای سازمان بهداشت جهانی در مورد استفاده از دستگاه سولاریوم
-
سازمان بهداشت جهانی نیز به دلیل عوارض ناخوشایند سولاریوم قوانینی برای کنترل این پدیده تعریف کرده و به چند گروه درباره برنزه‌کردن پوستشان هشدار داده است. -
این هشدارها ابتدا متوجه افرادی است که دارای پوست شماره 1 و 2 هستند، یعنی کسانی که معمولاً موهای بور و چشم‌های روشن دارند و اشعه ماورای بنفش، به پوست آنها بیشتر از بقیه آسیب می‌‌رساند. -
اما دومین گروه، افراد زیر 18 سال هستند که نباید از دستگاه‌های سولاریوم استفاده کنند یا حمام آفتاب بگیرند و نیز کسانی که کک و مک و خال‌های زیاد، زخم‌های پوستی یا سابقه آفتاب سوختگی در بچگی و در هر مرحله‌ای از زندگیشان داشته‌اند. -
افرادی که داروی خاصی مصرف می‌کنند، باید قبل از برنزه‌کردن با پزشک معالج‌شان مشورت کنند. -
همچنین سازمان بهداشت جهانی به زنان نیز توصیه کرده است که در هنگام برنزه‌کردن از لوازم آرایشی استفاده نکنند زیرا ممکن است اشعه ماورای بنفش برایشان ایجاد حساسیت کند. -
متأسفانه با همه این هشدارها شاهدیم که هر روز بر تعداد افراد متقاضی برنزه‌کردن پوست با سولاریوم افزوده میشود و این امر نشان میدهد که همچنان باید منتظر عواقب خطرناک آن باشیم.
اکثر افرادی که برای ازدواج انتخاب نشده‌اند، تن به عمل‌های زیبایی میدهند
آمارها نشان میدهد که زنان بیشترین متقاضیان تغییرات زیبایی چه در برنزه شدن پوست و چه در عمل‌های جراحی زیبایی هستند و در دوره سنی 18 تا 40 سالگی این آمار بیشتر دیده میشود. این امر نشان میدهد که افراد مجرد هنوز برای ازدواج انتخاب نشده‌اند و این تغییرات را لحاظ می‌کنند.
به طور معمول بیشتر کسانی به این نوع کارها گرایش پیدا می‌کنند که از لحاظ ظاهری، تفکرات غیرمنطقی نسبت به خود دارند و سعی می‌کنند با این تغییرات پذیرش اجتماعی نسبت به آنان بیشتر شود زیرا دچار ترس اجتماعی هستند.
این روانشناس بر این باور است که معمولاً، افرادی به دنبال تغییرات زیبایی مانند سولاریوم می‌روند که دچار عدم رضایت گسترده از خود هستند و انسان‌های موفقی در شغلشان نیستند.
3. تغییرات زیبایی و رفتارهای اغواگرایانه در اجتماع
کسانی که اضطراب بیشتر و دارای اختلالات شخصیتی و روانی هستند معمولاً جذب این نوع کارها می‌شوند و قصد دارند تا با تغییر وضعیت ظاهری‌شان، رفتارهای اغواگرایانه‌ای در محیط‌های اجتماعی از خود بروز دهند تا دیگران را جذب خود کنند.
همچنین انسان‌هایی که در موقعیت‌های زندگی هدفمند نیستند و انگیزه پیشرفت، عزت‌نفس و خود ارزشمندی پایینی دارند و نیز زود شکننده هستند، به مسائلی مانند سولاریوم رو می‌آورند و نسبت به چنین موضوعاتی بسیار سریع از خود واکنش نشان میدهند.
این افراد از لحاظ اجتماعی در گروه‌هایی از دوستان و آشنایان قراردارند که فشار گروهی بر آنان حاکم است و گمان می‌کنند با انجام چنین کارهایی بیشتر در میان افراد گروه پذیرفته می‌شوند.
در طول تاریخ رنگ سیاه پوست نشانه بردگی و همیشه رنگ روشن رنگ برتر بوده است که در چنین حالتی می‌بینیم ممکن است استفاده از سولاریوم با معیارهای زیبایی‌شناسی همخوانی هم نداشته باشد و زیبایی چندانی را برای فرد به وجود نیاورد اما فرد به پیروی از مد خود را در معرض خطر عوارض این دستگاه قرار میدهد.
در حال حاضر دسترسی انسان‌ها به تغییرات مد با توجه به تکنولوژی و فناوری‌های اینترنت و ماهواره بیشتر شده است و به نوعی فرهنگ جهانی مدگرایی به وجودآمده که با فرهنگ دینی ما هماهنگ نیست.
طبق بررسی‌های دانشمندان استفاده از سولاریوم اعتیادآور است و بر اثر گرمایی که این دستگاه تولید میکند، آندروفین یا ماده شبه افیونی در مغز واکنش ضد درد در بدن ایجاد میکند و اضطراب و تنش فرد کاهش پیدا میکند که از لحاظ روانی برایش آرامش‌بخش است.
مسئولان زودتر دست به کار شوند
اگر امروز مدگرایی به حدی رسیده است که فرد حتی از قید سلامت خود هم می‌گذرد و تن به دستگاه سولاریوم میدهد در گذشته نیز در برخی کشورها که ادعای فرهنگ و تمدنی درخشان مانند یونان باستان و روم دارند، زن‌ها برای اینکه سفیدتر به نظر برسند، صورتشان را با سرب رنگ می‌‌کردند، تا جایی که حتی به دلیل این کار مسموم می‌شدند.
به نظر می‌رسد متولیان امر با توجه به عوارض شدید سولاریوم باید به طور جدی ممنوعیت استفاده از سولاریوم را در باشگاه‌ها و آرایشگاه‌ها اعلام کنند و با متخلفان برخوردهای جدی را داشته باشند.
مسئولان فرهنگی کشور نیز باید از عواقب وحشتناک این مسئله پرده بردارند تا سطح آگاهی مردم ارتقا یافته و به دنبال چنین تغییرات زیبایی که ممکن است با از دست‌دادن جانشان برابری کند، نروند.همچنین مسئولان رسانه‌ملی نیز می‌توانند با تهیه برنامه‌های جذاب و استفاده از کارشناسان مجرب و شناخته‌شده عوارض شدید استفاده از سولاریوم را به مردم و به خصوص جوانان گوشزد کنند.
مضرات برنزه کردن زیر نور خورشید
گرچه برنزه کردن با خورشید یک روش طبیعی محسوب میشود اما هر روش طبیعی‌ای درست نیست. وقتی زیر نور خورشید قرار می‌گیرید به طور طبیعی نیازتان به ویتامین D را تامین می‌کنید اما ماندن زیاد زیر نور خورشید می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
وقتی شما بیش از حد زیر نور خورشید قرار می‌گیرید، سرعت پیر شدن پوستتان افزایش می‌یابد، نور خورشید می‌تواند لکه‌های زشتی روی پوستتان ایجاد کند و تغییر رنگ مطلوب را برای شما به وجود نیاورد. همچنین اشعه نور خورشید قادر است در ژن‌های شما جهش ایجاد کند.
این جهش ناگهانی می‌تواند به سرطان پوست و دیگر امراض پوستی و مشکلات بهداشتی منجر شود.
جوانب مثبت و منفی برنزه کردن زیر خورشید و یا استفاده از دستگاه
از آنجایی که در کشور صدها سالن برنزه کردن وجود دارد، استفاده از این دستگاه بسیار آسان و سریع است. نیازی نیست که شما کل پاییز و زمستان را صبر کنید تا به گرمای مطلوب برای برنزه کردن در بهار و تابستان دست یابید.
از دیگر مزایای استفاده از دستگاه سولاریوم این است که نه تنها محدود به فصل‌ها نیست بلکه به شب و روز هم متکی نیست. با استفاده از فناوری جدید شما برای برنزه کردن نیاز نیست که زمان زیادی را صرف کنید. همچنین نیازی نیست برای این کار ساعت‌ها زیر نور خورشید قرار بگیرید تا برنزه شوید. از آنجایی که شما در یک جای محدود و کنترل شده قرار می‌گیرید، احتمال سوخته شدن شما کاهش می‌یابد.
اشعه ماوراء بنفش چه مصنوعی باشد و چه به همراه نور خورشید، برای بدن شما مضر است. مهم نیست به چه مقدار اشعه در چه فاصله زمانی جذب می‌کنید، مهم این است که این اشعه‌ها قادرند جهش‌های ژنتیکی در بدنتان ایجاد کنند و این جهش‌ها نیز به نوبه خود چند نوع سرطان پوست برایتان به ارمغان می‌آورند.
استفاده از کرم های ضد آفتاب
-
استفاده از اسپری‌ها و لوسیون‌ها برای برنزه کردن
برنزه کردن با استفاده از اسپری و لوسیون‌های ضد نور مضر خورشید می‌تواند سریع و بی خطر باشد. از آنجایی که یک لایه از کرم روی پوستتان قرار می‌گیرد، شما می‌توانید از نور اشعه ماوراء بنفش در امان بمانید. این کرم‌ها باعث میشود که نور خورشید برای برنزه کردن شما فقط با لایه بیرونی پوستتان در تماس باشد.
با این روش دیگر پوستتان با اشعه ماوراء بنفش درگیر نیست. از این رو شما از ابتلا به انواع سرطان‌ها پوست در امانید. به یاد داشته باشید اگر از اسپری و لوسیون‌ها به درستی استفاده نکنید، بعد از برنزه کردن با پوستی راه راه شبیه به گورخر رو به رو می‌شوید.
در استفاده از این مواد دقت کنید تا دچار مشکلات این‌چنینی نشوید. البته باید توجه داشت که اگر این کرم‌ها به مدت زیادی روی پوست قرار بگیرند، در سیستم تعرق طبیعی پوست مشکل ایجاد می‌کنند و پوست شما به هوای کافی برای رشد و ترمیم خود دست پیدا نمی‌کند.
حرف نهایی در برنزه کردن: با خورشید یا بدون آن
به یاد داشته باشید که اگر ساعت‌ها برای برنزه کردن چه در زیر نور خورشید و چه زیر دستگاهای برنزه کننده قرار بگیرید بی شک بعد از مدتی پوستتان دچار آسیب خواهد شد. سالن‌های برنزه کننده بدون نظارت مناسب نیز می‌توانند برای چشمانتان بسیار خطرناک باشد.
«هرگز سعی نکنید برای رسیدن به زیبایی، خودتان را قربانی کنید. اگر تصمیم برای برنزه کردن دارید، حتما با پزشک متخصص پوست هماهنگ کنید و در هنگام استفاده از دستگاه سولاریوم درباره آن تحقیق فراوان کنید تا دچار مشکل نشود»
همچنین بخوانید:
برنزه کردن پوست چه عوارضی دارد؟
برنزه کردن پوست و توصیه های آن
برنزه کردن پوست با خوراکی