کمبود اعتماد به نفس، احساسی است که در آن فرد احساس میکند تواناییها، ارزشها، یا شایستگیهای خود را ندارد. این احساس میتواند در زمینههای مختلف زندگی فرد، مانند روابط، تحصیل، کار، یا سلامتی، تأثیر منفی بگذارد.در کمبود اعتمادبهنفس فقط خودِ فرد نقش ندارد و فاکتورهای مختلفی مانند ژنتیک، فرهنگ، تجربههای دوران کودکی، خانواده و… روی اعتمادبهنفس تاثیر بسزایی دارند.
اعتمادبهنفس واژهایست که این روزها زیاد آن را میشنویم و به معنای ساده یعنی چطور دربارهی خودمان فکر میکنیم. افرادی که اعتمادبهنفس بالایی دارند، احساس خوبی نسبت به خود و زندگی را تجربه میکنند و چالشهای زندگی را با شیوههای بهتری حل خواهند کرد. اما همهی مردم اینطور نیستند و افرادی که اعتمادبهنفس پایینی دارند زندگی را منفیتر و بحرانیتر از آن چه که هست میبینند.
این دسته از افراد چالشهای زندگی را با استرس و اضطراب پشت سر میگذارند و توانایی بالایی را در مقابله با مشکلات ندارند. در کمبود اعتمادبهنفس فقط خودِ فرد نقش ندارد و فاکتورهای مختلفی مانند ژنتیک، فرهنگ، تجربههای دوران کودکی، خانواده و… روی اعتمادبهنفس تاثیر بسزایی دارند. اگر دوست دارید علت اعتمادبهنفس پایین را بدانید و با بهبود آن آشنا شوید، کمی تامل بفرمایید و تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
ریشه نداشتن اعتماد به نفس چیست؟
کمبود اعتمادبهنفس به عبارت سادهتر یعنی اینکه ما نسبت به تواناییهایی خود اعتماد نداریم و همیشه از انجام هر کاری میترسیم. علاوه بر این، نسبت به تواناییهای خود دید منفی داریم و خودمان را تخریب کنیم. اعتمادبهنفس پایین باعث میشود که فرد به خود اطمینان نداشته باشد و برای انجام کارها نتواند بدون ترس اقدام کند. متاسفانه اعتمادبهنفس پایین اراده شما را برای موفقیت و شایستگی تضعیف خواهد کرد. علت نداشتن آن ممکن است به دلیل تجربههای مختلف مانند بزرگ شدن در محیطی غیرحمایتگر، قضاوت بیش از حد و… باشد که باید آنها بررسی کرد.
عوامل مختلفی که در ایجاد اعتمادبهنفس پایین شکل دارند عبارتند از:
· ژنتیک
۲۵ تا ۳۰ درصد از ویژگیهای شخصیتی هر فرد به وراثت وابسته است؛ ژنتیک در میزان ترشح هورمونهای سروتونین تاثیرگذار خواهد بود.
· تجربههای زندگی
آسیبهای مختلف و سواستفادههای جسمی و احساسی میتواند روی احساس ارزشمندی هر فرد تاثیر بگذارد. نحوه رفتار والدین با فرزندان و تربیت آنها نیز در میزان اعتمادبهنفس فرد نقش خواهد داشت. بهطور مثال اگر والدین در کودکی بهطور مرتب دیگران و کارهای آنها را با شما مقایسه کنند اعتمادبهنفس شما خدشهدار خواهد شد.
تمسخر توسط دیگران در کودکی به دلیل ویژگیهای ظاهری، تواناییها و هوش نیز میتوانند بر اعتمادبهنفس اثر بگذارند و این موضوع فقط مختص به کودکی نیست! در بزرگسالی و در محیط کار نیز تحقیر شدن رابطه مستقیمی با اعتمادبهنفس دارد.
· محیط اطراف
معمولا رسانهها این پیام را به افراد القا میکنند که چیزی کم دارند تا بتوانند اهداف خود را عملی کنند. آنها کاری میکنند تا شما احساس بدی نسبت به خودتان داشته باشید؛ استفاده از شبکههای اجتماعی باعث میشود فکر کنید کافی نیستید. علاوه بر این این تفکر را جا میاندازد که هیچکس ویژگیهای منفی ندارد و زندگی دیگران کاملا ایدهآل است.
· اضطراب و افسردگی
یکی دیگر از عواملی که باعث کاهش اعتمادبهنفس میشود، اضطراب و افسردگی است. این احساسات تا حد زیادی روی اعتمادبهنفس نقش دارند و باید تا حد زیادی مسائل مربوط به اضطراب و افسردگی را کنترل کرد.
چطور اعتماد به نفس را افزایش دهیم؟
برای افزایش اعتمادبهنفس راههای زیادی وجود دارد کارهایی از جمله:
· شناسایی تواناییهای خود
هر فردی مهارت و استعداد منحصربهفردی دارد و اگر این مهارتها را برای خودتان یادآوری کنید، احساس خوبی پیدا میکنید و در نهایت اعتمادبهنفس شما افزایش پیدا خواهد کرد.
· با خودتان مهربان باشید
دست از قضاوت کردن خودتان بردارید و بیش از حد روی رفتار و گفتار خود تمرکز نکنید. شما باید برای تمام ویژگیهای مثبت و منفیتان ارزش قائل باشید و بیش از اندازه روی کامل بودن تاکید نداشته باشید.
· روابط سالم داشته باشید
سعی کنید با کسانی وقت بگذرانید که به شما آسیب نمیزنند و شما را تحقیر نمیکنند. افرادی که مثبت باشند و شما را تحسین کنند باعث میشوند اعتمادبهنفس شما افزایش پیدا کند.
· نه گفتن را تمرین کنید
افرادی که اعتمادبهنفس آنها پایین است، تصور میکنند باید همیشه همنظر دیگران باشند و خودشان را موافق نشان دهند و در نه گفتن مشکل دارند. درحالی که نه گفتن روی روابط تاثیر منفی نمیگذارد و حتی میتواند کمککننده هم باشد.
· لبخند زدن را فراموش نکنید
برای درمان اعتمادبهنفس پایین بهتر است لبخند بزنید؛ لبخند زدن به شما کمک میکند تا با دیگران مهربان باشید و احساس بهتری را تجربه کنید.
· با روانشناس صحبت کنید
معمولا افراد به سختی میتوانند نقاط تاریکی شخیصتشان را ببینند و ریشه آن را پیدا کنند. در این شرایط صحبت با روانشناس کمک میکند تا بتوانیم مشکلاتی را که اعتمادبهنفس ما را خدشهدار کردهاند را بشناسیم. در بسیاری از موارد روانشناس در روند درمان کمککننده است و میتواند مشکل را حل کند.
پیدا کردن روانشناس خوب برای افزایش اعتماد به نفس
داشتن اعتمادبهنفس یک امر ذهنی است و نبود آن یک نقطه ضعف تلقی میشود و دیگران آن را به سرعت تشخیص میدهند. توجه به ارزشمندی خود و پیدا کردن ریشه عدم اعتمادبهنفس یکی از مهمترین کارهایی است که میتوانید برای خودتان انجام دهید و اینکار سهم بسزایی در شادی، سلامت و موفقیت شما خواهد داشت.
گاهی اوقات درمانهای سریع در درازمدت کمکی به افراد نمیکند و بهتر است به متخصص و مشاور مراجعه کرد. مشاوران و روانشناسان استراتژیهای که اعتمادبهنفس شما را افزایش میدهد ارائه میکند. علاوه بر این روانشناس کمک میکند تا عواملی که باعث ایجاد احساس بد در شما میشوند را شناسایی کند. اگر برای شما سوال است که چطور میتوانیم روانشناس مناسب برای درمان این مشکلات پیدا کنیم این کار سخت نیست. میتوانید در پلتفرم پزشک خوب بهترین روانشناسان را پیدا و وقت مراجعه خود را رزرو کنید. در این سایت لیست جامعی از روانشناسان در سراسر ایران را مشاهده میکنید و به سرعت میتوانید با یکی ازآنها صحبت کنید و به فکر راهحل باشید.