علت بالا و پایین بودن preg test در آزمایش خون/ ادرار

تفسیر آزمایش preg test

preg test یا تست بارداری جهت سنجش بارداری و تومورهای بیضه در آقایان بکار می رود. HCG هورمونی است که در خانم‌های باردار توسط جفت ساخته می‌شود. این هورمون ۱۰ روز پس از عدم رخ دادن قاعدگی قابل تشخیص خواهد بود (با روش‌های جدیدتر می‌توان بین ۵ تا ۷ روز بعد نیز تشخیص داد). وجود HCG طی اولین هفته‌های بارداری جهت نگهداری از جسم زرد ضروری است.

تولید HCG باعث تثبیت بارداری در ۸ تا ۱۰ هفته ابتدایی می‌شود. مقدار این هورمون در هفتۀ ۱۰ بارداری به بیشترین حد خود می‌رسد و تا آخر بارداری به مرور کاهش می‌یابد و بعد از زایمان طی چند هفته به میزان غیر قابل تشخیصی می‌رسد. HCG به وسیله تومورهای تخم لقاح یافته (Germ Cell) نیز تولید می‌شود.

در مردان نیز جهت بررسی وجود تومورهای بیضه این آزمایش درخواست می‌گردد. جهت پایش سقط جنین و تومورها این آزمایش به صورت ‌سریالی درخواست می‌شود. در روزهای ابتدایی بارداری، هر دو تا سه روز، میزان هورمون دو برابر می‌شود ولی در حاملگی خارج رحمی میزان هورمون به کندی بالا می‌رود.

بعد از سقط نیز میزان این هورمون به سرعت پایین می‌آید که در غیر این صورت می‌توان به وجود بقایای بارداری در داخل رحم مشکوک شد. آزمایش روی نمونۀ خون، حساس‌تر و دقیق‌تر از نمونۀ ادرار می‌باشد. این آزمایش جهت غربالگری سلامت جنین در سه ماهه دوم نیز استفاده می‌شود.

مقادیر طبیعی:

• 
  مردان طبیعی و زنان غیرحامله: منفی
• 
  زنان حامله طبیعی: مثبت

مقادیر مرجع:

• 
  مردان و زنان غیر حامله:۵ IU/L >
• 
  هفته اول حاملگی: ۵-۵۰ IU/L
• 
  هفته دوم حاملگی: ۵۰-۵۰۰ IU/L
• 
  هفته سوم حاملگی: ۱۰۰-۱۰۰۰۰ IU/L
• 
  هفته چهارم حاملگی: ۱۰۰۰-۳۰۰۰۰ IU/L
• 
  هفته پنجم حاملگی: ۳۵۰۰-۱۱۵۰۰ IU/L
• 
  هفته ۸- ۶ : ۱۲۰۰۰-۲۷۰۰۰۰ IU/L
• 
  هفته ۱۲ حاملگی: ۱۵۰۰۰-۲۲۰۰۰۰ IU/L

مقادیر فوق برای مولکول (intact) می باشند. تستهای RIA یا EIA ممکن است قادر باشند ۶ روز بعد از لقاح، حاملگی را ردیابی کنند. تست‏های کیفی هنگامی مثبت می‏شوند که hCG دست نخورده (intact) بیشتر از ۲۵ IU/L باشد. غلظت hCG در ادرار به موازات غلظت سرمی آن است.

سایر نام ها: تست حاملگی، سنجش گنادوتروپین جفتی انسان، Chorionic Gonadotropin, Human, Beta-hCG ، βHCG Titre ، Beta-HCG ،

Beta Human Chorionic Gonadotropin,

نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم، ادرار تازه

شرایط نمونه گیری در آزمایش preg test

1. نیاز به ناشتایی یا آمادگی خاصی نمی باشد .

2. در صورتی که تست بر روی ادرار انجام می‏شود، نمونه ابتدای صبح به علت داشتن بالاترین غلظت ارجح می‏باشد.

3. . جهت تشخیص حاملگی، حدود ۱۰ روز پس از آخرین اینتر کورس(مقاربت جنسی) به آزمایشگاه مراجعه نمایید.

4. در صورت استفاده از سنجش RIA ، بیمار نباید مواجهه اخیر با مواد رادیواکتیو داشته باشد.

ملاحظات نمونه گیری در آزمایش preg test

1. با رعایت اصول نمونه گیری از بیمار، نمونه خون یا ادرار گرفته نمونه خون را در لوله های با درپوش قرمز جمع آوری کنید و نمونه ادرار را در ظروف پلاستیکی یکبار مصرف جمع آوری نمایید.

2. دانستن سن و جنس بیمار حائز اهمیت است. آن را در برگه آزمایش یادداشت نمایید.

3. از جمع آوری نمونه سرم لیز، ایکتریک و یا لیپمیک اجتناب نمایید. همچنین حتی الامکان از جمع اوری ادرار آلوده یا کدر اجتناب شود.

4. نمونه‏ های توربید (کدر) ادرار پیش از انجام تست سانتریفوژ شوند.

5. آزمایشگاه می بایست فرمی از اطلاعات فردی و شرایط بالینی بیمار را تکمیل نموده و مستند نماید. اهمیت مراقبتهای دوران بارداری را به بیمار گوشزد نمایید.

موارد عدم پذیرش نمونه در آزمایش preg test

• 
  نمونه ادراری که بطور واضح آلوده شده،
• 
  وزن مخصوص پایین ادرار،
• 
  پروتئینوری، لیپمی واضح یا توربید بودن ادرار،
• 
  همولیز شدید سرم،
• 
  لوله یا ظرف بدون برچسب یا با برچسب اشتباه.

شرایط نگهداری نمونه در آزمایش preg test

1. پایداری نمونه سرم در دمای اتاق ۸ ساعت، در دمای۴˚C به مدت یک هفته و در -۲۰˚C به مدت ۶ ماه می باشد.

2. ادرار در دمای ۲۵˚C به مدت ۴ ساعت و در دمای ۴˚C به مدت ۳ روز پایدار است.

کاربردهای بالینی آزمایش preg test

1. تأیید و پایش حاملگی یا سقط جنین.

2. به عنوان مارکری جهت تشخیص یا پی‏گیری بیماران مبتلا به نئوپلاسم‏های تروفوبلاستیک حاملگی،

3. بررسی حاملگی خارج رحمی (در معرض خطر)

تفسیر نتایج آزمایش preg test

تست hCG ادرار یا سرم استاندارد طلایی برای پی بردن به حاملگی است. در حاملگی طبیعی، سطوح hCG در هنگام لانه‏ گزینی جفت افزایش یافته و در هفته ۱۲- ۸ به پیک می‏ رسد. هر چند که تست‏های جدیدتر ادرار کاملاً حساس هستند، با این حال نتایج منفی کاذب در اوایل حاملگی می‏ تواند اتفاق افتد. در چنین مواقعی اگر مشکوک به حاملگی نابه‏ جا هستید کاوش‏های سریال hCG و پروژسترون سرم ممکن است ارزشمند باشند.

در اوایل سه ماه اول حاملگی (هفته اول و دوم)، غلظت‏های hCG سرم ۵۰-۵۰۰ mIU/ml ۵۰-۵۰۰) IU/L) می‏ باشند. تست‏های حساس کنونی می ‏توانند حاملگی را مدت کوتاهی (۲ تا ۳ روز) پس از لانه‏ گزینی تخم ردیابی کنند. در هفته ۴-۳ حاملگی غلظت hCG از ۵۰۰-۱۰۰۰۰ mIU/ml می ‏باشد. پیک‏های سطح hCG سرم در طی ماه‏های دوم و سوم حاملگی است(۳۰۰۰۰-۱۰۰۰۰۰ mIU/ml) .

استفاده از سرم برای آزمایش حاملگی ممکن است حساسیت تست را افزایش دهد. اگر غلظت‏های hCG با وضعیت بالینی همخوانی نداشته باشد تکرار دوره‏ای hCG و تعیین مقدار پروژسترون ممکن است مفید باشد. به علت کلیرانس آهسته، hCG ممکن است تا ۴ هفته پس از سقط در سرم یا ادرار ردیابی شود. هنگامی که حاملگی به قدری طول کشیده باشد که بتواند hCG بالاتر از ۱۶۰۰ IU/L تولید کند (حدود هفته ۵ حاملگی)، آنگاه می‏توان انتظار داشت تا در سونوگرافی از طریق واژن ساک حاملگی را مشاهده کرد.

استفاده از سطوح پروژسترون سرم همراه با β-hCG ممکن است در افتراق حاملگی طبیعی داخل رحمی از حاملگی غیرطبیعی داخل رحمی یا حاملگی نابه‏جا کمک‏ کننده باشد (کات‏آف:۱۵ ng/ml ). سطوح β-hCG و پروژسترون در حاملگی‏های غیرطبیعی پایین هستند.

عوامل مداخله گر در آزمایش preg test

1. 
   نتایج ممکن است در ابتدای حاملگی یا هنگامی که وزن مخصوص ادرار پایین است منفی شوند.
2. 
   هماچوری (هموگلوبین در ادرار) و پروتئینوری (پروتئین در ادرار) ممکن است سبب نتایج مثبت کاذب گردند.
3. 
   همولیز ممکن است سبب تداخل در نتایج تست شود.
4. 
   چنانچه آزمونها بسیار زود و در اوایل بارداری و قبل از آن که سطح HCG به حد قابل ملاحظه ای برسد انجام شوند، ممکن است نتایج منفی کاذب گردند.
5. 
   آزمون های بارداری با استفاده از ادرار بر حسب رقت ادرار تغییر می کند. سطح HCG در ادرار رقیق ممکن است غیر قابل اندازه گیری باشد.
6. 
   داروهایی که ممکن است موجب نتایج منفی کاذب در نمونه ادرار شوند عبارتند از: دیورتیک‏ها (از طریق ادرار رقیق) و پرومتازین. در مقابل داروهایی که ممکن است موجب نتایج مثبت کاذب شوند عبارتند از داروهای ضد تشنج، داروهای ضد پارکینسون، هیپنوتیک‏ها و tranquilizerها به خصوص پرومازین و مشتقات آن.

توضیحات در رابطه با آزمایش preg test

• 
  تست کمی برای وجود hCG نسبت به تست کیفی حاملگی ارجح می‏باشد.
• 
  در اوایل حاملگی، سقط ناقص، سقط کامل اخیر و حاملگی نابه جا که سطح hCG پایین است، استفاده از slide test ممکن است تفسیر را مشکل سازد.
• 
  روش‏هایی که از ذرات لاتکس bonded استفاده می‏کنند و تست‏های که تولید ماکروآگلوتیناسیون می‏کنند تفسیر قابل اعتمادتری دارند.
• 
  قابلیت اعتماد (reliability) تست‏های سرم و ادرار قابل مقایسه هستند.

بیشتر بخوانید:

۷ تا از بهترین تست های تشخیص بارداری خانگی!

بهترین زمان برای تست بارداری بعد از رابطه جنسی چه موقع است ؟

آیا تست بارداری با بی بی چک دقیق و مطمئن است؟

آزمایش بارداری : همه چیز در مورد آزمایش خون بارداری