علت بالا و پایین بودن Met Hb در آزمایش خون

تفسیر آزمایش Met Hb

Met Hb آزمایشی است برای سنجش سطح مت هموگلوبین در خون افراد، مت هموگلوبین مشتقی از هموگلوبین است که در آن آهن دو ظرفیتی تبدیل به سه ظرفیتی شده و منجر به ناتوانی هموگلوبین در ترکیب با اکسیژن می گردد. سیستم هایی در بدن مسئول احیاء آن می باشند که از آن جمله می توان از سیستم مت هموگلوبین ردوکتاز وابسته به NADH (NADH، سیتوکروم bs ردوکتاز)، اسید آسکوربیک، گلوتاتیون احیا شده و ADPH مت هموگلوبین ردوکتاز نام برد که سیستم اول از هم مهم تر است .در صورتیکه نقص در این سیستم ها وجود داشته باشد باعث ایجاد مت هموگلوبین و افزایش آن در بدن می گردد.

در حالت عادی میزان متهموگلوبین خون کمتر از 1.5 % است و اگر به هر دلیل مولکول آهن هموگلوبین اکسید شد، توسط آنزیمهایی در گلبول قرمز مانند متهموگلوبین ردوکتاز مجدداً آهن Fe³+ به Fe²+ تبدیل می‌شود. این بیماری بر اثر بعضی سموم مانند سیانیدها، نیتراتها یا داروها آهن دو ظرفیتی مولکول هموگلوبین به آهن سه ظرفیتی اکسیدشده‌است. متهموگلوبین توانایی کمتری برای پیوند با اکسیژن دارد لذا خون نمی‌تواند اکسیژن مورد نیاز سلول‌ها را تأمین کند.

در مت هموگلوبینمی ارثی یا مادرزادی غلظت مت هموگلوبین در خون در حدود ۱۵% تا ۲۰% از کل هموگلوبین است. این بیماران کمی سیانوزه و یا بدون علامت می باشند. در نوع اکتسابی مت هموگلوبینوپاتی غلظت مت هموگلوبینمی ممکن است بسیار بالاتر باشد. هنگامی که مت هموگلوبین بیشتر از ۴۰% از هموگلوبین توتال را تشکیل دهد ممکن است علائم شدیدی تظاهر یابد. مقادیر بسیار بالای مت هموگلوبین (۷۰% >) ممکن است کشنده باشد.

عوامل و بیماری هایی که موجب افزایش مت هموگلوبین می شوند عبارتند از : بیماری تب پیشاب سیاه، هموگلوبینوری پروکسیمال، عفونت کلستریدیایی، تماس با شعله و اثرات جانبی داروها و مواد شیمیایی مانند آنیلین، سولفون ها، سولفونامیدها، نیترات و نیتریت، نیتروگلیسرین، اشعه یونیزان، نفاستین و کلرات.

مقادیر طبیعی:

• 
  ۰ تا ۱۱ ماه : مقادیر مرجع تعیین نشده است.
• 
  ۱ سال و بالاتر : ۱,۵ – ۰ % از هموگلوبین توتال یا µmol/L ۳۷,۲– ۲,۳ یا g/dl ۰,۲۴- ۰,۰۶

سایر نام ها: مت هموگلوبین ، Hemoglobin M

شرایط نمونه گیری: نیاز به ناشتایی با آمادگی بخصوصی نمی باشد.

کاربردهای بالینی آزمایش Met Hb

۱- تشخیص مت هموگلوبینمی ارثی یا اکتسابی

۲- شناسایی بیماری قلبی مادرزادی در افرادی با علائم سیاتوز

ملاحظات نمونه گیری در آزمایش Met Hb

۱- مصرف هرگونه دارو را در برگه آزمایش یادداشت کنید.

۲- سن بیمار را در برگه آزمایش یادداشت کنید.

۳- فرم درخواستی در ارتباط با هموگلوبینوپاتی/انکولوژی مولکولی برای هر نمونه ثبت نمایید.

موارد عدم پذیرش نمونه در آزمایش Met Hb

همولیز شدید مورد قبول نمی باشد. نمونه بسیار کهنه و نگهداری نامناسب نیز مورد قبول نمی باشد.

شرایط نگهداری نمونه در آزمایش Met Hb

نمونه به مدت یک ساعت در دمای اتاق ( مت هموگلوبین بسیار ناپایدار است) و ۷۲ ساعت در ◦c۲۰- پایدار است.

عوامل مداخله گر در آزمایش Met Hb

۱. مصرف رنگ های آنیلین، بنزن و مشتقات آن ، بنزوکائین، کلروکین، کلرات، ایزو نیازید، لیدوکائین، متوکلو پیرامید، نیترات ، نیتروگلیسیرین، فنازو پیریدین، پریماکین، سولفو سالازین، سیگار، تری متو پرین باعث افزایش مقدار در شرایط داخل بدن (invivo) می شود.

۲. نمونه بسیار کهنه باعث افزایش مقدار و نگهداری نامناسب نمونه باعث کاهش مقدار در شرایط آزمایشگاه (invitro) خواهد شد.

توضیحات در مورد آزمایش Met Hb

مت هموگلوبین ناپایدار است و در دمای ۰ تا ◦c ۴ در هر روز تا ۴۰ درصد به هموگلوبین احیا می شود.

بنابراین ماندن نمونه در یخچال باعث کاهش مت هموگلوبین و نتیجه منفی کاذب می گردد.

بیشتر بخوانید:

علت پایین بودن هموگلوبین خون چیست + اهمیت هموگلوبین در بدن

HGB در آزمایش خون | عوامل موثر در کاهش و افزایش هموگلوبین (HGB)

علت بالا و پایین Hb electro بودن در آزمایش خون

بهترین و سریع ترین راه درمان کم خونی در کودکان