درمان پارگی تاندون شانه
با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با راه های مناسب برای درمان پارگی تاندون شانه آشنا شوید.
مقدمه ای در مورد پارگی تاندون شانه
عضلات روتاتور کاف متشکل از چهار عضله در کتف شما هستند که تاندون های این عضلات به گوی استخوان بازوی شما متصل می شوند. این عضلات و تاندون ها به شما کمک می کنند تا بازوهای خود را بالا بیاورید و بچرخانید. این عضلات و تاندون ها همچنین گوی استخوان بازو را محکم در سوکت شانه شما نگه می دارند. گاهی اوقات، تاندون تنها کمی آسیب می بیند یا فرد دچار التهاب تاندون شانه می شود. گاهی اوقات، تاندون دچار پارگی کامل می شود که به این معنی که تاندون از استخوان جدا شده است.
وقتی یک یا چند تاندون پاره می شود، تاندون دیگر به طور کامل به راس استخوان عضله متصل نمی شود. اغلب موارد پارگی تاندون شانه در تاندون عضله فوق خاری (سوپر اسپیناتوس) بوجود می آیند، اما بخش های دیگر روتاتور کاف نیز ممکن است دچار پارگی شوند.در بسیاری از موارد، پارگی تاندون شانه با فرسایش شروع می شود. با پیشرفت آسیب دیدگی، تاندون به صورت کامل پاره می شود، گاهی اوقات در هنگام بلند کردن یک جسم سنگین این اتفاق می افتد.پارگی تاندون شانه چگونه اتفاق می افتد؟
پارگی تاندون عضله فوق خاری، از جمله آسیب های شایع تاندون شانه است. التهاب تاندون شانه غالباً در ورزشکاران مسن تری اتفاق می افتد که پس از یک دوره بی حرکتی، دوباره تمرین ها و مسابقه های رشته ورزشی خود از جمله هندبال تیمی، فوتبال، فوتبال آمریکایی، تنیس، بدمینتون، کریکت، تنیس روی میز، ورزش های پرتابی و اسکی را از سر گرفته باشند. این عارضه در جوانانی که رشته ورزشی آنان کشتی و وزنه برداری یا ورزش های پرتابی و دارای راکت است بسیار شایع است. مفصل شانه به وسیله یک کاف تاندونی احاطه شده است که از تاندون چهار عضله تشکیل می شود.
عضله های فوق خاری، تحت خاری و گرد کوچک به بخش خلفی بالای استخوان بازو متصل شده اند. دو مورد اخیر بازو را به سمت خارج می چرخانند، حال آنکه عضله تحت کتفی که به بخش قدامی بالای استخوان بازو کشیده شده، چرخش دهنده داخلی است. تاندون همین عضله ها است که کاف تاندونی را ایجاد کرده و از عقب به بالا و جلو باعث تقویت کپسول مفصل شانه می شوند. در حرکت دور شدن مفصل شانه، تاندون عضله فوق خاری به درون فضایی که به وسیله آکرومیون و رباط اخرمی- غرابی پوشانده شده است، می لغزد.
چنانچه حرکت دور شدن با چرخش خارجی شدید همراه شود، به جای حالت قبلی ممکن است تاندون به طرف رباط لغزیده و با آن برخورد کند. جهت عملکرد تاندون عضله های تحت خاری، گرد کوچک و تحت کتفی رو به پایین است و هنگام دور شدن سر استخوان بازو را در حفره کتف ثابت می دهند. در 75 درصد موارد شانه درد از کاف تاندونی و معمولاً تاندون عضله فوق خاری سرچشمه می گیرد. عضله فوق خاری همراه با دلتوئید در شروع حرکت دور شدن، استخوان بازو را بالا می برند. در پارگی کامل تاندون و عضله فوق خاری ورزشکار به اجبار مفصل شانه را پایین نگه می دارد، زیرا دست، به دلیل وجود نیروی ثقل حالت آویزان پیدا می کند. البته بعدها عضله والی جایگزین می شود. ضعیف ترین نقطه وتر فوق خاری بخشی است که در تشکیل کاف تاندونی مشارکت دارد.
این بخش حدود یک سانتیمتر از محل اتصال تاندون به استخوان بازو فاصله دارد و اغلب پارگی ها در همین نقطه اتفاق می افتد. این پارگی ها می تواند کامل یا جزئی باشند. در بخش آسیب پذیر شبکه ای مویرگی وجود دارد که در معرض تغییرات تخریبی (دژنراتیو) قرار گرفته و جریان خون را مختلف می سازد. این حالت غالباً حتی در ورزشکاران 30 تا 35 ساله هم بروز می نماید. وقتی که دست نسبت به بدن دارای حالت دور شدن در زاویه 80- 120 درجه است، در چنین وضعیتی کار ایستا انجام می دهد. عروق خونی تحت فشار قرار می گیرند. این مورد حاکی از آن است که جریان خون و تأمین اکسیژن بافت کاهش یافته و احتمال خطر بروز صدمه افزایش می یابد.
علت و علل پارگی تاندون شانه
بیماری التهاب تاندون شانه به علل زیر بروز مییابد:
نگه داشتن بازو در یک حالت به مدت طولانی برای مثال هنگام کار کردن با رایانه یا آرایشگری.خوابیدن به یک طرف و روی یک بازو در تمام طول شب و هر شب.انجام ورزشهایی مانند تنیس، بیسبال (به ویژه پرتاب کننده توپ)، شنا و بردن وزنه بالای سر که حرکت مکرر بازو را ایجاب میکند.اشتغال در پیشههایی چون نجاری و نقاشی که فرد ساعتهای متمادی با بالا نگه داشتن بازو کار میکند.
کنترل یا هماهنگی ضعیف عضلههای کتف و شانهحالت اندامی نامناسب در طول سالیان و ضعیف شدن و تحلیل رفتن تاندونها به موازات بالا رفتن سن نیز به التهاب تاندون شانه میانجامد. علت پارگی تاندون شانه عبارتست از:
یکی از علل پارگی تاندون شانه زمانی است که هنگام زمین خوردن بازو را دراز کرده باشید یا این که بازو هنگام بلند کردن جسمی سنگین در حرکتی ناگهانی کشیده شود.پارگی تاندون شانه اگر مزمن باشد به آهستگی و به مرور زمان و معمولاً در پیآمد التهاب تاندون شانه یا سندرم گیر کردن تاندون رخ میدهد. تاندون به تدریج در اثر این عارضهها تحلیل میرود و سرانجام پارگی تاندون شانه رخ می دهد.
علائم و نشانه پارگی تاندون شانه
علائم پارگی تاندون شانه به مرور زمان تشدید میشود. علائم اولیه در نتیجه استراحت کردن برطرف میشود، اما در نهایت همیشگی و مستمر میگردد. آن دسته از علائمی که از آرنج عبور میکنند و به بخشهای دیگر بدن تسری مییابند معمولاً بیانگر وجود مشکلی دیگراند. علائم التهاب تاندون شانه عبارتند از:
- درد و تورم جلوی شانه و کنار بازو
- برانگیخته شدن شانه درد در اثر بالا و پایین بردن بازو
- شنیده شدن صدای تق تق هنگام بلند کردن بازو
- سفتی و گرفتگی عضلات شانه
- بیدار شدن از خواب به دلیل درد
- درد گرفتن درد بازو هنگام بردن دست به پشت بدن
- کاهش قدرت و دامنه حرکتی بازوی آسیب دیده
درمان پارگی تاندون شانه
راه درمان و کاهش علایم التهاب تاندون شانه مدیریت درد و تورم در راستای تسریع التیامبخشی را دربرمیگیرد. به این منظور دکتر جراح شانه برای درمان پارگی تاندون شانه توصیه های زیر را می کند:
- از انجام فعالیتهای دامن زننده به درد خودداری شود.
- سه تا چهار بار در روز روی شانه کمپرس سرد قرار داده شود.
- داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسین برای کنترل درد کشیدگی و پارگی تاندون شانه مصرف شود.
درمان خانگی
با رعایت نکتههای گوناگون میتوان درد ناشی از التهاب تاندون شانه را آرام کرد و همچنین از این عارضه و عود کردن درد و پارگی تاندون شانه پیشگیری کرد. روشهای مراقبت فردی از شانه عبارتند از:
- حفظ حالت اندامی مناسب هنگام نشستن
- خودداری از بالای سر بردن مکرر بازوها
- استراحت کردن در خلال انجام حرکتهای مکرر و طولانی مدت
- خوابیدن در حالتهای مختلف ـ هر شب به یک پهلو نخوابید.
- کیف خود را فقط روی یک شانه نیاندازید.
- هنگام حمل اشیاء، آنها را نزدیک بدن نگه دارید.
کمپرس گرم و ماساژ
از آنجایی که گرما و ماساژ دامنه حرکتی بافتها را افزایش میدهد، پیشنهاد میشود پیش از انجام حرکتها مورد استفاده قرار گیرد. حمام یا دوش آب گرم 10 تا 15 دقیقهای بهترین روش گرم کردن بافت به شمار میآید؛ گرم کردن موضعی (برای مثال با پد مرطوب گرم کننده یا کمپرس گرم حرارت داده شده در ماکروفر) نیز روش دیگری است که البته معمولاً به دلیل موقعیت عمیق تاندون شانه به اندازه روش اول (دوش یا حمام آب گرم) به منظور کاهش و درمان درد شانه و خشکی ناشی از التهاب تاندون شانه تأثیرگذار نیست.
ماساژ ملایم بافتهای پیرامون تاندون روش بسیار کارآمد برای آماده کردن ناحیهی تحت درمان التهاب و پارگی تاندون شانه برای افزایش دامنه حرکتی و انجام نرمشهای تقویتی محسوب میشود.
دارو
داروی غیراستروئیدی ضدالتهاب (برای مثال ایبوپروفن و ناپروکسین) غالباً برای کاهش درد شانه و التهاب تاندون شانه مصرف میشود. معمولاً برای کاهش التهاب به نسبت تسکین درد مقدار داروی بیشتری لازم است، البته حتماً باید پیش از مصرف مقدار زیاد این داروها با متخصص مشورت نمود.
تزریق
تزریق کورتیکواستروئید در تشخیص یا درمان کشیدگی تاندون شانه مؤثر است. پزشک گاهی اوقات ترکیبی از داروی کورتیکواستروئید و داروی بیحسی (غالباً لیدوکائین) را تزریق میکند یا پیش از تزریق کورتیکواستروئید، داروی بیحسی را تزریق میکند. تزریق کورتیکواستروئید به تسکین درد و التهاب تاندون شانه (تاندونیت) یا بورس (بورسیت) اطراف تاندون شانه کمک میکند و معمولاً پس از نتیجهبخش نبودن روشهای دیگر درمانی نظیر استراحت، کمپرس سرد یا گرم، مصرف داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب و فیزیوتراپی انجام میشود. کورتیکواستروئید برای فرو نشاندن درد حاد و ناگهانی ناشی از پارگی تاندون شانه نیز تجویز میشود تا انجام دیگر روشهای درمانی مانند نرمش و حرکات اصلاحی ممکن گردد.
فیزیوتراپی (طب فیزیکی)
درمان التهاب، خشکی و پارگی تاندون شانه فیزیوتراپی در ابتدا از نرمشهای کششی و دیگر حرکتهای غیرفعال به منظور تسکین درد، تقویت و بازگرداندن دامنه حرکتی مفصل شانه به حال طبیعی تشکیل میشود. دکتر فیزیوتراپی پس از تحت کنترل درآوردن درد نرمشهای ضروری برای بازیابی قدرت بازو و شانه را آموزش میدهد.
تمرینات ورزشی
درمان با ورزش شانه درد یکی از روش های کارآمد برای التهاب تاندون شانه و همچنین برای بازگرداندن دامنه حرکتی به مفصل در موارد کشیدگی تاندون شانه می باشد. ورزش های ذکر شده باید با نظر پزشک و یا فیزیوتراپ باشد. در موارد پارگی تاندون شانه بدون مشورت با پزشک اقدام به ورزش نکنید.
حرکت پاندولی- مراحل انجام این نرمش به شرح زیر می باشد:
- رو به جلو خم شوید و یک دست را برای تحمل وزن و حفظ تعادل روی پیشخوان یا میز بگذارید.
- بازو را با ملایمت به جلو و عقب تاب دهید. این حرکت را با تاب دادن بازو به چپ و راست و همچنین در یک حالت دورانی تکرار کنید.
- این توالی حرکتی (تاب دادن به جلو و عقب، چپ و راست و در یک دایره) را برای بازوی دیگر نیز انجام دهید.
- کشش عرضی بازو- این ورزش یک تمرین مفید برای تقویت عضلات شانه در کشیدگی و التهاب شانه می باشد.
- شانهها را شل کنید و یک بازو را حین نگه داشتن بالای بازو به آهستگی از روی قفسه سینه تا جایی که میتوانید بکشید.
- این حالت را 30 ثانیه حفظ کنید و سپس 30 ثانیه استراحت کنید.
- این حرکت را برای بازوی دیگر نیز تکرار کنید.
کشش در حالت خوابیده- مراحل انجام این تمرین عبارتست از:
مانند تصویر، با گذاشتن شانه آسیب دیده در زیر بدن و خم کردن بازو به پهلو روی سطح صاف و سفتی دراز بکشید؛ میتوانید در صورت لزوم برای راحتی بیشتر، سر را روی بالشت بگذارید.
بازوی آسیب دیده را با بازوی سالم رو به پایین فشار دهید. هر گاه در پشت شانه آسیب دیده احساس کشش کردید، فشار دادن را متوقف کنید.این حالت را 30 ثانیه حفظ کنید و سپس 30 ثانیه استراحت کنید. در صورتی که کشیدگی، التهاب و پارگی تاندون شانه دارید و در هنگام انجام ورزش احساس درد کردید با پزشک مشورت کنید.
چرخش داخلی- این ورزش برای کشیدی تاندون شانه و دیگر مشکلات مفصل شانه مفید می باشد. مراحل انجام آن عبارتست از:
- با استفاده از نوار لاستیکی حلقهای به طول 3 فوت ایجاد کنید و دو سر آن را به یکدیگر گره بزنید و آن را دور دستگیره در یا شیء ثابت دیگری بیاندازید.
- بایستید و مانند تصویر، نوار را با آرنج خمیده در کنار بدن نگه دارید.
- آرنج را نزدیک پهلو نگه دارید و بازو را به سمت مقابل حرکت دهید.
- به آهستگی به حالت اولیه برگردید و حرکت را تکرار کنید.
چرخش خارجی- در این حرکت اگر احساس درد دارید و دچار پارگی تاندون شانه و یا التهاب تاندون شانه هستید با پزشک مشورت کنید. مراحل انجام آن در ادامه ذکر شده است:
- با استفاده از نوار لاستیکی حلقهای به طول 3 فوت ایجاد کنید و دو سر آن را به یکدیگر گره بزنید و آن را دور دستگیره در یا شیء ثابت دیگری بیاندازید.
- بایستید و مانند تصویر، نوار را با آرنج خمیده در کنار بدن نگه دارید.
- آرنج را نزدیک پهلو نگه دارید و بازو را به آهستگی رو به بیرون بچرخانید.
- به آهستگی به حالت اولیه برگردید و حرکت را تکرار کنید.
جراحی
پزشک در صورت موفقیتآمیز نبودن درمان بدون جراحی التهاب و پارگی تاندون شانه، انجام عمل جراحی تاندون شانه را توصیه میکند. اکثر بیماران پس از جراحی کاملاً بهبود مییابند. آرتروسکوپی غیرتهاجمیترین شیوه جراحی برای درمان پارگی تاندون شانه است که در آن، دو یا سه برش کوچک در اطراف شانه ایجاد میشود تا پزشک از راه آنها بتواند ابزار گوناگون را وارد بدن کند. یکی از این ابزار مجهز به دوربین است تا جراح بتواند بافت آسیب دیده را از درون برشهای کوچک ببیند.
معمولاً برای درمان التهاب تاندون شانه نیازی به انجام جراحی باز شانه نیست. با این وجود، در صورت وجود مشکلات دیگر در شانه، مثلاً پارگی قابل توجه تاندون، به ناچار به این روش روی آورده میشود. در طول درمان التهاب تاندون شانه با تمام روش های جراحی باید استراحت و فیزیوتراپی را به منظور بازگرداندن قدرت و دامنه حرکتی به حالت طبیعی در نظر بگیرید.
التهاب تاندون شانه بیماری است که می تواند در جوانی نیز بوجود آید، از علائم بازر التهاب و پارگی تاندون شانه می توان به درد اشاره کرد که البته در مواردی با ورم نیز همراه می باشد. اکثر بیماران مبتلا به التهاب و کشیدگی تاندون شانه با روش های درمان بدون جراحی بهبود می یابند و فقط تعداد کمی از بیماران اغلب در پارگی تاندون شانه شدید نیاز به درمان عمل جراحی پیدا می کنند.
عوارض جراحی
تمامی جراحی ها خطراتی را در بردارند. شما و پزشک می توانید بر اساس وضعیت سلامتی کلی خود به خطراتی که احتمالا بوجود می آیند، پی ببرید. جراحی عضلات روتاتور کاف برای اغلب افراد بی خطر است. شایع ترین عوارض این جراحی عفونت و پارگی مجدد تاندون شانه است.
بهبودی
پس از جراحی، به مدت 1 تا 2 ساعت قبل از ترخیص شدن از بیمارستان، در اتاق ریکاوری باقی می مانید. اگر چه بهبودی پس از آرتروسکوپی نسبت به جراحی باز سریع تر صورت می گیرد، هنوز بهبودی کامل شانه شما به چند هفته زمان نیاز دارد.
حداقل تا یک هفته پس از جراحی احساس درد و ناراحتی می کند. چند روز پس از جراحی، باید بتوانید به جای بانداژ بزرگی که روی شانه شما قرار گرفته، از چسب استفاده کنید. احتمالا برای محافظت از شانه خود به آتل یا وسیله بی حرکت کنندهی خاص نیاز خواهید داشت. جراح در مورد مدت زمان استفاده از آتل با شما صحبت می کند.
علت التهاب تاندون شانه، پارگی و کشیدگی آن بخاطر موارد ذکر شده در مقاله میتواند باشد. روش های درمان برای هر یک از این موارد متفاوت می باشد. در صورتی که روش های درمان بدون جراحی برای بیماران منجر به بهبودی نشود، شدت پارگی تاندون شانه زیاد باشد و یا به دلیل فعالیت هایی که شخص انجام می دهد (مانند ورزشکاران حرفه ای) احتیاج به بالا بردن دست باشد، در این صورت پزشک جراحی را پیشنهاد می کند.
گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی