به گزارش خبرگزاری موج، در سال های اخیر چک به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای پرداخت از جایگاه اعتباری ویژه اما با روند رو به رشد برخوردار بود. چک های برگشتی در سال های اخیر، شهرت آن تا حدودی کاهش یافته است.
برای جلوگیری از افزایش چک های برگشتی در چند سال گذشته اقداماتی را در دستور کار قرار دادند که مهمترین آن راه اندازی سامانه سجاد است. منتظر این گزارش باشید سیستم سیاد بیشتر بدانید.
سیستم سیاد
نسل جدید دسته چک های صادر شده که به دسته چک فیشر معروف است، رابطه متقاضی دسته چک و شعبه را به رابطه متقاضی با سامانه تغییر می دهد. بدین ترتیب با حذف عوامل انشعابی و انسانی، فرآیند اعتبار سنجی، صدور و نظارت بر استفاده از چک کاملاً مکانیزه می شود.
سیستم سیاد در پایان شهریور 96، عیار سیستم یکپارچه صدور چک بانک مرکزی به منظور متمرکز کردن درخواست دسته چک، امکان اعتبارسنجی صاحبان حساب و امضا، جلوگیری از تخصیص دسته چک به افراد فاقد صلاحیت و بد و همچنین اختصاص یک شناسه منحصر به فرد برای هر برگ چک را به منظور بهبود وضع کرد. فرآیند و روال صدور دسته چک، یکسان سازی محتوای چک ها و مؤلفه ها و ویژگی های امنیتی در شبکه بانکی اجرا شود. از آن زمان، بانک‌ها به تدریج به این سیستم متصل شدند تا مشتریان بتوانند به طور همزمان دسته چک خود را تغییر داده و به فیشر تبدیل کنند.
بانک مرکزی با راه‌اندازی این سامانه توانست چک‌های یکپارچه صادر کند و اطلاعات چک به صورت آنلاین در اختیار متقاضیان قرار گیرد و امکان شناسایی و اعتبارسنجی فراهم شود. این سیستم چک را بدون توجه به بانک صادرکننده منحصر به فرد و آنلاین می کند.
با استقرار هم باید گفت سیستم سیاداندازه و فرمت برگ چک برای تمامی بانک ها یکسان است و در عین حال اطلاعات هویت صاحب چک به همراه شناسه استعلام به صورت بارکد دوبعدی بر روی چک کنید که احتمال سوء استفاده های احتمالی را کاهش می دهد.
ویژگی های سیستم سیاد
یکی از مهم ترین ویژگی ها سیستم سیاد کاهش تنش اعتباری و افزایش توانایی نظارت بر فرآیند صدور چک. با فعال سازی این سامانه در بخش وام های پرداختی، امکان نظارت بر جریان چک ها وجود دارد.
سایر ویژگی های دسته سیستم سیاد چک می کند همچنین می توان به حذف نقش شعب بانک ها در صدور دسته چک اشاره کرد. در این سامانه شعب بانکی دیگر صلاحیت صدور دسته چک را ندارند، بلکه فرد متقاضی دسته چک از طریق سامانه بانک مرکزی اعتبارسنجی شده و دسته چک برای وی صادر می شود. دسته چک ماهیگیر یکنواخت است و تنها آرم بانک ها تمایز متقابل آنهاست.
یک چیز دیگر را در نظر بگیرید چک ماهیگیر یک شماره منحصر به فرد داشته باشید. یک عدد منحصر به فرد یک عدد منحصر به فرد برای هر صفحه کنترل است. این شماره این امکان را به گیرنده چک می دهد که تنها با یک پیامک از میزان اعتبار فردی که چک را صادر کرده است مطلع شود. اطلاعات اولیه صادرکننده چک با ارسال یک شماره منحصر به فرد به شماره اعلام شده برای گیرنده چک ارسال می شود. هدف این مقاله کاهش تنش های ناشی از صدور چک های با مشخصات بالا توسط افراد دارای اعتبار ضعیف است. همچنین با این سامانه ابعاد انواع چک های دولتی و خصوصی در استاندارد مناسب تنظیم شده و در نتیجه امکان جعل این چک کاهش می یابد. از این نظر تفاوت در این است که هر چک فقط حاوی نام و نشان بانک صادرکننده است. با صدور چنین چک هایی به محض برگشت چک شخص اول، به دلیل قابلیت استعلام و اطلاع رسانی به مردم از کمبود اعتبار، از دریافت چک از افراد دارای اعتبار بد جلوگیری می شود و این امر می تواند بسیاری از دادگاه های مرتبط را کاهش دهد. موارد
نحوه دریافت دسته چک ماهیگیر
عملکرد سامانه صیاد بدین صورت است که هنگام مراجعه مشتری به شعبه، ثبت اولیه درخواست صدور دسته چک توسط کاربر شعبه انجام می شود و در صورت تایید رئیس شعبه، مورد نظر. درخواست به آدرس ارسال می شود سیستم سیاد بانک مرکزی ارسال می شود. چنانچه طبق اعلام بانک مرکزی، متقاضی دارای شرایط اخذ دسته چک باشد، درخواست مذکور از سامانه صیاد به گروه صدور دسته چک به منظور شخصی سازی و چاپ چک و چک جدید ارسال می شود. کتاب صادر خواهد شد.
ویژگی های امنیتی طرح چک سعید
طراحی تمامی پترن های چک صیاد به صورت خطی و با استفاده از نرم افزارهای امنیتی انجام می شود تا هر خط حامل اطلاعات مربوط به رنگ خود باشد. در حالی که در الگوهای کاذب، خطوط از ترکیب نقاط رنگی تشکیل شده و به راحتی با ذره بین قابل شناسایی هستند.
در خمیر چک های صیاد از تصویری سه بعدی از آرم و کلمات چاپخانه دولتی ایران استفاده شده بود که در نور دیده می شود. همچنین در چک های سعیاد شماره سریال ها با جوهر مشکی فلورسنت چاپ شده و در زیر نور فرابنفش به رنگ سبز تیره دیده می شود.
همچنین در فرآیند ساخت کاغذ این چک ها از موادی استفاده می شود که در صورت تماس با مواد شیمیایی واکنش نشان داده و تغییر رنگ می دهند.
استفاده از الیاف فلورسنت پراکنده بر روی سطح کاغذ از دیگر ویژگی های ایمنی چک های Saiad است. این الیاف در زیر نور فرابنفش در چهار رنگ سبز، زرد، قرمز و آبی دیده می شوند.
نحوه استعلام چک ماهیگیر
در این سامانه، امکان استعلام هر برگ چک با شناسه استعلام تولید شده توسط بانک مرکزی برای گیرنده چک فراهم شده تا امنیت بیشتری در حوزه مبادله چک ایجاد شود. هموطنان می توانند با ارسال شناسه 16 رقمی استعلام مندرج در چک ها به سامانه استعلام پیامکی این بانک با شماره مرجع 701701 از وضعیت اعتباری صادرکنندگان چک از نظر تعداد و میزان چک های برگشتی ثبت شده در بانک مرکزی مطلع شوند. و در قالب زیر
لازم به ذکر است چک های قدیمی با مراجعه به بانک صادر کننده وارد سامانه صیاد می شود و اعتبار آن فقط در این صورت باقی است.
فرمت ارسال پیامک استعلام:
شناسه درخواست 16 رقمی*1*1
بر این اساس و در پیامک پاسخ، اطلاعیه به صورت رتبه بندی شده بر اساس یکی از رنگ های زیر منتشر می شود:
وضعیت سفید: صادرکننده چک سابقه چک های برگشتی را ندارد و یا در صورت وجود سابقه، تمامی موارد عوارض بد حذف شده است.
وضعیت زرد: صادرکننده چک دارای چک برگشتی یا حداکثر مبلغ 50 میلیون ریال است.
وضعیت نارنجی: صادرکننده چک دارای دو تا چهار فقره چک برگشتی یا حداکثر 200 میلیون ریال بدهی است.
وضعیت قهوه ای: صادرکننده چک دارای پنج تا ده فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ 500 میلیون ریال بدهی برگشتی است.
وضعیت قرمز: صادرکننده چک بیش از ده فقره چک برگشتی یا بیش از 500 میلیون ریال بدهی برگشتی دارد.