به گزارش مجله خبری نگار،کودکش تازه به دنیا آمده است، اطرافیان می‌گویند وزن کمی دارد، از طرفی شنیده ممکن است، شیرش روی زردی بچه تأثیر بگذارد. ۲ شب اول نوزادش با بدقلقی خوابیده و او که هنوز خسته از زایمان است، با حرف‌های بی‌حساب‌وکتاب و از سر عواطف تصمیم می‌گیرد برای نوزاد چند روزه‌اش شیر خشک بگیرد تازه روی انتخاب مارکش هم دقت می‌کند تا دین مادری‌اش را به‌درستی ادا کند. بی‌آنکه بداند هیچ شیر فرمولی‌ای خاصیت قطره‌ای از شیر مادر را ندارد.
آن‌طور که کارشناسان بهداشت می‌گویند، شیر مادر بهترین منبع مواد مغذی برای نوزاد است. بسیاری از عناصر موجود در شیر مادر، کودک را در مقابل عفونت و بیماری‌ها حفظ می‌کند. پروتئین‌های موجود در شیر مادر نسبت به سایر شیر‌ها حتی شیر گاو راحت‌تر هضم می‌شود.
همچنین فرمول تغذیه‌ای شیر مادر متناسب با رشد کودک تغییر می‌کند. به‌عنوان‌مثال میزان غلظت شیر مادر در آغاز شیرخواری با پایان شیرخواری متفاوت است و این موضوع ثابت کرده که شیر مادر تمام ابعاد تغذیه‌ای کودک را می‌سنجد.
به مناسبت ۱۰ تا ۱۶ مرداد، هفته جهانی تغذیه با شیر مادر به سراغ عطیه رزازی، مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین رفتیم تا از اهمیت و فواید هرچه بیشتر تغذیه با شیر مادر بیشتر برایمان بگوید.
این کارشناس ارشد علوم تغذیه اظهار کرد: از نظر علمی شیر مادر مناسب‌ترین تغذیه سالم و کافی در ۶ ماه اول زندگی است و تمام فرمول‌هایی که تا به امروز برای جایگزینی شیر مادر طراحی شده، نتوانستند به خاصیت اصلی شیر مادر برسند.
وی با بیان اینکه، متأسفانه این روز‌ها بهانه‌های مختلفی برای کنار گذاشتن شیر مادر مطرح می‌شود، افزود: هر مادری که قادر به فرزند آوری باشد، قادر به شیردهی نیز هست. مگر آنکه پس از تولد نوزاد مشکلی برای او به وجود آید، اما به‌طورکلی درصد این نوع مادران بسیار کم است و بیشتر مادران می‌توانند کودک خود را با استفاده از شیر خود تغذیه کنند.
وی در خصوص اهمیت تغذیه با شیر مادر گفت: تغذیه در ۱۰۰ روز اول زندگی سلامت و بیماری فرد را در بزرگسالی تخمین بزند به این معنا که تغذیه در ۹ ماه بارداری و ۲ سال اول زندگی بسیار اهمیت دارد و بسیاری از بیماری‌های غیرواگیر مانند دیابت در بزرگسالی ناشی از رفتار و تغذیه‌های غلط در ۱۰۰ روز ابتدایی زندگی است.
این کارشناس ارشد تغذیه ادامه داد: مصرف شیر خشک در مقابل شیر مادر به مثال مصرف انواع و اقسام مکمل‌ها و ویتامین‌ها در مقابل یک لیوان آب‌پرتقال طبیعی است. همان‌طور که پیش‌تر گفتم، فرمول‌های زیادی باید طراحی شود تا کارایی شیرمادر را داشته باشد.
وی افزود: متأسفانه این روز‌ها ملاک سلامت کودک، داشتن وزن بالای کودک است یعنی اگر یک کودک تپل باشد و حجم زیادی غذا بخورد برای خانواده‌ها خوشایند است و همین موضوع سبب شده تا اقبال خانواده‌ها به مصرف شیر خشک زیاد شود درحالی‌که واقعاً نیاز نیست، وزن‌گیری کودک به‌سرعت صورت گیرد.
رزازی گفت: با اینکه وزن گیری کودک ماهانه کنترل می‌شود، ولی لازم نیست در هر ماه وزن‌گیری زیاد باشد و به وزن هنگام تولد کودک بستگی دارد، کافی است کودک در شش ماه اول دوبرابر وزن تولد و در پایان سال نخست زندگی سه برابر وزن تولد خود، وزن‌گیری داشته باشد و مهم است که این وزن‌گیری از چه طریقی مهیا شده است.
تأمین ریزمغذی‌ها تنها با شیر مادر
مدیر گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین اظهار کرد: سرعت رشد و تکامل کودکان زیاد است و به دلیل این سرعت رشد، کودکان نیازمند ریزمغذی‌های مغز هستند که این ریزمغذی‌ها تنها با شیر مادر به‌خوبی تأمین می‌شود و ممکن است شیر خشک تأمین‌کننده کافی نباشد.
وی ادامه داد: فرمول شیر مادر به طرز معجزه‌آسایی، مناسب با نیاز‌های تغذیه‌ای کودک ازنظر چربی، پروتئین، میزان آب و سایر مایعات آن تغییر می‌کند. علاوه بر این شیر مادر همیشه سالم، تازه و عاری از هرگونه باکتری است.
رزازی گفت: با توجه به اینکه درگذر از دوره شیوع ویروس کرونا هستیم، بنابراین آلودگی‌های محیطی کار را برای تغذیه کودک سخت کرده است، ولی پستان مادر ازنظر این‌گونه آلودگی‌ها مبراست و به تأمین سیستم ایمنی بدن کودک کمک می‌کند.
وی ادامه داد: تحقیقات نشان داده، میزان بروز عفونت‌های حاد تنفسی در کودکانی که از شیر مادر تغذیه کرده‌اند، ۴ برابر کمتر از کودکان شیر خشکی بوده و همچنین ۶ الی ۲۵ برابر شدت دفعات و مدت ابتلا به بیماری‌هایی اسهالی در کودکان شیر خشکی بیشتر از کودکان تغذیه با شیر مادر است.
این کارشناس ارشد تغذیه در پایان اظهار کرد: تغذیه با شیر مادر احتمال بروز حساسیت در کودکان را کمتر می‌کند و مطالعات نشان داده در کشور‌های پیشرفته که درصد شیردهی مادران بسیار پایین است، امروز سیاست‌هایشان به دلیل فواید و اهمیت تغذیه با شیر مادر تغییر کرده و به سمت فرهنگ‌سازی تغذیه انحصاری با شیر مادر رفته‌اند.
سال‌ها است که نقش اساسی تغذیه با شیر مادر در رشد و سلامت کودکان و همچنین سلامت مادران مشخص شده و این تغذیه به تنهایی در ۶ ماه اول تولد برای شیرخوار کافی است.
در ۶ ماه دوم تولد نیز بخش بیشتری از انرژی لازم از شیر مادر و بقیه از تغذیه تکمیلی تأمین می‌شود. تغذیه با شیر مادر سالانه جان ۱/۵ میلیون نوزاد را نجات می‌دهد. شیر مادر برای نوزاد بهترین سرآغاز زندگی است و علاوه بر سالم بودن مزایای تغذیه‌ای و عاطفی بسیاری برای مادر و نوزاد به همراه دارد. اهمیت تغذیه با شیر مادر به لحاظ داشتن مواد پروتئینی و ویتامینی بسیار، بیش از سایر غذا‌ها برای نوزادان توصیه‌شده است.
پزشکان می‌گویند کودکانی که در دوران نوزادی از شیر مادر تغذیه می‌کنند، از میزان هوش و توان جسمی بالاتری نسبت به سایر نوزادان برخوردارند. به گفته متخصصان تقریباً همه مادران قادر به شیر دادن هستند و تنها باید این باور در مادران شکل گیرد که هیچ تغذیه‌ای جز شیر مادر نیاز‌های اصلی کودک را تأمین نخواهد کرد.