ساکنان شهرک نروژی ریوکان شش ماه از سال را در تاریکی میگذرانند و از آفتاب خبری نیست. حال ایام تاریک برایشان به پایان رسیده است.
شهرک نروژی
گزارش تصویری از نصب آینههایی عظیم و انعکاس نور خورشید به این شهرک:
آفتابی مرا است در دیدار که مکدر نمیشود نگهاش
برای کسانی که هر روز با آفتاب از خواب بیدار میشوند، اینکه چند ماه از سال را در تاریکی بسر برند، غیر قابل تصور است.
کمبود نور
در مناطق شمالی کره زمین در فصلهای پاییز و زمستان، فصلهایی تاریک هستند و از آفتاب خبری نیست. سرما و بهویژه کمبود نور تاثیرات ناگواری بر مردمان این مناطق دارد.
ستم مضاعف
مردم شهرک ریوکان “Rjukan” واقع در ۱۸۰ کیلومتری اسلو پایتخت نروژ، به خاطر قرار گرفتن این شهرک میان دو کوه، از ماه سپتامبر تا ماه مارس به مدت شش ماه آفتاب را نمیدیدند و در تاریکی زندگی میکردند.
نبرد با تاریکی
مردم شهر برای فرار از تاریکی حتی تلهکابینی را ساختند تا بتوانند چند ساعتی را در بالای کوه در نور آفتاب بگذرانند. اکنون با نصب آینههایی بزرگ دوران تاریکی برای ۳۵۰۰ نفر از ساکنان شهرک به پایان رسیده است.
ایدهای که به واقعیت پیوست
نصب آینه بر روی کوه و انعکاس نور آفتاب به درون دره، ایده جدیدی نیست. یکصد سال پیش “سام آیدِ” یک کارخانهدار نروژی چنین ایدهای داشت، اما در آن زمان امکانات تکنولوژیک برای تحقق این ایده در شهرک ریوکان وجود نداشت.
انتظار تا سال ۲۰۰۵
در سال ۲۰۰۵ مارتین آندرسن، هنرمند نروژی ایده “سام آیدِ” را زنده کرد. قرار شد سه آینه بزرگ با مجموع مساحت ۵۱ متر مربع در ارتفاع ۴۵۰ متری نصب شوند و بوسیله انرژی بادی و خورشیدی نیروی محرکه آنها تامین شود.
نور خورشید برای تمام سال
آینهها بر روی دو محور متحرک قرار گرفتهاند که توسط یک کامپیوتر هدایت میشوند. نوری که به محوطه میدان مرکز شهر منعکس میشود مساحتی برابر ۶۰۰ متر مربع را روشن میکند. هزینه اجرایی شدن این پروژه بالغ بر ۵ میلیون کرون نروژ معادل۶۲۰ هزار یورو بوده است.
شبهای قطبی
در بعضی از نقاط نروژ دیگر حتی استفاده از آینه و تکنولوژی هم فایدهای ندارد. در قسمتهای بالای مدار قطبی روزهایی از سال وجود دارند که از نور خورشید خبری نیست. نورافشانی شفقهای قطبی در شبها یکی از جذابیتهای شب در مناطق قطبی است.
شبهای روشن در تابستان
در نروژ دو ماه در فصل تابستان خورشید غروب نمیکند و شبها هم هوا روشن است.
سابقه استفاده از نور آینه
شهرک ریوکان اولین منطقهای نیست که در آن با استفاده از آینه، نور آفتاب به آن تابانده میشود. در ایتالیا نیز از سال ۲۰۰۶ با استفاده از همین تکنیک روشنایی به روستای ویانلا واقع در کوههای آلپ رسانده میشود. مردمان این روستا نیز در سایه کوه قرار دارند.
گریز از تاریکی در آلمان
در آلمان نیز یک خانواده که در روستای “ویلدگوتآوخ” درمنطقه جنگلهای سیاه زندگی میکند از ماه اکتبر تا اواسط ماه فوریه با مشکل تاریکی روبرو است. آنها نیز در سال ۲۰۱۰ با نصب یک آینه ۲ و نیم متری نور را در ماههای تاریک زمستان به خانه خود میآورند.
کورسوی امید
در مقایسه با نوری که آینههای شهرک ریوکان منعکسمیکنند، نوری که آینه این خانواده آلمانی به آنها میتاباند، “کورسویی” بیش نیست. اما برای آنها همین نور کوچک نیز در ماههای تاریک زمستان “کورسوی امید” است.
نیاز به آفتاب
برای ایرانیانی که در ایام تابستان مخصوصا به کشورهای شمال اروپا سفر میکنند شاید در روزهای نخست آفتابگرفتن مردمان این کشورها برایشان قدری غریب باشد، اما پس از چند سال زندگی در این مناطق به نقش پر اهمیت “نور و گرمای” آفتاب پی میبرند.
نور آفتاب، مزایا و خطرات
نور آفتاب برای سنتز ویتامین دی (D) در بدن انسان ضروری است. کودکان به لحاظ نیاز بیشتربه ویتامین دی برای رشد استخوانها و دندانها در اثر کمبود آفتاب بیشتر مشکل پیدا میکنند. از سوی دیگر تابش پرتوهای خورشید دارای اثرات تجمعی هستند و درصورت تماس زیاد ممکن است در سنین بسیار پایین خصوصیات ژنتیکی فرد آسیبپذیر شوند و زمینه ایجاد سرطان پوست را فراهم کند.
روانپزشکان سالها است دريافتهاند که برخی ازانواع افسردگی مثل افسردگی فصلی در فصلهای پاييز و زمستان به دليل کاهش نور دريافتی بدن و در پی آن کاهش هورمون ملاتونين مغز رخ میدهد. بر همين اساس شيوه نور درمانی را برای درمان اين گروه از بيماران ابداع کردهاند.