شهاب سنگ چیست ؟
هر ماده طبیعی کوچکی که از فضای بین سیارات عبور کند و به زمین برسد شهاب سنگ نام دارد.
در کاربرد مدرن، این اصطلاح به طور گستردهای در مورد اجرام مشابهای به کار میرود که روی جرمهای نسبتاً بزرگتر فرود میآیند.
در فضا تکه سنگهای بی شماری در اندازههای مختلف وجود دارد. هم چنان که زمین دور خورشید میگردد، با این تکه سنگها که در مسیرش قرار میگیرند، مواجه میشود.
هنگامی که این سنگها با سرعت بسیار زیادی که دارند، وارد جوّ زمین میشوند با هوای اطراف زمین اصطکاک پیدا میکنند.
بر اثر این اصطکاک حرارت بسیار زیادی تولید میشود و تکه سنگ به شدت داغ و گداخته می شود تا حدی که آتش میگیرد و شروع به سوختن میکند.
به همین دلیل در آسمان شب، ستارههای سوزانی را میبینیم که از یک سو به سوی دیگر میروند.
عمر این ستارهها بیش تر از چند ثانیه نیست و پس از آن ناپدید میشوند. این اتفاق در روز هم میافتد، اما نمیتوانیم آن را ببینم، چون نور این سنگهای سوزان در برابر نور خورشید بسیار ناچیز است و به چشم نمیآید.
به این سنگهای سوزان «شهاب سنگ» می گویند.
سنگهای آسمانی، خارج از جوّ زمین قرار دارند و اندازهی آن ها متفاوت است. جنس آن ها هم ممکن است از سنگ، آهن یا ترکیبی از هر دو باشد.
اگر سنگ آسمانی وارد جوّ زمین شود، اما نسوزد و با زمین برخورد کند، به آن meteorite گفته میشود.
انواع شهاب سنگ
شهاب سنگها دو دسته اند: صخرهای (سنگی) و فلزی (آهنی).
-
شهاب سنگی: این نوع شهاب سنگ از سیلیکات هایی مانند سیلیکات های سنگ های زمینی تشکیل شده و به همین دلیل پیدا کردن این سنگها مشکل است. -
شهاب های آهنی: از نیکل و آهن تشکیل شده اند. این نوع سنگ ها نیز بسیار کم در معرض هوازدگی قرار دارند. بنابراین چندین سال که از سقوط آن ها بگذرد، باز هم شکل اولیه خود را حفظ می کند.
شهاب های سنگی-آهنی: نایاب ترین نوع شهاب که در آن ها بلورهای سنگی در زمینه فلز دیده می شود و در مواردی نیز سنگ و فلز با هم ترکیب شده اند
بزرگترین شهاب سنگ کره زمین
بزرگترین شهاب سنگی که با زمین برخورد کرد در سال 1920 بود . که نام آن شهاب سنگ را هوبا گذاشتند .
مشخصات شهاب سنگ هوبا :
-
طول آن ۲.۷ متر (۹ فوت) -
وزنی حدود ۶۰ تن -
آلیاژ آهن و نیکل
ویژگی شهاب سنگ های کوچک
کوچکترین شهاب سنگها یا میکرومتریتها، از اندازه چند صد میکرومتر به اندازه تقریباً ۱۰ میکرومتر و از مجموع ذرات گرد و غبار بین سیارهای تشکیل میشوند.
شهاب سنگ از چه چیزی تشکیل شده است ؟
شهابسنگها بیشتر از سنگ و فلز تشکیل شدهاند. این اجرام هنگامی که وارد جو زمین میشوند به دلیل قطر زیادشان از جو میگذرند و دهانهها و عوارض گوناگونی را از خود بر جای میگذارند.
برای نمونه دهانهی بارینجر در آریزونا و دهانهی وردفورت در آفریقای جنوبی. اهمیت مطالعهی شهاب سنگها در تعیین سنِ زمین، منظومه خورشیدی (شمسی) و در نهایت تعیین سن کل کیهان نهفته است.
به علاوه میتوان از آنها جهت تعیین ترکیب شیمیایی بخشهای مختلف سیارهی زمین و سایر سیارههای سنگی استفاده کرد.
فرایندهایی را که منجر به تشکیل این سیارهها شدهاند و حتی فرایندهای تشکیل هسته، پوستهی اولیه، فرایند تفریق عنصری در گوشتهی اولیه که فرایند مهمی چون تشکیل حیات است به دقت بررسی کرد.
به کمک مطالعهی شهاب سنگهای فلزی (آهنی) و بررسیهای لرزهنگاری بود که دانشمندان ترکیب حدودی هستهی زمین را ارزیابی و محاسبه کردند.
شهاب سنگ ها چگونه به وجود میآیند ؟
مطالعات آزمایشگاهی، نجومی و نظری نشان میدهد که بیشتر شهاب سنگهای موجود در کره زمین تکه قطعههایی از سیارکها هستند که در قسمت داخلی کمربند اصلی در مدار سیارک، بین حدود ۲.۱ و ۳.۳ واحد نجومی (AU) از خورشید گردش میکنند.
(یک واحد نجومی به فاصله از زمین تا خورشید گفته میشود که حدود ۱۵۰ میلیون کیلومتر است (۹۳ میلیون مایل)). در این منطقه، انحراف گرانشی شدید توسط سیارات، به ویژه مشتری، میتواند شهابسنگها را در مدارهای متقاطع زمین قرار دهد.
با این وجود، لزوما همه آنها در این منطقه شکل نگرفته اند، زیرا تعدادی فرآیند وجود دارد که میتوانند باعث شوند مدار آنها در طی دورههای طولانی مدت تغییر کنند.
تصور میشود کمتر از ۱ درصد شهاب سنگها از ماه یا مریخ آمدهاند. از سوی دیگر، دلیل منطقی وجود دارد که باور کنیم بخش قابل توجهی از میکرومترهایی که در حال گردش به سمت جو بالایی زمین هستند، از ستارههای دنبالهدار ناشی میشوند.
شهاب سنگ ها در کجای کرهی خاکی پیدا میشوند ؟
در بیشتر مناطق دنیا به خصوص مکانهایی که تغییرات کمتری دارند شهاب سنگ ها یافت میشوند؛ مانند کویر ها، بیابان ها و مناطق قطبی.
زیرا در این مناطق شهاب سنگ ها کمتر دچار فرایندهای دگرسانی و هوازدگی میشوند همچنین جابه جایی انها کمتر است.
طول عمر شهاب سنگ ها چقدر است ؟
-
سن زمینی: مدت زمانی که از سقوط شهاب بر روی زمین می گذرد. -
سن تابش پرتوهای کیهانی: مدت زمانی که طی آن جرمی کوچک و سرگردان در مداری به دور خورشید می گردد. (شهابواره). -
سن پیدایش: مدت زمانی که از آخرین رویداد دمای زیاد در شهاب می گذرد. -
سن ما قبل پیدایش: فاصله زمانی میان پیدایش یک عنصر در ستاره تا شرکت آن در تشکیل سیارات یا شهاب ها
پخش زنده عبور شهاب سنگ | عبور شهاب سنگ از کنار زمین
بیشتر بخوانید :
احتمال برخورد شهاب سنگ ۱۰ اردیبهشت ۹۹ به زمین چقدر است ؟
رسیدن شهاب سنگ غول پیکر به زمین تا لحظاتی دیگر