سفر به جزیره اکسنتز

به گزارش سلام نو به نقل از تریپ یار، بیابانک روستایی تاریخی و احتمالاً چند هزار ساله و یکی از روستاهای بخش مرکزی شهرستان سورک در استان سمنان است. اماکن تاریخی، زیارتگاه ها و مساجد و همچنین آب انبار بازسازی شده از جمله آثار باستانی این روستای گردشگری است. اولین قطار بوم گردی روستایی کشور در روستای بیابانک راه اندازی شد. گردشگری روستایی، کویر نوردی، شترسواری، کویر گردی و دوچرخه سواری از جاذبه های گردشگری است.

بیابانک یکی از دیدنی ترین روستاهای کویری ایران با 92 خانوار در هجده کیلومتری جنوب غربی سمنان و هفت کیلومتری جنوب سرخه واقع شده است. بیابانک یکی از روستاهای نمونه گردشگری است که تعدادی ساختمان در آن بازسازی شده است.

تاریخ

بیابانک سابقه ای طولانی دارد که در اثر حوادث طبیعی و اجتماعی فراز و نشیب های زیادی را پشت سر گذاشته و از هزار تا به امروز بیرون کشیده است. حوادثی مانند زلزله شدید بی سابقه که به گفته اثیر در سال 242 هجری قمری رخ داد که از غرب خراسان در نواحی نیشابور تا ری و اصفهان امتداد داشت. همچنین اپیدمی سال 264 هجری قمری در کومس که بسیاری از کومسیان را به کام مرگ کشاند.
تپه باستانی «گورون شپتا» به معنای تل گبران و گورستان مجوس به نام «گبرستانی» در منطقه سرخمه به معنای سرهمره می تواند به قدمت این روستا تا پیش از اسلام اشاره کند. به گفته کارشناسان معماری «جمعه ماخت» به معنای مسجد بزرگ، این احتمال وجود دارد که این بنا به دلیل ساختار معماری، زمانی معبد آتش بوده باشد، به ویژه اینکه در گویش محلی به معنای «باری کوش» به معنای بیگانه است. به آن می گویند غرفه یا در غرفه. باری کوش نام منطقه ای است در کنار مسجد روستای بیابانک که گفته می شود در گذشته کاخی باشکوه را در خود جای داده است اما اکنون ویران شده است. در سال های 1348 و 1349 تحقیقاتی در این زمینه انجام شد که در نتیجه مشخص شد اولین طاق ضربی جهان در بیکر تیپ روستای بیجابانک ساخته شده است.

دیدنی های روستا

سرتختی

از آنجایی که روستای بیابانک در سر کویر قرار دارد، ورودی کویر محسوب می شود. با نگاهی به مناظر زیبا و دست نخورده طبیعت کویری و سوار شدن بر کاروان های شتر و تماشای شب های پر ستاره، می توان آن لحظات را برای خاطره شمرد. در سر یک گودال در بیابان وجود دارد که ممکن است یک بشقاب پرنده بزرگ در یک دریاچه خشک فرود آمده باشد یا در آن قرار داشته باشد. به گفته ساکنان کویر، کف صاف است. معدن گوگرد که در گویش محلی به گوگرد معروف است با آب سوزانش زیبایی استثنایی دارد.

پشته گورون

در جنوب روستای بیابانک منطقه ای به نام «گورون پشته» وجود دارد که در اثر بلایای طبیعی به شدت تخریب شده و آثار کمی از آن باقی مانده است. در معنای لغوی «گورون» می توان آن را گوبران یا گوبره و پشته ها را کوه یا تپه ترجمه کرد. این منطقه می تواند مورد علاقه گردشگران در منطقه زیبا و تخیلی کویری باشد.

من و کلانتر هستیم

کلمه شیرین آو چال در فارسی امروزی به معنای سوراخ با آب شیرین است. پشت کوه های الباز در شمال غربی کویر ارتفاعاتی قرار دارد که «شور آو خونه» رودخانه شور آب از آن سرچشمه می گیرد و به سمت کویر می ریزد. این رودخانه که احتمالاً روزگاری پر آب بوده است مانند مار در بیابان شکافته و به «دو برارون تپه» (تپه دو برادر) می رود و از کنار آنها می گذرد تا به نقطه مورتاپه چال (باتلاق تپه مرده) می رسد. ) و پس از این باتلاق رودخانه به شرین آو چالا می رسد. سپس رودخانه به مسیر خود ادامه می دهد تا به گودال برج و سپس به بستر رودخانه می ریزد. بعد از این قسمت، این رودخانه همسطح زمین است و ادامه مسیر فقط یک باتلاق است. نکته مهم در کنار رودخانه این است که گودال استپی که آب در آن جمع می شود دارای آب نمک با غلظت بسیار بالایی است، اما در ادامه جاده که به شیرین آو چالا می رسد و آب در آن چاله شگفت انگیز جمع می شود، شیرین و قابل شرب می شود و یک استراحتگاه زیبا و شکارگاه بزرگ ایجاد می کند.

قلعه سنگر

یکی از جالب ترین و مهم ترین آثار تاریخی روستای بیابانک قلعه خندق است. این قلعه که دارای دو ورودی و خروجی آب بوده در گذشته به عنوان پناهگاهی برای حفظ جان و مال مردم محلی ساخته شده است. بقایای قلعه خندق در این منطقه دیدنی است. کنجکاوهای محلی بیش از چند صد متر از تونل زیرزمینی که به گفته اهالی به قلعه جهان آباد نظامی و قلعه تاریخی شهرستان لاسجرد منتهی می شود، موفق نشدند. این قلعه دارای هشت برج بلند بود که با خندقی احاطه شده بودند. ناظران جنوب روستا در فاصله سی تا چهل کیلومتری برج‌های «چاله برج»، «دیونه برج»، «نوکلات» با قله‌های تیز، اهالی قلعه را از هجوم شورش‌ها و مهاجمان آگاه کردند. و ساکنان قلعه پل ها را برداشتند تا از درخت در مقابل خندق دفاع کنند.

سایر قلعه های روستا

در کنار قلعه خندق، در مرکز آبادی، قلعه حاجیان به معنای قلعه حاجیان قرار داشت و به جز چند دیوار در کنار بناها، چیزی جز نام آن قلعه باقی نمانده است. در اطراف روستای بیابانک چند قلعه وجود دارد که از آن جمله می توان به قلعه مردانه، قلعه ساتوا، قلعه نوکلاته، قلعه مهدی و قلعه مسیح و اشاره کرد که هر کدام متعلق به تعدادی قنات و خانواده های همنام در برخی از آنها بوده است. قلعه ها مسکونی بوده و روستای بیابانک مرکز این قلعه ها بوده است.

قنات های کویری

سرزمین کومس ها را خاستگاه قنات می دانند و کویر کاران پیشگام حفر قنات بودند. اهمیت قنات ها در کویر بر هیچکس پوشیده نیست و از طرفی اهمیت و جایگاه هر روستای کویری را می توان از تعداد قنات ها و میزان آبیاری این قنات ها مشخص کرد. در واقع ساختار اجتماعی، اقتصادی و معماری روستاها به ویژه روستاهای کویری را باید بر اساس این معیار مهم حاجی وا، ستوا، مهدی وا، همت و، مراد و نوکلاته، بابی دشت، مسیح و کاظمه و سنجید. ، مرج، اسبی میدون وی خاطرنشان کرد: متاسفانه امروزه با خشکسالی های پی در پی و حفر چاه های عمیق و نیمه عمیق در منطقه، این کانال ها و بهره برداری غیراصولی از سفره های زیرزمینی باعث خشک شدن بیشتر این شریان های حیاتی شده است.kareza با این نام ها . روستای بیابانک دارای محصولات کشاورزی فراوانی از جمله گندم، جو، کنف، خربزه، پنبه، زیره، هندوانه، پیاز، سیر است که امروزه به دلیل خشک شدن کانال از آن ها خبری نیست. اکنون بیشتر زمین های زراعی روستای بیابانک به دلیل خشک شدن کانال بایر شده است.

ایخدانها

یکی دیگر از جاذبه های جالب این روستا یخچال یا یخچال های طبیعی است. این یخچال ها از خاک رس و گل ساخته شده اند که در گذشته برای ذخیره یخ استفاده می شده است. جالب است که این یخچال ها از دو در تشکیل شده اند که ساخت آنها مانع از قرار گرفتن این درب ها در برابر نور خورشید می شود. در پایین این یخچال ها مکانی برای ذخیره آب حاصل از ذوب یخ ها وجود دارد. در زمستان، مردم محلی در کوه های یخ یخ می گذاشتند و در تابستان کوه های یخ را باز می کردند. گفته می شود قدمت ساخت این یخچال ها به 300 تا 400 سال قبل باز می گردد.

جاذبه های دیگر

کاروانسرای آب تلخ و لاسیرد، مبل‌های موزی (انبارها، یخچال‌ها)، آبگرم افطار، امامزاده علی ابن جعفر، بادکنک‌ها و خانه‌های قدیمی، غار افتر، مقبره شیخ محمود مزدقانی مومن‌آباد و سایر مکان‌های گردشگری بسیار دیدنی هستند.

گمرک

قدمی: قدمی یک رسم قدیمی است که همچنان در نوروز در بیابانک رواج دارد. این رسم به گونه ای است که هر خانواده برای خود قدم خاصی دارد. پس از تحویل سال، درب خانه را به روی دیگران باز نمی کنند و عید را زیارت می کنند تا این که این فرد که قدمش برای خانواده مبارک و مبارک است وارد خانه آنها شود. فردی که قدم او مطلوب تلقی می شود ممکن است قدمی چند خانواده باشد. معمولاً آینه و برنج و سبزه و سکه و … می آورد که نشانه نور و برکت و سبزه و … است. صاحب خانه با پذیرایی از او با قدمی سر سفره هفتسا هدیه ای فوق العاده به او می دهد. آینه و برنج و سکه و سبزی و … که با خود یک پله می آورد روی میز رئیس می گذارند.

سفره هفت سین: علاوه بر مخلفات معروف (سبزی، سیر، سرکه، سنجد، تخمه، سیب و سکه) و تنقلات معمولی مانند آجیل و … در سفره هفت سین یافت می شود. که بسیار خوش طعم و لذیذ هستند مثلا حلوای کنجد و حلوای کنفی (که به شکل توپ در می آیند) کیک مخصوص (نوعی شیرینی دسر) که در گویش صحرایی به آن حلوا کنجد، حلوا کنجد می گویند. و گلاش به ترتیب. اگر در سفره هفت سین بیابانکی ها انار و خربزه دیدید تعجب نکنید زیرا تا پایان سال انار و خربزه را سالم نگه می دارند. به عنوان مثال، خربزه و انار را در زیر زمین (حفره شده) در کاه نگهداری می کنند تا برای مدت طولانی سالم بمانند.

عید و کویر: رسم بر این است که در نوروز سالمندان به کوچکترها عیدی می دهند و تخم مرغ های رنگارنگ و شاد یکی از اعیاد فراموش نشدنی است که میانسالان هنوز آن را به یاد می آورند و با خاطرات خوشی از خود زندگی می کنند. روزها. عید نوروز را که دو صحرا می بینند عید نوروز را به هم تبریک می گویند که یکی می گوید عیدتان مبارک و دیگری جواب می دهد: عیدتان مبارک، سال ها بمانید.

حیدر حیدر: یکی از مراسم سنتی عزاداری امام حسین (ع) در بیابانک، مراسم حیدر حیدر است که به صورت ویژه برگزار می شود. مراسم حیدر حیدر که دور کمر یکدیگر می چرخند معمولا ظهر عاشورا در مصلای بیابانک برگزار می شود که بسیار باشکوه است. در این مراسم رمز و رازی نهفته است، از جمله پای راست باید همیشه به جلو باشد و در هنگام چرخش و عقب رفتن و ضربه مداوم به پای راست به جلو و پای چپ به عقب باشد که نشانه راست ایستادن و ایستادن در مسیر ابا است. قیام عبدا … (ع).

زبان کویری

شهر سرخه به جزیره ای از گویش ها معروف است، زیرا در هر یک از روستاهای آن به گویش و گویش خاصی صحبت می شود. اهالی شهر سرخه پایتخت به لهجه ای صحبت می کنند که می توان نوشت. گویش سور برای زبان های غیر سور تقریباً نامفهوم است، با این حال شباهت های زیادی بین این زبان و گویش های اطراف و گویش های لری، مازندرانی و گیلکی وجود دارد. در مورد گویش غنی روستای بیابانک که حکایت از قدمت کهن آن دارد، صحبت های زیادی شده است. ضرب المثل ها، حکایات، فولکلور محلی، باورها و خیالات در این گویش فراوان است. به عنوان مثال، «آب» در این روستای کویری از اهمیت بالایی برخوردار است، جایی که ده ها ضرب المثل در مورد آب به این گویش وجود دارد یا باورهایی که در مورد دیوها (چاه دیو)، دو برون تپه (تپه دو برادر) وجود دارد. ، او بسیار دلپذیر است.

اقدامات انجام شده برای جذب گردشگر

اولین قطار بوم گردی روستایی کشور با هدف شناسایی ظرفیت های گردشگری و ایجاد اشتغال در روستای بیابانک راه اندازی شد و از جمله برنامه های جاذبه های گردشگری روستاگردی، کویر نوردی، شترسواری، کویرگردی و دوچرخه سواری است. بلیت قطار اکو در تهران بیابانک در سامانه رجا به فروش می رسد.

محل

بیابانک در 29 کیلومتری جنوب غربی شهر سمنان (6 کیلومتری جنوب شرقی شهر سرخه) در روستای لاسگرد از توابع شهرستان سرخه قرار دارد. برای رسیدن به این روستا باید در ایستگاه راه آهن تهران – مشهد پیاده شوید. از این ایستگاه تا روستا حدود 2 کیلومتر راه است و هیچ وسیله ای برای رفت و آمد در آنجا پیدا نمی شود. برای بازدید از این روستا باید از این مسافت ۲ کیلومتری عبور کنید.

نحوه دسترسی

قطار – تعلیم دادن

ایستگاه راه‌آهن بیابانک (در خط تهران – مشهد) در نزدیکی این روستا قرار دارد و در دو کیلومتری روستا که آخرین ایستگاه قبل از ایستگاه سمنان است، قرار دارد. حمل و نقل عمومی در این منطقه وجود ندارد و ترافیک محلی بسیار نادر است. قطارهای پرسرعت یا قطارهای ویژه معمولاً در این ایستگاه توقف ندارند، بنابراین باید قبل از سوار شدن به قطار از این موضوع اطمینان حاصل کنید.

اتوبوس

فاصله شهر سرخه تا روستای بیابانک حدود هفت کیلومتر است که در این منطقه وسایل نقلیه عمومی وجود ندارد اما ترافیک محلی جریان دارد. اتوبوس های بین شهری تهران – سمنان از ترمینال جنوب تهران حرکت می کنند. این اتوبوس ها برای ثبت اطلاعات ناوگان حمل و نقل عمومی در پلیس راه سرخه توقف می کنند.

خودرو شخصی

اگر از تهران به سمت مشهد حرکت می کنید، پس از رسیدن به شهر سرخه، از جاده خارج شده، وارد شهر شده و به تابلوی راهنمایی روستای بیابانک توجه کنید. فاصله روستا تا شهر سرخه هفت کیلومتر و جاده آسفالته است.

اگر از مشهد به سمت تهران حرکت می کنید، پس از عبور از شهر سمنان و پس از گذشت حدود پنج کیلومتر، به تابلوی راهنما روستای بیابانک توجه کنید. این جاده در سمت چپ از جاده اصلی جدا شده و طول آن حدود پانزده کیلومتر است و پس از عبور از روستای صوفی آباد به روستای بیابانک می رسد.