دیدارنیوز – گروه اجتماعی: در چند سال اخیر اخبار زیادی پیرامون اعمال خشونت در بخش‌های مختلفی از جامعه شنیده ایم. ماجرای پدری که سر دخترش را با داس برید یا مردی که پسرش را با کمک همسرش تکه تکه کرد و به سطل زباله سپرد. ماجرای جدیدی که موضوع بحث کاربران شبکه‌های اجتماعی بود و خاطر بسیاری از آدم‌ها را خدشه دار کرد. زیر گرفتن دو دختر در ارومیه به خاطر عدم رعایت حجاب!
ماجرا با انتشار عکسی در شبکه‌های اجتماعی داغ شد. دختری در خیابان روی زمین افتاده و توضیحاتی که درباره این عکس داده شده ضربه عمدی با ماشین به یک دختر است. با یک روز فاصله توضیحات دقیق تری در این باره منتشر شد.
براساس گفته‌های میثم محمدی روزنامه نگار ساکن ارومیه در گفتگو با رویداد ۲۴ عصر روز یکشنبه ۱۷ مرداد ماه سرنشینان خودروی پژو پرشیای سفید شامل یک خانم و یک آقا به ۲ خانم جوان درباره مساله حجاب تذکر می‌دهند و این تذکر در همین حد باقی نمی‌ماند و کار به درگیری لفظی نیز کشیده می‌شود. بعد از آن راننده در حالت دنده عقب ماشین را به یکی از این خانم‌های جوان می‌زند.
قسمت عجیب ماجرا ادامه روایت این روزنامه نگار است: «خانم زمین می‌افتد، اما راننده بار دیگر دنده عقب رفته تیک آف کشیده و به همان فرد می‌زند. این حرکت دوم بسیار خطرناک‌تر است چرا که اولی اگر تهدید بوده دومین حرکت عمدی به نظر می‌رسد. خانم دیگر که همراه او بوده فرار کرده و جان سالم به در می‌برد. تاسف آور آنکه حین فرار از صحنه حادثه یک فرد موتور سوار را هم زیر گرفته است. در حال حاضر خانمی که زیر گرفته شده در بیمارستان بستری شده است.»
بعد از این حادثه تقریبا همه مسئولینی که ربطی به این ماجرا پیدا می‌کردند در اظهارنظر‌هایی جداگانه این اقدام را محکوم کردند و در سریع‌ترین زمان ممکن با توجه به عکس و فیلم‌هایی که از این اتفاق توسط مردم تهیه شده بود راننده ماشین دستگیر شد. فرمانده انتظامی استان آذربایجان غربی، دادستان عمومی و انقلاب ارومیه هر کدام به صورت جداگانه این اقدام را محکوم کردند و قول پیگیری‌های لازم را دادند.
همچنین ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان آذربایجان غربی نیز در بیانیه‌ای ضمن محکومیت این اتفاق، اعلام کرد: «ستاد امر به معروف و نهی از منکر آذربایجان غربی به عنوان حامی قانونی آمران به معروف و ناهیان از منکر، ضمن پیگیری این ماجرا از طریق دستگاه قضایی و نهاد‌های مربوطه، بر لزوم برخورد هرچه سریع‌تر با مرتکبین این اقدام تاکید داشته و اعلام می‌دارد به هیچ عنوان و تحت هیچ شرایطی اجازه سوءاستفاده افراد از عنوان مقدس امر به معروف و نهی از منکر را نخواهد داد».
تساهل و رواداری نیاز امروز جامعه ایران
یکی از مشکلاتی که در کشور ما به خوبی دیده می‌شود و می‌توان آن را به عنوان یکی از شکاف‌های اجتماعی آن را مطرح کرد بحث شکاف‌هایی است که بر مبنای سبک زندگی به وجود می‌آید. حتی می‌توان جنبش‌های اعتراضی که در چند سال اخیر نیز در کشور شکل گرفت را تا حدی متاثر از شکاف سبک زندگی تحلیل کرد. گروهی از افراد جامعه که عمدتا جوانان هستند (و می‌توان شکاف بین نسلی را هم در این تحلیل در نظر گرفت) به هر دلیلی سبک زندگی متفاوتی را انتخاب کرده اند و پوشش بخشی از این سبک زندگی محسوب می‌شود.
این تفاوت در سبک زندگی نه به ذائقه صاحبان قدرت و متولیان نهاد‌های فرهنگی خوش می‌آید و نه برای بخشی از جامعه ایران که سبک زندگی متفاوتی دارند قابل پذیرش است. طبیعی است که تضاد و تعارض در این فرآیند به وجود بیاید و بخشی از آن را در درگیری‌هایی که برخی خانم‌ها با ماموران گشت ارشاد داشتند می‌توان دید.
تنها راه برای رسیدن به یک زیست مسالمت آمیز اجتماعی که در آن شاهد اتفاقاتی نظیر اتفاقی که در ارومیه رخ داد نباشیم گسترش تساهل و رواداری در میان عموم مردم است. سابقه تاریخی ایران نیز تایید می‌کند که در بسیاری از دوره‌ها گروه‌های مختلف اجتماعی با سبک‌های زندگی مختلف کنار یکدیگر زندگی می‌کردند و شاید اگر بگوییم هیچ مشکلی به وجود نمی‌آمد اغراق باشد، ولی می‌توان گفت که دوره‌های مختلفی از زندگی در این جامعه وجود دارد که بی حجاب و بد حجاب و شل حجاب در کنار افرادی که به حجاب اعتقاد دارند زندگی کرده اند و کمترین مشکل به وجود آمده است. گسترش فرهنگ تساهل و رواداری در مواجهه با سبک زندگی‌های متفاوت می‌تواند به این ماجرا کمک کند.
نیاز به تغییر رویه در امربه معروف و نهی از منکر
در رابطه با بحث مهم امر به معروف و نهی از منکر علمای صاحب نظر بحث‌های مختلفی را مطرح کرده اند. برخی این ایده را مطرح کرده اند که به صورت کلی این پدیده برای اصلاح امور حاکمان است و بیشتر از اینکه یک امر از بالا به پایین (از حکومت به مردم) باشد یک امر پایین به بالا (مردم نسبت به حکومت) است. یعنی فلسفه اصلی این پدیده برای این است که مردم صاحبان قدرت را به معروف امر کنند و از منکر نهی.
نگاه‌های دیگری نیز در رابطه با این پدیده وجود دارد و آن‌ها هم در جای خود قابل تامل و بررسی است. اما نکته‌ای که باید به آن توجه داشت کارکرد و عملکردی است که از دل این پدیده انتظار داریم. اگر به دنبال بهبود وضعیت حجاب هستیم بسیاری از جامعه شناسان و دغدغه‌مندان این حوزه که اغلب با عینک دین نیز به ماجرا نگاه می‌کنند نسبت به اثرات منفی آن هشدار داده اند.
در جامعه نیز بار‌ها شاهد خشونت‌هایی از این دست بوده ایم و در برخی از موارد منجر به آسیب‌های جانی نیز شده است. برای حل این مشکل باید نگاه نهاد‌های حاکمیتی نسبت به امر به معروف و نهی از منکر تغییر کند تا بعد از آن بتوان نگاه بخش‌هایی از جامعه را تغییر داد. تا زمانی که نهاد‌های بالا دستی به دنبال برخورد‌های قهری باشند و بخواهند با این نگاه به سراغ جنبش سبک زندگی بروند این مساله راه به جایی نمی‌برد و خشونت‌هایی از این دست در میان مردمی که اهل تساهل نیستند و رواداری را یاد نگرفته اند باز هم تکرار می‌شود.