قیمت بنزین این روزها به یکی از سوژه های روز تبدیل شده است چرا که اعلام اجرای طرح بنزین برای تمامی تغییرات قیمت بنزین به یکی از خبرهای بعدی این روزها تبدیل شده است. مسئولان در اظهارنظرهای مختلف موضع خاصی در خصوص ارزان یا گران شدن بنزین اعلام نکردند. مهم ترین خبر منتشر شده از قیمت بنزین، قیمت واقعی آن 20 هزار تومان است.
روند آزادسازی قیمت ها شامل داروها نیز در مرحله آخر شد و بسیاری معتقدند دیر یا زود بنزین آزاد می شود و به احتمال زیاد این تصمیم دولت از ابتدای سال آینده اجرایی خواهد شد. اگر دولت واقعاً بخواهد بنزین را آزاد کند باید به حدود 8 هزار تومان در هر لیتر افزایش یابد در حالی که میانگین حداقل درآمد هر نفر زیر 200 دلار است. در اروپا قیمت هر لیتر بنزین حدود 1 یورو و 30 سنت است، اما میانگین حداقل درآمد یک آلمانی برای مثال حدود 1800 تا 2000 یورو در ماه است.
به گزارش انتخاب، روند آزادسازی قیمت ها در آخرین مرحله شامل داروها شد و بسیاری معتقدند دیر یا زود بنزین آزاد می شود و به احتمال زیاد این تصمیم دولت از ابتدای سال آینده اجرایی خواهد شد.
تولید روزانه بنزین حدود 100 میلیون لیتر در روز است در حالی که میانگین مصرف سوخت در سال جاری 96 میلیون لیتر در روز است. البته در ماه های اسفند سال گذشته و فروردین امسال میانگین مصرف بنزین به 130 میلیون لیتر در روز رسید.
آبان ماه 1397 بود که دولت بنزین را افزایش داد، یعنی قیمت هر لیتر یارانه ای را به 1500 تومان و هر لیتر آزاد را به 3000 تومان افزایش داد. اجرای این طرح برای مدتی باعث کاهش مصرف بنزین در کشور شد و از 90 میلیون لیتر در سال 1398 به 75 میلیون لیتر در روز رسید اما امسال روند افزایشی مصرف بنزین دوباره آغاز شد و اکنون مصرف روزانه به نزدیکی رسیده است. به 100 میلیون لیتر در روز می رسد و کارشناسان می گویند در صورت ادامه این روند، ایران در سال آینده واردکننده بنزین خواهد شد.
طبق آمار میانگین مصرف سوخت خودروهای داخلی سه برابر استاندارد جهانی است. مصرف خودروهای داخلی 25 میلیون لیتر بیشتر از میانگین مصرف جهانی در روز است و اگر قیمت هر لیتر بنزین را با میانگین جهانی یک دلار در نظر بگیریم، خودروهای داخلی 11 میلیارد دلار بیشتر از میانگین جهانی سوخت مصرف می کنند. مصرف هر سال سال ها.
از سوی دیگر گفته می شود روزانه 15 میلیون لیتر بنزین به صورت قاچاق از کشور خارج می شود. به این ترتیب میزان ضایعات بنزین حدود 40 میلیون لیتر در روز است و اگر در نظر بگیریم که قیمت بنزین در ایران 20 هزار تومان است، ماهانه 800 میلیارد تومان معادل 24 هزار میلیارد تومان است. از منابع کشور دود می شوند و به هوا می روند. اگر بنزین را با نرخ جهانی حدود یک دلار و 30 سنت در نظر بگیریم، این رقم به حدود 50 هزار میلیارد تومان می رسد. این مبلغ معادل پرداخت 25 میلیون تومان یارانه در سال به یک خانواده چهار نفره است.
مصرف بنزین در سال 1370 حدود 25 میلیون لیتر در روز بود و 15 سال بعد در سال 1385 با افزایش 200 درصدی به 75 میلیون لیتر رسید.
دولت مخارجی دارد به نام یارانه پنهان، یعنی یارانه ای که برای ارزان فروشی سوخت در نظر گرفته می شود و در بودجه عمومی دولت لحاظ نمی شود. رقم این یارانه برای سال 1400 رقم باورنکردنی 1300 هزار میلیارد تومان بود!! درست شنیدید: 1300 هزار میلیارد تومان. فقط این یارانه بیش از کل هزینه های مربوط به بودجه عمومی و تبصره 14 است.مجموع هزینه های بودجه عمومی که شامل پرداخت های جاری، هزینه های عمرانی و بازپرداخت وام ها می شود، حدود 950 هزار میلیارد تومان است. رقم بودجه تبصره 14 که شامل پرداختی دولت برای محرومیت زدایی می شود، حدود 255 هزار میلیارد تومان است که مجموع این دو معادل 1200 هزار میلیارد تومان است که باز هم کمتر از یارانه پنهان سوخت است.
از این یک میلیون و 300 هزار میلیارد تومان بیش از 200 هزار میلیارد تومان فقط سهم بنزین است تا بنزین با قیمت ارزان به دست مصرف کنندگان برسد. اگر قیمت انرژی واقعی شود و جمعیت ایران را مثلاً 80 میلیون نفر در نظر بگیریم، رقم سالانه 16 میلیون و 250 هزار تومان (1300 هزار میلیارد تومان یارانه سوخت پینهان تقسیم بر 80 میلیون نفر) است. فقط از بخش سوخت می توان به هر نفر یارانه داد یعنی یک خانواده چهار نفره می تواند سالانه 65 میلیون تومان دریافت کند.
طبق آمار، قیمت هر لیتر بنزین در کشورهای حوزه خلیج فارس بین 14 هزار تومان تا 17 هزار تومان متغیر است که حدود 50 سنت متغیر است. هر لیتر بنزین در کویت حدود 10 هزار تومان، در عراق حدود 14 هزار تومان، در قطر حدود 16 هزار تومان و در عربستان حدود 17 هزار تومان قیمت دارد.
اگر نرخ یارانه ای را 1500 تومان و نرخ آزاد 3000 تومان را در نظر بگیریم، تنها دو کشور ونزوئلا و لیبی قیمت بنزین کمتری نسبت به ایران دارند و این به این دلیل است که قیمت هر لیتر بنزین صادراتی ایران تقریبا نزدیک است. به قیمت کویت.
طبق آمار گمرک ایران در اولین ماه سال 1401، ایران حدود 86 هزار تن بنزین به ارزش 32 میلیون دلار صادر کرده است، یعنی هر لیتر 275 سنت، یعنی حدود 8 هزار تومان که در واقع کمترین مقدار بنزین است. بین کشورهای حوزه خلیج فارس اگر نرخ پایه لیتری 8 هزار تومان را در نظر بگیریم، دولت بنزین آزاد حدود 5 هزار تومان و بنزین لیتری حدود 6500 تومان یارانه می دهد.