ریتم شبانه روزی یک چرخه 24 ساعته است که بخشی از ساعت داخلی بدن است که وظایف و فرآیندهای اساسی بدن را بر عهده دارد. یکی از مهم ترین و معروف ترین ریتم های شبانه روزی چرخه خواب و بیداری است.
سیستم های مختلف بدن از ریتم های شبانه روزی پیروی می کنند که با ساعت اصلی بدن در مغز منطبق است. این ساعت اصلی به طور مستقیم با سیگنال های محیطی، به ویژه نور روز تنظیم می شود، به همین دلیل است که ریتم های شبانه روزی به چرخه روز و شب بستگی دارد.
ریتم شبانه روزی، اگر به درستی تنظیم شود، می تواند منجر به خواب مفید و مداوم شود. اما زمانی که ریتم شبانه روزی دشوار باشد، منجر به مشکلات جدی خواب از جمله بی خوابی می شود. تحقیقات نشان می دهد که ریتم شبانه روزی نقش کلیدی در سلامت جسمی و روانی دارد.
نحوه عملکرد ریتم شبانه روزی
ریتمهای شبانهروزی به بهینهسازی فرآیندهای بدن کمک میکنند و در طی 24 ساعت به درستی عمل میکنند. ریتم شبانه روزی در همه موجودات وجود دارد. به عنوان مثال، آنها به گل ها کمک می کنند تا در زمان مناسب باز و بسته شوند و مانع از خروج حیوانات شب زنده از پناهگاه خود در طول روز برای جلوگیری از حملات شکارچیان می شوند.
در انسان، ریتم های شبانه روزی سیستم های فیزیکی و ذهنی را در سراسر بدن هماهنگ می کند. دستگاه گوارش در طول وعده های غذایی پروتئین تولید می کند و سیستم غدد درون ریز هورمون ها را متناسب با سطح انرژی طبیعی بدن تولید می کند.
ریتم شبانه روزی در سراسر بدن با ساعت اصلی مرتبط است. به ویژه در مایع رویی (SCN) قرار دارد که بخشی از هیپوتالاموس است و سیگنال هایی را برای تنظیم فعالیت های بدن در زمان های مختلف ارسال می کند. به همین دلیل ریتم های شبانه روزی ارتباط تنگاتنگی با روز و شب دارند. اگرچه علائم دیگری مانند ورزش، فعالیت اجتماعی و دما می تواند بر ساعت اصلی تأثیر بگذارد، نور قوی ترین تأثیر را بر ریتم شبانه روزی دارد.
تفاوت بین ریتم شبانه روزی و ساعت بیولوژیکی
ساعتهای بیولوژیکی به تنظیم زمان فرآیندهای بدن، که شامل ریتمهای شبانهروزی است، کمک میکنند. ریتم شبانه روزی اثر ساعت بیولوژیکی است، اما همه ساعت های بیولوژیکی شبانه روزی نیستند. به عنوان مثال، گیاهان از ساعتهای بیولوژیکی برای سازگاری با فصلهای مختلف با زمانهای متفاوت از چرخه 24 ساعته استفاده میکنند.
تاثیر ریتم شبانه روزی بر خواب
وقتی مردم در مورد ریتم شبانه روزی صحبت می کنند، اغلب به معنای خواب است. چرخه خواب و بیداری مثال واضح و حساسی از اهمیت ریتم های شبانه روزی است.
در طول روز، نور ساعت اصلی را ساطع می کند تا سیگنال های هشدار ارسال کند و ما را بیدار و فعال نگه می دارد. با فرا رسیدن شب، سیگنال های ارسالی به ما کمک می کنند تا در طول شب بخوابیم.
به این ترتیب، ریتم شبانه روزی خواب و بیداری ما را با روز و شب هماهنگ می کند تا یک چرخه استراحت پایدار ایجاد کند که فعالیت روزانه را بهبود می بخشد.
به غیر از خواب، ریتم شبانه روزی بر چه چیزی تأثیر می گذارد؟
در حالی که چرخه خواب و بیداری یکی از مهم ترین ریتم های شبانه روزی است، ساعت های داخلی 24 ساعته تقریباً در کل بدن نقش حیاتی دارند.
تحقیقات برای روشن کردن جزئیات ریتم های شبانه روزی ادامه دارد، اما واضح است که آنها متابولیسم و وزن را از طریق تنظیم قند خون و کلسترول مرتبط می کنند. ریتم های شبانه روزی نیز بر سلامت روان مانند بیماری های روانی تأثیر می گذارد. بیماری هایی مانند افسردگی و اختلال دوقطبی احتمال ابتلا به بیماری های عصبی مولد مانند زوال عقل را افزایش می دهند.
نشانه هایی وجود دارد که نشان می دهد ریتم های شبانه روزی تأثیر قابل توجهی بر سیستم ایمنی و همچنین فرآیندهای ترمیم DNA دارند که در پیشگیری از زوال عقل مؤثر هستند. تحقیقات اولیه نشان میدهد که چرخههای شبانهروزی ممکن است بر اثربخشی داروهای سرطان تأثیر بگذارند و داروهای جدید ممکن است بتوانند ساعتهای بیولوژیکی را برای کشتن سلولهای سرطانی مهار کنند.