معرفی درخت لیلکی ایرانی
لیلکی ایرانی یک گونه از جنس Gleditsia و بومی غرب آسیا، در آذربایجان و شمال ایران تا دریای خزر می باشد. این درخت یک درخت خزاندار به ارتفاع 12 متر، و با شاخه هایی پوشیده از خارهای متعدد به طول 10 تا 20 سانتی متر می باشد. گل ها متمایل به سبز و خوشه ای به طول 10 سانتی متر. میوه نیام دار و به طول 20 سانتی متر و عرض 3 سانتی متر می باشد.
این گونه بسیار شباهت به گونه Gleditsia japonica از آسیای شرقی دارد. لیلکی ایرانی یکی از گیاهانی است که عمل تثبیت نیتروژن را انجام می دهد. محل رویش این درخت در ایران در نقاط پست و مرطوب جنگل های شمال می باشد. دامنه انتشار آن از جنگل های آستارا تا نور است. و در نواحی شرقی و شمال شرقی البرز نمی روید. معمولا در سواحل انتشار بیشتری دارد و همچنین در ارتفاعات بالای 500 متر نیز نمی روید.
نام های دیگر این درخت عبارتند از : لالکی، للک، لک، کرات
رویشگاه درخت لیلکی ایرانی
این درخت در نقاط پست، مرطوب و جلگه‌ای شمال و تا ارتفاع 500 متر از سطح دریا می‌روید. دامنه انتشار این درخت محدود به جنگل‌های آستارا تا نور است.
خصوصیات ظاهری درخت لیلکی ایرانی
درخت لیلکی ایرانی دارای تاج باز و پهن می باشد و برگ های آن مرکب و شانه ای و میوه های آن کشیده و عنابی رنگ و درشت است. ساقه و تنه آن دارای خارهای درشت به طول 15 سانتی متر می باشد. برگ های آن شانه ای-مرکب به طول 15 تا 25 سانتی متر و دارای 12 تا 20 برگچه به طول 2 تا 5 سانتی متر می باشد.
زمان شروع گلدهی لیلکی ایرانی اواسط بهار می باشد. گل های این گیاه هرمافرودیت (دارای گل های ماده و نر روی یک گیاه) و معطر هستند. و گرده افشانی گل های آن توسط حشرات صورت می گیرد.
گل: گل‌آذین خوشه‌ای آویزان به‌رنگ سبز. کاسبرگ‌ها و گلبرگ‌ها با دو سطح کرکدار. گلدهی در خرداد ماه.
میوه: دانه‌های قهوه‌ای رنگ در نیام یا غلاف لوبیایی شکل به طول 15 – 25 و به عرض 2 – 3 سانتی‌متر. موعد میوه رسی در آبانماه است.
نیازهای اکولوژیک درخت لیلکی ایرانی
لیلکی ایرانی رشد مناسبی در خاک های لومی دارد ولی معمولاً در بیشتر خاک ها می تواند کشت شود. به نور زیادی نیاز دارد و بهتر است در مکان های سایه کشت نشود. این درختان به تنش خشکی و هوای آلوده مقاوم هستند.
این درخت سرما و گرما و شرایط ساحلی را قبول می کند. این گیاه تابش مستقیم خورشید، باد، دود، و گرد و خاک را تحمل می کند.
درخت لیلکی ایرانی نیاز تغذیه خاصی نیاز ندارد و از نظر آبیاری نیاز آبی متوسطی دارد و آبیاری آن هر ده روز یکبار کافی است.
روش تکثیر درخت لیلکی ایرانی
درخت لیلکی از طریق بذر تکثیر می شود . برای این منظور اگر قصد کشت بهاری دارید باید بذرها را در گلخانه بکارید، و اگر قصد کشت پاییزه را می پسندید باید بذرها را در هوای آزاد در خزانه بکارید. قبل از کشت بذرهای را به مدت 24 ساعت در آب ولرم خیس کنید . سپس بذر را بکارید و روی آن را با لایه نازکی از کود بپوشانید و آبیاری کنید تا دوره جوانه زنی بذر خاک باید مرطوب باشد. پس از مدتی بذر جوانه می زند و رشد خود را آغاز می کند. پس از مدتی که نهال به حد معینی از رشد رسید می توانید آن را جا به جا کنید و در زمین اصلی مورد کشت قرار دهید.
روش هرس درخت لیلکی ایرانی
برای سبک کردن تاج و ممانعت از شکستن شاخه ها توصیه می شود که هر ساله در پائیز هرس و تنک شود.
کاربردهای درخت لیلکی
این درخت دارای چوب بسیار سختی است. در مصارف روستایی جهت استفاده به عنوان پایه ی انبار برنج و پایه ی بنا به کار می رود. از میوه های سبز آن برای تغذیه گاوهای گوشتی استفاده شده و میوه های رسیده آن نیز به عنوان علوفه زمستانی گاوها می باشد. پوست درخت نیز می تواند به عنوان غذای دام ها مورد استفاده قرار گیرد. این گیاهان مقاوم به قارچ عسلی هستند.
این گیاه نسبت به آفات و بیماری ها مقاوم می باشد و از عیوب آن ریزش نیام ها است که نگهداری آن را مشکل می کند.
خواص و فواید اجزاء درخت لیلکی
-
از این گیاه به عنوان داروی ضد درد و مسکّن و مخدّر استفاده می شود. -
به علاوه مردمک چشم را باز می کند یعنی از داروهای میدریاتیک است. -
غلاف میوه را برای رفع سرفه، نفخ، درمان اسهال خونی مزمن و بیرون آمدن مقعد مصرف می کنند. -
ضمنا به عنوان مسهل، قی آور ، تصفیه کننده خون و همچنین ضد سم در موارد مسمومیتهای ناشی از فلزات تجویز می شود. -
از دانه آن در موارد ناراحتیهای درد زایمان سخت و دندانهای کرم خورده و سرطان رکتوم استفاده می شود. -
تیغهای آن به عنوان ضد انگل و جوشانده آن را برای شستن زخم و بیماریهای پوستی به کار می برند. -
از پوست ساقه و ریشه درخت به عنوان کرم کش و تب بر مصرف می شود.
بیشتر بخوانید:
روش های کاشت و نگهداری از درخت ارغوان
روش های کاشت و پرورش درخت انبه
معرفی درخت داغداغان و روش کاشت آن
