روز جهانی گفت و گوی تمدن ها در تقویم سال ۹۸ چه روزی است ؟
روز جهانی گفت و گوی تمدن ها در تقویم سال ۹۸ مصادف است با شنبه 30 شهریور ماه.
تاریخ دقیق روز جهانی گفت و گوی تمدن ها در تقویم میلادی
تاریخ دقیق روز جهانی گفت و گوی تمدن ها در تقویم میلادی مصادف است با 21 سپتامبر 2019 .
روز جهانی گفت و گوی تمدن ها
30 شهریور ماه هر سال در تقویم رسمی ایران به نام روز گفت و گوی تمدن‌ها نامگذاری شده است.
ارتباط تمدن‌ها و فرهنگ میان نسل‌های مختلف در غنی‌سازی فکر، تمدن و فرهنگ انسان‌ها سهیم بوده است. گفت و گوی میان فرهنگ‌ها و تمدن‌ها در نزدیک ساختن ملت‌ها و دولت‌ها و از بین بردن موانع ارتباط آنها با یکدیگر نقش بسزایی دارد.
ایده گفت و گوی تمدن‌ها برای اولین‌بار از سوی سید محمدخاتمی، رئیس جمهور سابق کشورمان مطرح شد که از سوی جوامع داخلی و خارجی خصوصاً سازمان ملل متحد مورد استقبال قرارگرفت تا آنجا که دیبر کل سازمان ملل سال 2001 را سال گفت و گوی تمدن‌ها نامگذاری کرد.
30 شهریور ماه هر سال در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران به نام روز گفت وگوی تمدن‌ها نامگذاری شد. روز گفت‌وگو یا سال گفت‌وگوی تمدن‌ها زمینه‌ای برای تسری دادن گفت‌وگو و گفت‌وگوی تمدن‌ها به عرصه‌های دیگر است.
امروزه که فرهنگ‌ها تأثیرگذارتر از موضع مستقیم سیاست هستند، مشترکاتی در حوزه‌های فرهنگی می‌توان یافت که بر حوزه‌های سیاسی مقدم بوده و از رخداد بسیاری از آنها جلوگیری می‌کند.
حاملان این مقوله عالمان ادیان، اندیشمندان، هنرمندان، محققان، نهادهای مدنی و فرهنگی و علمی هستند که با درایت کامل می‌توانند زمینه‌ساز و تغذیه کننده بسیاری از نیازهای فکری و روانی بشر امروز گردند.
انجمن صفاخانه مکانی در محله جلفا اصفهان (محله ارامنه اصفهان) جهت مناظره و گفتگوی ادیان بوده‌است که به همت آقا نجفی اصفهانی و حاج آقا نورالله نجفی اصفهانی در سال ۱۲۸۱ شمسی برابر با جمادی الاخر ۱۳۲۰ قمری و ۱۹۰۲ میلادی تأسیس شده‌است در این مکان مبلغین مسیحی و نمایندگان مسلمانان به بحث و گفتگو می‌پرداختند. این مکان یکی از اولین مراکز گفتگوی ادیان و تمدن‌ها بوده است.
روز جهانی گفت و گوی تمدن ها در دوره پهلوی
ابتکار راه‌اندازی مرکزی برای گفتگوی تمدن‌ها در ایران به دوران پهلوی بازمی‌گردد. در آن سال‌ها داریوش شایگان، حسین ضیایی و روژه گارودی با حمایت‌های فرح پهلوی، بنیاد فرهنگی گفت‌وگوی فرهنگ‌ها را پایه گذاشتند. داریوش شایگان بعد از انقلاب نیز از نظریهٔ خاتمی که ایده‌ای مرتبط با نظر ایشان داشت حمایت کرد.
در همان دوران، روژه گارودی در سال ۱۹۷۷ کتابی با عنوان «برای یک گفتگوی تمدن‌ها» منتشر کرد. این طرح فراخوانی برای ایجاد زمینة تفاهم ملت‌ها و دارای ویژگی نقد سلطه غرب بر جهان امروز بود.
روژه گارودی غرب را عنصری آسیب رسان به شریعت و نوید دهنده نیستی و نابودی می‌داند که در دوره‌ای از حیاتش است که به آرامی به سوی فروپاشی و پرتگاه می‌رود.
مرکز بین‌المللی گفت‌وگوی تمدن‌ها در ایران
این نظریه تنها در تحقیق و نظر باقی نماند و در دولت خاتمی به عنوان دکترین سیاسی در دیپلماسی دولت ایشان بکار برده شد. این منجر به بهبود روابط بین‌المللی با ایران و بهبود دیپلماسی شد، و مورد استقبال زیادی از جوامع بین‌المللی قرار گرفت.
عبارت گفتگوی تمدن‌ها بعد از اینکه در سپتامبر ۱۹۹۸ سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای سال ۲۰۰۱ را «سال گفتگوی تمدن‌ها» نام نهاد مشهور شد. پس از آن در بهمن ۱۳۷۷ دولت ایران مرکز بین‌المللی گفت‌وگوی تمدن‌ها را برای هماهنگی فعالیت‌های مربوط به گفتگوی تمدن‌ها تأسیس کرد.
محتوای این نظریه در کتاب گفتگوی تمدن‌ها توسط انتشارات طرح نو[۸] در سال ۱۳۸۰ منتشر شده‌است.
در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران نیز روز ۳۰ شهریور «روز گفتگوی تمدن‌ها» نامگذاری شده بود که در سال ۱۳۸۹ به دلیل «منقضی شدن زمان این مناسبت و نداشتن متولی خاص» از تقویم حذف شد.
مرکز گفت‌وگوی تمدن‌ها تا اوایل سال ۸۴ زیرمجموعه وزارت خارجه بود ولی پس از آن به زیرمجموعه‌ای از سازمان فرهنگ و ارتباطات تبدیل شد.
در دی‌ماه ۱۳۸۴ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، دو دفتر ادیان و مرکز گفت‌وگوی تمدن‌ها را با نام جدید «مرکز گفت‌وگوی ادیان و تمدن‌ها» ادغام کرد.
این مرکز سرانجام در دی‌ماه ۱۳۸۶ طی حکمی از سوی محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهور وقت ایران، با همه امکانات و نیروی انسانی در «مرکز ملی مطالعات جهانی شدن» ادغام شد و زیر نظر رئیس جمهور و به ریاست اسفندیار رحیم مشایی قرار گرفت.
روز جهانی گفت و گوی تمدن ها در جهان
سازمان‌های متعددی در جهان با این عنوان یا عناوین مشابه وجود داشته است. مثلاً «مرکز گفتگوی بین فرهنگی» (The Center for Intercultural Dialogue) جوایزی از جمله جایزهٔ گفتگوی جهانی (The Global Dialogue Prize) را ارائه می‌دهد.
در ایران، بنیادی با نام مشابه بنیاد فرهنگی گفت‌وگوی فرهنگ‌ها در زمان پهلوی تأسیس شده بود.