بعد از هر یک از نمازهای یومیه اعمال مستحبی وجود دارد که دعای بعد از نماز یکی از این موارد است. علاوه بر تسبیجات حضرت زهرا و خواندن تعقیبات پس از نماز و همچنین خواندن قرآن، روایات مختلفی در مورد دعای بعد از نماز های یومیه وجود دارد؛ که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
بهترین دعاهای بعد از نماز
دعای بعد از نماز حضرت زهرا (س)
دعای بعد از نماز ظهر حضرت زهرا (س)
حضرت فاطمه (س) در پایان نماز علاوه بر تعقیبات با کلمات و جملات دیگری نیز به نیایش پروردگار می پرداخت. او پس از نماز ظهر چنین می خواند:
«…یا من بابه مفتوح لداعیه، و حجابه مرفوع لراجیه، یا ساتر الأمر القبیح، و مداوی القلب الجریح، لا تفضحنی فی مشهد القیامة بموبقات الآثام، و لا تعرض بوجهک الکریم عنّی من بین الأنام، یا غایة المضطرّ الفقیر، و یا جابر العظم الکسیر، هب لی موبقات الجرائر، و اعف عن فاضحات السّرائر، و اغسل قلبی من وزر الخطایا، و ارزقنی حسن الاستعداد لنزول المنایا…».
دعای بعد از نماز عصر حضرت زهرا (س)
حضرت فاطمه (س) بعد از نماز عصر این گونه دعا می کرد:
«اللّهمّ انزع العجب و الرّیاء و الکبر و البغی و الحسد و الضعف و الشّک و الوهن و الضّرّ و الاسقام و الخذلان و المکر و الخدیعة و البلیة و الفساد مِنْ سمعی و بصری و جمیع جوارحی، و خذ بناصیتی الی ما تحبّ و ترضی، یا ارحم الرّاحمین…»
دعای بعد از نماز مغرب حضرت زهرا (س)
ایشان پس از انجام نماز مغرب به درگاه الهی عرضه می داشت:
«ربّ ارحم عند فراق الأحبّة صرعتی، و عند سکون القبر وحدتی، و فی مفازة القیامة غربتی، و بین یدیک موقوفا للحساب فاقتی، ربّ أستجیر بک من النار فأجرنی، ربّ أعوذ بک من النّار فأعذنی، ربّ أفزع الیک من النّار فأبعدنی، ربّ أسترحمک مکروبا فارحمنی، ربّ أستغفرک لما جهلتُ فاغفر لی، ربّ قد أبرزنی الدّعاء للحاجة الیک فلا تؤیسنی، یا کریم ذا الآلاء و الاحسان….»
دعای بعد از نماز عشا حضرت زهرا (س)
حضرت زهرا (س) بعد از نماز عشاء با این عبارت نورانی دعا می کرد:
«اللّهمّ انّی أسألک باسمک المخزون الطّیب الطّاهر الّذی قامت به السّموات و الأرض، و اشرقت له الظُّلَم، و سبّحت له الملائکة، و وجلت عنه القلوب، و خضعت له الرّقاب، و أحییت به الموتی، أن تغفر لی کلّ ذنب أذنبته، فی ظلم اللّیل و ضوء النّهار، عمدا أو خطأً، سرّا أو علانیةً، و أن تهب لی یقینا و هدیا و نورا و علما و فهما، حتّی أقیم کتابک، و أحلّ حلالک، و أحرّم حرامک، و أودی فرائضک، و أقیم سنّة نبیک محمّد…».
دعای بعد از نماز از امام رضا (ع)
از حضرت امام رضا (ع) روایت شده که فرمود: برای طلب روزی بعد از هر نماز بگو:
«یا من یملک حوائج السائلین، یا من لکل مسألة منک سمع حاضر و جواب عتید، و لکل صامت منک علم باطن محیط»
دعای بعد از نماز صبح از امام رضا (ع)
«بسم الله و صلی الله علی محمد و آله، و افوض امری الی الله ان الله بصیر بالعباد، فوقیه الله سیئات ما مکروا، لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین، فاستجبنا له، و نجیناه من الغم، و کذالک ننجی المۆمنین، حسبنا الله و نعم الوکیل، فانقلبوا بنعمة من الله و فضل لم یمسسهم سوء»
همچنین از امام رضا (ع) روایت شده است که هر کس بعد از نماز صبح صد بار بگوید:
«بسم الله الرحمن الرحیم، لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم»
این سخن از سیاهی چشم به سپیدی آن نزدیکتر است به اسم اعظم الهی است.
کلینی به سند معتبر از حضرت باقر(علیه‌السلام) روایت کرده: هر که پس از نماز واجب، پیش از آن که پاهای خود را بگرداند «سه مرتبه» این دعا را بخواند خدا گناهان او را بیامرزد هرچند درکثرت مانند کف دریا باشند.
أَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ الَّذِی لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّوْمُ ذُو الْجَلالِ وَالْإِکْرامِ وَأَ تُوبُ إِلَیْهِ .
آمرزش می‌طلبم از خدا که معبودی جز او نیست، زنده و به خود پاینده و صاحب بزرگی و رأفت و محبت است و به سوی او باز می‌گردم.
دعای بعد از نماز در مفاتیح
بعد از هر نماز استغفاری ذکر شده که جزء تعقیبات مشترک نمازها می باشد:
أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِی لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ
یکی دیگر از تعقیبات مشترک نماز است که بعد از هر نماز خوانده می شود. در این دعای بعد از نماز درخواست های بنده از خداوند و… مطرح شده است:
اللَّهُمَّ اهْدِنِی مِنْ عِنْدِکَ وَ أَفِضْ عَلَیَّ مِنْ فَضْلِکَ وَ انْشُرْ عَلَیَّ مِنْ رَحْمَتِکَ وَ أَنْزِلْ عَلَیَّ مِنْ بَرَکَاتِکَ سُبْحَانَکَ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی کُلَّهَا جَمِیعاً فَإِنَّهُ لاَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ کُلَّهَا جَمِیعاً إِلاَّ أَنْتَ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ مِنْ کُلِّ خَیْرٍ أَحَاطَ بِهِ عِلْمُکَ وَ أَعُوذُ بِکَ مِنْ کُلِّ شَرٍّ أَحَاطَ بِهِ عِلْمُکَ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ عَافِیَتَکَ فِی أُمُورِی کُلِّهَا وَ أَعُوذُ بِکَ مِنْ خِزْیِ الدُّنْیَا وَ عَذَابِ الْآخِرَةِ وَ أَعُوذُ بِوَجْهِکَ الْکَرِیمِ وَ عِزَّتِکَ الَّتِی لاَ تُرَامُ وَ قُدْرَتِکَ الَّتِی لاَ یَمْتَنِعُ مِنْهَا شَیْءٌ مِنْ شَرِّ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنْ شَرِّ الْأَوْجَاعِ کُلِّهَا وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ دَابَّةٍ أَنْتَ (آخِذٌ بِنَاصِیَتِهَا إِنَّ رَبِّی عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ) وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ تَوَکَّلْتُ عَلَى الْحَیِّ الَّذِی لاَ یَمُوتُ وَ (الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ شَرِیکٌ فِی الْمُلْکِ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ الذُّلِّ وَ کَبِّرْهُ تَکْبِیراً)
روایت دیگری از دعای بعد از نماز
کلینى و دیگران به سند معتبر از اهلبیت علیهم السلام روایت کرده اند که هر که بعد از هر نماز ریش خود را به دست راست خود بگیرد و دست چپ را به سوى آسمان بگشاید و سه مرتبه بگوید:
«یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ ارْحَمْنِی مِنَ النَّارِ»
پس سه مرتبه بگوید:
«أَجِرْنِی مِنَ الْعَذَابِ الْأَلِیمِ»
پس دست راست را از ریش بردارد و هر دو دست را به سوى آسمان بگشاید و سه مرتبه بگوید:
«یا عَزیزُ یا کَریمُ یا رَحْمنُ یا غَفُورُ یا رَحیمُ»
پس دستها را بگرداند و پشت دستها را به جانب آسمان کند و سه مرتبه بگوید:
أَجِرْنِی مِنَ الْعَذَابِ الْأَلِیم
پس بگوید:
وَ صَلَّى اللَّهُ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَالْمَلاَّئِکَةُ وَالرُّوحُ
هر که این دعا را بخواند خدا جمیع گناهان او را بیامرزد و از او راضى شود و استغفار کند براى او جمیع خلایق بغیر از جنّ و انس تا هنگام مردن او.