موارد مصرف و عوارض جانبی دروپریدول
دروپریدول (Droperidol) برای ایجاد آرامش و کنترل سریع وضعیت بیمار در اختلالات روانی نظیر مانیا و نیز کنترل تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی و به عنوان داروی پیشبیهوشی به تنهایی و یا همراه با داروهای دیگر نظیر فنتانیل و نیتروس اکساید برای ایجاد بیهوشی عمومی به کار میرود.
نام تجاری: Inapsine
مکانیسم اثر دروپریدول
دروپریدول اثر خود را عمدتا با انسداد گیرندههای دوپامینی در سیستم اعصاب مرکزی ایجاد مینماید . این دارو گیرندههای الفا – آدرنرژیک را نیز مهار مینماید.
فارماکوکینتیک دروپریدول
جذب این دارو پس از تزریق عضلانی کامل میباشد. اثر دروپریدول 10-3 دقیقه بعد از تزریق عضلانی ظاهر میگردد. سریعاً در بدن توزیع شده و متابولیسم کبدی وسیعی دارد. نیمه عمر آن بیش از 2 ساعت میباشد. اثر تسکین پخش دارو حدود 4-2 ساعت طول میکشد. این دارو از طریق کلیه و صفرا دفع میگردد.
مقدار و نحوه مصرف دروپریدول
نگهدارى بیهوشی:
-
بالغین: ۲۷۵/۰ـ۲۲/۰ mg/kg وریدى یا عضلانى با دوز نگهدارندۀ ۵/۲ـ۲۵/۱ mg. -
بچههاى 12-2 سال: کودکان ۱۶۵/۰ـ۰۸۸/۰ mg/kg از راه عضلانى یا وریدی.
پیشداروى بیهوشی:
-
بالغین: عضلانى یا وریدى۱۰ـ۵/۲ mg که ۱ـ۵/۰ ساعت قبل از عمل داده میشود. -
بچههاى 12-2 سال: ۱۶۵/۰ـ۰۸۸/۰ mg/kg عضلانى یا وریدى ۱ـ۵/۰ساعت قبل از عمل.
توجه: برای بچههاى زیر دوسال منع مصرف دارد.
مصرف دروپریدول در دوران بارداری
مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این بود که دارو روی جنین اثرات جانبی دارد، اما مطالعات کافی روی انسانها در انجام نشده است. در صورتی که منافع استفاده از دارو برای زنان باردار از مضرات دارو بیشتر باشد، ممکن است دارو تجویز شود.
موارد منع مصرف دروپریدول
1. این دارو در صورت وجود کاهش پتاسیم خون ، کاهش منیزیم خون، طولانی شدن فاصله QTدر نوار قلبی، ( که از قبل وجود داشته باشد)، حساسیت به دارو و فئوکروموسیتوم نباید مصرف شود.
2. بیماران سالخورده ، ناتوان و افرادی که بشدت بیمار هستند، ممکن است بهاثرات کاهنده فشار خون و تسکین بخش این دارو حساستر باشند. کاهش مقدار مصرف در این بیماران توصیه میشود.
عوارض جانبی دروپریدول
-
تنفسی: اسپاسم حنجره، اسپاسم برونش. -
دستگاه عصبى مرکزی: دیستونی، آکاتازیا، خمشدن بازو، ترمور ظریف، سرگیجه، اضطراب، خواب آلودگی، بیقراری، توهم، افسردگی. -
قلبى عروقی: تاکیکاردی، افت فشارخون. -
چشم، گوش، حلق و بینی: چرخش رو به بالاى چشم، کریزهاى مربوط به حرکات چشمی. -
پوستی: لرز، تعریق صورت، تکانه.
تداخلات دارویی دروپریدول
خطر بروز آریتمی بطنی در صورت مصرف همزمان با داروهای آنتی هیستامین مانند ترفنادین افزایش مییابد. داروهای خوابآور و ضد هیجان اثر تسکینبخش این دارو را افزایش میدهند. داروهایی نظیر متوکلوپرامید و لیتیم عوارض خارج هرمی دروپریدول را افزایش میدهند.
هشدار ها در رابطه با دروپریدول
-
دراپریدول در بیماری های قلبی – عروقی، صرع ، در صدمات کبدی و پارکینسون و الکلسیم حاد باید با احتیاط فراوان به کار رود. -
دروپریدول با سایر داروهای تضعیف کننده سیستم اعصاب مرکزی نباید مصرف گردد، زیرا ممکن است منجر به ایجاد اغماء گردد. همچنین همراه با داروهای تضعیف کننده مغز استخوان و نیز در مبتلایان به فیوکرموسیتوم نباید مصرف گردد.
توصیه های دارویی دروپریدول
1. از مصرف فرآوردههای حاوی الکل یا سایر داروهای مضعف CNS تا 24 ساعت پس از مصرف دروپریدول باید خودداری نمود.
2. از رانندگی یا کار با ماشین آلات تا 24 ساعت پس ازمصرف دروپریدول باید خودداری نمود.
3. فرم رقیق نشده دارو و از طریق لوله Y شکل یا آنژیوکت داده میشود؛ میتوان ۲۰mg از دارو را در ۱۰۰۰mL از رینگر لاکتات، دکستروزواتر، کلرور سدیم %۹/۰ رقیق نموده و سپس انفوزیون را انجام داد.
4. براى علائم خارج هرمى از آنتیکولینرژیکها (بنزتروپین، دیفنهیدرامین)، استفاده کنید.
5. فقط در صورتیکه لوازم احیاء در دسترس دارید از دارو استفاده کنید.
6. فرم وریدى را به آرامى تزریق کنید (حداکثر با سرعت ۱۰mg در دقیقه).
7. براى جلوگیرى از افت فشار خون وضعیتی، مریض را به آرامى جابهجا کنید.
توجه : افزایش تعداد ضربان قلب یا کاهش فشارخون؛ و سریعاً پزشک را مطلع کنید. مریض را در وضعیت ترندلنبرگ قرار ندهید یا از مهارکنندههاى سمپاتیک استفاده نکنید چرا که ممکن است ایست تنفسى بدهند.
شرایط نگهداری دروپریدول
دارو را در جای خنک و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
بیشتر بخوانید:
آشنایی با قرص های آرام بخش
موارد مصرف و عوارض داروی آرام بخش میدازولام
همه چیز در رابطه با موارد مصرف داروی آرام بخش زالپلون