درمان بیماری (لب شکری)کودکان

عوامل موثر بر بیماری لب شکری + راه های درمان لب شکری در کودکان

لب‌شکری؛ مادر​زادی اما قابل درمان است با دلگرم همراه باشید تا با راه های مناسب برای درمان بیماری های

لب شکری آشنا شوید.

لب شکری یا شکاف لب چیست؟

نوزادش به دنیا آمده بود، اما بعد از یک هفته هنوز هیچ کسی او را ندیده بود. وقتی اقوام به دیدنش می‌رفتند، بچه در اتاق دیگری بود و به بهانه این که بدخواب می‌شود، اجازه نمی‌داد کسی او را ببیند تا این که بالاخره این راز سر به مهر را با گریه فاش کرد؛ کودکش دچار شکاف لب و به قول خودش لب‌‌شکری بود و نمی‌خواست کسی او را ببیند.

هنوز هم مادران زیادی وجود دارند که اطلاعات کمی در این باره دارند و اگر فرزندشان با شکاف کام متولد شود، پیش از درمان کودک، باید شکاف روح مادر و پدر التیام یابد تا بتوانند کودکشان را دریابند.لب شکری يا لب شکافته يکی از نواقص مادرزادی است. لب شکری به حالتی گفته می شود که در هنگام جنینی، لب بالا به درستی تشکیل نمی شود و یک یا دو شکاف در آن ایجاد می گردد.

شکاف ایجاد شده ممکن است کوچک بوده و قسمتی از لب را گرفتار کند، ولی در مواردی ممکن است بزرگ باشد و به حفره بینی نیز کشیده شود.طبق آمارهای بین المللی، شکاف لب یا لب شکری در پسرها بیشتر دیده می شود ولی در بررسی هایی که در ایران انجام شد شیوع آن در دخترها کمی بیشتر بود. در اغلب موارد شکاف لب به صورت یکطرفه است ولی گاهی به صورت دوطرفه دیده می شود.

عوامل لب شکری

• ارث

• محيط

• سيگاری يا الکلی بودن والدين

• ديابت مادران

• کمبود فوليک اسيد

• خود درمانی مادران هنگام بارداری از علل اين ضايعه است.

مبتلایان شکاف لب و کام با چه مشکلاتی مواجه خواهند شد؟

بر اساس یافته‌های این تحقیق، بررسی مشکلات افراد مبتلا به شکاف دهان – صورت، نشان می‌دهد شایع‌ترین مشکل، فقدان مادرزادی و یا وجود دندان‌های لترال شیری اضافه در منطقه شکاف است. فقدان دندان‌های لترال دائمی نیز گزارش شده است.همچنین در این بیماران متوسط اندازه دندان‌های دائمی نسبت به افراد بدون شکاف، کمتر بوده و رویش تمام دندان‌های دائمی در شکاف لب و کام تاخیر دارد که متوسط این تاخیر با شدت شکاف اضافه می‌شود.

وقتی هیپودونشیا (کم بودن تعداد دندانها) وجود دارد، تاخیر مشخص‌تر است. ولی تاخیر در هر دو جنس مشابه است.فقدان مادرزادی دندانها و وجود دندانهای فیوز شده (دندانهای متصل به هم با پالپ مشترک) و نیز دندان میخی شکل، چهار برابر افراد بدون شکاف است، در حالی که این رابطه در مورد دندانهای اضافه و Geminated (دندانهای متصل به هم با پالپ جداگانه) وجود ندارد.

عدم تناسب اندازه و شکل فک‌ها

همچنین عدم تناسب بین اندازه، شکل و موقعیت فک‌ها در افراد دارای شکاف لب و کام دیده می‌شود ولی تحقیقات منجر شدن به بیماری مفصل گیجگاهی – فکی را نشان نداده‌اند. ناهنجاری بینی، مشکلات تغذیه‌ای، مشکلات گوشی و اشکال در تکلم از دیگر مشکلات گزارش شده است.

وضعیت سلامت دهان و دندان در کودکان مبتلا به شکاف لب وکام

مطالعات متعددی بر روی شیوع پوسیدگی دندانی و سلامتی پریودونتال بیماران دارای شکاف انجام گرفته است و در بیشتر مطالعات، پوسیدگی هم در دندانهای شیری و هم در دندانهای دائمی در کودکان مبتلا به شکاف از شیوع بیشتری برخوردار بوده است.همچنین مطالعات نشان دادند که میزان سلامت دهانی افراد بزرگسال دارای شکاف پایین بوده و اغلب دچار التهاب لثه هستند.

اما تاکنون شواهد لازم در مورد بالا بودن خطر ابتلا به بیماری‌های پیشرفته پریودونتال یافت نشده است. از طرفی تفاوت معنی‌داری بین کودکان دارای شکاف و بدون آن از نظر ابتلا به التهاب لثه وجود دارد و این امر به خصوص در مورد دندانهای قدامی بالا مشهود است.

اپیدمیولوژی شکاف لب و کام

بر اساس یافته‌های تحقیقات، شیوع این ناهنجاری، یک در هر هزار تولد است. شکاف لب، به تنهایی در 21 درصد جمعیت تحت تاثیر اتفاق می‌افتد؛ در حالی که 46 درصد شامل لب و کام و 33 درصد از نوع شکاف کام است. افزایش سن والدین و به ویژه پدر، ‌یک عامل خطر محسوب می‌شود و وقتی که پدر و مادر هر دو سن بالای 30 سال داشته باشند، شکاف لب نیز در سمت چپ و در میان نوزادان پسر بیشتر دیده شده است.

با توجه به این که شایع‌ترین نقص ارثی تکاملی در ناحیه دهانی – صورت، شکاف است و این امر به دلیل بروز مشکلات در آینده، نیازمند توجه و پیگیری‌های درمانی است، پژوهشی در کشور بر روی 14 هزار و 36 پرونده در یکی از زایشگاه‌های شهر بابل طی 4 سال به منظور بررسی میزان فراوانی شکاف لب و کام صورت گرفته است.نتایج نشان داد: در هر 1276 زایمان، یک نوزاد با شکاف کام، لب یا نوع توام متولد شده است.

از مجموع یازده نوزاد مبتلا به شکاف، شش نوزاد مونث و پنج نوزاد مذکر بودند. همچنین شکاف کام فقط در یک نوزاد دختر، شکاف لب در سه دختر و دو مورد پسر و شکاف لب و کام توام در دو مورد نوزاد دختر و 3 مورد نوزاد پسر دیده شد.

انواع لب شکری یا شکاف لب و کام

به طور کلی سه نوع شکاف لب یا لب شکری وجود دارد:

1ـ هم لب و هم کام دچار شکاف هستند. بیش از نیمی از شکاف ها از این نوع هستند. این نوع شکاف در پسر بچه ها شایع تر است. حدود 13 درصد مبتلایان به این نوع شکاف به سایر ناهنجاری های مادرزادی نیز مبتلا هستند.

2 ـ فقط کام شکاف دارد. یک سوم شکاف ها از این نوع هستند و بیشتر در دختر بچه ها دیده می شود.

3 ـ فقط لب شکاف دارد. حدود یک پنجم مبتلایان به شکاف را شامل می شود.

بیشترین شکاف لب و کام در سن حاملگی 30 -31 سال

بر اساس یافته‌های این تحقیق، بیشترین میزان توزیع شکاف لب و کام در گروه سنی مادران 20 – 25 وجود داشته است که این تعداد شامل 45.6 درصد است. در حالی که این ناهنجاری تنها در 18.2 درصد از گروه‌های سنی کمتر از 20 سال مشاهده شده است. بیشترین میزان توزیع شکاف لب و کام در سن حاملگی 31-30 و 39-38 هفته (27.3 درصد) بوده است.

شکاف لب و کام توام بیشتر در جنس مذکر

در مورد تفاوت‌های جنسی شیوع شکاف لب و کام نتایج حاصل نشان می‌دهد که از نظر آماری تفاوت معنی‌داری بین دو جنس دیده نمی‌شود. اصولا تفاوتهای جنسی در میزان شیوع شکاف‌ها وجود دارد ولی این تفاوت‌ها در میان نژادهای مختلف به خصوص زمانی که از نظر وسعت و شدت شکاف در نظر گرفته شود یکسان نیست. به نحوی که به نظر می‌رسد شکاف لب و کام توام بیشتر در جنس مذکر بوده و شکاف کام در نژاد سفید، بیشتر در میان جنس مذکر و در نژادهای سیاه و ژاپنی بیشتر در میان جنس مونث دیده می‌شود. در حالی که شکاف کام تنها در نژادهای ژاپنی سفید و در جنس مونث بیشتر دیده می‌شود.

تشخیص لب شکری چگونه است؟

معمولا لب شکری بعد از تولد نوزاد تشخیص داده می شود. در اولین معایناتی که پزشک روی نوزاد انجام می دهد، لب ها و کام نوزاد معاینه شده و در صورت وجود شکاف، تشخیص داده می شود.

گاهی مواقع لب شکری در یک سونوگرافی قبل از تولد نوزاد و در دوران بارداری مشاهده و تشخیص داده می شود. البته به یاد داشته باشید که سونوگرافی همیشه قادر به تشخیص مشکل نبوده و از این رو پزشکان برای تشخیص زودهنگام لب شکری بر سونوگرافی تکیه نمی کنند.

فراوانی شکاف کام منفرد، کمتر از نوع توام و لب منفرد

در مطالعه حاضر نتایج حاصل از نظر توزیع شکاف بر حسب نوع آن نشان می‌دهد که میزان فراوانی شکاف کام منفرد پایین‌تر از نوع توام و لب منفرد است که این امر در اغلب گزارشات نیز ارایه شده است. آنچه در مقایسه سایر مطالعات مشهود بوده این است که این شکاف کام منفرد، پایین تر از نوع توام و لب منفرد است.

نگاهی به سایر ناهنجاری‌های همراه با شکاف لب و کام

نتایج این تحقیق در مورد سایر ناهنجاری‌های همراه با شکاف لب و کام نیز نشان می‌دهد: در جامعه مورد مطالعه شیوع بالاتری از ناهنجاری‌های همراه، نسبت به مطالعات قبلی وجود دارد؛ به طوری که در غالب گزارشات 20 تا 21 درصد نوزادان دارای شکاف، ناهنجاری‌های دیگری از جمله بیماری‌های مادرزادی قلب، هیدروسفالی، میکروسفالی، ناهنجاری‌های سیستم حرکتی، گوش اضافی و عقب ماندگی ذهنی داشته‌اند.

در مطالعه حاضر 54.5 درصد کودکان دارای شکاف، ضایعاتی شامل آسیب، هیدروسفالی، انحراف چشم و مشکلات اعضای حرکتی داشته‌اند و دو نوزاد نیز مرده به دنیا آمدند که احتمالا به دلیل عدم تشخیص علت دقیق فوت و ناهنجاری‌های احتمالی ثبت آنها در پرونده بیماران انجام نگرفته است.

درمان لب شکری چگونه است؟

عمل جراحی می تواند مشکل لب شکری را برطرف کند. هرچند می توان در همان روزهای نخستین زندگی شکاف لب را ترمیم کرد ولی اغلب توصیه می شود که ترمیم اولیه شکاف لب در سن سه ماهگی صورت گیرد. در این سن شیرخوار وضعیت جسمی مناسبتری برای انجام جراحی دارد.در ترمیم شکاف لب یا لب شکری، می توان اقدامات اولیه ای را برای اصلاح بدشکلی ایجاد شده در بینی انجام داد. که این کار می تواند نتیجه جراحی بعدی را بهبود بخشد.

نقش ویتامین A در لب شکری نوزادان

جذب متعادل ویتامین A در دوران بارداری می تواند خطر ابتلا به شکاف کام و لب را کاهش دهد. نوزادان مادرانی که در دوران بارداری روزانه حدود 8.3 میلی گرم مکمل ویتامین A مصرف می کنند نسبت به نوزادان دیگر حدود 50 درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به شکاف کام و یا لب شکری قرار دارند.اگر کودک شما به علت ابتلا به لب شکری در تلفظ بعضی کلمات مشکل داشته باشد ممکن است نیاز باشد که کودک شما دوره های خاص گفتار درمانی را نیز طی کند.

گرداوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی