جاذبه های گردشگری و تفریحی جلفا

مناطق دیدنی جلفا

جلفا یک شهر میان مرزی در ایران است که با مرز جمهوری آذربایجان، آذربایجان شرقی و ارمنستان هم مرز است و مکان های دیدنی جلفا به دلیل موقعیت جغرافیایی آن جنبه تاریخی و تجاری دارند. جلفا علاوه بر اینکه به لحاظ تجاری در ایران دارای اهمیت است با ورود تاجران و بازرگانان به این شهر پیشرفت های زیادی در آن صورت گرفته است و به یک منطقه توریستی نیز تبدیل شده است که مورد توجه گردشگران است.

شهر جلفا به دلیل موقعیت گمرکی و تجاری خود، یکی از شهرهای مهم ایران محسوب می‌شود. وجود کلیساهای تاریخی بسیاری که در این شهر وجود دارد مبین این است که اغلب ساکنانش را اقلیت‌های مذهبی تشکیل می‌دهند. این شهر دارای بازار و مراکز خرید بسیار زیادی نیز است. همچنین از سوی دیگر جلفا در منطقه آزاد تجاری واقع‌ شده و به همین دلیل یکی از قطب‌های مهم تجاری ایران به‌ شمار می‌آید و جالب است بدانید که این شهر پس از فرودگاه‌های تهران، پرترددترین مرز مسافری کشورمان می‌باشد.

آب و هوا و موقعیت جغرافیایی جلفا

جلفا به لحاظ آب هوایی شهری نیمه‌خشک و نیمه سرد است. در فصول گرم سال همچون تابستان، دمای هوا در این شهر بسیار بالاست و در فصل زمستان نیز به دلیل واقع‌ شدن آن درنزدیکی کوه کیامگی و همچنین کوه‌های سر به فلک کشیده شده دیگر، دمای هوا پایین و بسیار سرد است. به همین خاطر بهتر است بگوییم که دو ماه اول سال در فصل بهار بهترین زمان برای سفر به جلفا و بازدید از این شهر زیبا است. البته این شهر زمستان‌ها و تابستان‌های بسیار شگفت‌‌انگیزی دارد.

رود ارس جلفا

از جاذبه‌‌های طبیعی شهر جلفا، رود ارس یا آراکس قدیم است. ارس در حقیقت مهم‌ترین و طولانی‌ترین رودخانه ایران می‌باشد. این رودخانه از دو شاخه، یکی در ارمنستان و دیگری از رشته کوه‌های آرارات در ترکیه سرچشمه می‌گیرد و تا بهرام تپه ادامه دارد. جالب است بدانید این رود در استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل قابل‌ روئیت است.

آبشار ماهاران جلفا

آبشار ماهاران در نزدیکی روستای قشقلاق، در دره ماهان و در دامنه شمالی منطقه حفاظت‌شده کیامکی داغ و در جنوب شرقی روستای لیوارجان واقع‌ شده است. برای دیدن این آبشار زیبا دو مسیر پیش روی شماست اول این‌ که از دره ماهاران به سمت پایین بیایید و در مسیر از رود منتهی به آبشار لذت ببرید. و مسیر دوم این‌که پیاده از روستای ارسی به سمت ماهاران حرکت کنید. ارتفاع آبشار ماهاران به بیش از ۱۵ متر می‌رسد. وجود اختلاف ارتفاع در این منطقه سبب تفاوت اقلیم در یک محدوده شده است بطوریکه حتی فصل رویش گیاهان نیز در آنها باهم متفاوت می‌باشد. درحالی‌که در فصل بهار درختان پوشیده از شکوفه هستند، ارتفاعات کیامکی داغ پوشیده از برف است و رویش گیاهان در این منطقه در اواخر بهار و اوایل تابستان صورت می‌گیرد.

وجود آبشار زیبای ماهاران، قلعه علی بیگ، لاله‌های رنگارنگ دامنه‌ کوهستانی کنتال، درختچه‌های زرشک و گیاهان دارویی موجود در این منطقه همه و همه جلفا را به یک مکان توریستی بدل کرده که همه‌ساله تعداد بسیاری از دوستداران طبیعت را به این منطقه جذب می‌کند. همچنین چشمه‌های فراوان این منطقه که آب آن‌ها با آب ذوب شده از برف کوه‌ها در فصول بهار و تابستان، آبشارهای بی‌شماری را به وجود آورده است. البته ذکر این نکته خالی از لطف نیست که آب این چشمه‌ها آبی صاف و زلال‌ و فاقد هرگونه املاح و آهک است.

روستای دوزال جلفا

این روستای زیبا دارای طبیعت و چشم انداز بی نظیری است و امامزاده ای که در این روستا قرار دارد در زمان سلجوقیان بنا شده است که به امامزاده شعیب شناخته می شود و در بالای کوهی نزدیکی ارس قرار گرفته است.

کاروانسرای خواجه نظر جلفا

این کاروانسرای تارخی در زمان صفویان بنا شده است و از مکان های گردشگری جلفا با ارزش تاریخی است که در به دستور شاه عباس برای برای تشویق تاجر بزرگ و موفق خواجه نظر درست شده است.

جاده مرزی ارس – جلفا

این جاده مرزی دارای طبیعتی زیبا و دوست داشتنی است جنگل های اطراف این جاده دارای مناظری زیبا هستند در این جاده مرزی می توانید دور دست هایی از نخجوان که در مرز ارمنستان قرار داارد را مشاهده کنید.

پل ضیاء الملک جلفا

برای بازدید از مناطق دیدنی جلفا با جنبه تاریخی آن می تواند این پل قدیمی را مشاهده کنید که در منطقه پاسگاه مرزی واقع شده است و از آثار ملی ثبت شده در ایران است قدمت این پل به پیش از میلاد باز می گردد.

پارک ملی کمتال جلفا

این پارک ملی دارای وسعت ۷ هزار هکتار است و پناهگاه و زیستگها گونه های مختلفی از حیوانات منطقه است و در حال حاضر مورد حفاظت می باشد.

کلیسای چوپان جلفا

این کلیسا نیز از دیگر مکان های دیدنی شهر جلفا است که در کوه های سرخ رنگ این منطقه قرار گرفته است این کلیسا متعلق به ارامنه پایین دست و مستضعف بوده است.

آبشار آسیاب خرابه جلفا

رویای دست ‌نیافتنی هر انسانی حضور در جایی است که نسیم روح‌نوازی صورتش را نوازش کند و قطرات باران گونه‌ای روحش را تازه کند. اگر به دنبال مکانی هستید تا این رویای دل‌انگیز را به واقعیت بدل کنید پیشنهاد ما این است که در سفر خود به جلفا از آبشار آسیاب خرابه دیدن کرده و سفری بی‌نظیر را تجربه کنید. بی‌شک یکی از زیباترین مناطق دیدنی آذربایجان شرقی و شهر جلفا آبشار آسیاب خرابه است. وجه‌ تسمیه آبشار آسیاب خرابه این است که در گذشته در این منطقه آسیاب آبی موجود بوده که مردم از آن استفاده می‌کردند. اما اکنون به دلیل این‌که بخش‌های اعظم آن تخریب‌ شده و دیگر کاربردی ندارد به این نام مشهور است.

آبشار آسیاب خرابه مکانی منحصر به‌ فرد در دل کوه‌ها است که آب آن از کوه‌های کیامکی سرچشمه می‌گیرد و سطح دیواره‌های آبشار که از گیاهان آبزی و خزه‌ها پوشیده شده است منظره‌ای فوق‌العاده و بسیار چشم‌نواز به وجود آورده است. درختان انجیر واقع در کنار چشمه‌ها زیبایی این آبشار را دو چندان کرده است. بهترین زمان برای سفر به این آبشار فصل بهار و تابستان می‌باشد. اما در زمستان نیز که قطرات این آبشار به شکل قندیل از دیواره‌ها آویزان می‌مانند نیز زیبایی خارق‌العاده‌ای به این آبشار می‌بخشد.

روستای اوشتبین جلفا

روستای اوشتبین یکی از ده‌ها روستایی است که در حاشیه رود ارس قرار دارد. این روستا که در دل کوه‌های بلند آذربایجان شرقی قرار گرفته بکر و دست‌ نخورده‌ترین روستای این منطقه می‌باشد. جالب است بدانید قدمت روستای اوشتبین به دوره صفویه بازمی‌گردد این نکته در کتیبه‌های مرمرِ موجود در سر در خانه‌ها قابل‌رؤیت است.

وجه‌ تسمیه روستای پلکانی اوشتبین این است که «اوش» به معنای عدد سه و «تبین» به معنی قبیله است و این روستا از ترکیب سه روستای اطراف تشکیل‌ شده و عده‌ای هم معتقدند که بخش دوم نام روستا «بیین» به معنای میان است. همچنین این روستا چون در میان سه کوهستان کیامکی، کوه‌‌های دودسته‌شان و قازان داغی واقع شده است به این نام مشهور می‌باشد.

خانه‌های روستای اوشتبین اغلب به شکل پلکانی ساخته می‌شود و علت این کار در شیب تند کوه می‌باشد. در این سبک از روستاها سقف یک خانه، حیاط خانه‌ی دیگر است. اغلب خانه‌ها در این روستا ایوان دارند و بدون حصار و دیوار ساخته‌شده‌اند. الگوی داخلی و خارجی خانه‌ها بنا بر اقتصاد و معیشت روستا ساخته‌ شده است هر کدام از خانه‌های روستا دارای اتاق نشیمن، آشپزخانه، اتاق‌خواب، انبار علوفه ، آغل و کارگاه ابریشم‌بافی هستند. جهت ساخت خانه‌ها نیز برای محفوظ ماندن از سرما شرقی-غربی است. اقامت در یکی از این خانه‌های روستایی می‌تواند تجربه ای رویایی در سفر شما به شهر جلفا باشد.

از آثار تاریخی این روستا می توان به ۸ اثر زیر اشاره کرد :

1. آرامگاه شاعر بزرگ آذری زبان ابوالقاسم نباتی

2. آرامگاه خواجه ملک کدخدا عارف دوره قاجار

3. خانه سلمان زاده

4. کتیبه‌هایی که به خط ثلث است و قدمتش به دوره شاه طهماسب می‌رسد

5. کتیبه و مقبره خواجه احمد

6. سنگ‌های حکاکی شده به زبان عربی سردر خانه‌ها

7. سنگ قبر‌های قبرستان قدیمی روستا

8. ابزارهای قدیمی شامل آب خوری، شمشیر، خنجر، زنار و کاسه‌های برنجی

البته باید بدانید که این روستا در سال ۱۳۷۹ به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسیده است. اما برای دسترسی به این روستا پس از عبور از شهر جلفا، با استفاده از جاده نودرز – کردشت از سه راهی هراس به این روستا وارد شوید.

کلیسای سنت استپانوس جلفا

کلیسای سنت استپانوس دومین کلیسای مهم ارمنی‌ها در ایران است. نام این کلیسا از اولین شهید راه مسیحیت که در بیت‌المقدس توسط یهودیان سنگسار شد گرفته‌ شده است. این کلیسا که در دل کوه قرارگرفته و شکل ظاهری این کلیسا به شکل استوانه‌ای با گنبدی مخروطی شکل است. قدمت کلیسای سنت استپانوس به قرن نهم میلادی باز ‌می‌گردد و جالب است بدانید این کلیسا در قرن ۱۷ میلادی توسط خلیفه اعظم وانگ استپانوس مرمت شد. همچنین پس از آن نیز به علت خرابی‌های ناشی از زلزله برای چهارمین بار به‌ وسیله عباس میرزا نائب السلطنه فتحعلی‌ شاه مرمت شد و طی کتیبه‌ای به خط نستعلیق روی سنگ آهکی سرخ‌ رنگی که بالای در ورودی کلیسا نصب شد کلیسا را وقف وانگ استپانوس کرد. این کلیسا مورد احترام تمامی مسیحیان و اکثر ادیان است و امروزه نیز هزاران ارمنی برای انجام مراسم مذهبی خود یک روز از سال را در این کلیسا می‌گذرانند. فضای داخل کلیسا از سه قسمت ایوان، نمازخانه و محراب تشکیل‌شده است که به شکل صلیب می‌باشد. ایوان اصلی بر دو ستون و دو نیم ستون قرار دارد. در پشت ایوان و زیر گنبد اصلی نیز یک نمازخانه قرار دارد.

محراب در بخش شرقی نمازخانه است تصاویر موجود در کلیسا به شیوه نقاشی‌های قرن ۱۶ و ۱۷ میلادی می‌باشد . ازجمله آثار این کلیسا می‌توان به برج ناقوس و اجاق دانیال اشاره کرد. معماری و مصالح ساختمانی این بنا و تزئینات بسیار زیبای این بنا به سبک معماری اشکانی و رومی شباهت بسیاری دارد و این نوع معماری به نام معماری ارمنی مشهور است. این بنای تاریخی جزء آثار ملی ایران ثبت‌ شده و به دلیل قدمت تاریخی و مذهبی و شیوه معماری همراه کلیسا‌های دیگر استان آذربایجان در میراث جهانی یونسکو ثبت شد.

مجموعه کردشت جلفا

مجموعه کردشت در ساحل رود ارس واقع شده است. قدمت تاریخی این مجموعه به دوره قاجار و به جنگ‌های سی ساله ایران و روس باز می‌گردد. مقر برجک‌ها و حصارهای باقیمانده از آن دوران سندی بر این مدعی است که در زمان جنگ ایران و روس این مجموعه مرکز فرماندهی عباس میرزا بوده‌است. این مجموعه از هشت بنا تشکیل‌شده که از جمله این بناها می‌توان به مسجد غریب، عمارت قلعه عباس میرزا، ساخلو (پایگاه نظامی)، دیوانخانه، حمام بزرگ و حمام کوچک اشاره کرد. قلعه نظامی کردشت از قلعه‌های مورد استفاده در مبارزات عباس میرزا علیه روسیه بوده است البته باید بدانید که قدمت این قلعه به قرن‌های اولیه اسلام می‌رسد.

حمام کردشت نیز که در وسط باغ بزرگی بنا شده یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری در شهر جلفا به شمار می‌آید. این حمام دارای معماری اصیل و سنتی می‌باشد. حمام کردشت دارای یک هشتی بوده که یکی از اضلاع آن درب ورودی و دیگری سربینه یا ورودی رختکن است. همچنین این حمام دارای سرستون‌های مقرنس‌ می‌باشد که با سرب مذاب به ستون‌ها وصل شده‌اند. حمام کردشت یکی از زیباترین حمام‌های آذربایجان می‌باشد.

بیشتر بخوانید:

مناطق دیدنی و جاذبه های تاریخی زیبای بهشهر

مناطق دیدنی و تفریحی عجب شیر

سفر به گرمسار و بازدید از مناطق دیدنی آن

گردآوری توسط بخش گردشگری

مجله دلگرم