جاذبه های گردشگری و تاریخی شهر خوی

مناطق دیدنی خوی

خوی در استان آذربایجان غربی و در شمال غربی‌ترین نقطه ایران در مرز کشور ترکیه واقع شده‌ است. خوی به علت همسایگی با دو کشور خارجی در گذشته دارای اهمیت نظامی و سیاسی بوده است. صرف نظر از وضع ظاهری شهر که حاکی از تجاری بودن آن است. طبق مدارک موجود خوی از زمان‌های قدیم اهمیت بسیاری داشته است. پیش از اسلام ، شعبه ای از بزرگ راه معروف ابریشم که شرق و غرب را به هم متصل می‌نموده از خوی عبور می‌کرده است. درصدر اسلام طبق نوشته اصطخری و نقشه موجود در کتاب المسالک و الممالک ، بزرگراهی که عربستان را به ماورای خزر و ارس و اردبیل و مرکز آذربایجان وصل می‌کرده از خوی می‌گذشته است.

بهترین زمان برای سفر به خوی

بهترین زمان برای دیدن جاذبه های گردشگری خوی فصل بهار و تابستان می‌باشد و حتی در فصل تابستان، خوی یکی از خنک‌ترین شهرهای ایران محسوب می‌شود. پس دیدن این شهر را از دست ندهید.

آداب و رسوم مردمان خوی

آداب و رسوم خوی تلفیقی از آیین‌های پیش از اسلام و اسلامی است. عاشیق‌ها (و یا همان اوزان‌های قدیمی) نماد فرهنگ اصیل منطقه، هنوز نیز در زندگی مردم حضوری چشمگیر دارند و هرچند که بسیاری آداب و رسوم ملی در اثر زندگی نوین‌شده امروزی به ورطه فراموشی سپرده شده‌اند ولی باز گاه گاهی در گوشه و کنار خصوصا در روستاها دیده می‌شوند. کوسا، سایاچی، آیین برداشت گندم (تاخیل)، عروسی‌های پر دبدبه و مفصل، نامگذاری فرزندان، ختنه پسران (سنت)، طلب باران، روز قوچ رسم ننه تپه، رسم خضر نبی (خیدیر نبی) و… نمونه‌هایی از این آیین‌های در حال فراموشی هستند.

تولیدات خوی

از محصولات جالب توجه این شهرستان عسل و تخمه گل آفتابگردان می‌باشد که شهرستان خوی از نظر تولید و کیفیت عسل رتبه نخست را در کشور به خود اختصاص داده‌است. همچنین بسیاری از مزارع شهرستان خوی مزرعه گل آفتابگردان است و تخمهٔ گل آفتابگردان شهرستان خوی دارای کیفیت بالایی بوده و این شهرستان یکی از مهمترین تولید کنندگان تخمه گل آفتابگردان در سراسر کشور به شمار می‌آید که در ضمن طرح فرودگاه این شهرستان از نمای بالا به شکل گل آفتابگردان طراحی شده‌است.

جاذبه های گردشگری خوی

درباره جاذبه‌های طبیعی شهرستان خوی نیز باید گفت، بارش متوسط سالیانه ۴۰۰-۳۰۰ میلی‌متری و وجود کوهستان‌های برف گیر در چهار طرف شهر مناظر طبیعی زیبا و بکری را در دل این منطقه از کشور به وجود آورده‌است. خصوصا اواخر بهار و اوایل تابستان بهترین روزهای گردش و انتفاع از این موهبات الهی هستند که تفرجگاه پئره، جهنم دره خوی، قولو دره‌سی،آلیشیق، ییلاق حاجی بیگ (حاجی بیگ یایلاغی)، قره دره، مامیش‌خان، قریس، دامنه‌های کوه اورین و دهها چشمه جوشان از دل زمین تنها تعدادی از مکان‌های طبیعی و دیدنی این شهرستان هستند.

از جمله آثار تاریخی شهرستان خوی، برج شمس تبریزی، پل خاتون، بازار سرپوشیده، خانه کبیری‌ها، مساجد قدیمی مطلب‌خان، ملاحسن، شاه، حاجی بابا و خان – دوره قاجاری، کلیساهای سورپ سرکیس و ماهلازان، امامزاده سید بهلول و… می‌باشند که بخشی از تاریخ ارزشمند این شهرستان را به تصویر کشیده اند.

پل قطور خوی

پل قطور در ۲۵ کیلومتری جنوب غربی شهر خوی و در قسمت سرحدی کردنشین بخش قطور از توابع شهرستان خوی در استان آذربایجان غربی قرار دارد.ساخت این پل در سال ۱۳۴۹ در مسیر راه آهن ایران و ترکیه در نزدیکی خوی به دست یک مهندس زن آلمانی به اتمام رسید. این پل از نوع زیر قوسی است و تا مدت ها بزرگ ترین دهانه قوسی را در بین پل های ایران داشت. پل قطور که بر روی دره ای وسیع و با تکنولوژی جدید جهت عبور راه آهن و قطار احداث شده است، یکی از پل های مهم و شناخته شده خاورمیانه هم محسوب می‌شود.

دروازه سنگی خوی

دروازه سنگی تنها دروازه باقیمانده از حصار شهر خوی است که دارای ارزش تاریخی زیادی می باشد. دروازه سنگی تنها دروازه ی باقیمانده از تاریخ کهن ایران می باشد. تاریخ ساخت این بنای آجری را به دوره ایلخانیان یا دوره قاجاریه نسبت می دهند و هنوز قطعیتی درباره ی آن وجود ندارد. آن گونه که از سبک معماری این اثر بر می آید می توان از ساخت دروازه در دوره ی قاجار سخن گفت چرا که آثار باقی مانده از قاجار در تبریز و خوی تشابهات بسیاری به این اثر دارند.

از نظر کارشناسان دلیل دیگری که ساخت این بنا را در دوران قاجار تایید می کند این است که ساخت آخرین حصار یا بدنه شهر به دستور عباس میرزا نایب السلطنه (فرزند فتحعلی شاه قاجار) صورت گرفته و شواهد، حکایت از پابرجا بودن آن تا سال ۱۳۲۰ هجری شمسی دارند. از سوی دیگر، سر در باقی مانده این بنا نشانه های معماری دوره ایلخانی را دارد و برخی کارشناسان معتقدند که معماران در زمان عمران و آبادانی خوی به دستور همسر آباقاخان، دومین پادشاه سلسله ی ایلخانی، این دروازه را ساخته اند.

ساختمان شهرداری خوی

ساختمان شهرداری خوی یا بلدیه سابق مربوط به دوره پهلوی اول است و در خوی، مرکز شهر واقع شده بنای شهرداری خوی در سال ۱۳۱۲ هجری شمسی به دست استاد علی اکبر توانا (معمار مشهور خویی) در محل ساختمان قدیم شهرداری واقع در خیابان شهید صمدزاده (فعلی) ساخته شد.

در فضای شهرداری قدیم صدها درخت اصله تبریزی تنومند وجود داشت. در گذشته به شهردار قدیم رئیس بلدیه شهر می‌گفتند و در زمان تاسیس ۵ الی ۶ نفر کارگر روز مزد داشت. کوچه‌های شهر اکثراً خاکی بودند. در سال ۱۳۱۲ خیابان‌های اصلی شهر احداث شد (خیابان طالقانی و خیابان شریعتی) و در سال ۱۳۱۶تنها در چند محل از شهر آسفالت وجود داشت از ۱۳۳۰ سر آغاز آسفالت خیابانهای شهر بوده است. وظایف شهرداری در بدو تشکیل بیشتر نظافت و رفت روب شهر بوده است و در سال ۱۳۳۰، ۳۵ نفر کارمند و ۲۰ نفر کارگر داشته است.

برج شمس تبریزی خوی

برج شمس تبریزی روی مزاری منسوب به شمس تبریزی در دوره صفویان در شهر خوی ساخته شد.این بنا در محله امامزاده سید بهلول در شمال غربی شهر خوی در آذربایجان غربی واقع است.سطح بیرونی این مناره با شاخ‌هایی از قوچ وحشی که شاه اسماعیل صفوی طی اقامت ۴۰ روزه‌اش در کوه چله خانه خوی شکار کرده بود، تزیین شده است.

طبق اسناد موجود، این بنا به دستور شاه اسماعیل صفوی ساخته شده و مناره آن به وسیله شاخ قوچ‌های وحشی تزئین شده است. از شاخ قوچ در مناره یاد شده برای نشان دادن قدرت و مهارت شاه اسماعیل در شکار قوچ در یک روز صورت گرفته است. مدارک و تصاویر مینیاتوری باقیمانده از مقبره شمس تبریزی در شهرستان خوی نشان می‌دهد این بنا در ابتدا از ۳ مناره دور قبر شمس تشکیل شده بود که به دلایل طبیعی اکنون تنها یکی از آنها مانده است.

پل خاتون خوی

در سه کیلومتری جنوب شهرستان خوی بر روی رود خانه قطور و در راستای جاده خوی به ارومیه پلی کهن وجود دارد، که در زبان مردم و اسناد و مدارک موجود به نام پل خاتون معروف است، این پل دارای پایه ها و موج شکن هایی به شکل پشت ماهی از سنگ های نسبتا بزرگ و منظم با ملاط ماسه و آهک ساخته شده است، در قسمت فوقانی پل، آجر به کار رفته است و دارای هفت دهانه بزرگ آب رو بوده و در بین دهانه های بزرگ پایه های سنگی، به طور منظم، هفت دهانه طاق نمای تزئینی قرار گرفته است. در گذشته کاروان هایی که از عثمانی می آمدند، از این پل عبور کردند و تا چند سال پیش نیز گذرگاه مردم بوده، ولی در سال های اخیر در راستای آن، پلی جدید ساخته شده و راه ارتباطی مردم از روی پل جدید می باشد.

بازار خوی

بازار خوی بازاری عظیم از دوران صفویه و مرکز تجاری آن دوره آذربایجان بوده که در ضلع شرقی شهر خوی قرار دارد. این بازار دومین بازار بزرگ ایران بشمار میرود. عمده صادرات به علت قرار گرفتن در جاده ابریشم ایپک یولی قرار داشت نفت را با شتر از قفقاز به بازار خوی انتقال و از آنجا به بازارهای ارومیه، تبریز و… صادر میکردند. و بازمانده بازار گسترده است. تاریخ احداث بازار فعلی دوره صفویه به بعد است و بیشتر قسمت‌های آن به دستور عباس میرزای قاجار و توسط امیر احمدخان دنبلی، در اوایل دوره قاجاریه ساخته شده‌است.

کلیسای سورپ سرکیس خوی

کلیسای سورپ سرکیس در شمال غربی شهر خوی و در میدان قمسال قرار دارد. تاریخ ساخته شدن این بنا به دو دوره متفاوت در سده چهارم میلادی نسبت داده می‌شود اما تعمیراتی اساسی در دوره صفویه بر روی آن انجام شده است و شکل فعلی کلیسا محصول آن است.

منطقه حفاظت شده مراکان خوی

یک حیات وحش حفاظت شده که دارای زیستگاه های مختلف و در بردارنده گونه های متنوع جانوری می باشد در صخره و دشت های خوی تبدیل به جاذبه ای پرطرفدار شده است. حیواناتی مانند: قوچ، میش، بز، گرگ و خرگوش به دلیل پوشش گیاهی استپی در این منطقه جا خشک کرده اند. در این طبیعت بکر و خوش اب و هوا، علاوه بر گونه های متنوع جانوری، گونه های گیاهی متعددی از جمله: درختان پوا، آگروپیرون، گون، چوبک، کلاه، میرحسن، میخک و درختچه هایی از قبیل: شیرخشت، تنگرس و گلابی وحشی نیز وجود دارند.

بیشتر بخوانید:

مناطق دیدنی و گردشگری شهر دورود

مناطق دیدنی و تفریحی علی آباد کتول

مناطق دیدنی و جاذبه های تاریخی زیبای بهشهر

گردآوری توسط بخش گردشگری

مجله دلگرم