موارد مصرف و عوارض جانبی تنکتپلاز
تنکتیلاز (Tenecteplase) یک داروی حل کننده لخته است این دارو با تحریک عمل پلاسمین که آنزیمی در خون است، سبب شکسته شدن فیبرین (رشته های لخته) و خود لخته می شود و بصورت وریدی تجویز می شود. هرچه دارو در فاصله زمانی کمتری از تشخیص لخته مصرف شود، موفقیت آن در پاک کردن لخته از عروق کرونری قلب بیشتر خواهد بود. تنکتپلاز تنها در حملات قلبی استفاده می شود.
معمولا این نوع داروها در بیمارستان که همه نوع امکانات اورژانسی و نظارت دقیقی وجود دارد بکار می رود. پس از تجویز تنکتپلاز، باید از آسپرین و هپارین برای حفظ اثر ضدانعقادی و جلوگیری از تشکیل لخته بعدی استفاده نمود. مقادیر اندک آسپرین معمولاً به مدت طولانی تجویز می شوند و هپارین تا زمان ثبات وضعیت بیمار ادامه می یابد.
تنکتپلاز یک فعال کننده پلاسمینوژن بافتی (TPA) است که با استفاده از فناوری DNA نوترکیب و با استفاده از میزبان پستاندار (سلولهای تخمدان همستر چینی) تولید شده است. تنکتپلاز یک گلیکوپروتئین با ۵۲۷ اسید آمینه است که در واقع یک داروی ترومبولیتیک میباشد. این دارو برای از بین بردن لخته خونی عروق قلبی در بیماران با سابقه سکته قلبی استفاده میشود.
نام تجاری: متالیز
مقدار و روش درست مصرف داروی تنکتپلاز
قبل از شروع درمان با این دارو، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید. این بروشور به شما کمک میکند تا اطلاعات دارویی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید.
-
دوز و مقدار داروی تنکتپلاز ، از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ دارو را دقیقاً همانطور که پزشک برایتان تجویز کرده است، استفاده نمایید. -
این دارو به صورت وریدی تزریق میشود و هر ویال تنکتپلاز حاوی ۵۰ میلی گرم دارو است و در بزرگسالان ۳۰-۵۰ میلی گرم (۱۰۰۰۰-۶۰۰۰ واحد) بسته به وزن بدن تجویز می شود.
این دارو به روش تزریق آهسته تجویز می شود، شما به دقت در هنگام درمان و بعد از آن مورد پایش قرار خواهید گرفت. به سرعت هر گونه درد، قرمزی، سوزش، تورم یا تراوش در محل تزریق را گزارش کنید. پس از تزریق احتمال خون ریزی افزایش خواهد یافت، راهنمایی های درمانگر خود را در خصوص ماندن در تخت برای کاهش آسیب جلوگیری کنید. در صورت بروز خون ریزی، به سرعت گزارش کنید و موضع را فشار دهید تا خون ریزی کاملا بند بیاید.
موارد منع مصرف تنکتپلاز
-
به تاریخ انقضای داروی تنکتپلاز توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمامشده است،از آن مصرف نکنید. -
هرگز داروی تنکتپلاز را به فرد دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید. -
تداخل دارویی تنکتپلاز را چک کنید و اگر در حال استفاده از دارویی هستید که با این دارو تداخل دارد، با پزشک خود راجع به استفاده از داروهایتان مشورت نمایید.
مصرف تنکتپلاز در دوران بارداری و شیردهی
در دوران بارداری و شیردهی، نباید دارویی را خودسرانه و بدون مشورت با پزشک استفاده کنید. ایمنی مصرف تنکتپلاز در بارداری به اثبات نرسیده است. مزایای درمان باید در برابر احتمال خونریزی و سقط جنین سنجیده شود.
شیردهی باید تا ۲۴ ساعت پس از تزریق تنکتپلاز قطع شود چرا که معلوم نیست دارو وارد شیر می شود یا خیر
تاثیر مصرف داروی تنکتپلاز بر رانندگی
تنکتپلاز معمولا باعث تاری دید و سرگیجه نمیشود، اگر این علائم را نداشتید، نیازی نیست از رانندگی و کار با ماشین آلات اجتناب نمایید.
تداخلات دارویی تنکتپلاز
تداخل دارویی ممکن است عملکرد داروها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام داروهایی (ازجمله داروهای با نسخه / بدون نسخه و داروهای گیاهی) که استفاده میکنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز داروی مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.
برخی از داروهایی که ممکن است با تنکتپلاز تداخل کنند، عبارتند از: آپیکسابان، رتپلاز، وارفارین، آتپلاز، آنتی ترومبین آلفا، استامینوفن، زانوبروتینیب (zanubrutinib)، دیگر داروهای ضد انعقاد خوراکی، داروهای ترومبولیتیک دیگر مانند وارفارین .
فقط در صورت تأیید پزشک از آسپرین استفاده کنید. آسپرین میتواند خطر خونریزی در هنگام استفاده از تنکتپلاز را افزایش دهد، به خصوص اگر از قبل در خطر خونریزی هستید. اما اگر پزشک برای جلوگیری از لخته شدن خون یا سکته قلبی یا سکته مغزی (معمولاً با دوزهای ۳۲۵-۸۱ میلی گرم در روز) به شما دستور داده است که از آسپرین با دوز کم استفاده کنید، باید مصرف آن را ادامه دهید مگر اینکه پزشک به شما دستورالعمل دیگری دهد. در مورد خطرات و فواید مصرف آسپرین همراه با داروی تنکتپلاز با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
هشدارها درباره مصرف تنکتپلاز
بعضی داروها را نمیتوان در بعضی از شرایط تجویز نمود و بعضی داروها نیز در صورتی که نیاز به درمان تکمیلی باشد تجویز میگردد؛ بنابراین بهتر است که قبل از مصرف داروی تنکتپلاز ، پزشکتان از موارد زیر مطلع باشد:
-
در صورتی که باردار هستید و یا قصد باردار شدن دارید یا در صورتی که به نوزاد خود شیر میدهید. -
اگر هرگونه مشکل کلیوی دارید. -
اگر بیماری دارید که ممکن است خطر خونریزی در شما را افزایش دهد و یا اینکه اگر در حال خونریزی هستید. -
در صورتی که عفونت قلب یا اندوکاردیت دارید. -
اگر سابقه واکنش آلرژیک به داروی دیگری و یا ماهی دارید.
اگر در حال مصرف داروی خاصی هستید. این داروها شامل تمامی داروهای در دسترس است، چه برایتان تجویز شده است و چه بدون تجویز پزشک آن را مصرف میکنید نظیر داروهای گیاهی و داروهای مکمل.
عوارض جانبی مصرف تنکتپلاز
همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف کنندگان نیز هیچ نوع عارضهای بروز نمیدهند. یکسری از عوارض بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف این دارو، از بین میروند. در صورت بروز مستمر هر یک از عوارض میبایست به پزشک اطلاع داده شود:
-
خونریزی -
تب -
تهوع -
استفراغ -
علائم آلرژیک یا آنافیلاکسی مانند تنگی نفس و کهیر
اگر شما هر علائم دیگری دارید که احساس میکنید به خاطر استفاده از داروی تنکتپلاز میباشد، با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض مصرف بیش از حد مصرف تنکتپلاز
این دارو را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک ، مصرف نکنید. البته این دارو در بیمارستان تزریق میشود و احتمالا مسمومیت با این دارو بسیار پایین است. اگر احساس کردید که فردی دچار مسمومیت شده است و علائمی مانند خونریزی غیر معمول و طولانی مدت، تنگی نفس ، غش و ضعف (از حال رفتن) در او دیدید، سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.
شرایط نگهداری از داروی تنکتپلاز
-
دارو را از دسترس کودکان دور نگه دارید. -
دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید.
بیشتر بخوانید:
عوارض قرص های ضد انعقاد خون وارفارین
همه چیز در مورد قرص وارفارین یا کمادین
داروهای رقیق کننده خون