به گزارش سلام نو به نقل از همشهری، قیمت برنج ایرانی پرمصرف و مرغوب در بسیاری از مراکز خرده فروشی تهران از مرز 100 هزار تومان گذشت.
مشاهدات میدانی خبرنگاران ما نشان می دهد که قیمت انواع برنج پرمحصول به 70 تا 80 هزار تومان رسید. پیش از این در آستانه تعطیلات نوروزی، قیمت برخی از بهترین انواع برنج داخلی از جمله برنج از نوع دیگر، بالای 100 هزار تومان در هر کیلوگرم ثبت شده بود، اما این روند کلی نبود.
برخی سیاست‌های دولت از جمله افزایش عرضه ذخایر برنج در بازار و تعیین نرخ مصوب برای ارقام ایرانی و وارداتی در اسفند ماه، اگرچه توانستند تا حدودی بازار را در عید بی‌ثبات نگه دارند، اما در سطح متوسط اثر کاهشی بر قیمت‌ها نداشتند. ترم برنج بالای 100000 تومان در مراکز خرده فروشی در پایتخت. برنج دمسیاه، صدری هاشمی و طارم در اکثر فروشگاه ها بین 100 تا 109 هزار تومان است و انواع مرغوب فجر، ندا و شیرودی که قیمت عمده آن 60 هزار تومان است، به صورت خرده از 70 تا 80 هزار تومان به فروش می رسد. کیلوگرم
چرا نرخ مصوب تعیین نکردید؟
قیمت لجام گسیخته برنج، دولت را مجبور کرد تا برای کنترل بازار شب عید، نرخ مصوبی برای انواع ایرانی و وارداتی این کالاهای اساسی تعیین کند. بر اساس اعلام سازمان حمایت، قیمت فروش هر کیلوگرم برنج تارا درجه یک ایرانی 65 هزار تومان، برنج طارم درجه دو 60 هزار تومان، شیرودی 42 هزار تومان، هندی وارداتی 30 هزار تومان و برنج پاکستانی وارداتی 31 هزار تومان بود. در عین حال، شرکت بازرگانی دولتی بخشی از ذخایر استراتژیک خود را که شامل برنج خارجی است، معرفی کرده است. شرکت بازرگانی دولتی برنج هندی را کیلویی 24 هزار تومان، پاکستانی 25 هزار تومان و تایلندی را 12 هزار و 500 تومان عرضه کرد.
این اقدام دولت با انتقاد کارشناسان همزمان شد که معتقد بودند سیاست قیمت اجباری گرهی از بازار کار نمی گشاید. فعالان بازار بر این باور بودند که دولت می تواند برای ذخایر خود قیمت ثابتی تعیین کند، اما قیمت برنج تولید شده توسط کشاورزان منطقی نیست زیرا آنها تمام هزینه های تولید را بدون یارانه متحمل می شوند. از سوی دیگر، قیمت های دولتی برای سایر محصولات هیچ گاه نتیجه ای جز قیمت های متعدد و کاهش کیفیت محصول به دلیل حذف رقابت نداشته است. اجرای این سیاست که ضمانت اجرایی نداشت، به نظر می رسید در همان روزها و هفته های اولیه با شکست مواجه شده و در نهایت منجر به کاهش عرضه و ذخیره سازی برنج های پیش خرید شده گران قیمت در عمده فروشان و خرده فروشان شد. اگرچه این کاهش عرضه به دلیل افت شدید تقاضا به دلیل کاهش قدرت خرید تعداد زیادی از مصرف کنندگان ثبت نشد، اما اکنون با گذشت یک ماه و نیم از سیاست قیمت گذاری مصوب در بازار برنج، به نظر می رسد. روند افزایش قیمت ها ادامه داشته است.
افزایش قیمت برنج با خشکسالی و کاهش واردات
خشکسالی و کاهش تولید برنج در سال گذشته اولین مقصر افزایش قیمت ها بود. هرچند تولیدکنندگان از جمله جمیل علیزاده شایق، دبیر اتحادیه برنج‌سازان بارها اعلام کرده‌اند که سطح زیر کشت برنج استان‌های شمالی شامل ۲۳۰ هزار هکتار برنج مازندران کاهش نیافته و تولید کمتر از ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار تن نخواهد بود. در تیرماه وزیر جدید جهادکشاورزی از کاهش 40 درصدی تولید برنج صحبت کرد و تنش بازار آغاز شد. تولید سالانه برنج در کشور به گفته تولیدکنندگان 2 میلیون و 250 تن است که با احتساب کاهش 40 درصدی، عملکرد سال گذشته یک میلیون و 350 هزار تن برآورد شده است. حدود نیمی از نیازهای بازار مصرف است. این در حالی بود که روند واردات برنج برای دومین سال متوالی با مشکلات بزرگی مواجه بود و قیمت برنج خارجی در بازار به بیش از 30 هزار تن رسید.
انجمن واردکنندگان برنج از وزارت جهادکشاورزی خواست در صورت افزایش قیمت برنج داخلی، ممنوعیت فصلی واردات را به جز 1400 برنج لغو کند تا از افزایش بیشتر قیمت جلوگیری شود. تا آبان ماه قیمت هر کیلوگرم برنج ایرانی با 20 هزار تن افزایش از میانگین 48 هزار تنی به 68 هزار تن می رسید. اگرچه در ماه های آینده روند واردات تسهیل و واردات افزایش یافت، اما کارشناسان بازار می گویند: در شرایط کاهش تولید برنج داخلی، بخشنامه ممنوعیت واردات دیگر قابل اجرا نیست و در شرایطی که جو روانی ناشی از کاهش تولید باعث افزایش قیمت ها شده است. وکیوم مقرون به صرفه تر و گران تر شد.
بر اساس گزارش مرکز آمار از میانگین قیمت اقلام خوراکی در اسفندماه، علیرغم تمامی اقدامات انجام شده برای کنترل قیمت ها، قیمت برنج ایرانی در اسفندماه نسبت به بهمن ماه 10.7 درصد افزایش داشته است. در مقابل، گزارش نهایی تجارت خارجی ایران در سال 1400 نیز نشان می دهد که واردات در سال گذشته نسبت به سال 1378 600 هزار تن افزایش یافته است. بر اساس آمارهای رسمی، امسال یک میلیون و 500 هزار تن برنج به ارزش یک میلیارد و 300 میلیون دلار وارد کشور شد که نسبت به سال قبل از نظر وزنی 48 درصد و از نظر ارزشی 42 درصد افزایش داشته است.