گزارش کردن تو خبر: قتل جرم مهمی است و وضعیت روحی و روانی که افراد در آن مرتکب این جنایت می شوند نیز بسیار مهم است. جنون یک حالت روانی است که تأثیر زیادی در اجرای قتل و مجازات آن دارد.
حتما بارها از رسانه های مختلف و اطرافیان خود شنیده اید که فردی مرتکب جنایت سنگینی شده است مانند قتل در لحظه عصبانیت و جنون یا اینکه یک دیوانه به شخصی حمله کرده و در حال حاضر در بیمارستان روانی بستری است یا اینکه شخصی یک دیوانه را کشته است. . وجه اشتراک همه وقایع ذکر شده وجود شخصی است که بدون دلیل و اراده بوده و یا خودش مرتکب جرم شده و یا نسبت به او مرتکب جرم شده است. در حقوق جزا وجود ارتباط بین این شخص که مجنون یا مجنون نامیده می شود با جرم بسیار مهم است و تأثیر زیادی در رسیدگی و مجازات جرم دارد.
* کی دیوانه است؟ را
شاید مهم ترین سوالی که در ابتدای بحث و حتی قبل از شروع آن در ذهن مخاطب شکل می گیرد این است که چه کسی از نظر قانونی و کیفری مجنون است و به چه کسی مجنون می گویند؟
قانونگذار در قانون مجازات اسلامی معیارهایی را برای تشخیص مجنون ارائه کرده است. ماده 149 می گوید: «اگر مرتکب در هنگام ارتکاب جرم دارای اختلالات روانی باشد به نحوی که اراده یا احتیاط نداشته باشد، مجنون محسوب می شود». بنابراین وجود اختلال روانی در حدی که انسان اراده یا عقل خود را از دست بدهد، ملاک مجنون بودن فرد است.
البته باید توجه داشت که جنون افراد توسط روانشناسان و روانپزشکان جنایی بررسی می شود و سلامت روانی یا جنون آنها را با معیارهایی مانند نوع افکار، گفتار، رفتار، عواطف و نوع ظاهر فرد مشخص می کنند. یک شخص.
* انواع جنون
در حقوق جزا، جنون یا دائمی است یا ادواری. در برخی موارد، اختلال روانی یک فرد دیوانه دائمی است و باید همیشه تحت کنترل و حمایت باشد. این نوع جنون، جنون دائمی است.
در عین حال در برخی افراد اختلال روانی دوره ای است و یک بار فرد دیوانه است و بار دیگر مانند افراد عادی رفتار می کنند. یک روز دیوانه است و یک روز عاقلانه. چنین فردی دارای جنون دوره ای است.
از نظر حقوقی، با فرد مبتلا به جنون ادواری، در صورت ارتکاب جرم یا رفتار در وضعیت سلامت روانی – که دوره آفاکا نامیده می شود – به عنوان یک فرد سالم در جامعه رفتار می شود و اگر رفتاری داشته باشد. یک حالت اختلال روانی اگر بچرخد دیوانه محسوب می شود.
* حذف قصاص در کشتن مجنون
اولین بحث در مورد تأثیر جنون در قتل زمانی است که مقتول مجنون است. به گونه ای که عاقل، دیوانه ای را می کشد.
طبق قانون اگر مقتول مجنون باشد قاتل قصاص نمی کند. ماده 301 قانون مجازات اسلامی یکی از شرایط قصاص را این است که مجنی علیه عاقل باشد. در غیر این صورت قاتل قصاص نمی شود. البته این به معنای جایز بودن کشتن مجنون نیست. کشتن مجنون جرم است اما قاتل انتقام نمی گیرد.
در ماده 305 این قانون آمده است: «مرتکب جنایت عمد بر بی گناه به مجازات مقرر در تعزیرات با دیه محکوم می شود». مجازات الزامی عبارت است از حبس از سه تا 10 سال که در ماده 612 قانون مجازات اسلامی آمده است. پس اگر چه قاتل مجازات نمی شود اما باید دیه بدهد و از سه تا ده سال حبس شود.
*عدم مسئولیت کیفری برای قاتل مجنون
بحث زیر در مورد دیوانه بودن قاتل است. صغیر به عنوان صغیر مسئولیت کیفری ندارد و در صورت ارتکاب جرمی مانند قتل مجازات نخواهد شد. اگر چه دیوانه ای که اراده یا قدرت عقل برای رفتار خود ندارد نباید مجازات شود، اما اگر حال و رفتار او خطرناک باشد و آزادی او مخل امنیت و نظم جامعه باشد، در این صورت نباید مجازات شود. آزاد شده و طبق قانون تا زمان بهبود یا رفع یک وضعیت خطرناک در مراکز و بیمارستان‌های روانی خاص نگهداری و مراقبت می‌شود. نکته مهم در این زمینه قتل مجنون ادواری است. اگر مجنون آوری برای فرار از مسئولیت و مجازات نشدن مرتکب قتل شد. او باید در حالت جنون مرتکب جرم شود نه در حالت عاقل. مشکوک بودن به جنون قاتل در زمان وقوع قتل نیز از موضوعات مهمی است که قضات باید در وضعیت قاتل تشخیص دهند.
یک معیار مهم، حالت قبلی ارتکاب جرم است. اگر حالت قبلی ارتکاب جرم بیهوشی و سلامت روان باشد، به احتمال زیاد جرم در حالت هوشیاری واقع شده است و مرتکب باید جنون خود را در زمان ارتکاب جرم ثابت کند. اگر حالت قبلی ارتکاب جرم کیفری بوده است. جنون، نگهبانان باید ثابت کنند که قاتل دیوانه نبوده تا از او انتقام بگیرند. (ماده 308 قانون مجازات اسلامی)
* جنون فعلی؛ قابل قبول یا غیر قابل قبول
“خون به چشمانم سرازیر شد و نفهمیدم چه کرده ام”; «آنقدر عصبانی شدم که متوجه نشدم می‌توانم مرتکب قتل شوم». این جملات و جملات مشابه را بارها از افرادی شنیده ایم که در درگیری و دعوا شخصی را می کشند. یک لحظه عصبانیت که بعد از فروکش کردنش حسرت زیادی به همراه دارد.
به تعبیری به این نوع عصبانیت لحظه ای که انسان قبل و بعد از آن مانند افراد عادی باشد و سلامت روانی داشته باشد و آن عمل را در حالت عادی انجام ندهد، جنون لحظه ای نامیده می شود.
باید بدانیم که اثبات جنون لحظه ای امری بسیار دشوار و پیچیده است و خشم بیش از حد ساده باعث نمی شود که شخص در قبال ارتکاب جرم خود مسئولیت کیفری داشته باشد. در مقابل، اگر فردی مدعی جنون ناگهانی در حین ارتکاب جنایت شده باشد، باید طبق موازین قانون از دست دادن اراده یا احتیاط و عقل ثابت شود تا حکم او لغو شود. در غیر این صورت، با اینکه در حالت عصبانیت مرتکب جنایت شد، توانایی درک موقعیت خود را داشت و اراده داشت و در نتیجه مانند عاقل بود و مجازات شد.
تشخیص این مشکل نیز توسط قضات، روانپزشکان و روانشناسان جنایی انجام می شود که به قاضی کمک می کنند.