موکوسل چیست؟
موکوسل یک اصطلاح بالینی و به معنی تورم ناشی از تجمع بزاق در یک ناحیه صدمه دیده و یا انسداد یافته مجاری غدد بزاقی فرعی می‌باشد. آسیب وارد به مجرای غده بزاقی مثلا به دنبال گاز گرفتن سبب پارگی مجرا و تجمع بزاق و در نتیجه تورم و درد در ناحیه درگیر می‌شود.
لب تحتانی شایعترین مکان درگیری توسط این ضایعه است اگر چه در هر نقطه دهان که احتمال آسیب وجود داشته باشد و غدد بزاقی فرعی نیز وجود داشته باشند (کف دهان یا کام) ریسک آسیب وجود دارد.
ضایعات به صورت یک ناحیه متورم و بدون درد و با سطح صاف می‌باشند که دارای ته رنگ آبی یا شفاف بوده و در طول روز ممکن است پر و خالی شوند.
به دلیل نازک بودن جدار آن احتمال آسیب و خروج بزاق شفاف از آن نیز وجود دارد. اگر چه که با تخلیه باز هم احتمال عود مجدد ضایعه وجود خواهد داشت.این ضایعه خطرناک نبوده و درمان اصلی آن حذف ضایعه با روش جراحی است که توسط دندانپزشک انجام می‌شود.
موکوسل چه شکلی دارد؟
-
قابل حرکت و بدون درد -
نرم، گرد و گنبدی شکل -
سطح مرواریدی یا نیمه روشن یا آبی رنگ -
قطری معادل ۲ تا ۱۰ میلی‌متر
چرا موکوسل ایجاد می شود؟
موکوسل معمولا در قسمت های داخلی لب پایین، در سقف دهان، در لثه و زیر زبان شما ظاهر می شوند. آنهایی که در سقف دهان ایجاد می شوند را ranula می نامند. این نوع از موکوسل ها بسیار نادرند اما چون باعث اثرگذاستن در حرف زدن و یا جویدن غذا می شود و همچنین زیاد تورم هم می کتتد حائز اهمیت شده‌اند. بیشتر موکوسل ها از آسیب به مجاری بزاق ایجاد می شوند. این می تواند به علت عوامل زیر باشد:
-
تروما (صدمه به وسیله یک جسم و یا ضربه) -
عادت به گاز زدن لب خود -
گاهی اوقات ، ما به طور تصادفی از داخل ، گونه های خود را گاز می گیریم! موکوسل به راحتی می تواند در چنین شرایطی ایجاد شود. -
وجود التهاب در دهان -
عفونت دهان -
بیماری لیکن پلان دهانی -
در اثر عوارض جانبی بعضی از داروها
5 راه پیشگیری از موکوسل
با رعایت این ۵ راه پیشگیری از موکوسل احتمال ابتلا را به صفر نزدیک کنید :
1- لب‌های خود را رها کنید !
بعضی از افراد به دلیل استرس یا عادت، دائما در حالت گزیدن یا مکیدن لب‌های خود هستند. برای پیشگیری از موکوسل این کار را ترک کنید. گزیدن لب شایعترین علت موکوسل است که باید ترک شود.
2- رعایت بهداشت فردی :
حفظ بهداشت فردی مخصوصا دهان و دندان، میتواند از ابتلا به بیماری‌های مخاطی همچون موکوسل جلوگیری کند. سعی کنید پس از هر وعده غذایی دهانشویه و مسواک را انجام دهید و در صورت امکان از نخ دندان استفاده کنید.
3- در خرید خمیر دندان دقت کنید :
استفاده از خمیر دندان نامناسب نه تنها بهداشت را حفظ نمی‌کند بلکه باعث ایجاد موکوسل می‌شود. همیشه در خرید خمیردندان مقداری بیشتر خرج کنید و به آرم استاندارد و تایدیه‌های لازم دقت و توجه کنید.
4- به بیماری‌ها توجه کنید :
به طور کلی توجه به هر بیماری میتواند از سایر بیماری‌ها پیشگیری کند. در صورت مشاهده هرگونه آسیب یا مشکل خارجی در دهان یا لب، زبان و فک، دندان یا… باید به پزشک مراجعه کرده و آزمایش‌های گوناگون انجام دهید. مراجعه به پزشک این کمک را به شما می‌کند تا از بیماری‌های زمینه‌ای بدن خود اطلاع حاصل کنید و هرچه زودتر درمانشان کنید.
5- غذا را آرام بخورید :
شاید در بعضی از موارد اتفاق افتاده باشد که در حال خوردن غذا، لب را گزیده باشید. در واقع برای پیشگیری از این مشکل، غذا را به آرامی بخورید و اصلا عجله نکنید. غذاخوردن آرام به آرامش و لدت غذا نیز کمک زیادی می‌کند.
راه های درمان ساده موکوسل
بهترین درمان مراجعه به دندانپزشک است ولی در برخی موارد از این عارضه که سطحی تر و کوچک هستند بکارگیری یکی از دو روش زیر میتواند به شما در بهبودی کمک کند :
1- دهانشویه آب و نمک دریایی
در راهکار درمانی اول یک لیوان آب ولرم را با نصف قاشق چای خوری نمک دریایی مخلوط کنید ، خاصیت قلیایی این دهانشویه خانگی می تواند هر گونه تورم لب و دهان را نرم کرده و پس از چند روز شما را از شر آن خلاص کند . البته باید در طول روز ۲ الی ۳ بار از دهانشویه آب و نمک استفاده کنی .
2- دهانشویه آب و سرکه سیب
در راهکار درمانی دوم یک لیوان آب ولرم را با یک قاشق چای خوری سرکه سیب مخلوط کنید و از این دهانشویه به مدت چند روز مرتبا استفاده کنید . سرکه سیب با خواص ضدعفونی کننده و متعادل کردن پی اچ دهان و تنظیم بزاق باعث از بین رفتن کیست لب می شود . در طول روز ۲ الی ۳ بار استفاد به پزشک مراجعه کنید
این وظیفه شماست تا هر مشکل یا کیستی در دهان خود مشاهده کردید، سریعا به پزشک مراجعه کنید. این‌کار به شما اطمینان می‌دهد که یک تشخیص علمی و پزشکی از آن کیست انجام داده اید. همچنین پزشک شما میتواند بیماری‌های بزرگتر و جدی‌تری که دنبال این کیست ممکن است به وجود آید را تشخیص و درمان کند.
اگر زخم‌هایی به قطر بیش از ۳ سانتی‌متر در دهان خود دارید نیز به پزشک مراجعه کنید. اگرچه بیشتر این زخم‌ها کمتر از ۱ سانتی‌متر هستند و نادرترین حالت آن ۳ سانتی‌متر است اما ممکن است شما جزو نوادر باشید!
در بعضی از موارد مشاهده شده که افراد گرچه کیست‌های کوچک و بی‌درد دارند اما به پزشک مراجعه نکرده‌اند. تا هنگامی که به دندانپزشک خود مراجعه کنند. دندانپزشک نیز آن‌ها را به آزمایش بیوپسی و… می‌فرستد! پس فراموش نکنید که حتما در مورد این مشکلات با پزشک خود مشورت کنید .
درمان های گیاهی برای رفع موکوسل دهانی
1. استفاده از زاج برای درمان موکوسل دهانی
روش استفاده:
زاج را به مدت چند دقیقه بر روی کیست موکوسل نگه دارید و سپس دهان خود را با آب شستشو دهید.
چقدر باید این کار را انجام دهید؟
این روند را دو بار در روز تکرار کنید تا زمانی که موکوسل بهبود پیدا کند.
چرا این روش موثر است؟
زاج در درمان موکوسل بسیار موثر است. سال هاست که از این ماده برای درمان این مشکل استفاده می شود. اعمال زاج به راحتی این کیست ها را درمان کرده و از عود آن جلوگیری می کند.
2. تاثیر نمک برای درمان موکوسل دهان
مواد مورد نیاز:
یک دوم قاشق چای خوری نمک
یک پیمانه آب ولرم
روش تهیه و استفاده:
آب و نمک را به خوبی با هم مخلوط کنید ، سپس این مخلوط آب و نمک را در دهان خود به خوبی بگردانید.
چقدر باید این کار را انجام دهید؟
این روند را دو الی سه بار در روز تکرار کنید تا زمانی که موکوسل بهبود پیدا کند.
چرا این روش موثر است؟
خاصیت قلیایی نمک موجب نرم شدن کیست ها می شود و طی چند روز این کیست ها از بین می روند.
3. تاثیر گلیسیرین در درمان موکوسل دهان و لب
مواد مورد نیاز:
گلیسیرین
پنبه
روش استفاده:
پنج قطره از گلیسیرین را به وسیله پنبه ای تمیز بر روی کیست موکوسل اعمال کنید. کمی صبر کنید و در نهایت دهان خود را با آب شستشو دهید. دقت کنید که گلیسیرین را نبلعید.
چقدر باید این کار را انجام دهید؟
این روند را سه الی چهار بار در روز تکرار کنید تا زمانی که موکوسل بهبود پیدا کند.
چرا این روش موثر است؟
گلیسیرین دارای خواص ضد عفونی کننده می باشد و می تواند با عفونت مبارزه کند و به طور طبیعی به روند بهبودی سرعت ببخشد.
4. استفاده از سرکه سیب طبیعی برای درمان موکوسل لب و دهان
مواد مورد نیاز:
یک قاشق چای خوری سرکه سیب طبیعی
یک لیوان آب
روش تهیه و استفاده:
سرکه سیب و آب را به خوبی با هم مخلوط کنید و این ترکیب را در دهان خود به خوبی بگردانید. در نهایت دهان خود را با آب شستشو دهید.
چقدر باید این کار را انجام دهید؟
این روند را دو بار در روز تکرار کنید تا زمانی که موکوسل بهبود پیدا کند.
چرا این روش موثر است؟
سرکه با دارا بودن خاصیت متعادل سازی PH ، از تولید بیش از حد بزاق و موکوس جلوگیری کرده و به تسریع روند بهبودی کمک می کند.
5. عسل طبیعی و روغن درخت چای برای درمان موکوسل
مواد مورد نیاز:
یک دوم قاشق چای خوری عسل طبیعی
دو الی سه قطره روغن درخت چای
روش تهیه و استفاده:
روغن درخت چای و عسل را به خوبی با هم مخلوط کرده و ترکیب به دست آمده را بر روی کیست موکوسل اعمال کنید. برای چند دقیقه صبر کنید و بعد از آن ، دهان خود را به خوبی بشویید. دقت کنید که به هیچ وجه نباید روغن درخت چای را ببلعید.
چقدر باید این کار را انجام دهید؟
این روند را دو بار در روز تکرار کنید تا زمانی که موکوسل بهبود پیدا کند.
چرا این روش موثر است؟
عسل دارای خواص ضد باکتری می باشد. اعمال عسل بر روی کیست برای چند روز ، به کاهش تدریجی التهاب کمک می کند . روغن درخت چای نیز برای از بین بردن بسیاری از انواع میکروارگانیسم ها موثر است و همچنین این روغن به تسریع بهبود این کیست ها کمک می کند.
همچنین بخوانید:
موکوسل دهانی چیست ؟ راههای پیشگیری و شیوه جراحی موکوسل لب
علت و درمان زخم سقف دهان چیست؟
علائم افزایش اسید معده و راههای کاهش فوری اسید معده
آشنایی با سندرم ری
سندروم روده چکه کن (Leaky gut syndrome) یا نفوذپذی روده