طبق گزارشات خبرآنلاین از چابهار: “… در سال 1613 چیزی از سر رابرت شرلی (گردشگر انگلیسی که بعداً به عنوان سفیر در ایران به اروپا سفر کرد) باقی نمانده بود که در راه سفیر به اصفهان به عنوان سفیر در گوادر توقف کرده بود. دست گروهی که بعداً در کمین این کشتی قرار گرفت ، باید کشته شود. “با این حال ، او نامه ای به شرکت East India در لندن نوشت و به آنها توصیه کرد که کارخانه ای در گوادار تاسیس کنند … و به آنها اطمینان داد که سودآورترین تجارت را در این زمینه خواهند داشت. جهان … “
این سند تاریخی که به عنوان یک سند دست اول و باکره به زبان فارسی در نظر گرفته می شود ، 33 سال پیش در مدخلی در دانشنامه ایرانی با عنوان “جغرافیا ، تاریخ و قوم نگاری” 33 سال پیش نقل شده است. این مقاله توسط برایان اسپونز ، انسان شناس و ایران شناس انگلیسی در سال 1988 نوشته شده است.
این مقاله به همراه 13 مقاله دیگر که همه از دائرclالمعارف ایران برگرفته ، به روز شده و به فارسی ترجمه شده است ، جلد اول مجموعه 22 جلدی مطالعات فرهنگی ایران است. این جلد با عنوان “بلوچستان در دائرclالمعارف ایرانی” به سرپرستی محسن شهرنازدار و با حمایت سازمان منطقه آزاد چابهار منتشر شده و حاوی اطلاعات و اسناد ارزشمندی است که در منابع فارسی در دسترس نیست.
نکته قابل توجه در کتاب بلوچستان در دائرclالمعارف ایران این است که این مجموعه فقط ترجمه مقالات نیست و مقالات نویسنده به آن اضافه شده است تا منبع فعلی تاریخ و فرهنگ بلوچستان باشد. محسن شهرنزدار ، گردآورنده و دبیر مجموعه 22 جلدی مطالعات فرهنگی ایران در مورد بلوچستان در دائرclالمعارف ایران می گوید: علاوه بر ترجمه مدخل های دایره المعارف بلوچستان ، مقالاتی برای تکمیل هر مقاله در دانشنامه نوشته شد.
این مقالات توسط کارشناسان و نویسندگان مشهور در هر حوزه این مجموعه نوشته شده است تا به همراه مقالاتی در یک دانشنامه منتشر شود و کاستی های ایران در این زمینه را تکمیل کند.
در نهایت ، لازم به ذکر است که در این کتاب ، مقالاتی از برایان اسپونز ، جیم گری شفر ، جوزف الفنبین ، محمد تقی مسعودی ، ایران علاء فیروز ، مهمانیر جهانبانی ، پاملهانته و سیاوش آزادی ، به همراه ترجمه و اضافات ارباب شیرانی ، حسین شیخ زاده ، سید منصور سید ، عبدالغفور جهاندیده ، اسدولا سردارزهی ، محسن شهرنازدار ، پریویوس گنجی و تورج ژول جمع شدند.
48