در قلب روستای پلکانی عنصرود آذربایجان شرقی مسجدی به چشم می خورد که لقب بزرگترین مسجد صخره ای کشور را با خود یدک می کشد. مسجد عنصرود که در روستای پلکانی عنصرود شهرستان اسکو واقع شده و یکی از دیدنی ترین جاذبه های این منطقه به حساب می آید.
مسجد عنصرود مساحتی حدود 570 متر مربع دارد و فضای آن بزرگتر از مسجد روستای کندوان است. به همین دلیل به آن بزرگترین مسجد صخره ای کشور گفته می شود که قدمت آن بر اساس گفته‌های اهالی روستا به اوایل دوره قاجار می‌رسد. با این حال، با وجود نشانه‌هایی مثل محرابی منسوب به دوره ایلخانی و کنده کاری‌ها و معماری خاص به کار رفته در بنا، طولانی بودن قدمت این بنا حتی تا بیش از هزار و 500 سال بعید به نظر نمی‌رسد.
مسجد صخره‌ای روستای عنصرود یکی از 15 اثر آذربایجان شرقی است که مدتی قبل به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسید.
ورودی این مسجد به گونه ای تعبیه شده که کاربری ابتدایی مسجد در آن بعید به نظر می رسد، اما طبق گمانه زنی ها و شواهد به نظر می رسد مسجد صخره ای عنصرود پیش از این، مکانی مقدس و جایی شبیه نیایشگاه بوده که پس از اسلام به عنوان مسجد مورد استفاده قرار گرفته است. کرانی بودن بنا موجب شده است مسجد با کمترین امکانات گرمایشی و سرمایشی برودت هوا را تغییر داده و در زمستان ها گرم و در تابستان ها هوایی خنک داشته باشد.
خوشبختانه این بنا در وضعیت پایداری به سر می برد و با توجه به صخره ای بودن، نیاز به مرمت ندارد و کمتر در معرض آسیب بوده است. حتی رطوبت، فرسایش و نازک شدن تدریجی دیواره ها در دوره های اخیر روی بنا تاثیرگذار نبوده، مسجد عنصرود نیاز به مرمت چندانی ندارد
این مسجد دو ورودی جداگانه برای خانم ها و آقایان و مکان هایی برای قرار دادن جانماز و مهر و چادر شب بانوان دارد و اگر گذارتان به عنصرود بیفتد، می توانید لذت نمازخواندن در دل سنگ ها را هم تجربه کنید.
مردم عنصرود هم اهمیت این مسجد را درک کرده اند و بسیاری از رسوم و آیین های بومی و مذهبی خود را در این مسجد به جا می آورند، آنها در اولین روز زمستان در مسجد عنصرود تجمع و شروع به ختم قرآن می کنند. به طوری که آخرین سوره های کلام الله در لحظات تحویل سال نو در این مسجد قرائت می شود.
خوشبختانه این بنا در وضعیت پایداری به سر می برد و با توجه به صخره ای بودن، نیاز به مرمت ندارد و کمتر در معرض آسیب بوده است. حتی رطوبت، فرسایش و نازک شدن تدریجی دیواره ها در دوره های اخیر روی بنا تاثیرگذار نبوده، مسجد عنصرود نیاز به مرمت چندانی ندارد.
عنصرود یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان سهند بخش مرکزی شهرستان اسکو واقع شده‌است. روستای عنصرود دارای چشمه های متعدد اب معدنی و طبیعت ییلاقی بسیار زیبا است و چشمه معروف اغ بولاخ آن، آب بسیار زلال و گوارایی دارد که در سفر به روستا حتما باید از آن دیدن کنید.
منبع:تبیان