اسکلت بدن انسان از بیش از ۲۰۰ استخوان تشکیل شده‌است. هر کدام از این استخوان‌ها می‌توانند بر اثر عوامل مختلف و بی‌احتیاطی در معرض آسیب‌های گوناگونی قرار گیرند. آسیبی مانند شکستگی استخوان، با درد بسیار شدیدی همراه بوده که فرآیند بهبودی طولانی و با توجه به محل آسیب و سن فرد آسیب‌دیده معمولا ۴ تا ۱۲ هفته زمان نیاز دارد. درمان استخوان آسیب‌دیده در کودکان و نوجوانان با سرعت بیشتری در مقایسه با بزرگسالان انجام می‌شود. با این حال هر دو گروه برای درمان کامل شکستگی به انجام مراقبت‌های ویژه‌ای نیاز دارند. اولین اقدام در چنین حوادثی مراجعه به پزشک است. اما در ادامه برای سرعت بخشیدن به مراحل بهبودی نیاز به رعایت نکات مهمی است. برای اینکه استخوان آسیب دیده درست جوش بخورد و ترمیم شود، چه باید کرد؟ برای پاسخ به این پرسش که در کتاب علوم پایه پنجم هم مطرح شده‌است، تا انتهای مطلب با ما همراه شوید.
۱۱ نکته برای درمان سریع‌تر استخوان آسیب‌دیده
اگر فرآیند درمان آسیب‌دیدگی‌های استخوانی به ویژه شکستگی‌ها به خوبی انجام نشود، در طولانی‌مدت می‌تواند منجر به اختلال در حرکت و روند زندگی عادی فرد بیمار شود. از این رو برای درمانی کامل، رعایت ۱۱ نکته‌ای که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم، ضروری است:
۱. پیروی از یک رژیم غذایی کامل
تغذیه عاملی مهم و تاثیرگذار بر بهبود دردهای مفصلی و استخوانی است. بدن برای رشد بهتر و پیش‌گیری از هرگونه بیماری و آسیب به مقدار کافی از انواع مواد مغذی و ضروری مانند پروتئین، ویتامین و موادمعدنی نیاز دارد. در طول دوران بهبود شکستگی و آسیب‌های استخوانی باید میزان کالری دریافتی را افزایش دهید تا استخوان دچار کمبود مواد مغذی نشده و فرآیند درمان در زمان کوتاه‌تری انجام شود. سبزیجات، میوه‌ها، دانه‌های روغنی و آجیل، پروتئین‌های مفید مانند تخم‌مرغ، گوشت و لبنیات از جمله موادغذایی ضروری برای درمان سریع‌تر استخوان آسیب‌دیده هستند.
۲. مصرف مکمل‌های غذایی
در کنار تغذیه صحیح، مصرف برخی مکمل‌های غذایی به ویژه اگر نمی‌توانید تمام ویتامین‌ها و موادمعدنی را از غذا دریافت کنید، ضروری است. کلسیم یک ماده مهم برای تقویت و درمان استخوان آسیب‌دیده است. علاوه بر مکمل کلسیم، مصرف سایر موادمعدنی مانند منیزیم، منگنز، مس، پتاسیم، فسفر، روی و ویتامین‌هایی مانند ویتامین C، K و قرص ویتامین D هم در سرعت بخشیدن به درمان نقش موثری ایفا می‌کنند.
۳. تمرینات ورزشی
زمانی که بخشی از بدن آسیب می‌بیند، خون‌رسانی به آن نقطه با سرعت کمتری انجام می‌شود. در صورتیکه گردش خون در محل آسیب یک عامل مهم در سرعت بخشیدن به مراحل درمان است. به همین دلیل استخوان آسیب‌دیده هم برای بهبود سریع‌تر نیاز به خون‌رسانی و دریافت مواد مغذی به وسیله جریان خون را دارد. انجام فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی منظم به ویژه تمرینات اصلاحی به خوبی می‌توانند خون‌رسانی به محل آسیب را فعال کنند. به یاد داشته‌باشید برای انجام هرگونه تمرین ورزشی باید با پزشک خود مشورت کنید.
۴. روغن‌درمانی
برای درمان استخوان آسیب‌دیده ، در کنار مصرف داروهای تجویزی می‌توان از درمان‌های خانگی مانند ماساژ روغن‌های گیاهی هم کمک گرفت. مخلوط روغن‌هایی مانند روغن صنوبر و سرو می‌توانند باعث بهبود درد و التهاب بافت‌های آسیب‌دیده شوند.
۵. خودداری از مصرف برخی داروها
برخلاف تصور عموم، استفاده از داروهایی مانند ایبوپروفن و آسپرین تاثیری بردرمان شکستگی استخوان ندارند. این داروها تنها باعث اختلال در فرآیند درمانی می‌شوند. در مقابل مصرف ویتامین C، ترکیبات حاوی فلاونول و اسیدچرب امگا۳ تاثیرگذاری بیشتری بر بهبود آسیب‌ها دارند.
۶. عدم مصرف نوشیدنی‌های الکلی و دخانیات
مصرف نوشیدنی‌های الکلی و دخانیات باعث کاهش جذب موادمغذی موجود در جریان خون می‌شوند. دخانیات و نوشیدنی‌های غیرمجاز باعث ورود مواد سمی به جریان خون شده که اجازه نمی‌دهند فرآیند درمان استخوان آسیب‌دیده به خوبی انجام شود.
۷. مراجعه به پزشک و انجام توصیه‌های پزشکی
اولین اقدام در مواجهه با انواع آسیب‌های استخوانی و بافت‌های آسیب‌دیده در بدن، مراجعه به متخصصان این حوزه است. پزشک با بررسی علائم شکستگی استخوان و نوع آسیب ممکن است درمان‌هایی مانند گچ گرفتن، جراحی و یا استراحت کامل را توصیه کند. پیش از انجام روش‌های مختلف درمان خانگی و یا مصرف هرگونه دارویی باید با پزشک خود مشورت نموده و با توجه به دستورات او درمان را پیگیری کنید.
۸. طب سوزنی
طب سورنی نوعی روش درمانی بوده که با تحریک نقاطی خاص در بدن با استفاده از سوزن می‌تواند در بعضی بیماران باعث کاهش درد و بهبود روند درمان استخوان آسیب‌دیده شود.
۹. کاهش مصرف نمک، نوشابه و کافئین
سدیم، قند و ترکیبات موجود در انواع نوشابه‌ها مانع از جذب کلسیم توسط استخوان‌ها می‌شود. ماده‌ای که نقش مهمی در بهبود شکستگی استخوان‌ها دارد. کافئین هم حاوی ترکیباتی است که جذب کلسیم را با اختلال مواجه می‌کند. از این رو در طول درمان باید مصرف چنین نوشیدنی‌هایی را کاهش دهید.
۱۰. روش‌های درمانی پیشرفته و مدرن
با پیشرفت علم، ابزارهای جدیدی برای درمان آسیب‌های مفصلی و استخوانی معرفی شده‌است. درمان اولتراسونیک و سایر درمان‌هایی که با استفاده از جریان الکتریکی و تحریک ماهیچه و استخوان‌ها به کاهش درد و آسیب کمک می‌کند، نمونه‌ای از درمان‌های دنیای امروز است. اما پیش از انجام هر درمانی باید با پزشک خود مشورت کنید.
۱۱. خودداری از افزایش فشار بر استخوان آسیب‌دیده
هرگز پیش از درمان استخوان آسیب‌دیده، فشار بیش از اندازه‌ای به آن وارد نکنید. استخوان باید به طور کامل فرآیند درمان را طی کرده و در نهایت با دستور پزشک می‌توانید به انجام فعالیت‌های روزمره بازگردید. بنابراین آزمایش کردن مداوم استخوان برای بررسی میزان بهبودی باعث تشدید آسیب می‌شود.
جمع‌بندی
مراجعه به پزشک و پیروی از دستورات پزشکی، مصرف داروهای تجویزشده، تغذیه، انجام تمرینات اصلاحی و استراحت مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر درمان استخوان آسیب‌دیده هستند. در طول درمان باید صبور باشید؛ چراکه درمان شکستگی استخوان در زمانی کوتاه امکان‌پذیر نیست و هرگونه بی‌توجهی می‌تواند باعث ماندگاری همیشگی آسیب شود.