کال جنی یا دره جن ها دره ای است که در شمال طبس و در اطراف روستای ازمیغان و در امتداد خروجی قناتی که در نزدیکی آن قرار دارد واقع شده و ۳۵ کیلومتر با شهرستان طبس فاصله دارد. یک درهی خاموش، خنک و آبدار در دل پهنهای داغ و تبدار که آثار حیات در آن دست کم به دوران امپراتوری ساسانی بازمیگردد.
مردم بومی به آن کال جنی میگویند و البته توصیه اکید میکنیم که هرگز به تنهایی در این کال قدم نزنید! حتی اگر به ارواح و جن هم اعتقادی ندارید.
انگار مینیاتوری رازآلود از گراندکانیون آمریکاست.
برای دست یابی به کف دره نیازمند آشنایی به منطقه است. دره دارای دیواره های بلند و پرشیب است که وارد شدن به آن می تواند خطراتی به همراه داشته باشد. وجود تونل ها و خانه هایی بنام خانه گبرها در دل دیواره ها که برای سکنای زرتشتیان زمان خود ساخته شده از دیگر جذابیت های این دره است.
این حفره ها و تونل ها در دامنه جداره های این دره قرار گرفته اند. مسیر دسترسی به این حفره ها خیلی سخته. در مسیر این حفره ها تونل هایی دیده می شود که احتمالا راه های ارتباطی آنها با هم بوده است.
با ما به دره مخوف جن ها در طبس بیایید
مسیر ورود به دره
پس از جدا شدن از جاده آسفالت و دو راهی استخر شاعر و طی حدود ۵ کیلومتر جاده خاکی به محل دره ای می رسیم. از دو مسیر می توان وارد این دره شد. یکی انتهای جاده خاکی که به واقع ابتدای این دره می باشد و متصل به کوه است و دیگری میانه های این جاده خاکی که می توان از طریق یک شکاف ایجاد شده بوسیله فرسایش به درون دره راه یافت.
ما راه ابتدایی را توصیه می کنیم. در این محل که متصل به کوه می باشد چشمه آبی روان است که یک منطقه سرسبز را ایجاد کرده است. درختان در هم تنیده نخل که بصورت خودرو روییده اند و نیزار را می توان در اینجا مشاهده کرد.
از این محل میسر آب را دنبال کرده و چشم اندازهای زیبای طبیعی آن را مشاهده می کنیم. در طول این دره بر اثر فرسایش باد و آب ،نقوش و پستی و بلندیهای شگرف و زیبایی ایجاد شده است.
در طول مسیر نیزارها و تک درختان نخل را در چند قسمت شاهد هستیم. در قسمتهایی می توان دره را به شکل U و در بعضی نقاط به شکل V مشاهده نمود . در بعضی نقاط هم همگرایی دو دهنه دره را در قسمت بالایی آن می بینیم که بی نظیر است.
دره را که ادامه می دهیم در نقاطی آبشارهای کوچک که در زبان محلی شلن (sholan) نامیده می شود وجود دارد . در جاهایی آب بصورت حوضچه هایی جمع شده که در فصل تابستان مناسب برای آب تنی و فرار از گرمای طاقت فرسای هواست و بالاخره در محلی این آب بوسیله راه آب و تونلهایی که توسط اهالی روستاهای پایین این منطقه ایجاد شده به داخل قنات هدایت می شود.
در هر صورت کال جنی مکانی مناسب برای سیاحت در طبیعت و تاریخ است و سکوت حاکم بر این دره و وجود خلل و فرج و حفره ها و این اتاقکها همگی حالتی رازآلود به آن بخشده که گمان می رود نامگذاری دره جنی یا کال جنی بر آن از سوی مردمان محلی بی سبب نبوده است.
فاصله از طبس : حدودا ۳۵ کیلومتر
آدرس : جاده طبس به بشرویه(جاده طبس – مشهد)