زفیرلوکاست چیست و چرا تجویز می شود؟
زفیرلوکاست (Zafirlukast) دارویی است که در درمان و پیشگیری از آسم به کار می رود. قرص زفیرلوکاست نباید در حملات آسم مورد استفاده قرار گیرد. احتمال بروز مشکلات کبدی یکی از عوارض زفیرلوکاست می باشد.
زفیرلوکاست هر دو نوع پاسخ زودرس و دیررس انقباض برونش به آنتی ژن ها و تحریک کننده های استنشاق شده را مهار می کند. ولی جهت درمان حملات حاد آسم مناسب نمی باشد. از این دارو در درمان آسم مزمن استفاده می شود .
نام تجاری: Accolate
مکانیسم اثر زفیرلوکاست
زفیرلوکاست یک آنتاگونیست انتخابی برای گیرنده 4D لوکوترین است گیرنده ای که تحریک آن به وسیله لوکوترین های در گردش نقش مهمی در پاتوژنز آسم دارد.
فارماکوکینتیک زفیرلوکاست
اوج غلظت پلاسمایی زفیرلوکاست حدود 3 ساعت بعد از تجویز خوراکی رخ می دهد. میزان زیست دستیابی مطلق آن نامشخص است ولی تجویز همراه با غذا باعث کاهش سرعت و میزان جذب می شود و در نتیجه میزان زیست دستیابی را حدود 40% کاهش می دهد.
زفیرلوکاست حدود 99% به پروتئین های پلاسما متصل می شود و به طور وسیع در کبد مخصوصاً توسط سیتوکروم 450p- و ایزوآنزیم 9C2CYP متابولیزه می شود و دفع عمده آن از طریق مدفوع به صورت داروی تغییر نکرد و متابولیت های دفعی آن می باشد.
حدود 10% از دوز مصرفی از طریق ادرار به شکل متابولیت های دفعی، خارج می گردد. نیمه عمر حذف نهایی آن حدود 10 ساعت می باشد. مطالعات حیوانی پیشنهاد می کنند که مقادیر کمی از آن از جفت عبور می کند و در غلظت های پایین در شیر مادر توزیع می گردد.
موارد و مقدار مصرف زفیرلوکاست
الف) پیشگیری و درمان طولانی مدت آسم.
-
بزرگسالان و کودکان بالای 12 سال: mg 20 خوراکی دو بار در روز یک ساعت قبل و یا 2 ساعت بعد از غذا مصرف می‌شود. -
کودکان 11-5 سال: mg 10 خوراکی دو بار در روز یک ساعت قبل و یا 2 ساعت بعد از غذا مصرف می‌شود.
ب) پیشگیری از رینیت آلرژیک فصلی:
-
بزرگسالان: mg 40-20 خوراکی یک بار در روز قبل از مواجهه با آلرژن‌های محیطی.
مصرف زفیرلوکاست در دوران حاملگی
B – مطالعات کافی درباره مصرف داروی این گروه در حیوانات خطری را برای جنین نشان نداده است.. ولی مطالعات کافی در زنان حامله وجود ندارد. یا اینکه مطالعات در حیوانات بیانگر ایجاد عارضه جانبی در جنین بوده است.ولی مطالعات کافی در زنان حامله خطری را برای جنین در سه ماهه اول حاملگی نشان نداده است و شواهدی از خطر در مورد مصرف دارو در بقیه دوران حاملگی وجود ندارد.
مصرف زفیرلوکاست در دوران شیردهی
از نظر مصرف در حاملگی در گروه B است . در مورد مصرف آن در حاملگی اطلاعات کافی در دسترس نیست ؛ فقط در صورت نیاز قطعی استفاده کنید. این دارو در شیر ترشح می شود، در زنان شیرده تجویز نکنید
عوارض جانبی زفیرلوکاست
-
اعصاب مرکزی: ضعف، گیجی، تب، سردرد، درد. -
دستگاه گوارش: درد شکم، اسهال، سوء هاضمه، تهوع، استفراغ. -
عضلانی – اسکلتی:کمر درد، درد عضلات. -
سایر عوارض: جراحات تصادفی، عفونت.
مسمومیت با زفیرلوکاست و درمان آن
تجربه‌ای با مسمومیت ناشی از زفیرلوکاست وجود ندارد. بیماران باید بصورت علامتی و حمایتی تحت درمان قرار گیرند. در صورت امکان باید مانع از جذب دارو توسط دستگاه گوارش گردید.
نکات قابل توصیه به بیمار در حین مصرف زفیرلوکاست
-
به بیمار توصیه نمایید، دارو جهت درمان طولانی مدت تجویز شده و در صورت از بین رفتن نشانه‌های بیماری دارو را قطع نکنند. -
بیمار در طی مصرف دارو باید از سایر داروهای ضد آسم نیز استفاده نماید. -
دارو همراه غذا نباید مصرف شود. زمان مناسب مصرف 1 ساعت قبل و یا 2 ساعت بعد از صرف غذا است.
تداخلات دارویی زفیرلوکاست
-
آسپیرین می‌تواند باعث افزایش سطح زفیرلوکاست شود. مصرف همزمان این داروها توصیه نمی‌شود. -
مصرف همزمان اریترومایسین و تئوفیلین باعث کاهش سطح زفیرلوکاست می‌شود. -
مصرف همزمان وارفارین می‌تواند باعث افزایش PT و INR شود.
اثر زفیرلوکاست بر آزمایشهای تشخیصی
زفیرلوکاست می‌تواند باعث افزایش آنزیم‌های کبدی گردد.
ملاحظات اختصاصی زفیرلوکاست
1- دارو جهت درمان برونکواسپاسم ناشی از حملات حاد آسم کارآیی ندارد.
2- در صورت بروز علائمی چون درد سمت راست و بالای شکم، تهوع، خستگی، خارش، زردی، علائم شبه آنفلوانزا، بی اشتهایی و بزرگی کبد دارو باید قطع شود.
3- در صورت بروز این علائم آنزیم‌های کبدی باید ارزیابی شوند (بخصوص ALT)، در صورت قطعی شدن نارسایی کبد، از مصرف دوباره دارو خودداری کنید.
4- کلیرانس دارو در سالمندان کاهش می‌یابد. هم چنین سالمندان احتمال بیشتری برای ابتلا به عفونت دارند.
5- ایمنی و کارآیی این دارو در کودکان زیر 5 سال شناخته نشده است.
توجهات پزشکی – پرستاری در حین مصرف زفیرلوکاست
-
قبل و بعد از درمان با داروی زفیرلوکاست وضعیت تنفس بیمار را چک کنید. -
قرص زفیرلوکاست باید با معده خالی تجویز شود. -
در طول درمان با داروی زفیرلوکاست مراقب بروز علائمی مانند راش، وسکولیت، ائوزینوفیلی، عوارض قلبی و نوروپاتی باشید.
توجهات بیمار – خانواده در طول مصرف زفیرلوکاست
-
داروی زفیرلوکاست باید مطابق با دستورات پزشک استفاده شود. -
در صورت بروز عوارض گوارشی می توانید زفیرلوکاست را با غذا میل کنید اما در این حالت جذب دارو کاهش می یابد. -
در طول درمان از انجام فعالیت هایی که به هوشیاری کامل نیاز دارند اجتناب کنید. -
بروز نشانه های عفونت را گزارش کنید. -
در صورت عدم بهبودی پزشک را در جریان قرار دهید. -
در حین مصرف زفیرلوکاست شیردهی را قطع کنید. -
حتی با وجود بهبود علائم نیز باید مصرف زفیرلوکاست را مطابق با دستور پزشک ادامه دهید. -
اگر همزمان با زفیرلوکاست از وارفارین نیز استفاده می کنید پزشک معالج خود را در جریان قرار دهید. -
علائم مربوط به مشکلات کبدی مانند ادرار تیره، احساس خستگی، بی اشتهایی، درد در ناحیه بالایی شکم، مدفوعی به رنگ روشن و زردی پوست یا چشم ها را به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
شرایط نگهداری زفیرلوکاست
زفیرلوکاست باید در دمای اطاق و دور از نور نگاهداری شود.
داروهای هم گروه زفیرلوکاست
بیشتر بخوانید:
بیماری آسم چیست ؟ چگونه آن را درمان کنیم ؟
درمان آسم کودکان با داروهای گیاهی
۱۰ راهکار خانگی برای درمان آسم
