اطلاعات دارویی قرص اسید نیکوتینیک

معرفی قرص اسید نیکوتینیک

اسید نیکوتینیک (نیاسین) برای پیشگیری و درمان کمبود ویتامین B3 و همچنین در درمان زیادی چربی خون مصرف می شود. این ویتامین به طور طبیعی در گیاهان و حیوانات وجود دارد، و همچنین به بسیاری از مواد غذایی به عنوان یک مکمل ویتامین اضافه شده می شود و اسید نیکوتینیک در حال حاضر در بسیاری از ویتامین ها و مکمل های غذایی متعدد وجود دارد.

اسید نیکوتینیک یکی از انواع ویتامین B است که سبب کاهش تولید کبدی برخی از اجزای LDL می شود و همچنین با کاهش سطح تری گلیسرید موجب افزایش سطح HDL می شود.

نیاسین تنها بخشی از یک برنامه کامل درمانی است که همچنین شامل رژیم غذایی، ورزش و کنترل وزن است. مصرف روزانه خود را از چربی، پروتئین، کربوهیدرات را در تمام وعده های غذایی روزانه خود تقسیم کنید. رژیم غذایی، مصرف دارو، و ورزش منظم را دنبال کنید.

فارماکوکینتیک اسید نیکوتینیک

به استثنای سندرم سوءجذب، در سایر موارد ویتامین های گروه B ، از جمله نیاسین، به خوبی از مجرای گوارش جذب می شوند. متابولیسم این دارو کبدی است و نیمه عمر آن در حدود 45 دقیقه می باشد.اثر دارو در کاهش غلظت کلسترول پس از چند روز و در کاهش غلظت تری گلیسیرید پس از چند ساعت شروع می شود.

نحوه مصرف اسید نیکوتینیک

1. اسید نیکوتینیک را دقیقاً همان طور که توسط دکتر شما تجویز می‌شود، مصرف کنید. راهنمایی‌های بر روی برچسب نسخه خود را خوانده و براساس آن عمل کنید. این دارو را در دوز های بیشتر و یا کمتر از مقادیر توصیه شده، مصرف نکنید.
2. این دارو بعضی اوقات به صورت یک بار در روز قبل از خواب مصرف می‌شود. دستورالعمل‌های پزشک خود را در این زمینه دنبال کنید.
3. این دارو را با یک لیوان پر از آب سرد و یا خنک مصرف کنید. مصرف دارو با یک نوشیدنی داغ ممکن است خطر ابتلا به عوارض جانبی مانند گرگرفتگی را افزایش دهد.
4. این دارو را نشکنید، نجوید و این دارو را به صورت کامل مصرف کنید.
5. مصرف این دارو ممکن است باعث نتایجی غیر معمول در بعضی از تست‌های به خصوص (مانند تست ادرار) شود.به پزشک معالج خود در مورد دارویی که استفاده می‌کنید، اطلاع دهید.
6. اگر شما به هر دلیلی مصرف این دارو را قطع کردید قبل از مصرف دوباره این دارو با پزشک خود مشورت کنید. شما ممکن است نیاز به شروع مجدد این دارو با دوز کمتری داشته باشید.
7. در حین استفاده از نیاسین، شما ممکن است نیاز به انجام آزمایش خون در مطب دکتر داشته باشید. همچنین عملکرد کلیوی و یا کبدی شما ممکن است نیاز به بررسی داشته باشید. به طور منظم به دکتر خود مراجعه کنید.

مقدار و موارد مصرف اسید نیکوتینیک

این دارو جهت پیشگیری از کمبود ویتامین می تواند مصرف روزانه برای همه گروه های سنی به شرح زیر داشته باشد.

• نوزادان و کودکان از بدو تولد تا سن ۳ سالگی ۵ تا ۹ میلی گرم
• سنین ۳ تا ۶ سالگی ۱۲ میلی گرم
• سنین ۷ تا ۱۰ سالگی ۱۳ میلی گرم
• پسران و مردان بالغ ۱۵ تا ۲۰ میلی گرم
• دختران و زنان بالغ ۱۳ تا ۱۵ میلی گرم
• اسید نیکوتینیک در زنان باردار هم به میزان ۱۷ میلی گرم و در زنان شیرده به میزان ۲۰ میلی گرم در روز تجویز می گردد.
• در درمان کمبود ویتامین، مقدار مصرف براساس شدت کمبود تعیین می شود. به عنوان پائین آورنده چربی خون در بزرگسالان، ابتدا 1 گرم تا3 بار در روز مصرف می شود که برحسب نیاز هر 2 – 4 هفته، 500mg/day به مقدار مصرف اضافه می گردد.
• به عنوان نگهدارنده، 1 – 2 گرم 3 بار در روز مصرف می شود.

مصرف اسید نیکوتینیک در دوران بارداری و شیردهی

• FDA این دارو را از نظر عوارض بر روی بارداری در گروه C قرار داده است و مشخص نیست که آیا نیاسین یک نوزاد به دنیا نیامده آسیب برساند یا نه. اگر شما باردار هستید یا قصد در حین استفاده از این دارو قصد باردار شدن را دارید به پزشک خود اطلاع دهید.
• اسید نیکوتینیک می‌تواند از طریق شیر مادر به کودک شیرخوار انتقال یابد و ممکن است که به کودک آسیبی بزند پس بدون به پزشک خود در مورد اینکه در حال شیردادن به نوزاد خود هستید، این دارو را مصرف نکنید.

عوارض جانبی اسید نیکوتینیک

• برافروختگی، سرگیجه ، سردرد، تپش قلب، خارش، تهوع، استفراغ و به ندرت نقص کار کبد و بثورات جلدی با مصرف این دارو گزارش شده است.
• این اثرات اگر شما الکل یا نوشیدنی‌های داغ را در مدت کوتاهی پس از مصرف نیاسین می‌نوشید،می‌تواند بدتر شود. این اثرات باید در طول زمانی که شما مصرف دارو را ادامه می‌دهید، ناپدید می‌شوند.

تداخلات دارویی اسید نیکوتینیک

• اجتناب از مصرف (colestipol Colestid) و یا کلستیرامین (Locholest، Prevalite، Questran) همان زمان که شما این دارو را مصرف می‌کنید. اگر شما از این داروها استفاده می‌کنید، زمان مصرف آنها حداقل ۴ تا ۶ ساعت قبل یا بعد از مصرف دارو باید باشد.

هشدار ها در رابطه با مصرف اسید نیکوتینیک

اسید نیکوتینیک در موارد خونریزی شریانی، دیابت، بیماری کبدی و کلیوی ، نقرس و زخم گوارشی باید با احتیاط فراوان مصرف شود.

چه اتفاقی می افتد اگر شما مصرف اسید نیکوتینیک را فراموش کنید؟

• به محض اینکه شما دوز فراموش شده را به یاد آوردید، آن را مصرف کنید.مطمئن باشید که دوز از دست رفته را با مواد غذایی مصرف می‌کنید، اگر به طور معمول دوز اسید نیکوتینیک خود را با یک وعده غذایی یا میان وعده میل می‌کنید.
• اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دوز بعدی است، از مصرف دوز فراموش شده اجتناب کنید. برای جبران دوز از دست رفته قبلی در دوز بعدی از داروی اضافه استفاده نکنید.

اگر اسید نیکوتینیک را بیش از حد مصرف کنید، چه اتفاقی می افتد؟

با مراقبت‌های پزشکی اورژانس و یا کمک‌های اضطراری برای مسمومیت، تماس بگیرید.علائم مصرف بیش از ممکن است شامل تهوع، سرگیجه، خارش، استفراغ، ناراحتی معده، و سرخ شدن (گرمی، قرمزی، خارش یا احساس خارش) باشد.

در هنگام مصرف اسید نیکوتینیک باید از چه مواردی اجتناب کنید؟

• اجتناب از نوشیدن نوشیدنی‌های داغ بلافاصله پس از مصرف نیاسین. نوشیدنی‌های داغ می‌تواند اثرات جانبی دارو (گرمی، خارش، قرمزی، یا احساس خارش زیر پوست شما را) بدتر کند.
• اجتناب از نوشیدن الکل در حین مصرف اسید نیکوتینیک ، الکل ممکن است خطر ابتلا به آسیب کبدی را افزایش دهد، و همچنین می‌تواند اثرات گرگرفتگی ناشی از این دارو را بدتر کند.

علائم کمبود اسید نیکوتینیک

کمبود اسید نیکوتینیک در کشورهایی که سوء‌تغذیه به‌ندرت دیده می‌شود، شایع نیست. علائم بالینی کمبود این ویتامین شامل درماتیت (اگزما)، اسهال و زوال عقل هستند. تشخیص کمبود این ویتامین برعهده‌ی پزشک است و معمولا با تجویز مکمل‌های نیاسین قابل درمان است. علائم زیر در اثر کمبود اسید نیکوتینیک ظاهر می‌شوند:

پلاگر

تورم غشای مخاطی. معمولا علائم آن بر دهان، زبان، واژن و مجاری ادراری تأثیر می‌گذارد. نتیجه‌ی آن درد دهان، افزایش بزاق، خیز یا ورم زبان و انواع زخم‌هاست؛

مشکلات پوستی مانند زخم‌ها (اولسِر)

مشکلات گوارشی که علائمی مانند سوزش دهان، مری، معده، ناراحتی‌های شکمی، یبوست، حالت تهوع، استفراغ و اسهال را ایجاد می‌کنند؛

اختلالات مغزی

جنون، کاهش هشیاری، زوال عقل، موقعیت‌نا‌آگاهی، کنفوزیون، افسردگی، شیدایی و پارانویا از عوارض دیگر کمبود نیاسین هستند.

منابع طبیعی اسید نیکوتینیک

مواد غذایی زیر، بهترین منابع تأمین اسید نیکوتینیک هستند.

• جگر سیاه گاو: ۸۵ گرم جگر سیاه گاو، محتوی ۱۴٫۲ میلی‌گرم نیاسین است.
• سینه‌ی مرغ: ۸۵ گرم سینه‌ی مرغ، محتوی ۱۲٫۳ میلی‌گرم نیاسین است.
• ماهی تُن: ۸۵ گرم ماهی تُن، محتوی ۱۱٫۳ میلی‌گرم نیاسین است.
• تخمه‌ی آفتابگردان: یک فنجان تخمه‌ی آفتابگردان، محتوی ۹ میلی‌گرم نیاسین است.
• گوشت گاو: ۸۵ گرم گوشت گاو، محتوی ۹ میلی‌گرم نیاسین است.
• گوشت برّه: ۸۵ گرم گوشت برّه، محتوی ۶٫۹ میلی‌گرم نیاسین است.
• ماهی سالمون: ۸۵ گرم ماهی سالمون، محتوی ۶٫۷ میلی‌گرم نیاسین است.
• لپّه: یک فنجان لپّه، محتوی ۵٫۷ میلی‌گرم نیاسین است.
• بوقلمون: ۸۵ گرم بوقلمون، محتوی ۴ میلی‌گرم نیاسین است.
• قارچ: یک فنجان قارچ دکمه‌ای سفید، محتوی ۲٫۵ میلی‌گرم نیاسین است.
• ارده: ۲ قاشق غذاخوری ارده، محتوی ۲٫۲ میلی‌گرم نیاسین است.

توصیه های دارویی اسید نیکوتینیک

1. از آنجا که کمبود ویتامین های گروه B به تنهایی شایع نیست، به طور معمول ترکیبی از این ویتامین ها تجویز می شود.
2. به عنوان پایین آورنده چربی خون، به منظور بررسی پیشرفت درمان، مراجعه منظم به پزشک ضروری است.
3. در درمان زیادی چربی خون این دارو نباید بیشتر یا کمتر از مقدار تجویز شده مصرف شود.
4. به عنوان کاهنده چربی خون، در صورت فراموش شدن یک نوبت مصرف دارو، به محض به یاد آوردن، آن نوبت باید مصرف شود. در صورتی که 5.زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد، از مصرف آن خودداری نموده و مقدار مصرف بعدی نیز نباید دوبرابر گردد.
6.برای اینکه مصرف دارو مؤثر واقع شود ، بهتر است از غذاهای فاقد چربی استفاده شود.
7.شما ممکن است زمانی که شما برای اولین بار از خواب و یا حالت دراز کش بلند می‌شوید، احساس سرگیجه زیادی کنید. در هنگام ایستادن و یا از حالت دراز کش برخاستن، مراقب باشید و به آهستگی بلند شوید.

شرایط نگهداری اسید نیکوتینیک

این دارو باید در دمای اتاق به دور از گرما و رطوبت، نگهداری شود.

بیشتر بخوانید:

موارد مصرف و عوارض کمبود ویتامین B۳ (نیاسین)

خواص ویتامین ب کمپلکس و مجموعه ویتامین های تشکیل دهنده آن

موارد مصرف و عوارض ویتامین B۶

گردآوری توسط بخش سلامت

مجله دلگرم