به گزارش سلام نو، گورستان خان گنبد در 30 کیلومتری جنوب شرقی ایلام بر روی یکی از یال های کوه شاه نخجیر در رشته کوه کبیرکوه قرار دارد و گورها بیشتر یا در بالای کوه یا در دامنه آن قرار دارند. این مکان در تاریخ 15 بهمن 1379 به شماره 3046 ثبت ملی شده و متعلق به دوران پیش از تاریخ و عصر آهن است.
گورستان خان گنبد در 30 کیلومتری جنوب شرقی شهر ایلام و در مسیر جاده ایلام به سد چم گردلان و قسمت گچی (روستای اما) شهر مالشاهی قرار دارد. این گورستان در پای یکی از یال های کوه نخجیر (در زبان کردی شاه نجیر به معنی شکارگاه شاه) از رشته کوه های اصلی قرار دارد. طول و عرض تقریبی آن 350 متر است. این خط الراس ترکیبی از سنگ و خاک است و مقبره ها بیشتر در بالا و در دامنه ها دیده می شوند. گورستان خان گنبد از مجموعه مقبره ها، دو طبقه ماقبل تاریخ تشکیل شده است که هر کدام بیانگر نوع مذهب و اعتقادات مردم این مناطق بر اساس نوع دفن مردگان ماقبل تاریخ است. اشیاء به دست آمده از گورستان شامل سفال و اشیاء فلزی است.آخرین کاوش قبرستان خان گنبد در سال 1365 هجری شمسی توسط کارکنان مرکز باستان شناسی ایران به سرپرستی میرا عابدین کابلی انجام شد. تعدادی از مقبره ها مربوط به عصر برنز و آهن است. این گورستان تاریخ و فرهنگ خاصی نسبت به گذشته خود دارد.
نتایج کاوش های باستان شناسی در محوطه این گورستان نشان می دهد که آثار آن مربوط به دوره تاریخی (2600-2500 قبل از میلاد) یا (4600-4500 قبل از میلاد) است. یک بقعه به طول 150 سانتی‌متر، عرض 125 سانتی‌متر و عمق 56 سانتی‌متر و دارای دیواری به ضخامت 23 تا 30 سانتی‌متر در جهت شمال به جنوب با ده درجه انحراف غربی در وسط گودال جاده قدیم است. دیوارهای آن از سنگهای کوهی با جثه صاف است که بررسی شده است. اشیای با ارزش مانند خنجر و انگشتر پیدا شد. باید گفت این گورستان یکی از آثار ارزشمند ملی ایران است. در اینجا تمام موقعیت های توصیف شده آمده است، گورستانی که در آن همه چیز عجیب است، که شامل ذهن باستان شناسان می شود. از میان زمین های قبر، تعداد زیادی مروارید، عقیق، یک حلقه فلزی و یک قطعه به طول 8 سانتی متر با مقطع مستطیل به دست آمد.
محل
این قبرستان در مسیر جاده ایلام به ارکواز ملکشاهی قرار دارد.
منبع: تریپ یار