از خواص پونه خوشبو چه میدانید ؟
پونه از گیاهان خانواده نعناعیان و نامهای دیگر آن نعناع آمریکائی، گیاه پشه و سبزی پودینگ است.
گیاهی است از سرده نعناع و تیره لب گلیها و له شده برگهای آن عطر نعناع دارد. مصارف شناخته شده آن در آشپزی و شیرینی پزی و در طب سنتی بعنوان آرامبخش و مسکن و نیز در سقط جنین بکار میرود.
اسانس آن در صنعت عطر سازی کاربرد دارد و دارای ماده سمی پولِگون∗ است.
پونه را در زبان ترکی « یارپیز » گویند .
نام فارسی : پونه
نام علمی : Mentha pulegium
نام عمومی : European pennyroyal
نام انگلیسی : European pennyroyal
نام عربی : حبق ( Hhabaq )
نام فرانسوی : Pouliot
نام آلمانی : Polei-minze
نام های مترادف : Mentha Exigua , Pulegium vulgar
نام خانواده : Labiatae ( نعنا )
تركیبات مهم:
پونه حاوی 1 تا 2 درصد اسانس مایل به زرد و یا سبز است.
پولگون موجود در اسانس برگ آن از 9 درصد در نوع برزیلی تا 30 درصد در انواع آمریكایی وجود دارد. میزان پولگون گونههای اروپایی از 90 تا 94 درصد میباشد.
تركیبات مهم دیگر گیاه شامل اسیدلوریك اسیدمیریستیك، اسید پالمیتیك، سالی سیلآلدهید، دیوسزمین و هسپریدین است.
دانههای خشك پونه حاوی تا 25 درصد پروتئین، 27 درصد چربی، 11 درصد خاكستر، 9/0 درصد كلسیم، 5/0 درصد سدیم و تا 5/1 درصد پتاسیم میباشند.
فواید پونه
پونه برای مقابله با بیماریهای زیر سودمند است:
حالت تهوع و استفراغ
مشکلات و ناراحتی های گوارشی به طوری که از ترش کردن معده جلوگیری می کند و برای هضم غذا و برطرف کردن سکسکه مفید است.
سرماخوردگی، آنفلوآنزا، آسم
سرفه و سیاه سرفه
گرفتگی بینی
با توجه به خواص ضدمیکروبی که در عصاره و اسانس پونه وجود دارد، می توان از این فراوردهها به عنوان جایگزین طبیعی برای آنتی بیوتیک ها استفاده کرد.
نكات قابل توجه:
1- پونهی آمریكایی حاوی تا 2 درصد و نوع اروپایی تا 1 درصد اسانس است كه میزان پولگون این اسانسها از 85 تا 92 درصد میباشد.
2- پولگن جسمی است كه مصرف زیاد آن میتواند عوارض جانبی خطرناكی داشته باشد؛ لذا پونههای نوع آمریكایی و اروپایی كه درصد بالایی پولگن دارند، باید به مقدار كم و با احتیاط مصرف شوند.
3- از میان گونههای پونهی ایرانی، خالواش مورد تحقیق قرار گرفته است كه درصد كمی پولگن دارد و میتوان آن را به صورت سبزی خوراكی مصرف نمود؛ به طوری كه سالیان درازی است كه این گیاه در گیلان كشت و استفاده میشود.